14_1_skarby.pdf

(4558 KB) Pobierz
Archeologia • Etnografia • Historia • Język • Kulinaria • Tradycja • Zabytki
ISSN 1898-6579
Czasopismo bezpłatne
Nr 1(14)2009 styczeń-luty
Podkarpackie muzea
Wirtualne oblicze
muzeum
Stalowowolskie Muzeum
działa nie tylko w realu.
Tym, którzy zaczynają
dzień od surfowania
w sieci, pokazuje swoje
wirtualne oblicze.
A jest ono nie mniej
ciekawe i bogate od
tego rzeczywistego.
tekst Anna Garbacz
M
uzeum Regionalne w Stalowej
Woli w Internecie pojawiło się
w roku 2002, wraz z przejściem
do własnej siedziby przy ul. Sandomier-
skiej. Od tego czasu, wraz z rozwojem ofer-
ty, przybywały strony, poświęcone szcze-
gólnie ważnym i obszernym tematom, jak:
Turystyczny Szlak Gniazd Rodowych Lubo-
mirskich
(www.szlak-lubomirskich.stalowa-
wola.pl), wirtualna wystawa
COP dl a przy-
szłości. Ludzie – przemysł – architektura
Stalowa Wola
RZESZÓW
(www.cop.stalowawola.pl),
Szlak architek-
tury art déco Stalowa Wola, Lwów
(www.
it.stalowawola.pl).
Oprócz tych samodzielnych stron inter-
netowych, muzeum uruchomiło witrynę
dotyczącą międzynarodowego konkursu
Autoportret
(www.muzeum.stalowawola.
pl/autoportret). Większość stron interne-
towych przygotowywano w kilku wersjach
językowych: polskim, angielskim, ukraiń-
skim i słowackim. Ostatnio doszły dwie no-
we witryny, z czym wiązała się konieczność
dokonania zmian technicznych.
– Internauci mieli przez pewien czas
trudności z wchodzeniem na stronę nasze-
go muzeum. Wystąpiły problemy technicz-
ne, niezależne od nas, które na szczęście
już zostały rozwiązane – zapewnia Mariusz
Nowak, informatyk Muzeum Regionalne-
go w Stalowej Woli. – I obecnie można już
swobodnie odwiedzać witrynę www.mu-
zeum.stalowawola.pl.
Najnowsze witryny internetowe poświę-
cone są dwóm projektom. Pierwszy z nich
jest uwieńczeniem kilkuletnich prac nad
zwiększeniem dostępności stalowowol-
skiego muzeum dla osób dotkniętych róż-
norodnymi dysfunkcjami – www.muzeum.
stalowawola.pl/niepelnosprawni. Witryna
oprócz informacji o ofercie dla niepełno-
sprawnych, zawiera forum, na którym mu-
zealnicy dzielą się swoimi doświadczeniami
w tym zakresie.
Druga nowozałożona witryna dotyczy
projektu związanego z przypadającymi
rocznicami: wybuchu II wojny światowej
w 1939 i upadku komunizmu w 1989 r. (www.
muzeum.stalowawola.pl/senovictorii).
– Chcemy w ten sposób dotrzeć do lu-
dzi młodych, którzy stanowią zdecydowaną
większość internautów – zapewnia Lucyna
Mizera, dyrektor muzeum,. – Na stronie
można znaleźć informacje o naszych wysta-
wach rocznicowych, ciekawe materiały dy-
daktyczne, ale także ofertę edukacyjną, na
którą składają się takie przedsięwzięcia, jak
konkurs historyczno-dziennikarski, zwią-
zane z nim warsztaty medialne, czy atrak-
cyjne zajęcia przybliżające realia lat 80. XX
wieku, prowadzone z udziałem opozycyj-
nego drukarza. Na stronie zamieściliśmy
również atrakcyjny materiał fotograficzny
oraz film archiwalny z historii Solidarności.
Zarówno materiał zdjęciowy, jak i filmowy
będzie na bieżąco aktualizowany – zapew-
nia dyrektor.
Witryna Muzeum jest coraz powszech-
niej wykorzystywanym źródłem informacji
dla osób wybierających się na wystawy, dla
nauczycieli zamierzających skorzystać z za-
jęć, dla uczestników konkursów organizo-
wanych przez muzeum, a także dla mediów.
W specjalnie utworzonym dziale biura pra-
sowego dziennikarze znajdują najnowsze in-
formacje o wydarzeniach muzealnych i bo-
gaty materiał fotograficzny.
n
Od redakcji
W numerze m.in.:
2
Podkarpackie muzea
Drodzy Czytelnicy
Po półrocznej
przerwie ukazuje się kolejny nu-
mer „Skarbów”. Wiemy, że wyczekany, bo sygna-
łów od zniecierpliwionych Czytelników mieliśmy
aż nadto. No, ale wreszcie jest i jako pierwszy
w tym roku rozpoczyna serię zeszytów finansowa-
nych z różnych źródeł. Ten pierwszy to efekt wygra-
nego konkursu ogłoszonego przez Urząd Miasta
Rzeszowa, kolejny dotowany będzie przez Urząd
Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. A następny będzie jednym
z trzynastu, które ukażą się w ramach Programu Współpracy Transgra-
nicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007–2013.
Najważniejsze, że zasada bezpłatności numerów „Skarbów” będzie
utrzymana przez najbliższe dwa lata. To pozwala nam spokojnie patrzeć
w przyszłość i skupiać się na fachowości tekstów oraz jakości, oczywiście
jak najwyższej, ilustrujących je zdjęć. Mając środki możemy rozpocząć
współpracę z zawodowymi fotografami, co szczególnie istotne jest dla ko-
lorowego periodyku zajmującego się zabytkami i przyrodą.
Stabilność finansowa pozwala nam także uruchomić pewne cykle te-
matyczne, zakładamy, że trwające co najmniej rok. Pierwszym z nich
będą fotograficzne relacje Jerzego Wygody o zachowanych cmentarzach
żydowskich na Podkarpaciu (patrz tekst o kirkucie w Rzeszowie). Kolejny
to opowieści Jacka Stachiewicza o zamkach i dworach, pokazujące rodowe
siedziby poprzez ich budowniczych i mieszkańców (patrz tekst o trudnych
losach zamku rzeszowskiego).
Znacznie więcej miejsca poświęcimy także współpracy ze służbami
konserwatorskimi. Coraz większy budżet na renowację i ochronę zabyt-
ków powoduje, że konserwatorzy pojawiają się w licznych drewnianych
kościołkach czy cerkwiach. Ich pracom towarzyszą spektakularne odkry-
cia: np. późnorenesansowych polichromii w kościółku w Bolestraszycach,
czy malowideł ze scenami figuralnymi w kościele w Michałówce. Będziemy
relacjonować na bieżąco te prace, aby przybliżyć je Czytelnikom jeszcze
przed oficjalnym udostępnieniem ich do zwiedzania.
Życzę więc miłej lektury, cały czas czekając na Państwa uwagi, propo-
zycje, teksty, fotografie.
Krzysztof Zieliński
dwumiesięcznik
bezpłatny
nr 1(14) (01–02 2009, Rzeszów)
ISSN 1898-6579
Wirtualne oblicze muzeum
Anna Garbacz
4
Podkarpackie muzea
Loggie Watykańskie
Barbara Adamska
8
Z pracowni konserwatora
Znikające malowidło
Elżbieta Bakun
II
Rzeszowskie Klejnoty
Blask baroku
Maria Stopyra
V
Rzeszowskie Klejnoty
Wycieczka przez wieki
Krzysztof Zieliński
X
Rzeszowskie Klejnoty
Cerkiew w Zalesiu
Stanisław Kłos
XI
Rzeszowskie Klejnoty
Księgozbiory prywatne mieszczan
rzeszowskich w XVII i XVIII wieku
Kinga Pomes
XII
Rzeszowskie Klejnoty
Jacek Stachiewicz
Zamek
9
Podkarpackie muzea
Niepełnosprawny w muzeum
Anna Garbacz
10
To też są zabytki
Ceramiczne mozaiki podłogowe
Miłosz Malicki
12
Bibliofilstwo
Rzeszowskie starodruki
Agnieszka Przywara
14
Nekropolie
Cmentarz na Czekaju
Krzysztof Zieliński
Wydawca:
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia „Pro Carpathia”
Redakcja:
35-074 Rzeszów, ul. Gałęzowskiego 6/319
tel./fax: 017 852 85 26
e-mail: krzysiek@procarpathia.pl
www.skarbypodkarpackie.pl; www.procarpathia.pl
Redaktor naczelny:
Krzysztof Zieliński
Współpracują:
B. Adamska, E. Bakun, P. Gajda,
A. Garbacz, S. Kłos, M. Malicki, K. Pomes, A. Przywara,
J. Stachiewicz, J. Stankiewicz, M. Stopyra, J. Wygoda
Opracowanie graficzne, łamanie:
KORAW Dorota Kocząb
Druk:
RESPRINT Rzeszów,
23.06.2009
Redakcja nie zwraca materiałów nie zamówionych
i zastrzega sobie prawo redagowania nadesłanych
tekstów. Kopiowanie i rozpowszechnianie publikowanych
materiałów wymaga zgody Wydawcy.
Wszelkie prawa zastrzeżone
©
Copyright by Stowarzyszenie „Pro Carpathia”
Na
okładce: fragment grafiki przedstawiającej
fresk z Loggi Watykańskich, w zbiorach Galerii
Dąmbskich (Muzeum Okręgowe w Rzeszowie)
fot. Piotr Gajda
Loggie
Watykańskie
T
4
Podkarpackie muzea
tekst Barbara Adamska, fot. Piotr Gajda
Wizerunek drzwi w bogatej,
architektonicznej oprawie
Galeria Dąmbskich przechowywana
w zbiorach rzeszowskiego Muzeum
Okręgowego słynie z kolekcji dzieł
mistrzów europejskiego malarstwa.
XVIII-wieczna grafika również
pochodząca z jej zasobów jest
mniej znana, ponieważ rzadko gości
w salach ekspozycyjnych jako
zabytek podlegający szczególnym
konserwatorskim wymaganiom.
ymczasem Muzeum posiada cenny
zespół sztychów, przedstawiający
wizerunki renesansowej polichromii
w Watykańskich Loggiach. Kolekcję two-
rzy ponad trzydzieści rycin, wykonanych
techniką miedziorytu łączonego z akwa-
fortą, barwionych gwaszem, nad który-
mi w 70. latach XVIII wieku pracowali
trzej rzymscy artyści: Pietro Camporese
(1726 – 1781), Gaetano Savorelli (+ 1791)
i Giovanni Octaviani (1735–1808). Tema-
tem ich wspólnego, rysunkowego i graficz-
nego przedsięwzięcia było odtworzenie ma-
larskiego wystroju Loggii Watykańskich
z freskami projektu Rafaela, wykonanymi
przez jego uczniów w latach 1517–1519
w jednym z papieskich pałaców.
Dzieło dojrzałego renesansu jakim jest
architektura krużganków dziedzińca San Da-
maso, nazywanych Watykańskimi Loggiami
powstało na zlecenie Juliusza II, zaś rafaelow-
ska polichromia dla jego następcy, papieża
Leona X. Na początku XVI wieku Juliusz II
pragnął przywrócić Wiecznemu Miastu ran-
gę jaką posiadał Rzym w czasach cesarstwa.
Realizacje swoich wielkich, architekto-
nicznych planów zlecał najznakomitszym
artystom czasów Odrodzenia: Bramante-
mu (Donato Bramante 1444–1514), Mi-
chałowi Aniołowi (Michelangelo Buonar-
roti 1475–1564) i Rafaelowi (Raffaelo Santi
1483–1520). Ostatni z nich, młody malarz
pochodzący z Urbino, jako architekt nie do-
równywał starszym mistrzom. Uzyskiwał
jednak wspaniałe rezultaty jako projektu-
jący architekturę wnętrz i wykonawca jej
wystroju. We freskach w pałacach watykań-
skich, jak i w polichromiach świeckich rezy-
dencji, których doskonałym przykładem są
malowidła w loggii willi Farnesina ukształ-
tował nowy podział ścian i sklepień w na-
wiązaniu do dekoracji antycznej willi.
Rafael był autorem raportu o zabytkach
Rzymu i jako konserwator starożytności
znał doskonale wszystkie ruiny Wiecznego
Miasta, łącznie z Domus Aurea, odkrytym
w połowie XV wieku. Wnętrza tego Domu
Nerona z I wieku n.e. ozdabiały malowidła
w IV stylu pompejańskim i to one stały się
Po prawej: Loggie Watykańskie pokryte freskami
projektu Rafaela. Perspektywiczny widok
galerii ze sztafażem, którego postaciami
są sylwetki rysowników ze szkicownikami
(XVIII-wieczna rycina w zbiorach Galerii Dąmbskich)
Podkarpackie muzea
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin