CHOLESTAZA ZEWNĄTRZWĄTROBOWA
cholestaza - utrudnienie/uniemożliwienie odpływu żółci z wątroby do dwunastnicy
żóltaczka - ↑ żółci w kom. Kupffera i hepatocytach - hiperbilirubinemia, ↓cz krzepnięcia, ↑GGTP, FA, TCh, TG, czasu protrombinowego
Zmiany w wątrobie:- obrzęk, zapalenie w przestrzeniach martwych- złogi żółciowe- jeziorka żółciowe
1. fizjologiczna noworodków2. żółtaczka hemolityczna3. żółtaczka wątrobowa4. żółtaczka cholestatyczna - wewnątrzwątrobowa (wrodzona atrezja przewodów żółciowych) > kamica > nowotwory > uszkodzenia jatrogenne > cholangitis sclerosans > hemobilia > pasożyty (lambliosis, ascariosis) > bliznowacenie pozapalne > cast syndrom - zewnątrzwątrobowa (pole trzustkowo-dwunastnicze) > nowotwory - rak głowy trzustki, rak brodawki Vatera > papillitis sterosans > ropnie wnęki wątroby > ostre zapalenie trzustki > zmiany zapalne i zrosty
kamica żółciowa - leczenie endoskopowe (ewentualnie operacja)
CU, cholangitis sclerosans -> stwardnienie dróg żółciowych -> ↑ ryzyka raka -> przeszczep dróg żółciowych
Podział cholestazy:
I całkowity brak spływuII okresowy brak spływu (występują objawy, możliwa żółtaczka, zmiany brodawki)III przewlekłe, niecałkowite zamknięcie spływu (objawy występują lub nie)IV zmiany segmentowe
Przyczyny:
I (zawsze z żółtaczką) - guzy, podwiązanie przewodu żółciowego wspólnego - cholangiocarcinoma
II - kamica przewodowa - guzy okołobrodawkowe - uchyłki XIIstnicy - brodawczaki/torbiele dróg żółciowych - pasożyty
III - zwężenie dróg żółciowych - zwężenie zepolenia jelitowo-żółciowe - przewlekłe zapalenie trzustki - stenoza zwieracza Odiego - dyskineza zwieracza Odiego
IV - kamica - cholangitis sclerosans - cholangiocarcinoma
Podział cholestazy wg lokalizacji przeszkody1/3 - górna1/3 środkowa (od odejścia przewodu pęcherzykowego)1/3 dolna (odc. dystalny)
zespół Mirizzi - upośledzenie drożności głównej drogi żółciowej (Io ucisk, IIo może się zrobić odleżyna i przetoka) -> destrukcja dróg żółciowych
Diagnostyka: - wywiad, badanie fizykalne, laboratoryjne, obrazowe (USG, TK, ERCP, PTHL, cholangioNMR)- ból w prawym górnym kwadrancie- świąd skóry- ciemny mocz- acholia stolca- triada Charcota: gorączka, ból, żółtaczka (w bakteryjnym zap. dróg żółciowych)
objaw Courrosiera: hiperbilirubinemia ↑ kw. żółciowych w surowicy ↓ cz. krzepnięcia ↑ wymiaru podżebrowego
USG - pow. wewnątrzwątrobowych przewodów żółciowych - złogi (hiperechogeniczne) - guzy
EUS - gdy guz brodawki Vatera
ERCP - złogi w PŻW - badanie inwazyjne, ale można usunąć złogi
cholangiografia
Leczenie: - odbarczenie żółtaczki - nieoperacyjne: ednoskopia, radioterapia zabiegowa- operacyjne (lecząca/paliatywna)przy: kamica żółciowa uszkodzenie jatrogenne zwężenie dróg żółciowych (pozapalne, pourazowe) nowotwory cholangitis sclerosans
* laparoskopia tylko gdy pacjent jest wydolny oddechowo
choledochotomia - nacięcie przewodu żółciowego wspólnego (laparoskopowo) --> dren Kehra
1/3 środkowa - całkowite usunięcie dr. żółciowych i pęcherzyka + limfadenektomia + zespolenie
o zespolenie wg Traversa: opuszkowo-jelitowe, zachowanie odźwiernika
o zespolenie wg Wangh(?): 3 zespolenie do jelita cienkiego - 1 ogon i trzon trzustki, 2 dr. żółciowe, 3 żołądek
o zespolenie Ichenaga (?) - 1 żołądek, 2 trzustka, 3 dr. żółciowe
1/3 dolna - pankreatoduodenektomia
rekonstrukcja Chagela: trzustka zamiast do jelita, zespolona z żołądkiem
Medicina