Bezrobocie ogólne inf (definicja,rodzaje,przyczyny, skutki itd).pdf

(190 KB) Pobierz
BEZROBOCIE
Stanisław
Chodorowski
Wrocław 2006
Spis treści
Definicja bezrobocia .................................................................................................................. 3
Rodzaje bezrobocia .................................................................................................................... 3
Kim jest i kto może zostać uzyskać status bezrobotnego?
......................................................... 4
Przyczyny bezrobocia ................................................................................................................ 5
Skutki bezrobocia ....................................................................................................................... 5
Sposoby walki z bezrobociem .................................................................................................... 5
Struktura bezrobocia .................................................................................................................. 6
Bezrobocie
według województw
............................................................................................... 8
Bezrobocie w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej ............................................................... 8
2
Definicja bezrobocia
Bezrobocie to jeden z najpoważniejszych problemów społeczno
– gospodarczych na
świecie. Od
dawna stanowi przedmiot zainteresowania i dyskusji socjologów, politologów
i ekonomistów.
Głównie skupiają
oni
swoją uwagę na konsekwencjach
tego zjawiska.
W Polsce bezrobocie wynosi obecnie 15,7% (dane z 1.07.2006r.) i jest
dużym problemem
społecznym.
Polega
na występowaniu braku pracy zarobkowej dla osób zdolnych do
jej
podjęcia oraz poszukujących
zatrudnienia.
Rodzaje bezrobocia
W literaturze fachowej można doszukać się wielu
rodzajów bezrobocia oto kilka
z nich:
a) bezrobocie frykcyjne – to rezultat ruchu zatrudnionych na rynku pracy. Występuje
nieomal
w każdej gospodarce, również w warunkach pełnego zatrudnienia. Zakłada, iż
ludzie
zmieniają swoją pracę, przenoszą się do innej miejscowości i pozostają krótko
na lokalnym rynku pracy. Jest ono niezmiernie korzystne dla gospodarki, ponieważ
umożliwia znalezienie w krótkim czasie potrzebnych pracowników.
b) bezrobocie koniunkturalne lub recesywne –
występuje, gdy pojawia się spadek popytu,
współczynnika produkcji oraz aktywności gospodarczej.
c) bezrobocie strukturalne –
wynika z nieaktywności struktury podaży
i popytu
na siłę
roboczą. Wynikać może z szybkich zmian strukturalnych zachodzących w gospodarce,
za których nie nadąża szkolnictwo zawodowe, średnie i wyższe. Występuje także
wówczas, gdy zasoby kapitałowe są niewystarczające dla zaspokojenia potencjałów
pracy.
d) bezrobocie technologiczne –
to bezrobocie wynikające z postępu technicznego
automatyzacji i mechanizacji procesów wytwórczych.
Występuje głownie wtedy,
kiedy tempo wzrostu gospodarczego jest niskie, a inwestycje mają najczęściej
charakter modernizacyjny,
prowadzący do wzrostu i unowocześnienia produkcji przy
spadku zatrudnienia.
To najczęstszy typ bezrobocia występujący w krajach
rozwijających się,
w których gospodarka zostaje modernizowana na zasadzie
standardów Zachodnich, w których większą część pracy ludzkiej zastępują maszyny.
e) bezrobocie sezonowe – jest efektem zmiennych amplitud
aktywności gospodarczej
występujących w różnych porach roku. Głównym
powodem bezrobocia sezonowego
jest zmiana warunków klimatycznych.
f) bezrobocie cykliczne – powstaje poprzez spadek zagregowanego popytu
w gospodarce.
Czasami utożsamiane jest z bezrobociem koniunkturalnym,
które
w
argumentacji jego powstawania nawiązuje do podobnych wskaźników
ekonomicznych.
3
Kim jest i kto może zostać uzyskać status bezrobotnego?
Bezrobotny –
to według oficjalnych definicji osoba, która chce pracować i aktywnie
poszukuje pracy, ale nie może utrzymać zatrudnienia przy istniejących stawkach płacy.
O status osoby bezrobotnej
może ubiegać się:
-
obywatel polski zamieszkały w Polsce, poszukujący i podejmujący zatrudnienie lub inną
pracę zarobkową na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej oraz zatrudnienie lub inną pracę
zarobkową za granicą
u pracodawców zagranicznych
-
cudzoziemiec przebywający na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, posiadający pozwolenie
na osiedlenie się lub status uchodźcy w Rzeczpospolitej Polskiej, poszukujący i podejmujący
zatrudnienie lub inna pracę zarobkową na terytorium
Polski
Osoba taka
dodatkowo musi spełniać odpowiednie kryteria, takie jak między innymi:
- jest
osobą niezatrudnioną i nie wykonującą innej pracy zarobkowej
- jest
osobą zdolną i gotową do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy
obowiązującego
w danym zawodzie lub służbie
- jest
osobą nie uczącą się w szkole w systemie dziennym
- jest
osobą zarejestrowaną we właściwym dla miejsca zameldowania (stałego lub czasowego)
powiatowym urzędzie pracy
- jest
osobą która ukończyła 18 lat (z wyjątkiem młodocianych absolwentów)
- jest
kobietą, która
nie
ukończyła 60 lat, a mężczyzną
- 65
- jest
osobą, która nie nabyła tytułu do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy,
renty szkoleniowej albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu
prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera zasiłku przedemerytalnego, świadczenia
przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, macierzyńskiego
lub wychowawczego
- jest
osobą, która nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym)
nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów Kodeksu Cywilnego o powierzchni użytków
rolnych przekraczającej 2ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-
rentowemu z tytułu stałej pracy jako współmałżonek
lub domownik w gospodarstwie rolnym
o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2ha przeliczeniowe
- jest
osobą, która nie jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym)
gospodarstwa stanowiącego dział specjalny produkcji rolnej w rozumieniu
przepisów
podatkowych, chyba, że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla
ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego
dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2,0 ha przeliczeniowych,
ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego,
na podstawie przepisów
o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu
z tytułu stałej pracy
jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie
- jest
osobą, która nie podjęła pozarolniczej działalności od dnia wskazanego w zgłoszeniu do
ewidencji do dnia wyjestrowania tej działalności albo nie podlega (na podstawie odrębnych
przepisów) obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego
rolników lub zaopatrzenia emerytalnego
-
jest osobą niepełnosprawną, której stan zdrowia pozwala na podjęcie zatrudnienia, co
najmniej w połowie wymiaru czasu pracy obowiązującego w danym zawodzie lub służbie
-
nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, nie
uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego
wynagrodzenia
4
-
nie pobiera, na podstawie przepisów o pomocy społecznej, zasiłku stałego, stałego
wyrównawczego, gwarantowanego zasiłku okresowego lub renty socjalnej
Przyczyny bezrobocia
Przyczyn bezrobocia jest wiele i mają one ścisły związek z mentalnością
społeczeństwa, lecz do najbardziej znanych nam należą: brak przepływu informacji dotyczący
nowych miejsc pracy; likwidacja niektórych, wyeksploatowanych gałęzi przemysłu;
zmniejszenie popytu na niektóre zawody na rynku pracy; ograniczenie produkcji, co
powoduje zmniejszenie
zapotrzebowania siły roboczej; migracja dużych zakładów w nowe
rejony o niższych kosztach pracy; brak odpowiedniego wykształcenia osób ubiegających się
o
etat; zmiany technologiczne oraz mentalność i patologie społeczne.
Skutki bezrobocia
Najistotniejszym
skutkiem bezrobocia jest pogłębiająca się recesja gospodarcza oraz
niezadowolenie
obywateli zamieszkujących kraj. Oprócz nich towarzyszą społeczeństwu
i
gospodarce także
efekty:
a) niewykorzystany
potencjał ludzki oraz siła robocza
b) koszty związane
z utrzymaniem bezrobotnych oraz służb socjalnych zajmujących się
problemami pozostających bez pracy
c) spadek dochodów gospodarstw domowych
d)
rozszerzanie kręgów ubóstwa
e)
pogłębianie poczucia beznadziejności,
bezużyteczności
i
pesymizmu
f) zjawiska patologii
społecznych
- alkoholizm, narkomania, samobójstwa, co
w
konsekwencji prowadzi do ekskluzji społecznej
Sposoby walki z bezrobociem
Sposobów walki z bezrobociem
jest niewiele. To czy człowiek znajdzie prace
w
dużym stopniu zależy od niego
samego.
Ważnym
elementem w szukaniu nowego miejsca
zatrudnienia
jest pozytywne nastawienie. O interesy pracowników musi zadbać państwo.
Rząd powinien w pierwszej kolejności starać się ograniczyć bezrobocie, a następnie utrzymać
je na korzystnej stopie procentowej. W takim samym zamierzeniu powinny
też działać
samorządy lokalne. Współpraca obydwu organów
w stymulowaniu stopy bezrobocia jest
bardzo ważna.
Do najpopularniejszego parcelowania sposobów walki
z bezrobociem należy
podział na programy aktywne
(kursy, które przekwalifikują
bezrobotnych)
i pasywne
(świadczenia pieniężne
–
zasiłek) w zwalczaniu zjawiska, jakim jest bezrobocie.
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin