1. Z punktu widzenia higieny pracy, w widmie promieniowania elektromagnetycznego wyróżnia się następujące rodzaje promieniowania:
- jonizujące (kosmiczne, gamma),
- pobudzające (ultrafioletowe),
- cieplne (widzialne i podczerwone),
- wysokiej częstotliwości.
2. Człowiek widzi otoczenie dzięki światłu odbitemu od przedmiotów i atmosfery.
3. Promienie świetlne -słoneczne lub ze sztucznych źródeł światła –padają na otoczenie i część z nich zostaje odbita, wywołując odczucie wzrokowe.
4. Światłość (natężenie światła). Światłość określa ilość światła u jego źródła. Odpowiada ona 1/60 części natężenia światła wysyłanego w kierunku prostopadłym przez powierzchnię o polu 1cm2, ciała doskonale czarnego w temperaturze krzepnięcia platyny. Jednostką światłości jest kandela [cd].
6. Olśnienie. Zmniejsza ono sprawność wzroku. Zachodzi wówczas, gdy w polu widzenia znajduje się źródło światła lub jest silne światło odbite (np. od lustra). Olśnienie powoduje zaburzenie zdolności adaptacyjnej siatkówki. Olśnienie jest mniejsze, gdy stosuje się wiele źródeł światła -słabych oraz stosuje się zasłony i filtry rozpraszające światło. Źródła światła należy umieszczać co najmniej 60° powyżej linii wzroku. Dobre oświetlenie powinno zapewnić:
- najmniejsze zmęczenie wzroku,
- przeciwdziałać przyjmowaniu wadliwej postawy,
- zapewnić dobre samopoczucie i spełniać wymagania ergonomii i bhp.
7. Rozmieszczenie źródeł światła na stanowisku pracy powinno spełniać następujące warunki:
- w polu widzenia nie powinien znajdować się żaden punkt świetlny,
- nie należy stosować lamp bez osłon,
- punkt świetlny powinien być umieszczony w kącie większym od 60° od poziomu wzroku, gdy ten kąt jest mniejszy, należy stosować osłony,
- w zasięgu wzroku nie powinny występować odbicia źródeł światła.
8. Oświetlenie stanowiska pracy powinno być zgodne z wymaganiami PN-84/E-02033. W pomieszczeniach rozróżnia się oświetlenie:
- podstawowe – odpowiednie do pracy wykonywanej na stanowisku pracy,
- ogólne – oświetla przestrzeń, ale nie spełnia potrzeb stanowiska pracy,
- miejscowe – oświetla w sposób wymagany 5P, uzupełnia oświetlenie ogólne,
- olśnienie – występuje wtedy, gdy obniża się rozpoznawalność na skutek złego rozkładu luminancji.
9. Oświetlenie powinno być takie, aby:
- rozmieszczenie źródeł światła nie powodowało zjawiska olśnienia,
- źródła światła miały możliwie małą luminancję,
- oświetlenie przyrządów kontrolno-pomiarowych miało najniższy poziom natężenia umożliwiający poprawny odczyt,
- regulacja zmiany wartości natężenia oświetlenia ogólnego wynosiła od 0 do 150 lx,
- regulacja jasności lampek sygnalizacyjnych oraz podświetlania urządzeń kontrolno-pomiarowych wynosiła od 0,5 do 3,7 nt.
10. Pozostałe, charakterystyczne dla oświetlenia parametry, jak: rozkład luminancji, ograniczenie oświetlenia przykrego, barwa światła, oddawanie barw, tętnienie i zmiany aperiodyczne światła, jak również metody pomiarów parametrów oświetlenia, powinny być zgodne z PN-84/E-02033 oraz w zakresie opraw oświetleniowych i badań -PN-79/E-06305/14. W przypadku stosowania lamp fluorescencyjnych wymagania należy określić wg PN-69/E-65001.
1. Człowiek odbiera światło jako jedną barwę, będącą syntezą widma barw wywołanych przez źródło. Czysty kolor to fale świetlne zawarte w wąskim przedziale częstotliwości. Jest to światło monochromatyczne.
2. Światło o równomiernym natężeniu promieniowania w całym zakresie widma światła widzialnego nazywa się światłem białym. Barwa przedmiotu zależy od sumy fal świetlnych odbitych od przedmiotów.
3. Podstawowymi barwami są: czerwona, niebieska i zielona. Nałożenie wszystkich barw daje kolor czarny.
4. Barwy na stanowisku pracy powinny:
- przeciwdziałać zmęczeniu wzroku przez zmniejszenie kontrastów, luminancji, olśnienia i odblasków,
- stanowić tło dla elementów sygnalizacyjnych i sterowniczych o 20% różnicy współczynnika odbicia między nimi a powierzchnią roboczą,
- ułatwić uzyskanie właściwego oświetlenia,
- zapewnić stały stosunek natężenia barw na poszczególnych dużych elementach w barwach od najjaśniejszej do najciemniejszej, w kolejności: ściany boczne, sufit, ściana tylna, ściana przednia, pulpit, podłoga.
5. W strefie elementów kontrolno-pomiarowych powinna być stosowana czerwień, żółć, zieleń. Na pozostałych elementach nie powinny być stosowane barwy zbliżone do barw sygnałów.
- Temperatura pracy 0oC ¸ 40oC
- Wilgotność poniżej 80% RH
- Długość przewodu do sensora około 1,5m
- Zasilanie 006P DC 9V
- Próbkowanie 2,5 razy/s
- Podłączyć SENSOR do gniazda wejściowego;
- Naciśnąć klawisz POWER włączający zasilanie;
- Wybrać rodzaj pomiary LUX lub FC
- Dobrać zakres pomiarowy przełącznikiem RANGE;
- Zdjąć pokrywkę z sensora i połóż sensor w miejscu pomiaru (MP);
- Jeśli po lewej stronie wyświetlacza pojawi się „OL” to należy wybrać wyższy zakres pomiarowy (RANGE);
- Po chwili odczytać wartość zmierzoną po ustaleniu wskazania. Pierwsze wskazanie miernika obarczone jest błędem.
- Wciśnięcie D-H powoduje zatrzymanie ostatnio wyświetlonej wartości
- MAX wciśnięcie powoduje zatrzymanie największego wyniku pomiaru;
UWAGI:
- W pomiarach natężenia światła odczyt może być niestabilny na skutek skoków napięcia zasilania, z powodu cienia rzucanego przez ludzi, na skutek zmian temperatury i prądów powietrza;
- Po wykonaniu pomiarów należy zakryć SENSOR pokrywką w celu zabezpieczenia go przed zużyciem;
- Jeżeli miernik nie będzie używany przez dłuższy czas to należy wyjąć baterię.
- Miernik po zakryciu SENSORA powinien wyświetlać zero. Jeśli tak nie jest to należy miernik wykalibrować pokrętłem ADJ.
Kandela - jednostka światłości (natężenia światła) - to natężenie światła wysyłanego w kierunku prostopadłym, przez powierzchnię (1/6)*10-5m2 = (1/60)cm2 , ciała doskonale czarnego, promieniującego w temperaturze krzepnięcia platyny tzn. 2042oK = 1769oC, pod ciśnieniem 101 325 Pa (paskali) dawniej 1atmosfery.
Strumień świetlny F - to moc widzialnej energii promieniowania świetlnego.
Strumień świetlny wyrażany jest w lumenach [lm].
Lumen - jednostka strumienia świetlnego - jest to strumień świetlny wysyłany w kacie bryłowym jednego steradiana (1sr), przez źródło światła (promieniowania), o równomiernym we wszystkich kierunkach natężeniu światła (światłości) 1 kandeli (cd.).
1 lm = 1 cd * 1 sr
Strumień świetlny F = natężenie światła * kąt bryłowy wiązki promieni świetlnych, w [lm]
F = I * w [lm]
gdzie: I - natężenie światła (światłość) w [cd];
w - kąt bryłowy promieni świetlnych, w steradianach [sr].
Ilość światła - wyraża się w lumenosekundach [lm*s]
Lumenosekunda - jednostka ilości światła - jest to ilość światła przenoszona w czasie 1s (sekunda) przez strumień świetlny 1 lm (lumen).
1 lm*1 s = 1 s * cd. * sr
Natężenie oświetlenia E - wyraża się w luksach [lx]
Lux - to jednostka natężenia oświetlenia - jest to natężenie oświetlenia, wywołane przez strumień świetlny 1lm (lumen), równomiernie padający na powierzchnię 1m2 .
1 lx = 1 lm / 1 m2
Natężenie oświetlenia E jest to stosunek strumienia świetlnego do powierzchni pola, na które pada światło. E = strumień świetlny (F) / pole przekroju (A) [lx]
E = F [lm] / A [m2] [lx]
Jest to gęstość powierzchniowa padającego strumienia świetlnego.
Natężenie oświetlenia zmienia się odwrotnie proporcjonalnie do kwadratu odległości od źródła światła.
E = I / r2
gdzie: I - natężenie światła (światłość), w [cd]; r - odległość źródła światła [m].
Naświetlenie - wyraża się w luksosekundach [lx * s]
Luksosekunda - jednostka naświetlenia - jest to naświetlenie wywołane ilością światła 1 lm * s (lumenosekunda) na powierzchni 1 m2 .
1 lx * 1 s = 1 lm * 1 s : (1 m2) = 1 m-2 * s * cd. * sr
Równomierność oświetlenia
Równomierność oświetlenia (na danej powierzchni) - to stosunek natężenia oświetlenia najmniejszego do średniego na tej powierzchni.
Równomierność oświetlenia na płaszczyźnie roboczej przy pracy ciągłej powinna wynosić co najmniej RW ³ 0,65, a przy pracy krótkotrwałej oraz w strefach komunikacyjnych - co najmniej RW ³ 0,4.
Równomierność oświetlenia wyznaczana jest z zależności:
gdzie:
Emin - minimalne pomierzone natężenie oświetlenia w miejscu MP, w [lx];
Eśr - średnie pomierzone natężenie oświetlenia w pomieszczeniu, w [lx].
Pomiary oświetlenia były przeprowadzone podczas gdy były włączone i wyłączone światła w pomieszczeniu, w trzech różnych miejscach. Badane były dwa pomieszczenia pracownia i korytarz. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono punkt o największym natężeniu oświetlenia. Wyniki porównano z normą PN-84/E-02033.
Wyniki natężenia oświetlenia uzyskane w pomieszczeniu podczas zapalonego światła :
E - punkt 1
E - punkt 2
E - punkt 3
wartość normy
1
246
285
300
...
bhp.KarolKa