Postawa ciała to układ, jaki przyjmuje człowiek w pozycji swobodnie wyprostowanej, nie wymuszony.
Postawa prawidłowa jest charakterystyczna dla danej populacji, jest atrybutem osobników zdrowych(prawidłowy rozwój fiz. i psych.).
Wada postawy to odchylenie od ogólnie przyjętych cech postawy prawidłowej. Bez zmian w kościach, nie zmieniają ułożenia kręgosłupa. Dzielimy na proste(asymetria łopatek) złożone (skrzywienie kręgosłupa ale bez zmian kostnych, zdeformow. kręgosłupa)
Test ścienny (st. barkowy) badany w pozycji tyłem do ściany w siadzie ugiętym, plecy przyłożyć do ściany i unieść ramiona przodem w górę. W przypadku przykurczu ramiona nie dotykają ściany, kąt między ścianą a ramionami określa wielkość przykurczu.
Test Thomasa (st. biodrowy) badany w leżeniu na wznak i maksymalne zgięcie jednego uda tak, ze kolanem dotyka klatki piersiowej, w ten sposób wykrywa przykurcz w drugim nie badanym–unosi się.
Objaw Trendelenburga (wydolność mięśnia pośladkowego śr.) badany staje na jednej nodze, drugą ugiętą w stawie kolanowym unosi do góry. Niewydolność mięśnia pośladkowego średniego następuje gdy opadanie miednicy występuje po stronie nie obciążonej, po przeciwnej gdy odpada mięsień obciążony.
Badanie ruchomości kręgosłupa wykonujemy za pomocą skłonu w przód, mierząc odległość trzeciego palca od podłoża, stosujemy tu Wskaźnik Gibkości Kręgosłupa (WGK= (b-a)/a * 100, gdzie a-odl. Od szpary m-dzy pośladkowej do C7 przy wyprostowanym kręgosł., b-odl. Ta w pozycji skłonu w przód).
Test Szobera a) lędźwiowy – w pozycji stojącej zaznaczyć wyr. kolczysty VL5 i od tego pkt w górę 10 cm drugi pkt, badany wykonuje głęboki skłon w przód i badamy odległość m-dzy tymi dwoma punktami (powinna być ona większa od 4,5cm) b) piersiowy – analogicznie pkt odniesienia VC7 i niżej 30cm drugi pkt, badany wykonuje skłon w przód i odległość m-dzy tymi punktami powinna się zwiększyć o3cm). Pomiary te wykonujemy goniometrem(pomiar ruchomości kręgosłupa) oraz gibkościomierzem Ślężyńskiego(zakres ruchów kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach-stabilizacja miednicy).
Test Cramptona (ocena postawy ciała) badany staje przodem do ściany tak żeby palce nóg dotykały ściany. Prawidłowa postawa ciała:klatka piersiowa i nos powinny być oddalone od ściany o 5cm.W ustawieniu tyłem kontakt ze ścianą powinny mieć pięty, łydki, pośladki, łopatki i potylica. ??? lędźwiowa nie powinna być większa niż grubość dłoni
Metoda Mathiasa (pomiar sklepienia podłużnego stopy)- badany staje na specjalnym przyrządzie pomiarowym(przyrząd kołeczkowy Mathiasa). Na płytce znajdują się kołeczki dające obraz badania stopy.
Metoda Yale - (lustrzana, fotometryczna) polega na zastosowaniu fotografii, żeby odpowiednio wymierzyć postawę. Punkty które nas interesują powinny być zaznaczone flamastrem na ciele i wówczas powinno być wykonane zdjęcie, na podstawie tego zdjęcia powinna być oceniana postawa.
Metoda Crook- jest podobna do metody Brownella, stworzona w 1936r dla dzieci przedszkolnych. Autorka spośród 100róznych sylwetek, oceniając je w punktach od 0 do 100. w tym układzie postawa przeciętna wyraża się 50pkt.kryteria oceny wg Crook nie ograniczają się do krzywizn kręgosłupa, ponieważ za wady uznaje ona nadwyprost kolan, tendencje do powiększania się kąta ustawienia miednicy, wystawanie brzucha, powstanie okrągłych pleców jako kompensacyjnej krzywizny, wysunięcie do przodu głowy, naruszenie ogólnej równowagi ciała.
Schemat Klappa- metoda opisowa, oceniał poszczególne odcinki ciała człowieka, tj. bocznej linii karku, ustawienia łopatek, grzebienia kości biodrowej, kości górnych, kąt talii, skrzywienie kręgosłupa, symetria klatki piers., zarys pleców, ruchomość kręgosłupa, sklepienie stóp, kształt kości górnych, umięśnienie.WADA-warunki podawane przez jednego badacza.
Przyrządy kołeczkowe- to rząd pionowo ustawionych ruchomych kołeczków, służących do wyjaśnienia kształtu kręgosłupa
Liniometr Howlanda- sporządzony głównie do oceny wielkości kąta nachylenia miednicy w stosunku do tułowia. Przyrząd ten składa się z przesuwających się na nieruchomej pionowej szynie czterech wskaźników, których głównym przeznaczeniem jest: górny (A) pomiar wdęcia jarzmowego mostka, drugi (B) pomiar środka mostka, trzeci (C) pomiar dolnego punktu wyrostka mieczykowatego mostka przy czym miarka łącząca 3 górne wskaźniki pozwalała ustalić położenia wskaźnika B, który powinien się znajdować w połowie odl m-dzy A i C, czwarty wskaźnik (D) najwyższy służący do pomiaru spojenia łonowego.
Sferodorsiometr Wolańskiego- przyrząd do przestrzennych badań kręgosłupa, jest zbudowany z dwóch umocowanych pionowo na przenośnej podstawie antropometrów, po których poruszają się w górę i w dół mostki zaopatrzone w wysuwające się miarki – iglica, mostki dolny i górny służą do wyznaczania rzędnych punktów początku i końca kręgosłupa, mostek środkowy zaś do wykonywania pomiarów dowolnych punktów na kręgosłupie.
Metoda Stafforda- zakładała ona że w postawie poprawnej linia pionowa powinna ??? A) przy ustawieniu bokiem badającego przez 1.wyrostek sutkowy, 2.VII krąg szyjny, 3. środek szczytu barku, 4. V krąg lędźwiowy, 5. środek krętarza większego, 6. głowę kości strzałkowej, 7. przednią krawędź kostki zwen. B) przy ustawieniu tyłem do badającego przez 1. guzowatość potyliczną zewn. 2. linię wyrostków kolczystych kręgosłupa, 3. szparę międzypośladkową C) przy ustawieniu przodem przez 1. kolec biodrowy przedni górny, 2. środek rzepki, 3. środek połączonych kostek 3. pkt m-dzy II a III palcem stopy
Metoda Goldthwaita- polegała na tym, że na sylwetce uzyskanej systemem Fradda zaznacza się 4 punkty: 1. środek szyi na poziomie kąta żuchwy, 2.środek okolicy piersiowej, 3.środek okolicy lędźwiowej, 4. środek linii wyznaczającej nachylenie miednicy (łączącej V kr. lędźwiowy i spojenie łonowe). Goldthwait przeprowadził prostą przez pkt. 1 i 2 oraz 3 i 4 i utworzony przez proste przecinające się kąt traktował jako miernik postawy. Uważał on, że jeżeli obie linie zbliżają się do siebie, postawa jest idealna, natomiast im większy tworzą kąt, tym postawa badanego jest gorsza. Wielkość kąta -> Jakość postawy: 1-10o -> doskonała (A), 11-20o -> dobra(B), 21-30o -> wadliwa(C), 31-40o -> zła(D)
Pomiary Cyklometromierzem- wykonujemy nim pomiary 5 kątów naszych przednio-tylnych kręgosłupa
Typologia Browna (metoda sylwetkowa,oczna wzrokowa zwana Harwardzką)- oparł ją na kryterium przednio-tylnych krzywizn kręgosłupa, założył że zwiększenie jednej krzywizny np.kifozy piersiowej pociąga za sobą powiększenie krzywizn sąsiednich. Wyróżnia on 4typy postaw:1.postawa doskonała - głowa wyprostowana nad kl.pier, biodrami i stopami,kl. piers.wypukła, brzuch płaski, plecy łagodnie wygięte,2.postawa dobra – gł.wysunięta nieco ku przodowi, kl.piers.mniej wypukła, brzuch nieco wypukły, plecy bardziej wygięte,3.postawa wadliwa – gł.wysunięta przed kl. piers., kl.piers.płaska, brzuch wypukły, pl.zgarbione, 4.postawa zła – gł. b.wysunięta ku przodowi, kl.piers. b.zapadnięta, brzuch zwiotczały wiszący, pl. b.zgarbione.
Metoda sylwetkowa Wolańskiego - jest to oryginalna polska metoda postawy ciała oparta na kryterium przednio-tylnych krzywizn kręgosłupa. Wyodrębnia się3rodzje postaw:1postawa lordopedyczna”L”- postawa o przewadze krzywizny lordopedycznej nad kifotyczną, 2.postawa kifotyczna”K”- postawa o przewadze kifotycznej nad lordotyczną, 3.postawa równoważąca”R” - postawa o niemal jednakowo znaczących krzywiznach piers. i lędźwiowej.W ramach tych 3kategorii postaw wyróżniły się 3podtypy: „K” -> K1, K2, K3 (dobre, wdaliwe, złe), „L” -> L1,L2,L3 (dobre, wdaliwe, złe), „R” -> R1,R2,R3 (b.dobre, dobre, złe). Ocenę postawy ciała metodą Wolańskiego prowadzimy dwojako:1. wzrokowe porównanie badanego do typów wzrokowych,2.analiza kątów przednio-tylnych krzywizn kręgosłupa mierzonych sferodorsiomierzem.
Metoda Brownella- posługiwanie się skalą Brownella polega na tym ze badający porównuje sylwetkę badanego z wzorcami, analizująć poszczególne odcinki ciała począwszy od nóg aż do głowy a następnie w odwrotnej kolejności.
Metoda fotograficzna -postawomierz Motta (postograf) - ocena sylwetki - kamera na stałym statywie, skierowana na siatkę o kratkach 5x15, przed obiektywem były dodatkowe linie (stosunki symetrii u badanego). Wykonanie zdjęcia w 3 pozycjach: przód, tył, bok.
Metoda oglądowa (forograficzna, cieniografia, konturografia) - Lewicka zastosowała światło płynące z projektora filmowego (światło równoległe). Celem stworzenia dogodnych warunków do fotografowania nagich postaci, umieszczali badanego po drugiej stronie ekranu, który spełniał rolę parawanu. Aby uzyskać skalę pomiarową na ekran rzucali zarys siatki o oczach 5x5cm, przy czym siatka umieszczona przed projektorem, pozwalała na łatwe regulowanie jej obrazu na ekran tak, by na wysokości stojącej postaci wielkość oczek wynosiła dokładnie5cm. Oprócz zdjęcia sylwetki stosowała przy badaniu postawy ciała opis oparty na analizie poszczególnych elementów postaci ciała.
Metoda aproksymacji Przybylskiego – polega na zmierzeniu3kątów na kręgosłupie: kąt A – do pionu, kąt B – do pionu, kąt C – w stosunku do poziomu. Sumujemy dwa pierwsze kąty i odejmujemy trzeci Wskaźnik Krzywizny Kręgosłupa (WKK) = kąt A + kąt B – kąt C i określamy postawę czy skłania się do lordyfikalnej czy kifolordalnej +50o , -50o. Do tego pomiaru potrzebny jest cyklonometr. Wynik umieszczony na normogramie.
Antroposferometr Jachowicza- składa się z kilku części: dolna płyta przyrządu spoczywa na 5śróbach nastawczych, służących do pionowego ustawiania przyrządu. Na dolnej płycie przyrządu osadzona jest podstawa ustalająca położenie stóp badanego. Po kolumnie pionowej przesuwa się rama pomiarowa, której ciężar jest zrównoważony, przeciwwaga umieszczona wewnątrz tej kolumny. Po ramieniu przednim i tylnim ramy pomiarowej przesuwają się iglice. Współrzędne wysokościowe odczytuje się na podziałkach centymetrowych słupków pomiarowych, współrzędne szerokościowe na podłużnych ramionach ramy pomiarowej, a współrzędne głębokości bezpośrednio na iglicach. Ponad ramą pomiarową na kolumnie pionowej znajduje się podtrzymywacz służący do ograniczenia ruchów głowy i częściowo tułowia.
Metoda Kartometryczna Iwanowskiego- dwa mazaki kreśla krzywiznę kręgosłupa na papierze milimetrowym.
Dostorometr Śliwy- urządzenie pomiarowe określa położenie punktów w przestrzeni trójwymiarowej w niskim ukł. współrzędnych (obrysowuje kręgosłup) zakres pomiarowy, możliwość dokładnej klasyfikacji i pomiaru położenia wszystkich pktów na ciele człow. Pozwala na określenie punktów o przestrzeni trójwymiarowej składającej się z 2 układów: 1. mechaniczny do wskazania ludzkich pomiarowych punktów, 2. elektronicznego obliczającego położenie wodzika w przestrzeni trójwymiarowej. Metoda polega na ręcznym prowadzeniu wodzika po mierzonej krzywiźnie. Informacjie przesyłane są do komp.
Metoda fotogrameryczna (obraz Morry) - to odtwarzanie kształtu i położenia obiektów przestrzennych na podstawie zdjęć fotograficznych(fotogramów). Efekt ten powstaje dzięki rasterowi optycznemu. Przechodzące przez raster światło tworzy na ciele badanego charakterystyczny ukł. warstwicowy. Obraz ten jest odbierany przez kamerę i przekazywany do komputera, tam dokonuje się analiza dzięki specjalnemu programowi.
Metoda Wilesa- bada kąt nachylenia miednicy za pomocą cyrklokątomierza, inklinometra. Ruchoma wskazówka ustawia się pionowo zgodnie z siłą grawitacji, 28-30o naturalne przodopochylenie miednicy, 2pkt: kolec biodr. przed. górny, spojenie łonowe.
Metoda Drew-wg. koncepcji Drew, za każdy odcinek ciała (tj. głowę, kl. piers., piers. wygięcia kręgosłupa, lędźwiowe wygięcia kręgosłupa, brzuch oraz rozłożenie ciężaru ciała)przyznawano od 1do3 pkt.(im więcej tym lepiej), a suma pkt. wyrażała postawę>doskonała postawa mogła uzyskać max.80pkt.
Metoda Stobieckiej- polega na obserwacji wybranych elementów budowy i postawy ciała. Badanemu elementowi przyporządkowuje się odpowiedzią ilość punktów(0-3) im mniej tym postawa lepsza: 0pkt-prawidłowy ukł., 1pkt-niewielkie odchylenie, 2.znaczne odchylenie od normy. S. zmniejszyła ilość ocenianych elementów postawy, max punktacja w tej metodzie mogła wynosić 3pkt, w przeciwieństwie do Dras określała ona najgorszą postawę.
NOWOCZESNE TECHNIKI OCENY POSTAWY CIAŁA (z użyciem komp. PC)
Rutynowe badania przeprowadza się w pozycji stojącej. Badany ustawiany test jest tyłem do kamery (aparatu) w stałej odl. wynoszącej 3,2m na tle janego ekranu. Badanie trwa tyle czasu ile potrzeba na uruchomienie silnika i wczytanie obrazu do komputera. Dalsze opracowanie odbywa się już bez udziału badającego. Rutynowa analiza obrazu dokonywana jest oddzielnie dla każdej płaszczyzny ciała.
Metoda ISIS- wykorzystywana jest głównie do diagnostyki kręgosłupa, a w szczególności do wykrywania skolioz
Metoda Metrecom System- jest nowoczesnym urządzeniem badawczym służacym do oceny postawy ciała, krzywizn. Umożliwia ocenę czynnościową kręgosłupa w skłonie bocznym, w przód, tył. Urządzenie słada się z części głównej oraz aparatuey komputerowej wyposażonej w specjalny program komp.
Dostorometr Śliwy- urządzenie pomiarowe określa położenie punktów w przestrzeni trójwymiarowej w niskim ukł. współrzędnych (obrysowuje kręgosłup) zakres pomiarowy, możliwość dokładnej klasyfikacji i pomiaru położenia wszystkich pktów na ciele człow. Pozwala na określenie punktów o przestrzeni trójwymiarowej składającej się z 2 układów: 1. mechaniczny do wskazania ludzkich pomiarowych punktów, 2. elektronicznego obliczającego położenie...
Aguuul6