158_522304_sprzedawca_w_branzy_spozywczej.doc

Sprzedawca w branży spożywczej

(522304)

Pracownicy usług i sprzedawcy

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Sprzedawca w branży spożywczej (522304)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-158-7 (158)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                            4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                            6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            9

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.               Przygotowywanie artykułów spożywczych do sprzedaży Kz1                             10

3.2.               Sprzedawanie artykułów spożywczych Kz2                             11

3.3.               Kompetencje społeczne KzS                             12

4.              Profil kompetencji kluczowych                            13

5.              Słownik                             14

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

522304 Sprzedawca w branży spożywczej

Grupa wielka 5 – Pracownicy usług i sprzedawcy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 5223 – Sprzedawcy sklepowi (ekspedienci)
(w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 5223 Shop sales assistants).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja G. Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocykle, Dział 47. Handel detaliczny, z wyłączeniem handlu detalicznego pojazdami samochodowymi, Grupa 47.2. Sprzedaż detaliczna żywności, napojów i wyrobów tytoniowych prowadzona w wyspecjalizowanych sklepach.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 20 stanowiskach pracy w 11 przedsiębiorstwach (średnie – 2, małe − 6, mikro − 3, w tym handlowych – 8, produkcyjno-handlowe – 1, inne – 2) przeprowadzonych w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Agnieszka Leśko – PHU ANNES Agnieszka Leśko w Puławach,

·       Elżbieta Wasiak – Sklep Spożywczy „Od A do Z” w Zgierzu,

·       Paweł Bojanowski – Market Dino Polska S.A. w Kutnie,

·       Jadwiga Morawiec – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

·       Lilla Zielkowska – ekspert niezależny, były pracownik PoloMarket w Krośniewicach,

·       Elżbieta Przydatek – ekspert niezależny, były pracownik Organizacja i Technika Handlu ZOAPiS w Radomiu.

Recenzenci:

·       Artur Olesiński – PHU New Era Of Services w Raszynie,

·       Joanna Chmielewska – Carrefour Polska Sp. z o.o., w Łodzi.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Krzysztof Kuźnicki (przewodniczący) – przedstawiciel pracodawców, Sieć Handlowa Rosa Vita Idea Sp. z o.o. w Łodzi,

·       Kazimierz Bryłka – Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Kuślinie,

·       Justyna Chrapowicz – NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej.

Data zatwierdzenia:

·       15.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Sprzedawca w branży spożywczej zajmuje się sprzedażą produktów spożywczych w punktach sprzedaży detalicznej i hurtowej.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Sprzedawca w branży spożywczej jest zawodem o charakterze handlowym. Dokonuje sprzedaży artykułów spożywczych klientom za określoną cenę. Odbywa się to w sposób bezpośredni, przy zastosowaniu tradycyjnej formy sprzedaży, lub pośrednio, przy zastosowaniu samoobsługowej formy sprzedaży. Sprzedawca obsługuje kupujących, udzielając informacji o sprzedawanych produktach. Dokonuje przyjęcia towaru, estetycznego i atrakcyjnego wyeksponowania go na sali sprzedażowej zgodnie z przyjętymi standardami, umieszczając nadwyżki w magazynie. Do jego obowiązków należy kontrolowanie jakości towarów (terminy przydatności do spożycia, odpowiednie oznakowanie) oraz utrzymywanie porządku i czystości w miejscach składowania towarów zarówno na półkach w punkcie sprzedaży, jak i w magazynie. Sprzedawca dokumentuje obrót towarowy za pomocą urządzeń fiskalnych, dokonuje operacji rachunkowo-kasowych, rozlicza i zabezpiecza utarg. Bierze udział w inwentaryzacji towarów i opakowań zwrotnych. Sprzedawca przyjmuje reklamacje i pośredniczy w ich załatwianiu.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy sprzedawcy w branży spożywczej jest punkt sprzedaży. Może to być targowisko, sklep osiedlowy, dyskont, market lub hurtownia. Obiekty te są zróżnicowane pod względem powierzchni, a także liczby i rodzaju dostępnego asortymentu. Ze względu na kontakt sprzedawcy z żywnością, istotne jest przestrzeganie przepisów sanitarno – higienicznych, w tym Systemu Analizy Zagrożeń i Krytycznych Punktów Kontroli (HCCAP), zasad i przepisów BHP, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska. Sprzedawca zobowiązany jest również stosować przepisy ustawy o ochronie praw konsumentów oraz zakazu sprzedaży alkoholu i wyrobów tytoniowych nieletnim. Praca sprzedawcy może przebiegać w systemie zmianowym, w zespole lub samodzielnie. Sprzedawca obsługuje narzędzia i urządzenia potrzebne na stanowisku pracy np.: kasę fiskalną, terminal kart płatniczych, wagę, urządzenia chłodnicze, urządzenia do wypieku pieczywa. Praca w wymienionych warunkach może powodować odmrożenia, skaleczenia, stłuczenia oraz oparzenia. Sprzedawca, ze względu na pracę w  ruchu, w pozycji stojącej lub siedzącej, narażony jest na schorzenia kręgosłupa, układu krążenia, zwyrodnienia stawów, żylaki. Ze względu na kontakt z kupującymi sprzedawca jest narażony na infekcje przenoszone droga kropelkową.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu sprzedawcy w branży spożywczej wymaga dobrej sprawności fizycznej, spostrzegawczości oraz umiejętności oceny organoleptycznej artykułów spożywczych. Ze względu na konieczność wykonywania różnych czynności w krótkim odstępie czasu i kontakt z klientami, ważna jest podzielność uwagi, komunikatywność, cierpliwość, obowiązkowość, dyspozycyjność, odporność na stres, kultura osobista oraz dbałość o wygląd zewnętrzny. Bardzo ważna jest dokładność, rzetelność, samodzielność w organizowaniu własnej pracy, dbałość o czystość i porządek a także umiejętności rachunkowe. Specyfika zawodu wymaga poczucia odpowiedzialności za wykonywane czynności i powierzony majątek. Przeciwwskazaniami do wykonywania zawodu są wady wzroku i słuchu nie podlegające korekcji, schorzenia układu kostno-stawowego i dysfunkcje układu ruchu uniemożliwiające obsługę klientów oraz choroby skóry.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Osoby zainteresowane podjęciem zatrudnienia w zawodzie sprzedawcy w branży spożywczej powinny posiadać wykształcenie zasadnicze zawodowe w kierunkach związanych z branżą handlową lub spożywczą. Pracodawcy chętnie zatrudniają na stanowisku sprzedawcy w branży spożywczej osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym w zawodzie 522301 Sprzedawca. Możliwe jest szkolenie prak...