229_731402_ceramik_wyrobow_uzytkowych_i_ozdobnych.doc

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Ceramik wyrobów użytkowych
i ozdobnych

(731402)

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Ceramik wyrobów użytkowych
i ozdobnych (731402)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-229-4 (229)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1.               Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                             4

1.2.               Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                             6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            7

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            8

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            8

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.              Sporządzanie tworzyw do produkcji ceramiki Kz1                             10

3.2.              Wytwarzanie wyrobów użytkowych i ozdobnych Kz2                             11

3.3.              Kompetencje społeczne KzS                             13

4.               Profil kompetencji kluczowych                             14

5.              Słownik                             15

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

731402 Ceramik wyrobów użytkowych i ozdobnych

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 4).

Grupa elementarna 7314 – Ceramicy i pokrewni (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7314 Potters and related workers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe, Dział 23. Produkcja wyrobów z pozostałych mineralnych surowców niemetalicznych, Grupa 23.4. Produkcja pozostałych wyrobów z porcelany i ceramiki.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 16 stanowiskach pracy w 13 przedsiębiorstwach (średnie – 1, małe − 3, mikro − 9, w tym produkcyjne – 8, produkcyjno-handlowe – 1, usługowe – 1, inne – 3), przeprowadzonych w lutym i marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Joanna Kowalska-Wolszczak – Pracownia Ceramiki i Rękodzieła Artystycznego „Żywioły ziemi” Joanna Kowalska-Wolszczak w Lublinie,

·       Anna Wybierzyńska – Warsztaty Terapii Zajęciowej Fundacji „Między Nami” w Krężnicy Jarej,

·       Dominika Karczewska – Pracownia Ceramiki Artystycznej w Łodzi,

·       Andrzej Żelasko – Łódzkie Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Kształcenia Praktycznego w Łodzi.

Ewaluatorzy:

·       Monika Dąbrowska-Picewicz – Pracownia Ceramiki Artystycznej w Kętach,

·       Alicja Katarzyna Kupiec – Wydział Artystyczny UMCS, Instytut Sztuk Pięknych, Zakład Rzeźby i Ceramiki w Lublinie.

Recenzenci:

·       Joanna Filipek-Pawelec – Pracownia Ceramiki Terapii Zajęciowej Polskiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym Koło w Świdniku,

·       Ryszard Więckowski – Akademia Sztuk Pięknych we Wrocławiu.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Leokadia Świderska-Trebel (przewodnicząca) − Ogólnopolska Komisja Rzemiosł Artystycznych Związku Rzemiosła Polskiego
w Warszawie,

·       Krystyna Stachera – Izba Rzemieślnicza w Opolu,

·       Wanda Stawarz – Cech Rzemiosł Różnych w Prudniku,

·       Jan Lipiński − Region Ziemia Łódzka NSZZ „Solidarność” w Łodzi.

Data zatwierdzenia:

·       08.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Ceramik wyrobów użytkowych i ozdobnych wytwarza ceramiczne wyroby użytkowe i ozdobne.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Ceramik wyrobów użytkowych i ozdobnych jest zawodem o charakterze wytwórczym. Wykonuje wyroby użytkowe i ozdobne z porcelany, porcelitu, fajansu, kamionki, terakoty, majoliki. Ceramicy są zatrudniani w małych pracowniach artystycznych i zakładach rzemieślniczych oraz w dużych zakładach produkcyjnych. O zadaniach i czynnościach ceramika decyduje poziom technologiczno-organizacyjny i profil technologiczny produkcji. Ceramik wyrobów użytkowych i artystycznych przygotowuje surowce i masy, formuje wyroby ceramiczne (ręcznie lub maszynowo), suszy i wypala wyroby w piecach; obsługuje maszyny i urządzenia. Do jego zadań należy szkliwienie i zdobienie wyrobów ceramicznych, wykonywanie podstawowych form gipsowych jedno- i wieloelementowych, przestrzeganie norm jakościowych i ocena jakościowa wytworzonych wyrobów.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Miejscem pracy ceramika wyrobów użytkowych i ozdobnych są pracownie rzemieślniczo-artystyczne i duże zakłady wytwarzające szeroki asortyment ceramiki użytkowej i ozdobnej. Praca w dużych zakładach produkcyjnych zaliczana jest do kategorii prac ciężkich, odbywających się w uciążliwych warunkach (różnice temperatur, hałas, pył, pozycja stojąca). Praca ceramika ma przeważnie charakter indywidualny, jednak zależnie od wielkości zakładu, rodzaju jego produkcji i struktury, może on również pracować w większych zespołach, wtedy jego praca jest nadzorowana i oceniana przez bezpośredniego przełożonego. Niektóre procesy związane z użytkowaniem narzędzi, maszyn i urządzeń mogą powodować zagrożenie dla zdrowia, m.in. poparzenia (kontakt z energią cieplną i elektryczną, chemikaliami). Możliwe jest także wystąpienie chorób górnych dróg oddechowych (zapylenie w miejscu pracy) oraz choroby stawów. Z tego względu szczególnie ważne jest planowanie i organizowanie procesów technologicznych zgodnie z zachowaniem zasad i przepisów BHP, ochrony ppoż., ergonomii i ochrony środowiska.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Ceramik wyrobów użytkowych i ozdobnych powinien mieć sprawny zmysł dotyku i cechować się ogólną dobrą sprawnością fizyczną. Podstawowym wymogiem do podjęcia pracy są zdolności manualne i plastyczne, dokładność, staranność, cierpliwość oraz umiejętność efektywnej pracy w zespole. Na niektórych etapach wytwarzania wyrobów ceramicznych niezbędna jest także wytrzymałość fizyczna. Osoby niepełnosprawne z lekkim upośledzeniem umysłowym, osoby głuchonieme oraz z niedowładem kończyn dolnych mogą pracować na wybranych etapach produkcji. Przeciwwskazaniem do pracy w zawodzie ceramika są choroby mięśniowo-ruchowe (np. dysfunkcja kończyn górnych uniemożliwiająca wykonywanie czynności manualnych), choroby układu oddechowego oraz skłonność do alergii skórnych.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie

Zawód ceramika wyrobów użytkowych i ozdobnych mogą wykonywać absolwenci szkół średnich artystyczny...