245_741305_elektromonter_sieci_trakcyjnej.doc

Elektromonter sieci trakcyjnej

(741305)

Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru krajowych standardów kompetencji zawodowych wymaganych przez
pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych

Elektromonter sieci trakcyjnej (741305)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie może być dokonane za podaniem źródła

ISBN               978-83-7951-000-9 (całość)

ISBN              978-83-7951-245-4 (245)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. (22) 237-00-00, fax (22) 237-00-99

e-mail: sekretariat@crzl.gov.pl    http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax (48) 364-47-65

e-mail: instytut@itee.radom.pl                  http://www.itee.radom.pl

Spis treści

1.              Dane identyfikacyjne zawodu                             4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfikacjach                             4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy                            4

2.              Opis zawodu                             6

2.1.               Synteza zawodu                             6

2.2.               Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary występowania zawodu                             6

2.3.               Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)                             6

2.4.               Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu                             7

2.5.               Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia pracy w zawodzie                            7

2.6.               Możliwości rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-dacji kompetencji                            8

2.7.               Zadania zawodowe                            8

2.8.               Wykaz kompetencji zawodowych                            9

2.9.               Relacje między kompetencjami zawodowymi a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK                            9

3.              Opis kompetencji zawodowych                             10

3.1.               Wykonywanie robót budowlanych w zakresie sieci trakcyjnych Kz1                             10

3.2.               Utrzymywanie sieci trakcyjnej Kz2                             12

3.3.               Kompetencje społeczne KzS                             13

4.               Profil kompetencji kluczowych                            14

5.              Słownik                             15

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu
w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy (KZiS 2010):

741305 Elektromonter sieci trakcyjnej

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (w Międzynarodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – poziom 3).

Grupa elementarna 7413 – Monterzy linii elektrycznych (w Międzynarodowym Standardzie Klasyfikacji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7413 Electrical Line Installers and Repairers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007):

Sekcja F. Budownictwo, Dział 42. Roboty związane z budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej, Grupa 42.1. Roboty związane z budową dróg kołowych i szynowych.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: analizy źródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, międzynarodowe) oraz głównie wyników badań analitycznych na 18 stanowiskach pracy w 6 przedsiębiorstwach (duże – 4, średnie – 2, w tym usługowe − 2, produkcyjno-usługowe − 4), przeprowadzonych w marcu i kwietniu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

·       Andrzej Szymański – PKP Polskie Linie Kolejowe, Centrum Realizacji Inwestycji w Warszawie,

·       Waldemar Nowakowski – Zakłady Automatyki KOMBUD S.A. w Radomiu,

·       Eugeniusz Sitek – były pracownik Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. w Warszawie, Oddział Eksploatacji w Radomiu,

·       Wojciech Oparcik – Instytut Technologii Eksploatacji – PIB w Radomiu.

Ewaluatorzy:

·       Mirosław Józef Herman – PKP Energetyka S.A. w Warszawie,

·       Ewa Urbanek – Ośrodek Rzeczoznawstwa SEP w Warszawie.

Recenzenci:

·       Jerzy Kaflik – Zakład Elektryczny ELKAF w Stanisławowie Drugim,

·       Marcin Chrzan – Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu.

Komisja Branżowa (zatwierdzająca):

·       Krzysztof Kostrzewa (przewodniczący) – przedstawiciel pracodawców, Trakcja S.A. w Warszawie,

·       Wojciech Jabłoński – Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza w Warszawie,

·       Andrzej Strębski – Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

·       07.10.2013 r.

2. Opis zawodu

2.1.Synteza zawodu

Elektromonter sieci trakcyjnej wykonuje roboty budowlane i utrzymaniowe sieci trakcyjnej i urządzeń z nią związanych.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,
obszary występowania zawodu

Elektromonter sieci trakcyjnej jest zawodem o charakterze elektryczno-budowlano-montażowym. Istotą pracy elektromontera sieci trakcyjnej jest montaż, naprawa i konserwacja sieci trakcyjnej oraz urządzeń z nią związanych. Do podstawowych czynności związanych z budową sieci trakcyjnej należy: montaż fundamentów, konstrukcji wsporczych, osprzętu, podwieszeń, aparatury elektromechanicznej, uszynień oraz wywieszenie i regulacja sieci jezdnej. Utrzymanie obejmuje oględziny oraz czynności łączeniowe, wymianę uszkodzonych elementów, naprawy planowe i awaryjne, a także regulacje i pomiary sieci trakcyjnej. Prace wykonywane przez elektromontera sieci trakcyjnej muszą charakteryzować się dużą starannością z zachowaniem obowiązujących norm i zasad i przepisów BHP. Jednocześnie praca elektromontera wymaga nadzoru i kontroli oraz musi być odnotowywana w dokumentacji budowlanej i utrzymaniowej sieci trakcyjnej. Prace wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia odbywają się na pisemne polecenie przez osoby posiadające ważne świadectwo kwalifikacyjne do eksploatacji urządzeń elektrycznych powyżej 1 kV.

2.3. Środowisko pracy (warunki pracy, maszyny
i narzędzia pracy, zagrożenia, organizacja pracy)

Praca elektromontera sieci trakcyjnej charakteryzuje się dużą uciążliwością ze względu na swoją specyfikę. Wykonywana jest na wolnym powietrzu, w zmiennych warunkach atmosferycznych. Elektromonter pracuje często na wysokości i przy sieciach trakcyjnych stanowiących część linii kolejowych, tramwajowych, trolejbusowych lub metra będących pod napięciem. W pobliżu jego stanowiska pracy prowadzony jest ruch pojazdów szynowych i kołowych. Elektromonter sieci trakcyjnej pracuje w systemie pracy zmianowej, ale ze względu na konieczność usuwania awarii sieci musi być dostępny poza określonymi godzinami pracy. Zarówno przy budowie, jak również w czasie wykonywania czynności utrzymaniowych elektromonter sieci trakcyjnej wykorzystuje ciężki sprzęt budowlany, na przykład: koparki, dźwigi, podnośniki oraz specjalizowane pojazdy szynowe, a także używa różnorodnych narzędzi ręcznych. Ze względu na zagrożenie porażenia prądem elektrycznym elektromonter sieci trakcyjnej posługuje się sprzętem elektroizolacyjnym z zachowaniem zasad bezpieczeństwa pracy i instrukcji wewnętrznych. Dodatkowo ze względu na konieczność wykonywania prac na wysokościach elektromonter sieci trakcyjnej korzysta ze sprzętu ochrony osobistej przed upadkiem z wysokości. Do najważniejszych zagrożeń osób pracujących w zawodzie elektromontera sieci trakcyjnej należy zaliczyć: porażenie prądem elektrycznym oraz urazy ciała (złamania, zwichnięcia kończyn, stłuczenia i urazy głowy) następujące w wyniku upadku z wysokości, a także podczas pracy na torach kolejowych. Ze względu na pracę w zmiennych warunkach atmosferycznych osoby pracujące w zawodzie elektromontera sieci trakcyjnej narażone są na częste przeziębienia oraz choroby reumatyczne.

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,
w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu elektromontera sieci trakcyjnej, ze względu na liczne zagrożenia, wymaga pełnej sprawności fizycznej i psychicznej. Elektromonter sieci trakcyjnej powinien dysponować pełną sprawnością ruchową, a także posiadać dobry słuch i wzrok. Powinien cechować się prawidłową koordynacją wzrokowo-ruchową i odpornością na stres. Z zawodu wyklucza wszelka niepełnosprawność ruchowa, lęk wysokości, daltonizm, epilepsja, zaburzenia równowagi, wady wzroku niepoddające się korekcji. Praca w zawodzie elektromontera sieci trakcyjnej wymaga odpowiedzialności, dokładności, systematyczności, wyobraźni przestrzennej. Osoby pracujące w tym zawodzie powinny wykazywać predyspozycje i uzdolnienia techniczne, dotyczące zwłaszcza zagadnień elektrycznych i mechanicznych.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezbędne do podjęcia
pracy w zawodzie

Pracę elektromontera sieci trakcyjnej mogą wykonywać absolwenci zasadniczych szkół zawodowych o kierunku sieci i urządzenia elektroenergetyczne lub pokrewnym. Praca w zawodzie elektromontera sieci trakcyjnej wymaga potwierdzenia przed komisją kwalifikacyjną powołaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwalifikacji do pracy na stanowisku eksploatacji w zakresie obsługi, montażu i konserwacji elektrycznej sieci trakcyjnej oraz dodatkowo urządzeń, instalacji i sieci o napięciu znamionowym powyżej 1 kV. Ze względu na pracę w terenie dodatkowym atutem są uprawn...