Oddychanie:
Przebiega w mitochondriach.
Istota procesu oddychania:
-utlenianie biologiczne polega na odłączaniu atomów wodoru od substratu i przenoszeniu ich na ostateczny akceptor tj. na tlen atmosferyczny.
-związek, który powstaje po odłączeniu pary atomów wodoru nie jest zdolny do dalszego utleniania tj. do oddania atomów wodoru. Dlatego ulega serii często skomplikowanych przemian biochemicznych w celu uzyskania ponownej zdolności do przerzucania wodoru na łańcuch oddechowy. Procesy te powtarzają się tek długo, aż cały wodór substratu nie zostanie przeniesiony na tlen.
-węgiel w tych przemianach służy jako struktura do przemieszczania wodoru. Struktura ta ulega stopniowej likwidacji odłączając po jednej cząsteczce CO2 (dekarboksylacja).
Substraty oddechowe: sacharydy (sacharoza i skrobia), lipidy, białka.
Współczynnik oddechowy
Stosunek objętościowy molowej ilości wydzielanego CO2 do pobranego O2
Wartość RQ zależy od rodzaju substratu oddechowego tj. od stopnia jego utlenienia oraz charakteru procesu oddechowego
Współczynnik jest niski jeśli stopień utlenienia substratu jest mały
Jedna im mniejsza wartość współczynnika oddechowego.
Glikoliza – etapy przemian biochemicznych.
-wstępne ufosforylowanie glukozy (wymaga ATP)
-rozszczepienie pierścienia fruktozo-1,6- dwufosforanu na dwie fosfotriozy (C3) à aldehyd 3- fosfoglicerynowy
-utlenienie aldehydu do kwasu 3-fosfoglicerynowego (odwrócenie cyklu Calvina)
-towarzyszy temu odłączenia wodoru i przeniesienie na NAD, który zostaje zredukowany do NADH w procesie oddychania tlenowego wodór zostaje przeniesiony ostatecznie na tlen atmosferyczny, podczas fermentacji (brak O) na pośrednie metabolity à psowatej kwas mlekowy, etanol….
-w toku dalszych przemian glikolizy kw. 3-fosfoglicerynowy.
Znaczenie:
-dostarczanie metabolitów podatnych na utlenianie
-dostarczenie substratów wyjściowych do syntezy wielu komponentów komórkowych (celuloza, hemiceluloza, ligniny, tryptofan à IAA, alanina à białka….
Lokalizacja: cytoplazma.
Dekarboksylacja oksydacyjna pirogronianu – etapy:
-od pirogronianu odłącza się CO2 i powstaje aldehyd octowy
-aldehyd octowy nie występuje w stanie wolnym, ale w połączeniu z pirofosforanem tiaminy (TPP) dając tzw. czynny octan lub aktywny octan.
-octan zostaje przeniesiony z TPP na koenzym A wiążąc się za pomocą wiązania makroergicznego. Dochodzi do utlenienia aldehydu do kwasu octowego przeniesieniu wodoru na NAD i łańcuch oddechowy.
-powstaje acetylo- koenzym A
Lokalizacja: matriks mitochondrium.
gizia2592