O sposobie osiągania prawdy Filozofja praktyczna Jakób Balmes biel.pdf

(7881 KB) Pobierz
O SPOSOBIE
0S14GNIEMA PRAWDY.
FILOZOFIA PRAKTYCZNA
PRZEZ
Jakóha Balrnes.
iTloniaczcnie /. his7|>ańskicno.)
POZNAŃ.
NAKŁADEM
KSIĘGARNI
J.
K.
Ż U P
a
SSKIEGO.
1853.
SPIS ROZDZIAŁÓW.
Strona.
Rozdział I. Uwagi p rz e d w stę p n e .................................................... 1
Rozdział II.
U w a g a .................................................................... 3
Rozdział III. Wybór zawodu............................................................. 8
Rozdział IV. O m oźebności............................................................
11
Rozdział V. Istnienie..........................................................................
20
Rozdział VI. Wiadomości nabyte pośrednio za pomocą zmysłów
27
Rozdział VII. Loika zgodnie z miłosierdziem................................
33
Rozdział VIII. U władzy ludzkiej w o g ó ln o śc i.......................
40
Rozdział IX. Dzienniki.................................................................... 44
Rozdział X. Opisy p o d r ó ż y ........................................................... 41
Rozdział XI. łl i s t o r y a .................................................................... 51
Rozdział XII. Ogólne nwagi nad sposobami poznania natury
jestestw, ich własności
i
sto su n k ó w .........................................57
Rozdział XIII. Zmysłowe p o ję c ie .................................................. 55
Rozdział XIV, P o ję c ie ....................................................
_
73
Rozdział XV. Rozum ow anie.............................................................
Rozdział XVI. Rozumowanie nie jest jedynym środkiem osią-
gnienia praw dy.............................................................................. gg
Rozdział XVII. Nauczanie...................................................
gg
Rozdział XVIII, W y n a la z tw o ......................................................102
Rozdział XIX. Pojęcie, serce i w y o b ra ź n ia ..............................
106
Rozdział XX. Filozofia d z i e j o w a ................................................
124
Rozdział XXI. R e lig ia ....................................................................jog
Rozdział XXII. O praktycznem pojmowaniu
144
Do
Hrabiego Stanisława Kossakowskiego.
K je d y
przeszlćj jesieni odczytywaliśmy razem
dzieło nieoszacowanój wartości Jakóba Balmesa,
o sposobie osiągnienia prawdy; — „przetłómacz
go na język polski* — rzekłeś do mnie. Po kil-
komiesięcznój pracy, po przezwyciężeniu wielu
trudności,
Twojego
mojego.
W dziele Balmósa, zdrowy i niezachwiany ni-
czem sąd o rzeczach, szlachetność uczucia, spo­
kój serca połączony ze spokojem rozumu, namię­
usunięciu wielu zawad,
życzenia,
dokonałem
dopełniłem
przedsięwzięcia
V III
tności trzymane na wodzy, przedewszystkiem spo­
strzegać się dają.
Balmćs pojął posłannictwo
swoje, wziął się do pracy; zagrała w nim gorąca
krew południowa, ochłodziła ją zimna rozwaga, -
i dopiął swojego celu, gdyż każdy z czytelników
z przyjemnością czytać go będzie, z łatwością zro­
zumieć potrafi.
Jeżeli niepodobieństwem było dla mnie oddać
całą wartość oryginału, niechaj niczćm niezrażona
usilność tłómacza. staje w Jego obronie.
Niechaj
mi wolno będzie dodać, że przyjaźń trzydziesto-
kilkoletnia od tak dawna żadnćj nieulegająca zmia­
nie, okolicznościami niezachwiana, obcym wpły­
wem nie
zrażona,
oddaleniem i przerwaniem
bliższych stosunków nie ostygła, życiem nie zuży­
ta, jest niezaprzeczoną prawdą.
Takićj przyjaźni
rzadkie są przykłady, takićj przyjaźni pracę moją
poświęcam.
z. i*.
ROZDZIAŁ I.
U w a g i p r z e d w s tę p n e .
§.
1.
•A
-•
Dobrze myśleć,
—
Czćm jest prawda?
l^ o b r z e myśleć jestto poznać prawdę, alboliteż skiero­
wać własne pojęcie na drogę wiodącą do prawdy. Poznać
rzeczy takiemi jakiemi są w istocie, jestto posiadać pra­
w dę; błądzi, kto ją chce poznać innym sposobem. Jest
Pan Bóg. Wielka prawda! gdyż w samej rzeczy Bóg istnieje.
Wiemy że zmiana pór roku wypływa z obrotów ziemi; i ta
znajomość jest prawdą, bo w samćj istocie słońce pory roku
oznacza. Wiemy te posłuszeństwo prawu, dobra wiara,
wierność w przyjaźni i t. d. są cnotami; kto przekonany
o tćm, ten tyleż prawd posiada, ten zaś byłby w błędzie,
ktoby zdradę, niewdzięczność, niesprawiedliwość godnemi
pochwały uznawał.
Chcąc myśleć dobrze, starajmy się poznać prawdę, czyli
rzeczywistość rzeczy. Na cóż nam się przydadzą rozprawy
1

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin