ĆWICZENIE 4 – POMIAR I KASOWANIE LUZU W STOLE OBROTOWYM NC
SPOSOBY NASTAWIANIA LUZÓW W PRZEKŁADNIACH
W precyzyjnych napędach obrotowych maszyn technologicznych wykorzystywane są dwuskokowe przekładnie ślimakowe, stożkowe przekładnie spiroidalne oraz przekładnie spiroidalne.
Metody osiągania zmiany wielkości luzu w przekładni zębatej:
- zmiana grubości zębów,
- zmiana odległości między współpracującymi kołami (zębami) - przesuw jednego z nich mający na celu zwiększenie lub zmniejszenie luzu.
Wartość luzu obwodowego jest spowodowana błędami wykonania kół oraz montażu (przy stałej grubości zębów oraz stałej odległości osi współpracujących kół zębatych).
Uzyskanie określonej wartości luzu: [wariant I]
- wymaga dużej dokładności wykonania współpracujących elementów (brak możliwości kompensowania luzu pojawiającego się w miarę zużywania ściernego współpracujących uzębień;
- przy stałej grubości zębów oraz stałej odległości współpracujących kół zębatych wartość luzu obwodowego jest spowodowana błędami wykonania kół oraz montażu
W przekładniach ślimakowych ze ślimakiem jednoskokowym: [wariant II]
- nastawianie luzu międzyrębnego można regulować między innymi poprzez osadzenie ślimaka w kołysce mimośrodowej, której obrót zmienia odległość osi przekładni, co powoduje zmianę luzu międzyzębnego;
- przy stałej grubości zębów, zmienną wysokość przenikania w większości przekładni uzyskuje się przez regulacje odległości osi;
W przekładni ślimakowej ze ślimakiem dwuskokowym: [wariant III]
- nastawianie luzu odbywa się poprzez przesuw osiowy ślimaka. Zużycie wynikające z tarcia współpracujących ze sobą powierzchni powoduje, że po określonym okresie eksploatacji ślimacznica wyciera się na wysokości zazębienia, czego efektem jest pojawienie się luzu;
- luz przekraczający wartość dopuszczalną dla danej przekładni kasowany jest poprzez osiowy przesuw ślimaka;
- zakres kasowania luzu ograniczony jest dopuszczalną różnicą skoków ślimaka, zatem jego przekroczenie powoduje konieczności wymiany przekładni;
- zmienna grubość zwoju ślimaka dwuskokowego i stała wysokość przenikania (możliwość jednoczesnej zmiany grubości zębów oraz wysokości przenikania)
W przekładni spiroidalnej:
- nastawianie luzu może odbywać się poprzez osiowy przesuw ślimacznicy, lub promieniowy ruch ślimaka. Stosowanym rozwiązaniem jest łożyskowanie ślimaka w tulei mimośrodowej (wada: zmienianie się odległości osi przekładni a podczas nastawiania luzu à zmiana śladów przylegania uzębienia, niedokładność pozycjonowania.
W stożkowej przekładni spiroidalnej:
- nastawianie luzu odbywa się podobnie jak w dwuskokowej przekładni ślimakowej, poprzez osiowy przesuw ślimaka.
UPROSZCZONY SPOSÓB BADANIA LUZU W STOLE NC.
Wielkość luzu w przekładni badana jest w n wybranych punktach za pomocą czujnika
przemieszczeń liniowych (dla małych wartości kąta, jego wartość jest zbliżona do wartości funkcji tangens).
Po ustawieniu czujnika w pierwszej pozycji pomiarowej należy:
1. wykonać obrót tarczy stołu o podany przez prowadzącego kąt α,
2. zapisać wskazania czujnika pomiarowego (s1),
3. dokonać obrót tarczy stołu o kąt α,
4. wykonać obrót tarczy stołu o kąt –α (wartość ujemna kąta – tarcza stołu wykonuje obrót w
przeciwnym kierunku),
5. zapisać wskazania czujnika pomiarowego (s2).
Wartość bezwzględna różnicy wskazań czujnika |s1-s2| jest miarą luzu w przekładni.
WZÓR NA OBLICZENIE PRZESUNIĘCIA ŚLIMAKA W PRZEKŁADNI DWUSKOKOWEJ W CELU SKASOWANIA LUZU.
Δsl=p02*i*lα/360o*Δp [mm]
p0 – średni skok ślimaka (5,744 mm),
i – przełożenie przekładni (1/90),
p – różnica skoków ślimaka (0,01 mm),
lα – luz kątowy w przekładni [°].
ĆWICZENIE 5 – BADANIE SIŁ MIĘDZYZĘBNYCH W PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ
BUDOWA PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ.
- W przekładni spiroidalnej ślimak walcowy współpracuje z uzębieniem czołowym, co umożliwia dużą redukcję obrotów na jednym stopniu przełożenia.
- Może być użyta jako element automatyki przemysłowej ze względu na specyficzne właściwości - duża powierzchnia styku między zębami uzębienia i ślimaka oraz łatwość nastawiania luzów.
- Pozwala na to również opracowanie nowych metod kształtowania uzębień czołowych o ewolwentowej linii zębów .
OD CZEGO ZALEŻY NIERÓWNOMIERNOŚĆ SIŁ WYSTĘPUJĄCYCH W ZAZĘBIENIU PRZEKŁADNI.
- Cykliczną nierównomierność przenoszenia obciążenia powoduje wejście w zazębienie zwojów ślimaka z uzębieniem czołowym, a po obrocie (ślimaka i uzębienia) wyjście z zazębienia jednej pary i zazębienie się kolejnej par.
- Jest to korzystny wynik modyfikacji, który pozwala uniknąć drgań (hałaśliwa praca przekładni) i wydłuża żywotność przekładni.
SPOSOBY BADANIA NIERÓWNOMIERNOŚCI PRACY PRZEKŁADNI.
- Rejestracje sygnałów z obu czujników (momentomierze) przeprowadza się za pomocą interfejsu pomiarowego, sprzężonego przez złącze USB z komputerem oprogramowanym pakietem narzędziowym Cattman.
- Do obciążania przekładni służy hamulca z możliwością regulowania obciążenia.
- Istotą badań jest określenie charakteru sił występujących w zazębieniu w zależności od: kierunku obrotów ślimaka, prędkości obrotowej i obciążenia.
- Wyniki badań pozwalają ocenić jakość przekładni i znaleźć możliwe błędy przekładni (uszkodzenia zębów, błąd odległości osi między kołami przekładni, błędna geometria przekładni).
- Kryteria oceniające jakość wykonanej przekładni: lokalizacja i kształt śladu współpracy, cichobieżność. Dla przekładni precyzyjnych: dokładność pozycjonowania, luz zwrotny, powtarzalność pozycjonowania,
- Wpływ na jakość przekładni zębatych stosowanych w urządzeniach ma jej trwałość.
SKUTKI NIERÓWNOMIERNOŚĆ PRACY PRZEKŁADNI.
- Nierównomierność przenoszonego obciążenia (ruchu) i sił występujących w zazębieniu wpływa na dynamiczne własności przekładni: cichobieżność i dokładność pozycjonowania.
- Oprócz wartości amplitudy zmian sił występujących w zazębieniu, znaczenie ma przede wszystkim charakter przebiegu krzywej. Przebieg paraboliczny o łagodnym nachyleniu jest korzystniejszy od przebiegu ze skokową zmianą wartości, ze względu na wartości związane z przyspieszeniem ruchu.
WPŁYW MODYFIKACJI LINII ZĘBÓW UZĘBIENIA CZOŁOWEGO NA PRACĘ PRZEKŁADNI SPIROIDALNEJ.
- Modyfikacje linii lub i zarysu zębów przekładni wprowadza się ze względu na występowanie niekorzystnych efektów pracy teoretycznej przekładni.
- Pozwalają one zredukować głośną pracę przekładni, drgania i uniknąć styku...
bartoszek20