Coraz częściej spotykamy się w prasie i literaturze z różnymi określeniami dotyczącymi tego samego zjawiska : narkomania, lekomania, toksykomania. Środki wywołujące to zjawisko noszą miano : narkotyków, leków psychotropowych, środków odurzających. Aby dokładnie móc zrozumieć istotę narkomanii, należy zapoznać się z obowiązującą terminologią.
· NARKOMANIA - termin używany już w starożytności. W starożytnej Grecji i Rzymie słowa: "narke", " narcosis", "narcoticus", oznaczały " odurzenie", "oszołomienie", "odurzający" i określano nimi warunki, okoliczności lub środki wywołujące taki stan. Mimo że termin ten był już znany od tak dawna, to wszedł dopiero w życie na początku naszego stulecia. W 1965 roku Światowa Organizacja Zdrowia powołała Komitet, który podzielił zjawisko nadużywania środków na dwie grupy : toksykomanię i lekomanię.
· TOKSYKOMANIA - charakteryzuje się jako skłonność do nadużywania substancji mających określony wpływ na psychikę człowieka. Wyróżnia się następujące formy tego zjawiska :
§ skłonność do nadużywania narkotyków - narkomanię -narkoman pragnie stałego zażywania leku, dąży do zwiększenia dawek, uzależnia się psychicznie i fizycznie, a skutki zażywani są szkodliwe dla jednostki i otoczenia.
§ skłonność do nadużywania leków -lekomanię - niepohamowane i niekontrolowane nadużywanie leków.
§ skłonność do nadużywania używek szkodliwych dla zdrowia.
Marek Kotański twórca Młodzieżowego Ruch na Rzecz Przeciwdziałania Narkomanii "MONAR" definiuje narkomanię następująco - "stan duszy i ciała człowieka, który nie potrafi żyć we współczesny, świecie wymagającym bezwzględnego przystosowania się do napięć, konfliktów , szczurzego wyścigu, którego upragnionym końcem ma być za wszelką cenę sukces".
· ŚRODEK UZALEŻNIAJĄCY - to każda substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, której działanie na organizm ludzki przejawia się w zmianie jakości odbieranych przez ten organizm wrażeń zmysłowych oraz zmianie samego zachowania się organizmu.
· BŁOGOSTAN - uczucie wywołane w wyniku zażycia środka narkotycznego, w którym znikają wszelkie przykre odczucia, napięcie psychiczne, zmartwienia, obawy, lęki, a następuje uczucie odprężenia i zadowolenia. Uczuciu błogostanu towarzyszy pobudzenie lub przyhamowanie. Pobudzenie powoduje wrażenie świeżości, lekkości, dużej sprawności fizycznej, jasności umysłu, chęci do działania z poczuciem zdolności i niebywałych osiągnięć twórczych. Przyhamowanie jest odczuwane jako zupełna niewrażliwość na wszelkie trudy i przeciwieństwa.
· UZALEŻNIENIE PSYCHICZNE - to niepohamowane pragnienie zażywania danego środka powodującego uspokojenie lub stan euforii. Trwałość i nasilenie psychicznej zależności zależy w dużym stopniu od osobowości , charakteru i psychiki.
· UZALEŻNIENIE FIZYCZNE - to brak danego środka we krwi, co powoduje zaburzenie w przemianie komórkowej i czynnościach różnych narządów. W celu usunięcia tych objawów , konieczne staje się podanie dawki środka uzależniającego.
· GŁÓD NARKOTYCZNY - to zespół następujących objawów : ziewanie, kichanie, łzawienie, ślinotok, katar, kaszel, czkawka, dreszcze, obfite poty, ociężałość, bezsenność, ból głowy, nudności, wymioty, biegunka, bóle mięśniowe, drętwienie kończyn, pobudzenie ruchowe, niepokój psychiczny, lęk, rozpacz, przyspieszony oddech, wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Nasilenie tych objawów wzrasta z okresem niepodawania środków uzależniających.
· TOLERANCJA - to zjawisko zwiększania odporności organizmu na dany środek, w wyniku czego w celu uzyskania tych samych wyników działania, zachodzi konieczność przyjmowania coraz większych dawek.
TYPY UZALEŻNIEŃ :
1. Typ morfinowy - charakteryzuje się silną zależnością psychiczną i wczesnym występowaniem zależności fizycznej oraz rozwojem tolerancji wymagającej stałego lub okresowego zwiększenia dawki.
2. Typ barbituranowy - alkoholowy; przejawiający się w psychicznej zależności o różnym nasileniu i charakterze, określonej i niestałej zależności fizycznej, niestałym występowaniu tolerancji i braku objawów abstynencji.
3. Typ kokainowy - silna zależność psychiczna, brak zależności lub słaba zależność fizyczna i rozwój tolerancji na przyjmowaną substancje.
4. Typ cannabis ( marihuana, haszysz ); cechuje się umiarkowaną lub silną zależnością psychiczną, brakiem objawów abstynencji i słabą tendencją do zwiększania dawek.
5. Typ amfetaminowy - odznaczający się zależnością psychiczną występującą w różnym stopniu nasilenia, brakiem zależności fizycznej i objawów abstynencji oraz szybkim wzrostem tolerancji.
6. Typ khat - przejawiający się w umiarkowanej, lecz zazwyczaj trwałej zależności psychicznej, braku zależności fizycznej i tolerancji.
7. Typ substancje halucynogenne - charakteryzują się słabą zależnością psychiczną i brakiem zależności fizycznej oraz brakiem wzrostu tolerancji.
Himaliaa64