ZDPS 14-02-04 Monitor Polski.pdf

(1567 KB) Pobierz
MONITOR POLSKI
Warszawa, dnia 4 lutego 2014 r.
Poz. 118
UCHWAŁA Nr 238
Elektronicznie
podpisany przez
Grzegorz Paczowski
Data: 2014.02.04
14:22:40 +01'00'
w sprawie przyjęcia dokumentu Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020
Rada Ministrów uchwala, co następuje:
§ 1. Przyjmuje się Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020, zwane dalej „Założenia-
mi”, stanowiące załącznik do uchwały.
§ 2. Założenia przyjmuje się w celu realizacji komponentu długookresowego, o którym mowa w części 6 „Priorytety
i kierunki interwencji” załącznika do uchwały nr 137 Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie ustanowienia
Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012–2013 (M.P. poz. 642).
§ 3. Założenia realizuje minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.
§ 4. Uchwała wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.
ww
w.
rc
l.g
ov
RADY MINISTRÓW
z dnia 24 grudnia 2013 r.
.pl
Prezes Rady Ministrów:
D. Tusk
DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Monitor Polski
–2–
Poz. 118
z dnia 24 grudnia
Załącznik
2013 r. (poz. 118)
do uchwały nr 238
Rady Ministrów
z dnia 24 grudnia 2013 r.
(poz. …)
Załącznik do uchwały nr 238 Rady Ministrów
Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce
na lata 2014–2020
ww
w.
rc
l.g
ov
.pl
Monitor Polski
–3–
Poz. 118
ww
w.
rc
3
WPROWADZENIE ………………………………………....……………………………….. 4
1. SYTUACJA DEMOGRAFICZNA POLSKI – STAN OBECNY, PERSPEKTYWY
ROZWOJU, GŁÓWNE WYZWANIA …………………………....…………………… .... 7
2. ZDROWIE i SAMODZIELNOŚĆ ………………………………....………………… ..... 10
2.1. UWARUNKOWANIA ROZWIĄZAŃ MEDYCZNO-OPIEKUŃCZYCH DLA
OSÓB STARSZYCH ………………………………………...…………………………. .. 10
2.1.1. Priorytet 1. Stworzenie systemowych rozwiązań, które pozwolą na rozwój usług
medycznych dla osób starszych ………………………….…….……………….. 16
2.1.2. Priorytet 2. Promocja zdrowia i profilaktyka zdrowotna …………….……........ 18
2.1.3. Priorytet 3. Rozwój usług społecznych i opiekuńczych dostosowanych do potrzeb
osób starszych …………………………………………….……….………...….. 19
2.2. BEZPIECZEŃSTWO …………………………………………………….….……… 21
2.3. PRZESTRZEŃ I MIEJSCE ZAMIESZKANIA ……………………….….……...… . 23
3. AKTYWNOŚĆ ZAWODOWA OSÓB 50+ …………………………………..………… 24
4. AKTYWNOŚĆ EDUKACYJNA, SPOŁECZNA I KULTURALNA OSÓB STARSZYCH
……………………………………………………………………...................………….. 29
4.1. AKTYWNOŚĆ EDUKACYJNA.…………………….………………….………….. 29
4.1.1. Priorytet 1. Rozwój oferty edukacyjnej dla osób starszych w obszarach zgodnych
z potrzebami …………………………………………….…………………........ 30
4.1.2. Priorytet 2. Wspieranie rozwoju systemowych rozwiązań dla organizacji różnych
form uczenia się osób starszych, w tym ruchu Uniwersytetów Trzeciego Wieku
………………………………………………………………….….….………… 34
4.2. AKTYWNOŚĆ W OBSZARZE KULTURY ………………………………..……... 36
4.3. AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA ………………………………………………..……. 39
4.3.1. Priorytet 1. Rozwój aktywności obywatelskiej osób starszych ……….….……. 39
4.3.2. Priorytet 2. Rozwój wolontariatu osób starszych .………………………….…... 41
5. SREBRNA GOSPODARKA ……………………………….………………………..….. 44
6. RELACJE MIĘDZYPOKOLENIOWE ……………………………………………...….. 45
PODSUMOWANIE …………………………………………………………………..…….. 49
7. Spis tabel i wykresów …………………….………………………………..…………….. 50
l.g
ov
.pl
Monitor Polski
–4–
Poz. 118
WPROWADZENIE
Założenia Długofalowej Polityki Senioralnej w Polsce na lata 2014–2020
(ZDPS) są
wykonaniem zobowiązania przewidzianego w
Rządowym Programie na rzecz Aktywności
Społecznej Osób Starszych na lata 2012–2013
(Program ASOS). Program ASOS jest
pierwszym ogólnopolskim programem przygotowanym na taką skalę, przeznaczonym dla
osób starszych oraz współpracy międzypokoleniowej. Realizacja Programu ASOS pozwoliła
na stworzenie podstaw polityki senioralnej w Polsce (polityki dotyczącej osób starszych oraz
dla osób starszych).
Polityka senioralna
jest to ogół celowych działań organów administracji publicznej
wszystkich szczebli oraz innych organizacji i instytucji, które realizują zadania i inicjatywy
kształtujące warunki godnego i zdrowego starzenia się.
Na potrzeby niniejszego dokumentu polityka senioralna rozumiana jest szeroko jako ogół
działań, w okresie całego życia człowieka, prowadzących do zapewnienia warunków
wydłużenia aktywności, zarówno zawodowej, jak i społecznej, oraz samodzielnego,
zdrowego, bezpiecznego i niezależnego życia osób starszych
1)
.
Odpowiednio zaprojektowana i opracowana polityka senioralna jest istotnym elementem
modelu polityki społecznej. Powinna reagować na aktualne wyzwania. Wyznaczone cele oraz
kierunki działań będą mogły być realizowane dzięki zaangażowaniu różnych podmiotów.
Polityka senioralna powinna być zaprojektowana horyzontalnie, tzn. powinna być spójna
z polityką państwa w obszarze zabezpieczenia społecznego
2)
, rynku pracy, zdrowia, edukacji
(uczenia się przez całe życie), infrastruktury, mieszkalnictwa i innych. Przejęcie przez rząd
ZDPS nie spowoduje dodatkowych kosztów dla sektora finansów publicznych, a jego
finansowanie będzie realizowane poprzez odpowiednią alokację dostępnych środków
finansowych będących w dyspozycji jednostek sektora finansów publicznych
z uwzględnieniem nowych celów ustanowionych w ZDPS oraz przeorganizowanie
dostępnych zasobów ludzkich oraz zadań stosownie do wyzwań związanych z postępującym
procesem starzenia się populacji.
ww
w.
rc
1)
ZDPS, choć mają charakter ramowy, to jednocześnie stanowią konkretny zestaw koniecznych
działań w obszarze polityki senioralnej w Polsce, który jest kierowany do szerokiego grona
odbiorców. Po pierwsze do społeczeństwa, które ze względu na swoje kompetencje
i potencjał stanowi kluczowy element w procesie budowania i rozwoju polityki aktywnego
i zdrowego starzenia się. Po drugie do władz publicznych wszystkich szczebli, sektora
prywatnego oraz pozarządowego i partnerów społecznych, których działania pozwolą na
odpowiednie zagospodarowanie aktywów wynikających z wydłużania życia. Tak
zdefiniowani adresaci działań, w obszarze polityki senioralnej oraz ich ścisła wzajemna
współpraca, będą stanowiły o skuteczności realizacji głównego celu polityki senioralnej –
poprawy sytuacji osób starszych dla godnego starzenia się w dobrym zdrowiu. ZDPS
Na potrzeby niniejszego dokumentu przyjmuje się, że osoba starsza (zamiennie stosowane senior) to osoba,
która ukończyła 60. rok życia. Definicja jest zgodna z przyjętą przez Pierwsze Światowe Zgromadzenie na temat
Starzenia się Społeczeństw ONZ w 1982 r. Takie założenie wynika z konieczności opracowania działań
skierowanych do osób nie tylko nieaktywnych zawodowo, ale działań, które będą wspierać wydłużenie
aktywności zawodowej i przygotowywać do aktywnego starzenia się.
2)
Por. „Krajowy
Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu 2020. Nowy wymiar aktywnej
integracji”.
l.g
ov
4
.pl
Monitor Polski
–5–
Poz. 118
W pracach nad założeniami polityki senioralnej wykorzystano koncepcję
aktywnego
starzenia się,
które jest definiowane jako proces umożliwiający zarówno jednostkom, jak
i grupom społecznym zagospodarowanie ich potencjału z perspektywy całego życia,
zachowania zarówno dobrostanu psychicznego i fizycznego, jak i aktywności zawodowej,
społecznej oraz niezależności i samodzielności
5)
.
Na podstawie dostępnych wielu danych, jak i wyników badań (m.in. dotyczących
perspektywy demograficznej Polski
6)
), oraz opinii wyrażanej przez członków Rady
ds. Polityki Senioralnej, w ZDPS zawarto cztery główne obszary wyzwań, które stanowiły
podstawę do wypracowania konkretnych kierunków interwencji, niezbędnych do poprawy
jakości życia osób starszych.
Główne zidentyfikowane wyzwania dla polityki senioralnej, wokół których wypracowano
kierunki interwencji, to:
•
zwiększający się udział osób starszych w populacji i przygotowanie się na wiele
społecznych i ekonomicznych konsekwencji tego zjawiska,
•
wydłużenie okresu aktywności zawodowej,
•
włączenie potencjału osób starszych w obszar aktywności społecznej i obywatelskiej,
ww
w.
rc
3)
Rada ds. Polityki Senioralnej została powołana w lutym 2013 r. w ramach komponentu systemowego
Rządowego Programu ASOS. Jej kształt odpowiada założeniu tworzenia polityki senioralnej w formule
partycypacyjnej. Jest to organ pomocniczy Ministra Pracy i Polityki Społecznej i do stałego udziału w jej
pracach zostali zaproszeni przedstawiciele ministerstw oraz centralnych organów administracji publicznej, jak
również przedstawiciele organizacji jednostek samorządu terytorialnego, organizacji trzeciego sektora i eksperci,
wydelegowani do prac w Radzie.
4)
W 2017 r. planuje się rewizję ZDPS, ze względu na zmieniającą się sytuację społeczno-gospodarczą Polski,
która jest wypadkową zmian demograficznych.
5)
Niektóre ujęcia aktywnego starzenia się ograniczają się tylko do wydłużania aktywności zawodowej starszych
pracowników. Natomiast ONZ podkreśla, że na starzenie się należy patrzeć jako na wynik długiego procesu,
a nie stan wynikający z osiągnięcia pewnego wieku. Zgodnie z definicją aktywnego starzenia się WHO,
What is
active ageing?
http://www.who.int/ageing/active_ageing/en/ (dostęp: 11.06.2013 r.).
6)
Opis i szczegółowa diagnoza wyzwań, które były podstawą niniejszego dokumentu, znajdują się w dalszej
części dokumentu po prezentacji celów i kierunków interwencji.
l.g
ov
5
Należy zaznaczyć, iż czas przeznaczony na przygotowanie dokumentu (luty–wrzesień
2013 r.) oraz pogłębiona dyskusja członków Rady ds. Polityki Senioralnej
3)
spowodowały
konieczność wyraźnej priorytetyzacji proponowanych działań. Partycypacyjny proces
powstawania dokumentu pozwolił na przedłożenie projektu ZDPS, w którym w wyniku
dyskusji i uzgodnień zidentyfikowano większość czynników, które – w opinii członków Rady
– mają istotny wpływ na funkcjonowanie osób starszych.
4)
.pl
pozostają w zgodności z dokumentami strategicznymi, m.in. Strategią Rozwoju Kapitału
Ludzkiego (cel szczegółowy 2: Wydłużenie okresu aktywności zawodowej i zapewnienie
lepszej jakości funkcjonowania osób starszych), Długookresową Strategią Rozwoju Kraju
„Polska 2030. Trzecia fala nowoczesności” (cel 11: Wzrost społecznego kapitału rozwoju
m.in. poprzez promocję partycypacji społecznej i obywatelskiej). ZDPS są zgodne również
z Krajowym Programem Działań na rzecz Równego Traktowania na lata 2013–2015,
zwłaszcza z obszarami: Równe traktowanie w systemie ochrony zdrowia, m.in. cel główny 4:
upowszechnienie prozdrowotnych postaw wśród osób w wieku 50+ oraz Równe traktowanie
na rynku pracy i w systemie zabezpieczenia społecznego.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin