portfel inwestycyjny.docx - poprawione odp(1).docx

1. Podstawowy cel występowania inwestorów na rynku finansowym

Podstawowym celem występowania inwestorów, a więc podmiotów posiadających nadwyżki finansowe, na rynku finansowym jest oddawanie ich do zagospodarowania innym podmiotom w celu uzyskania w przyszłości określonego dochodu. Jest to inaczej mówiąc odkładanie konsumpcji bieżącej na rzecz konsumpcji przyszłej. Realizuje się w ten sposób jedna z podstawowych funkcji rynku finansowego, którą jest funkcja inwestowania. Wskutek jej realizacji inwestorzy oczekują w przyszłości określonych korzyści finansowych. Wynika z tego, iż celem inwestowania nie jest zaspokajanie określonej potrzeby materialnej, tylko uzyskiwanie dochodu z zainwestowanego kapitału. Zatem przez inwestycję rozumie się każde zaangażowanie określonej kwoty kapitału, na pewien okres, aby w przyszłości otrzymać jej zwrot(zwrot kapitału) kompensujący inwestorowi: -czas, w którym ten kapitał był zaangażowany; - przewidywaną stopę inflacji; - ryzyko dokonanej inwestycji (premia) - im wyższe tym wyższa jest premia. Inwestor może być osobą prywatną, podmiotem gospodarczym, agendą rządową, instytucja finansową lub funduszem inwestycyjnym czy emerytalnym. Podsumowując celem inwestowania na rynku jest odpowiednia alokacja kapitału, poczym następuje kumulacja oszczędności lub wycofanie na rzecz konsumpcji bieżącej.

2. Definicja i istota papieru wartościowego.

Za pośrednictwem papierów wartościowych  dokonuje się przemieszczanie nadwyżek finansowych na rynku finansowym, między kapitałodawcami a kapitałobiorcami. Oznacza to, że są one finansowym aktywem dla ich posiadaczy i finansowym zobowiązaniem dla ich emitentów. Z tymi zobowiązaniami, stanowiącymi jednocześnie o korzyściach finansowych kapitałodawców, wiąże się istota papieru wartościowego jako podstawowego instrumentu rynku finansowego. Sprowadza się ona do stwierdzenia, iż z tytułu jego posiadania ich właściciel może mieć jedno z następujących praw: -prawo do współwłasności majątku(udziały, akcje); -prawo do określonego procentu lub innych pożytków (np. obligacje lub inne instrumenty długu ); -prawo do otrzymania w przyszłości określonych aktywów lub do rozliczenia pieniężnego (instrumenty pochodne). Papier wartościowy  można zdefiniować więc jako dokument stwierdzający fakt dokonania transakcji odpłatnego udostępnienia kapitału, z którego dla kapitałodawcy wynika jedno z wyżej określonych praw. Wynika również z tego, iż celem udostępniania środków poprzez rynek finansowy jest ich inwestowanie, czyli chęć osiągnięcia dochodu. Są one dobrami szczególnymi występującymi na rynku finansowym. Stąd też obrót nimi podlega regulacjom ustawowym. Szczególność ta wynika z faktu, iż nabywca papierów wartościowych poprzez ich zakup inwestuje swoje środki finansowe a nie zaspokaja potrzebę w sensie nabywania rzeczy powszechnie użytkowej. Poczyniona inwestycja ma w przekonaniu inwestora przynieść określony dochód zgodny z jego oczekiwaną stopą zwrotu. Łączy się ona z reguły z odłożeniem konsumpcji na okresy przyszłe i lokowaniem oszczędności na rynku kapitałowym.

3. Szczególność papieru wartościowego jako towaru rynku finansowego.

Papier wartościowy ma swoje cechy szczególne, wynikające z istoty inwestowania. Jest dobrem szczególnym wobec czego podlega pewnym regulacjom ustawowym. Szczególność ta wynika z faktu, iż nabywca papieru wartościowego przez fakt ich zakupu inwestuje swoje środki finansowe, a nie zaspokaja potrzeby w sensie nabywania rzeczy użytkowej. Poczyniona inwestycja w przekonaniu inwestora, ma przynieść określony dochód, zgodny z oczekiwaną stopą zwrotu. Inwestycja ta wiąże się z reguły z odłożeniem konsumpcji na okresy przyszłe i lokowaniem oszczędności na rynku kapitałowym. Szczególność papieru wartościowego, wynikająca z faktu, iż nie jest to towar w klasycznym tego słowa rozumieniu, a więc o określonych cechach fizycznych, jakościowych itp., powoduje, iż trudno ocenić jego jakość. Dlatego też na r. finansowym, a w szczególności na r. kapitałowym o dopuszczeniu pap. wartościowego do publicznego obrotu decyduje komisja dopuszczeniowa (w Polsce jest to Komisja Nadzoru Finansowego), która sprawdza czy dany papier spełnia określone wymogi formalne. Odbywa się to poprzez weryfikację przedstawionych komisji danych i wymaga dużej wiedzy z zakresu finansów spółek akcyjnych, prawa, strategii inwestycyjnych etc.

4. Pojęcie niepewności, ryzyka  i jego istota.

Niepewność-  mianem niepewności według rozumienia klasycznej ekonomii określa się niemożność podjęcia w pełni racjonalne decyzji np. gospodarczej lub inwestycyjnej. W ogólnym rozumieniu niepewność definiuje się jako brak możliwości ustalenia prawdopodobieństwa zaistnienia określonego zdarzenia. Może ona dotyczyć zarówno samego wystąpienia danego zdarzenia, jak i miejsca, momentu oraz skutków jego wystąpienia. Niepewność jest zjawiskiem powszechnym. Odnosi się ją jednak przede wszystkim do przyszłości, stwierdzając, że jest ona tym większa im bardziej odległy jest horyzont czasu od momentu, w którym jesteśmy do momentu , o którym myślimy. Jednocześnie niepewność przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji jest zjawiskiem niepożądanym , wobec czego poszukuje się i stosuje różne metody jej ograniczania. Przede wszystkim można ograniczyć jej skutki, np. poprzez tworzenie różnego rodzaju rezerw(mocy twórczych, surowców czy wyrobów gotowych). Ograniczanie skutków niepewności może też nastąpić poprzez zawieranie różnorodnych umów i porozumień, np. umów ubezpieczeniowych . Niepewność można również ograniczać poprzez sporządzanie różnego rodzaju prognoz gospodarczych czy analizy symulacyjne bądź scenariuszowe. W przypadku niepewności, jednostka nie dysponuje informacjami o przyszłych stanach świata ani ich rozkładzie i w związku z tym może tylko zgadywać, jaka decyzja w danym momencie jest najkorzystniejsza. Ryzyko – z każdą działalnością gospodarczą związany jest mniejszy lub większy stopień ryzyka jej powodzenia. Ryzyko jest pojęciem wieloznacznym i złożonym. Generalnie wynika ono z faktu, iż podmiot podejmujący decyzję, np. gospodarczą czy inwestycyjną nie posiada wystarczających informacji aby podejmowana decyzja była racjonalna. Z ekonomicznego punktu widzenia ryzyko definiuje się jako mierzalną niepewność, a więc określony jej stan, jednakże nie utożsamia się ryzyka z niepewnością. Z ryzykiem w klasycznym ujęciu mamy do czynienia gdy możemy określić przyszłe stany świata oraz ich rozkład prawdopodobieństwa, lub też w wyniku przeprowadzonych badań empirycznych jesteśmy w stanie określić prawdopodobieństwo na bazie częstotliwości występowania poszczególnych stanów(chociaż nie znamy wszystkich możliwych przyszłych stanów). Zatem jednostka postawiona w obliczu ryzyka ma możliwość przeprowadzenia analizy probabilistycznej lub statystycznej, czyli zastosowania instrumentów wspomagania decyzji, w celu podjęcia działań dających największe szanse ich powodzenia.

5. Istota ryzyka inwestowania na rynku finansowym.

Ryzykiem obarczone jest inwestowanie środków pieniężnych w instrumenty rynku finansowego, czyli w papiery wartościowe. Ryzyko inwestowania na rynku finansowym łączy się przede wszystkim z długością okresu trwania poczynionych tam inwestycji, a przede wszystkim występuje ono na rynku kapitałowym, na którym inwestycje te mają charakter średnio- i długoterminowy, gdyż zasadą jest, że im dłuższy okres inwestycji tym większa niepewność co do przyszłych warunków gospodarowania, czyli wyższe jest ryzyko. W ocenie inwestora powinny one przynieść określony dochód zgodny z jego stopą zwrotu. A zatem nabywcy papierów wartościowych płacąc za nie odpowiednią cenę w okresie obecnym spodziewają się od emitentów tych papierów uzyskać wymierne korzyści w okresach przyszłych. Ich oczekiwania są związane w szczególności z otrzymaniem wyższej ceny sprzedaży waloru od ceny jego zakupu (capital gain) i wypłatą dywidendy w przypadku akcji oraz z oprocentowaniem i ewentualnie innymi korzyściami płynącymi z posiadania obligacji. Problem polega na tym, iż inwestorzy mogą przewidywać przyszłe stany warunków, w których będzie gospodarować emitent posiadanych przez nich papierów wartościowych, jedynie z pewnym stopniem prawdopodobieństwa, co oznacza , iż ich oczekiwania odnośnie przyszłych korzyści wynikających z posiadania tych walorów nie zawsze muszą się spełniać. Niekorzystny układ warunków, w których działać będzie emitent może spowodować obniżenie jego zysku i w związku z tym zmniejszenie wielkości wypłacanej dywidendy lub zaniechania jej wypłacania w ogóle. Przedłużanie się z kolei takich niekorzystnych stanów może doprowadzić w końcu do bankructwa emitenta, co spowodować może utratę zainwestowanego kapitału zarówno przez akcjonariuszy, jak i nabywców obligacji (pożyczkodawców emitenta). Wszystko to wskazuje na zagrożenia (ryzyko), które musi brać pod uwagę podmiot chcący inwestować na rynku finansowym i zarazem z niego korzystać.

6. Pojęcie ryzyka systematycznego

Podstawowy składnik ryzyka inwestowania na rynku kapitałowym wynika z istnienia ryzyka rynkowego, zwanego też systematycznym. Ryzyka systematycznego nie da się do końca wyeliminować, gdyż łączy się ono z określoną sytuacją gospodarki, która podlega ustawicznym zmianom. Na rynku kapitałowym ryzyko systematyczne związane jest z tendencją do zmian ceny kupionego waloru i niemożnością utrzymania inwestycji w pierwotnie planowanym terminie. Sytuację taką można zobrazować w ten sposób, iż nabyto dany walor po cenie A, planowano sprzedać po cenie B > A, a musiano go sprzedać po cenie niższej od A. Osoba inwestująca na rynku kapitałowym może ewentualnie zabezpieczyć się przed ponoszeniem ryzyka rynkowego, dzieląc np. ogólną sumę pieniędzy przewidzianych na inwestycje na część przeznaczoną na zakup papierów wartościowych i część zdeponowaną w formie gotówki w banku, co jest zarazem prostą dywersyfikacją portfela inwestycji. Lokata środków w banku może pozwolić inwestorowi na przetrwanie krytycznego momentu, czyli na utrzymanie akcji w razie niekorzystnych tendencji ich cen i konieczności posiadania pewnej sumy gotówki. Warto również wiedzieć, iż ceny akcji na rynku kapitałowym (a więc stopień ryzyka systematycznego) są w znacznym stopniu skorelowane z ich płynnością, czyli możliwością ich łatwego zbytu. Wynika z tego, iż większa płynność danego waloru zapewnia z reguły wyższą jego cenę, przy czym płynność ta zależy między innymi od takich czynników jak: liczba wyemitowanych akcji, okres ich zakupu (przed lub po wypłacie dywidendy), cena rynkowa waloru itd.

7. Pojęcie ryzyka finansowego i inflacyjnego.

Ryzyko finansowe stanowi drugi składnik ryzyka inwestowania na rynku kapitałowym (podstawowym jego składnikiem jest ryzyko systematyczne). Ryzyko finansowe związane jest z kondycją finansową emitenta, którego walory zakupiono. Jego kłopoty finansowe (łączące się np. z trudnością ulokowania produkcji na rynku) prowadzą na ogół do obniżania się zysku i, jeżeli nie będą podjęte odpowiednie środki zaradcze, w dalszej kolejności do pomniejszania wielkości wypłacanej dywidendy lub jej zaniku. W konsekwencji może to doprowadzić do wyprzedaży akcji danej spółki, zwłaszcza przez tych inwestorów, którzy inwestowali w nią z zamiarem otrzymywania regularnie wypłacanej dywidendy. Sytuacja taka powoduje z reguły spadek kursów akcji tej spółki, brak możliwości dopływu środków z rynku kapitałowego, może dojść również do pogłębiania się złej sytuacji finansowej. Procesy takie zdarzają się w gospodarce rynkowej i w dużym stopniu wynikają one ze zmian koniunkturalnych w niej zachodzących.

Inny składnik ryzyka inwestowania na rynku kapitałowym łączy się z ryzykiem inflacyjnym. Zjawisko inflacji w dużym stopniu bowiem rzutuje na wybór odpowiedniego instrumentu rynku kapitałowego przez inwestorów. Chodzi tutaj głównie o wybór zakupu akcji albo obligacji w sytuacji zmniejszającej się lub zwiększającej stopy inflacji. Obserwacje prowadzone na rozwiniętych rynkach kapitałowych wskazują, iż w przypadku niższej stopy inflacji inwestorzy kupują na ogół akcje, natomiast wyższy stopień inflacji zachęca z reguły do zakupu obligacji. Dla dokonania wyboru zakupu akcji czy obligacji należy więc śledzić zachowanie się indeksu wzrostu cen dóbr i usług.

8. Pojęcie ryzyka walutowego i politycznego.

Ryzyko walutowe jest składnikiem ryzyka inwestowania na rynku kapitałowym. Może się ono szczególnie uzewnętrznić w sytuacji rozwiniętego rynku finansowego i jego powiązań z rynkiem międzynarodowym, kiedy to dochodzi do zwiększenia się możliwości inwestycyjnych i przepływu kapitałów pomiędzy rynkiem danego kraju a rynkiem międzynarodowym. Szczególnie niebezpieczne mogą być tutaj przepływy kapitałów krótkoterminowych (spekulacyjnych) wykorzystujące dogodne warunki inwestowania w danym momencie i wycofujące się z rynku po zmianie tych warunków.

Stopień ryzyka inwestycji kapitałowych związany jest także z sytuacją polityczną kraju, w którym tej inwestycji dokonano. Ten element ryzyka inwestycyjnego określa się mianem ryzyka politycznego. Wynika to z faktu, iż rynek kapitałowy jest bardzo wrażliwy na wiele czynników, w tym w szczególności na zmiany priorytetów polityki gospodarczej, które mogą się dokonać w następstwie zmian politycznych w danym kraju.

9. Pojęcie ceny kapitału na rynku finansowym.

Z ryzykiem inwestowania na rynku finansowym związana jest bardzo ściśle cena za udostępnianie kapitału, która z punktu widzenia inwestora jest właściwie ceną za ryzyko, które on ponosi z tytułu inwestowania w instrumenty finansowe. Obowiązuje tutaj zasada, iż za wyższy poziom tego ryzyka wymagana jest wyższa cena. Ceną tą jest stopa oprocentowania udostępnianego kapitału.

Za udostępnienie kapitału na odpowiedni okres korzystający (pożyczkobiorca, czyli dłużnik) płaci użyczającemu (pożyczkodawcy, czyli wierzycielowi) cenę, jaką jest stopa oprocentowania tegoż kapitału. Jest to wićc cena, jaką z jednej strony jest skłonny zapłacić pożyczkobiorca za możliwość dysponowania przez pewien czas pożyczonym kapitałem oraz z drugiej strony cena, za jaką pożyczkodawca jest skłonny zrezygnować na ten czas z dysponowania tym kapitałem. Tak więc dla pożyczkobiorcy jest to wydatek natomiast dla pożyczkodawcy dochód. Stopa oprocentowania tego kapitału, zwana stopą procentową jest podstawową kategorią rynku finansowego, wywierającą swój wpływ na  wiele innych kategorii ekonomicznych, w tym na realne procesy gospodarowania podmiotów gospodarczych, a w rezultacie całych układów, typu np. gospodarka narodowa. Jest ona jednym z głównych parametrów zarządzania układami gospodarczymi w gospodarce rynkowej, zwana także instrumentem polityki gospodarczej, a więc czynnikiem, poprzez który zarządzający danym układem może na niego wpływać (nim sterować).

10. Czynniki determinujące podaż i popyt na kapitał na rynku finansowym.

Podaż kapitału jest uzależniona przede wszystkim od skłonności społeczeństwa do oszczędzania, czyli możliwości wyrzeczenia się konsumpcji obecnej na rzecz konsumpcji przyszłej. Z kolei jednym z głównych czynników wyznaczających poziom lub przyrost oszczędności, tzn. wielkości będącej rezultatem skłonności do oszczędzania, są  dochody osobiste do dyspozycji ludności, które zależą bezpośrednio od  wytwarzanego dochodu narodowego. Drugim istotnym czynnikiem determinującym skłonność do oszczędzania jest dodatnia różnica pomiędzy stopą oprocentowania wkładów bankowych (depozytów) a wskaźnikiem inflacji (ogólny indeks wzrostu cen dóbr i usług). Im różnica ta będzie większa, co jest utożsamiane z realną stopą oprocentowania depozytów, tym większy będzie przyrost środków na rachunkach bankowych i im ta różnica będzie przez dłuższy okres stabilna, tym dłużej społeczeństwo będzie utrzymywać swe środki w bankach. Środki lokowane w bankach lub bezpośrednio w postaci papierów wartościowych przez jednostki gospodarcze będą zależeć od wielkości wypracowanego zysku oraz opłacalności oszczędzania, czyli dodatniej realnej stopy oprocentowania wkładów. Poza tym czynnikiem stymulującym przyrost oszczędności w bankach są również różnego rodzaju ich formy, jak np. oszczędzanie celowe poprzez książeczki mieszkaniowe czy rozpowszechnienie na szeroką skalę transakcji bezgotówkowych, przy których osoby otrzymujące środki pieniężne (wynagrodzenia, świadczenia) dostają je poprzez konta bankowe rozliczając się bezgotówkowo, kartami kredytowymi itp. Podaż kapitału może być dodatkowo stymulowana lub ograniczana przez państwo, które realizuje określoną politykę pieniężną. Może ono bowiem poprzez różnego rodzaju instrumenty finansowe, np. wykup sprzedanych wcześniej bonów skarbowych, przyjmowanie do redyskonta weksli przedsiębiorstw zgromadzonych przez banki komercyjne, zwiększać dopływ pieniądza na rynek. Przy okazji banki mając więcej pieniądza do dyspozycji mogą rozszerzać akcje kredytowe, w następstwie czego będą zwiększać się dochody społeczeństwa i w ostatecznym rezultacie jego oszczędności. Państwo może także sprzedawać na rynku różnego rodzaju instrumenty finansowe, np. bony skarbowe, pieniężne, poprzez które będzie ograniczać akcje kredytowe banków, czyli nakłady na inwestycje w gospodarce, co spowoduje spadek dochodów ludności i ostatecznie zmniejszy przyrost oszczędności.

Zapotrzebowanie na kapitał (popyt) jest przede wszystkim zdeterminowane poprzez stopę rentowności (efektywności) przedsięwzięć inwestycyjnych. Jeżeli stopa efektywności inwestycji (stopa zwrotu zainwestowanego kapitału) będzie przewyższać stopę oprocentowania wkładów (oszczędności), wtedy będzie to oznaczać, iż opłaca się inwestować, co w dalszej kolejności zwiększy zapotrzebowanie na kapitał. Opłacalność inwestowania będzie dodatkowo wzrastać, jeżeli będzie się zwiększał popyt na wytwarzane z tych inwestycji dobra lub zostaną wprowadzone dla inwestorów różnego rodzaju ulgi, np. w opodatkowaniu. Popyt ten z kolei zależy również od działalności inwestycyjnej jednostek gospodarczych, które poprzez wydatki na rozwój i modernizację swojej bazy produkcyjnej nakręcają koniunkturę gospodarczą, poprzez co zwiększają dochody osobiste ludności. Dodatkowo efektywność inwestycji będzie także większa jeżeli oprocentowanie kredytów (koszt uzyskania kapitału) nie będzie zbyt wysokie, co oznacza, iż w warunkach stabilnej gospodarki nie powinno ono zbytnio przewyższać oprocentowania depozytów bankowych. Na popyt pieniądza (kapitału) może również wpływać państwo poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki pieniężno-kredytowej, np. polityki taniego lub drogiego pieniądza oraz poprzez politykę fiskalną (mniejsze podatki lub ulgi podatkowe).

Na popyt i podaż pieniądza (kapitału) bezpośrednio wpływa również stopa efektywności (zwrotu) inwestycji, która to stopa określa dopuszczalny górny poziom stopy równowagi (realnej stopy procentowej), która z kolei wyznacza moment, w którym popyt i podaż kapitału są równe. Wzrost stopy efektywności inwestycji stymuluje zwiększanie się oszczędności (wzrost podaży na kapitał) i spadek popytu na pieniądz (zapotrzebowanie na inwestycje), a jej spadek zniechęca do oszczędzania (spadek podaży na kapitał) wywołując zarazem zwiększoną chęć do inwestowania (wzrost popytu na pieniądz).

11. Przedstaw definicję nominalnej stopy procentowej

Stopa nominalna jest drugą, obok realnej, stopą procentową występującą na rynku finansowym. Jest to stopa procentowa, według której oprocentowane są środki finansowe udostępniane pożyczkobiorcom przez pożyczkodawców. Według nominalnej stopy procentowej mierzone jest zatem wynagrodzenie, na które może liczyć osoba w momencie oddawania do dyspozycji swój kapitał do zagospodarowania pożyczkobiorcy. Różnica pomiędzy nominalną a realną stopą procentową wynika ze spodziewanego wzrostu cen, jaki może się dokonać w okresie udzielania pożyczki. Stopa realna to taka stopa procentowa, która zawsze zapewnia pożyczonemu kapitałowi jednakową siłę nabywczą. Stopa nominalna natomiast jest sumą następujących składników: stopy realnej, premii inflacyjnej, premii za ryzyko inflacyjne oraz premii za ryzyko ulokowania środków w określony instrument rynku kapitałowego. Premia inflacyjna wynika z dodatkowego oprocentowania otrzymywanego przez pożyczkodawców dla zrekompensowania oczekiwanego wzrostu cen. Premia ta jest konieczna dla rekompensaty utraty wartości wyłożonego kapitału z powodu wzrostu cen konsumpcyjnych. Premia za ryzyko inflacyjne wynika z faktu, iż w momencie zawierania stosunku kredytowego obie strony umowy nie wiedzą dokładnie jaki będzie poziom stopy procentowej, ponieważ jest ona uzależniona od poziomu inflacji, która rzeczywiście wystąpi w okresie trwania tego stosunku. Ponieważ więc rzeczywista stopa inflacji może przewyższyć przyjęty jej poziom w momencie podpisywania przez strony umowy pożyczkowej, pożyczkodawca może dodatkowo domagać się wynagrodzenia z tytułu narażania się na ryzyko inflacyjne. Natomiast premia za ryzyko ulokowania środków w określony instrument rynku kapitałowego wynika ze stopnia płynności tegoż instrumentu na rynku, ze stopnia wypłacalności (wiarygodności kredytowej) emitenta, etc.

12. Od czego inwestor powinien rozpocząć swój program inwestycyjny?

Program inwestycyjny inwestor powinien rozpocząć od ubezpieczenia swojego życia oraz zaplanowania pewnej rezerwy gotówkowej. Ubezpieczenie na życie zabezpieczy bowiem inwestora przed sytuacją utraty częściowej lub pełnej niezdolności do pracy oraz zabezpieczy najbliższych tegoż inwestora przed kłopotami finansowymi związanymi z jego śmiercią. Eksperci sugerują aby pokrycie finansowe z tytułu zawartego ubezpieczenia na życie przewyższało od 7 do 10 razy roczne wynagrodzenie inwestora. Ubezpieczenie to może także pomóc osiągnąć pewne cele długoterminowe, którym jest odpowiednie zabezpieczenie emerytalne. Mając zawarte ubezpieczenie na życie w przypadku przejścia na emeryturę osoba ubezpieczona otrzymuje kwotę wpłacanych i skapitalizowanych składek, którą może przeznaczyć na uzupełnienie swojej podstawowej emerytury lub powiększenie swojego majątku osobistego. Rezerwa gotówkowa z kolei stanowi rodzaj dywersyfikacji inwestycji. Jest to określona kwota środków finansowych, utrzymywanych w gotówce pozwalająca inwestorowi przeżyć trudne momenty w życiu np. pokryć nieprzewidywalny wydatek w znacznej wysokości lub skorzystać z określonej sposobności, np. dokonać nieplanowanego zakupu. Ponadto rezerwa gotówkowa ogranicza prawdopodobieństwo konieczności wyjścia z inwestycji (jej sprzedaży) w nieodpowiednim czasie, w przypadku pilnej potrzeby gotówki. W tym wypadku pozwala ona inwestorowi uniknąć straty z dokonanej inwestycji. Większość ekspertów finansowych rekomenduje utrzymywać rezerwę gotówkową w wysokości

6-miesięcznych wydatków na życie. Jej środki mogą być oczywiście lokowane w instrumenty rynku finansowego, tyle że o bardzo wysokiej płynności, czyli natychmiastowej zamianie ich na gotówkę. Po ubezpieczeniu na Zycie oraz zapewnieniu sobie odpowiedniej rezerwy gotówkowej inwestor  może przystąpić do planowania poważnego programu inwestycyjnego.

13. Fazy cyklu życia inwestora indywidualnego

W cyklu życia inwestora wyróżniamy 4 fazy: akumulacji, konsolidacji, wydawania i darowizn. W fazie akumulacji inwestorzy są w okresie od wczesnych do średnich lat swojej kariery zawodowej. Faza ta trwa średnio do 35 roku życia. W czasie jej trwania inwestor usiłuje zgromadzić majątek na zaspokojenie swoich potrzeb bieżących np. zakup samochodu, lub domu. Typową cechą tej fazy jest fakt, iż wartość netto posiadanego majątku jest mała, a zadłużenie z tytułu zaciąganych zobowiązań może być wysokie. Ponieważ ludzie mają w tym wieku długi horyzont czasowy inwestowania oraz zwiększające się możliwości zarabiania, dokonują w fazie akumulacji inwestycji o stosunkowo wysokim ryzyku mając nadzieję na ponadprzeciętne zyski. Faza konsolidacji trwa przeciętnie od 35-55 lat. Inwestor znajduje się na półmetku swojej kariery zawodowej. Z reguły bieżące zarobki przewyższają bieżące wydatki i powstające nadwyżki środków mogą być przeznaczone na inwestycje np. przyszłą emeryturę lub powiększenie majątku. Typowym horyzontem inwestycyjnym jest okres od 20 do 30 lat. Inwestor podejmuje inwestycje charakteryzujące się umiarkowanym ryzykiem inwestycyjnym, by nie narażać się na utratę dotychczasowego majątku. Faza wydawania rozpoczyna się w końcowym okresie wieku produkcyjnego bądź z chwilą przejścia na emeryturę. Wydatki są już w pewnym stopniu zabezpieczone. Inwestorzy mogą świadczyć dodatkową pracę np. w charakterze konsultanta. Muszą oni w większym stopniu niż poprzednio chronić swój kapitał. Dlatego muszą oni zbilansować chęć utrzymania nominalnej wartości swoich oszczędności z potrzebą ich zabezpieczenia przed inflacją. Faza darowizn jest zbliżona do fazy wydawania i może przebiegać z nią równolegle lub niewiele później. Na tym etapie niektórzy inwestorzy mają już dobrze zabezpieczone wydatki  i stworzoną rezerwę na wypadek wystąpienia nieprzewidywalnych wydatków. Stąd też niektórzy inwestorzy dzielą się częścią swojego majątku z innymi, np. by płacić mniejszy podatek dochodowy.

14. Przedstaw cele inwestycyjne realizowane przez inwestorów indywidualnych w trakcie cyklu życia.

W trakcie trwania swojego cyklu życia inwestorzy indywidualni realizują następujące cele inwestycyjne:

- Cele krótkookresowe i o wysokim priorytecie-mogą być nimi np. pierwsza rata na zakup mieszkania czy domu, zakup nowego samochodu lub dłuższa wycieczka. Inwestycje krótkoterminowe nie są polecane jako środek pozwalający osiągnąć założone cele. - Cele długookresowe i o wysokim priorytecie-zwykle dotyczą możliwości tworzenia przez inwestora od pewnego wieku zabezpieczenia emerytalnego. W grę mogą wchodzić inwestycje długoterminowe o wysokim stopniu ryzyka inwestycyjnego. - Cele o niskim priorytecie-nie mają one zasadniczego znaczenia. Ich przykładami mogą być: stosunkowo częste zakupy nowych samochodów, kosztowne wycieczki, zmiana wystroju domu.

15. Etapy procesu zarządzania portfelem inwestycyjnym przez inwestora indywidualnego.

Proces zarządzania...