I dień wojny.doc

(86 KB) Pobierz

Robert Kowalski, prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego oddział w Nowym Targu

W lipcu 1939 r., pod wpływem doniesień polskiego wywiadu wojskowego, który informował o przygotowaniach wojennych oraz ruchach niemieckich wojsk na terenie Słowacji, dowództwo polskie zdało sobie sprawę, iż również z tego kierunku należy się spodziewać uderzenia. W związku z tym podjęto decyzję o powołaniu 10 lipca 1939 r. kolejnego związku operacyjnego Armii „Karpaty”. Po tych zmianach organizacyjnych na terenie Podhala, a konkretnie w okolicach Czorsztyna i Przełęczy Knurowskiej, stykały się ze sobą obszary operacyjne dwóch polskich armii: Kraków i Karpaty. Wspólnie tworzyły one południowe skrzydło całego polskiego frontu. W celu wzmocnienia tego odcinka granicy jeszcze w marcu 1939 r. na Podhale przybyły 3 bataliony Korpusu Ochrony Pogranicza, które zostały ściągnięte ze wschodnich rubieży ówczesnej II Rzeczpospolitej. Wraz z dwoma słabo wyposażonymi Batalionami Obrony Narodowej „Limanowa” i „Zakopane” miały za zadanie obronę tego szalenie ważnego odcinka frontu. Tymczasem Niemcy na obszarze niecałych 100 km skoncentrowali kilka wielkich jednostek: w tym jedną dywizję pancerną, jedną zmotoryzowaną oraz dwie dywizje górskie. Ich głównym zadaniem było przełamanie polskiej obrony na Podhalu i w Pieninach, a następnie wyjście za Kraków i zamknięcie drogi odwrotu jednostkom Armii „Kraków”, skupionym głównie na obszarze Śląska. O tym, jak ważny był to dla Niemców kierunek operacyjny, może świadczyć niezwykle szybki postęp tych oddziałów, które już 1 września o godz. 16 wkroczyły do Nowego Targu, a wieczorem rozpoczęły walki w rejonie Jordanowa. W rejonie Polhory stacjonowała 2 Dywizja Pancerna, ona uderzała w kierunku Jabłonki, Spytkowic, Jordanowa. 4 Dywizja Lekka, rozlokowana w rejonie Trsteny, atakowała na kierunku Nowy Targ i Rabka. Zaś 3 Dywizja Górska rozpoczęła kampanię, wkraczając do Polski od strony Chochołowa, zajmując m.in. Zakopane. Jednostka to stanowiła jednocześnie wsparcie dla obu wcześniej wymienionych formacji, przenikała przez trudny górski teren, obchodząc polskie punkty oporu. W działaniach bojowych na Podhalu i w Pieninach brała też udział niemiecka 2. Dywizja Górska, z którą ściśle współpracowała słowacka 1. Dywizja Piechoty, rozlokowana na Podtatrzu i Magurze Spiskiej. Żołnierze tej jednostki zajęli w godzinach popołudniowych pierwszego dnia wojny Zakopane, zaś 2 września czołówki oddziałów słowackich wkroczyły do stolicy Podhala. W obu miastach Słowacy utworzyli przejściowe garnizony, utrzymując w nich porządek i bezpieczeństwo, współpracowali z niemieckimi organami bezpieczeństwa i gestapo. Od 8 września 1939 r. w Nowym Targu stacjonowała słowacka kompania saperów, która naprawiała mosty zniszczone przez Polaków. Jeden z żołnierzy, do wspomnień którego dotarli członkowie PTH, opowiada, jak wyglądało życie codzienne na zajętych terenach, w tym także o kwaterach, jakie zlokalizowane były w obecnym gmachu Liceum Ogólnokształcącego im. Seweryna Goszczyńskiego.

Choć kampania wrześniowa pod względem militarnym skończyła się dla Podhala już w pierwszym tygodniu września, to jej prawdziwe skutki były odczuwalne nieco później. Szczególnie dotknęło to terenów polskiego Spisza i Orawy. Otóż 21 listopada 1939 r. doszło do podpisania w Berlinie paktu przez Joachima Ribbentropa i Mateusza Czerniaka – ministrów spraw zagranicznych Niemiec i Słowacji. Na mocy tego układu Spisz i Orawa zostały włączone w skład Republiki Słowackiej i rozpoczęła się ich pięcioletnia okupacja.

wysłuchał: jg

 

 

lista artykułów | drukuj | powiadom znajomego |

 

Odwiedzin: 22301    Aktualizacja: 2009-09-01 09:55:42   

 

 

 

Zobacz komentarze (15)

Dodaj komentarz

Podobne tematy

Napisz do autora

 

 

PRZEGLĄDAJ KOMENTARZE

 

 

Pseudonim: betti

2009-09-02 16:49:25

a jost nie pisze w tej swojej ksiazeczce? a ptopos, reklamujez zupki??

 

 

Pseudonim: amino

2009-09-02 13:47:44

A ile niemieckich i słowackich żołnierzy było na defiladzie w Zakopanem. Nie mogę znaleść, a profesor menczy mnie okropnie.... Be żartów, czy ta defilada zwyciestwa była na Krupówkach i gdzie stała trubyna honorowa... Wbrew pozorom ty nie tylko mnie potrzebne, ludzie pomózcie mojej ciekawości!

 

 

Pseudonim: betti

2009-09-02 12:46:23

ja wiem, ile wegeirskie... z babcinych wspomnień...

 

 

Pseudonim: amino

2009-09-02 08:48:07

Czy ktoś wie, ile tygodni wypoczywało po ataku na Polskę wojsko słowackie w Zakopanem? Potrzebuję do pracy na historię....

 

 

Pseudonim: betti

2009-09-02 01:23:06

no toś nam dosr,ł Juraj...

 

 

Pseudonim: Jurajczyk

2009-09-01 21:02:57

Sami komuniści normalnie...Psioczycie,że u nas tylko mówi się o historii...A co robią niemieckie ziomkostwa?...O czym była dzisiejsza konferencja w Moskwie? itp,itd...Ciekawe,że tylko u nas samych widzicie wady...Powiem,czy jak kto woli napisze tak-Do własnego gniazda się nie sra (przepraszam za słowo),szczególnie gdy to gniazdo orła...

 

 

Pseudonim: kasia

2009-09-01 19:12:10

popieram, ale u nas prowadzi sie polityke historyczna , probujac polaryzowac poglady spoleczenstwa i je skłocac...wtedy sie latwiej lapie ryby w metnej wodzie...

 

 

Pseudonim: wodnik rzeczny

2009-09-01 19:06:06

bardzo mi sie podobały słowa putina, najwyzszy czas patrzyc w przyszłosc a nie rozgrzebywac przeszłosci

 

 

Pseudonim: kasia

2009-09-01 18:30:09

a w tytule powinno byc z" trofiejnymi" niezapomijakmi...w sumie

 

 

Pseudonim: ma ko wa pa nie nka 1

2009-09-01 15:23:33

Pragne abyscie zapoznali sie z tym tekstem Pana Marka Lubinskiego
oto tylko fragment"
Pozdrawiam wszystkich podobnie myslacych , Makowa
Czy więc jest to jeszcze nasza Ojczyzna...???!!! Czy jest to jeszcze ten sam Naród...???!!! Czy ta skarlała i ogłupiała masa wpatrzona w telewizyjne ogłupiacze jak w ołtarze, niezdatna do wolnych decyzji i samodzielnych czynów to potomkowie Polaków z pod Grunwaldu, Chocimia, Wiednia...???!!! Czy wnuki to Bohaterów z Bitwy Warszawskiej...??? Czy synowie tych z pod Monte Casino...???!!! Czy też już tylko nawykli do zginania karku za michę niewolnicy...???!!!



Polska umiera na naszych oczach i nie zrzucajmy winy za to na naszych wrogów, bo wszak są to nasi wrogowie i takie właśnie są ich zamiary, aby Polska znikła znów z mapy Europy... Obwińmy raczej siebie samych, bo przeciez naszym świętym obowiązkiem jest bronić Ojczyznę przezd tymi zakusami... Oskarżmy naszą słabość, głupotę, nieumiejętność organizowania się i działania... To, że Polska ginie to tylko i wyłącznie nasza wina. To konsekwencja tego, iż z Narodu rycerzy i ludzi wolnych zamieniliśmy się w bezkształtną miazgę niewolników... Pisał kiedyś poeta o skorupie, zatęchłej lawie, jaka pokryła nasz Naród, ale i o wewnętrznym ogniu w głębi, czyli o żywym Duchu Narodu, dzięki ktoremu Polska przeżywała kolejne kataklizmy i odradzała się jak feniks z popiołów... Od czasu kiedy napisano te słowa minęło ponad półtora wieku i zdaje sie, że dziś już nie ma dokąd zstępować, bo tak skorupa, jak i wnętrze splugawione... Kto dziś Cię obroni Polsko...!!!???



Marek Lubiński

 

 

Pseudonim: ma ko wa pa nie nka 1

2009-09-01 15:20:54

Jednym z tych zolnierzy byl moj 35 letni wowczas /dziadek

 

 

Pseudonim: Jurajczyk

2009-09-01 14:28:57

Jednostki 21 Dywizji Piechoty Górskiej swój szlak bojowy w Kampanii Wrześniowej rozpoczęły od osłony linii Cieszyna-Bogumin,natomiast 22 Dywizja Piechoty Górskiej swój szlak bojowy rozpoczęła w okolicach Krzeszowic,Olkusza i Kluczy czyli na terenie Jury Krakowsko Częstochowskiej.Obie góralskie jednostki pomimo początkowo różnych przydziałów taktycznych w czasie Wojny Obronnej były jednostkami składowymi Armii "Kraków".Wielu żołnierzy-górali nie wróciło już do swych domów...Cześć ich pamięci.

 

 

Pseudonim: kasia

2009-09-01 10:33:02

a to trzeba miec w sercu

 

 

Pseudonim: wodnik rzeczny

2009-09-01 08:55:01

A gdzie droga Makówko: Bóg Honor Ojczyzna?

 

 

Pseudonim: ma ko wa pa nie nka 1

2009-09-01 05:34:21

No i po co ta Wojna dla Nas byla, zamordowali kwiat najpiekniejszych ludzi
w tym mojego dziadka po to bysmy bez wojen i protestow poddali sie i znalezli
pod Niemieckim panowaniem -nalezalo juz wtedy sie poddac .

 

Zgłoś jeśli naruszono regulamin