Osoba głucha to ,,człowiek o niefunkcjonującym narządzie słuchu,
pozbawiony zdolności słyszenia, nie słyszący, źle słyszący’’.
Przyczyny głuchoty mogą być następujące:
1. Wrodzone (związane z czynnikami, które zadziałały przed urodzeniem-dziedzicznymi lub innymi uszkadzającymi w okresie płodowym)
2. Związane z aktem porodu i okresem okołoporodowym.
3. Występujące w zakresie życia pozapłodowego.
Ad)1 Głuchota wrodzona-prenatalna
a) Głuchota dziedziczna-dominująca i recesywna, może występować raz na kilka pokoleń.
b) Głuchota w okresie płodowym.
- Czynniki związane z wpływem organizmu matki, choroby (wirusowe) zwłaszcza przebyte w czasie ciąży (różyczka), kiła, gruźlica, złe warunki zdrowotne i psychiczne, zatrucia zawodowe, silne urazy, nadużywanie tytoniu, alkoholu, lekarstw (chinina w dużych dawkach, nadużywanie środków farmaceutycznych)
Ad)2 Głuchota występująca podczas porodu i w okresie poporodowym - perinatalna
- Zbyt szybki lub zbyt wolny poród (niedotlenienie, zamartwica płodu), nieudana interwencja lekarza (poród kleszczowy)
Ad)3 Głuchota postnatalna i występująca w ciągu życia
- wpływ chorób, które uszkadzają słuch: zapalenie mózgu i opon mózgowych (2 pierwsze lata życia), choroby zakaźne takie jak: błonica, płonica, dur brzuszny, koklusz i inne.
- urazy zewnętrzne; wypadki (uderzenia, skaleczenia, wielki uraz akustyczny itp.), niekorzystne warunki pracy zawodowej (nadmierny hałas) (Doroszewska, 1981; Sękowska, 1982).
Porozumiewanie się
1.Międzynarodowy standardowy doręczny alfabet dla osób głuchoniemych
Metoda ta polega na miganiu pojedynczych liter albo całych zdań.
Warunkiem stosowania tej metody jest znajomość palcowego alfabetu języka migowego
2. Mówienie wolno i wyraźnie
Metoda ta polega na mówieniu wolnym i wyraźnym w taki sposób aby osoba głucha mogła zrozumieć co mamy do przekazania.
3. Metoda piśmiennicza
Metoda ta polega na pisaniu tego co mamy do przekazania.
4. Metoda pomocowa (tłumacz)
Ta metoda jest stosowana wtedy jeżeli mamy trudność w porozumieniu się, wtedy korzystamy z pomocy tłumacza która przekaże to co chcemy osobie głuchoniemej.
Sposoby budowania relacji z osobą głuchą:
1. rozmawiając z osobą głuchą, powinno się siedzieć lub stać
naprzeciw osoby głuchej, tak aby mogła ona odczytywać z ust mówiącego.
2. Ułatwieniem w komunikowaniu się z osoba głuchą jest przygotowanie
materiałów pisemnych.
3. Za zgodą osoby głuchej celem ułatwienia rozmowy należy zaangażować osobę
znającą język migowy, jeżeli nie posiadamy takiej umiejętności.
4. Motywowanie osoby głuchej powinno być ukierunkowane na podjęcie przez nią
działań w celu dobrej diagnostyki deficytu słuchu oraz odpowiedniego
oprzyrządowania ortopedycznego.
5. Towarzyszenie osobie głuchej powinno polegać na wspieraniu jej w sytuacjach,
w których napotyka trudności w komunikowaniu się, np. podczas załatwiania
spraw urzędowych. Warunkiem jest jednak, aby posiadać
znajomość języka migowego.
W budowaniu relacji z osobą głuchą jej rodziną obowiązują ogólne zasady budowania
relacji z osobami z niepełnosprawnością i jej rodziną, opisane przy wsparciu
tłumacza migowego.
‒ w jaki sposób osoba głucha komunikuje się z otoczeniem, które
sposoby pomagają i jak je wykorzystuje w życiu
codziennym;
‒ czy osoba głucha posiada środki ułatwiające komunikowanie się w
życiu codziennym, np. aparat słuchowy, sygnalizacja świetlna
dzwonka telefonicznego ew wibracja i dzwonka przy drzwiach wejściowych;
‒ czy osoba głucha zna język migowy, umiejętność czytania z ust;
‒ czy istnieje możliwość minimalizacji głuchoty lub odzyskanie
słuchu, czy podejmuje działania w kierunku poprawy słuchu;
‒ jaki jest poziom wiedzy osoby głuchej o aktualnych problemach
społecznych;
‒ jak rodzina komunikuje się z osobą głuchą, jakie posiada
umiejętności w tym zakresie i jakie potrzeby w zakresie poprawy
komunikacji;
‒ czy w rodzinie występują problemy wynikające z głuchoty członka
rodziny;
‒ czy rodzina posiada wiedzę o specjalistycznych placówkach dla
osób głuchych (edukacyjnych, przygotowujących do zawodu,
miejscach pracy dla osób głuchych).
Cele szczegółowe:
1. Doskonalenie umiejętności komunikacyjnych osoby głuchej
i członków rodziny.
2. Poprawa słyszenia (odpowiedni aparat słuchowy, zabieg
operacyjny).
3. Zmniejszenie lęku i obaw w sytuacjach społecznych.
4. Poprawa wiedzy o problemach występujących w
rzeczywistości społecznej, aktualnościach kulturalnych.
Efekty:
1. Osoba głucha potrafi komunikować się z otoczeniem,
2. Osoba głucha radzi sobie w codziennym życiu, jest
zorientowana, co dzieje się w otaczającej rzeczywistości
społecznej i kulturalnej.
Edukacja
Podstawowym celem kształcenia dziecka z tego typu niepełnosprawnością w szkole specjalnej jest maksymalny rozwój jego mowy oraz języka, dzięki czemu stanie się możliwe osiągniecie jego integracji społecznej.
Wyróżnić można trzy typy szkół specjalnych:
1. dla dzieci słabo słyczących;
2. niesłyszących;
3. niesłyszących upośledzonych umysłowo.
Obejmują one takie palcówki jak:
przedszkola dla dzieci głuchych;
szkoły podstawowe (szkoły dla głuchych realizują program specjalny natomiast szkoły dla niedosłyszących - program szkół masowych);
gimnazja;
szkoły ponadgimnazjalne - zasadnicze szkoły zawodowe, licea profilowane, technika, licea ogólnokształcące, policealne szkoły zawodowe
szkoły wyższe – jedna taka placówka jest w Siedlcach gdzie studiują ogólnie osoby niepełnosprawne wraz z osobami bez niepełnosprawności
nauczanie indywidualne (dla dzieci, które z adekwatnych powodów nie mogą być włączone do zespołów klasowych
maciejak00