Zadanie 1-4.docx

Zadanie 1.4.
Wymagania ogólne i szczegółowe

I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji. Uczeń:
1.1) odczytuje sens całego tekstu [?]
1.2) [...] odczytuje zawarte w odbieranych tekstach informacje zarówno jawne, jak i ukryte.

II. Analiza i interpretacja tekstów kultury. Uczeń:
1.2) określa problematykę utworu
2.4) rozpoznaje w utworze sposoby kreowania świata przedstawionego i bohatera (narracja, fabuła, sytuacja liryczna, akcja)
2.5) porównuje utwory literackie lub ich fragmenty (dostrzega cechy wspólne i różne)
3.1) wykorzystuje w interpretacji elementy znaczące dla odczytania sensu utworu (np. słowa ? klucze, wyznaczniki kompozycji)
3.2) wykorzystuje w interpretacji utworu konteksty (np. literackie, kulturowe, filozoficzne, religijne)
3.3) porównuje funkcjonowanie tych samych motywów w różnych utworach literackich
4.2) poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne (gimnazjum)
4.2) dostrzega obecne w utworach literackich oraz innych tekstach kultury wartości [?] i uniwersalne.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń:
1.1) tworzy dłuższy tekst [?] mówiony [?] zgodnie z podstawowymi regułami jego organizacji, przestrzegając zasad spójności znaczeniowej i logicznej
1.2) przygotowuje wypowiedź (wybiera [?] odpowiedni układ kompozycyjny, analizuje temat, wybiera formę kompozycyjną, sporządza plan wypowiedzi, dobiera właściwe słownictwo)
1.3) tworzy samodzielną wypowiedź argumentacyjną według podstawowych zasad logiki i retoryki (stawia tezę lub hipotezę, dobiera argumenty, porządkuje je, hierarchizuje, dokonuje selekcji pod względem użyteczności w wypowiedzi, podsumowuje, dobiera przykłady ilustrujące wywód myślowy, przeprowadza prawidłowe wnioskowanie)
1.4) publicznie wygłasza przygotowaną przez siebie wypowiedź, dbając o dźwiękową wyrazistość przekazu (w tym także tempo mowy i donośność głosu)
2.3) tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się (gimnazjum).
2.11) operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych [?] koncentrującym się przede wszystkim wokół tematów: [?] społeczeństwo i kultura (gimnazjum)

Pojęcia i terminy
? idealizm
? utopia
? kultura szlachecka
? sielanka
? tradycja narodowa
? społeczeństwo

Komentarz do zadania
Zadaniem ucznia jest określenie, w jakim celu ukazywane są w kulturze obrazy idealnego świata. Wypowiedź warto więc zacząć od zdefiniowania pojęcia świata idealnego (topos raju/edenu, arkadii, motyw państwa idealnego lub antyutopii). W wypowiedzi konieczne są odwołania do przytoczonego fragmentu powieści I. Krasickiego Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki. Niezwykle ważny jest trafny dobór co najmniej dwóch tekstów kultury ilustrujących omawiane zagadnienie.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zadanie 1.4.
Przykładowa realizacja (1)

Wstęp
? Marzenia o idealnym świecie są wpisane w ludzką naturę i wynikają z tęsknoty za utraconym rajem.
? Topos raju (arkadii) funkcjonuje w kulturze od starożytności.
? Idealny świat jest doskonały (ludzie są szczęśliwi, żyją w harmonii ze sobą i w zgodzie z naturą).

Teza
Obrazy idealnego społeczeństwa kreowane są po to, by wskazywać ludziom wzory do naśladowania.

Uzasadnienie
1. Nipu jako wzór państwa:
? miejsce akcji ? wyspa Nipu (znaczące usytuowanie ? z dala od cywilizacji, brak możliwości powielania złych przykładów)
? wszyscy...