Mgr Renata Buchtová - Postać zbójnika Ondraszka w literaturze Śląska Cieszyńskiego - Przemiany mitu i ewolucja ludowego bohatera - Disertační práce (2009).pdf

(1050 KB) Pobierz
MASARYKOVA UNIVERZITA
Filozofická fakulta
Ústav slavistiky
Polská literatura
Mgr. Renata Buchtová
POSTAĆ ZBÓJNIKA ONDRASZKA
W LITERATURZE ŚLĄSKA CIESZYŃSKIEGO
Przemiany mitu i ewolucja ludowego bohatera
Disertační práce
Školitel: prof. PhDr. Ludvík Štěpán, PhD.
Brno 2009
Čestné prohlášení
Prohlašuji, že jsem disertační práci
Postać zbójnika Ondraszka w literaturze
Śląska Cieszyńskiego. Przemiany mitu i ewolucja ludowego bohatera
vypracovala
samostatně s využitím uveden�½ch pramenů a literatury.
V Brně, 6. ledna 2009
____________________
2
Poděkování
Na prvním místě patří moje poděkování mému školiteli prof. PhDr. Ludvíku
Štěpánovi, PhD. za cenné rady, připomínky a trpělivost, kterou mi věnoval.
Chci také poděkovat Mgr. et MgA. Tomáši Kočkovi, autorovi desky
Do kamene
tesané aneb Ondráš,
kter�½ mě k napsání této práce kdysi inspiroval.
V neposlední řadě bych chtěla poděkovat mé rodině za podporu a pochopení.
3
SPIS TREŚCI
Wstęp
1.
Zbójnictwo karpackie
1.1 Zbójnictwo jako ruch społeczny
1.2 „Złoty okres zbójnictwa“
1.3 Wiek XIX i XX
1.4 Zbójnicy w folklorze góralskim
1.5 Mity a rzeczywistość zbójnictwa karpackiego
1.6 Janosik
1.7 Zbójnicy w literaturze
2.
Zbójnik śląski Ondraszek
2.1 Rok narodzin historycznego Ondraszka
2.2 Ondraszek Szebesta czy Fuciman?
2.3 Lata szkolne
2.4 Ondraszek i jego druŜyna
2.5 Śmierć zbójnika
2.6 Wizerunki Ondraszka
3.
Romantyzm, ludowość, regionalizm
3.1 Ludowość jako ideologia społeczna, polityczna i artystyczna
3.2 Romantyczny regionalizm
3.3 Sakralizacja gór
3.4 „Ukazać ludowi dawną wielkość Polski“
7
10
11
12
16
20
28
31
35
41
42
44
47
49
51
53
56
57
58
60
62
4
3.5 Oświata dla ludu
3.6 Kultura ludowa na Śląsku
3.7 Obrońcy polskości Śląska Cieszyńskiego
3.8 Literatura jarmarczna
3.9 Wydawnictwa Edwarda Feitzingera
3.10 Działalność Józefa Lompy
3.11 Początki literatury cieszyńskiej
4.
Utwory, poświęcone postaci zbójnika Ondraszka i ich autorzy
4.1
4.2
4.3
4.5
4.6
4.7
4.8
4.9
Beskidzki bohater
Robert Zanibal i Aleksander Borucki
Józef Zaleski i Emanuel Grim
Jerzy Nikodem i Jan Zahradnik
Karol Berger
Zofia Kossak-Szczucka
Kresy Zachodnie – nieznany kraj
Petr Bezruč i Óndra Łysohorsky
66
68
71
74
77
79
82
84
85
86
88
92
94
96
98
100
104
107
110
112
114
115
4.10 Gustaw Morcinek
4.11 Stanisław Hadyna
4.12 Paweł Kubisz
4.13 Adolf Fierla
4.14 Józef Ondrusz
4.15 Henryk Jasiczek i Władysław Sikora
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin