Jaskinia w Kamieniołomie Daneckich Zachodnia
J.Wl-01.02, λ: 18°49'45".000 φ: 51°06'47".000
Gmina Działoszyn; pow. pajęczański, Wyżyna Wieluńska, Lisowice, Kamieniołom Daneckich
Ekspozycja otworu: S, 185 m.
Właściciel terenu: prywatny
Długość jaskini [m] 29.5, Deniwelacja [m] +2.5.
Opis drogi dojścia do otworu
Do kamieniołomu w którym znajduje się jaskinia dochodzimy drogą asfaltową prowadzącą z Działoszyna do Bobrownik. Mijamy odgałęzienie drogi prowadzącej (w lewo) na most do Lisowic i około 200 m dalej (w prawo), bezpośrednio przy drodze, znajduje się interesujący nas nieczynny kamieniołom. Na wprost, w ścianie kamieniołomu widoczny jest otwór Jaskini w Kamieniołomie Daneckich Wschodniej. Kierujemy się w lewo wzdłuż ściany do jej końca, i dalej kilkadziesiąt metrów, w cofniętej ściance znajduje się niewielki otwór jaskini położony 3 m nad dnem kamieniołomu u podstawy skalnego odsłonięcia w kruchych kredowatych wapieniach. Zwiedzanie jaskini uciążliwe ze względu na niskie korytarze oraz dużą ilość ostrokrawędzistego gruzu, bloków i płyt wapiennych na dnie. Opis jaskini
Otwór wejściowy o szerokości 1,3 m i wysokości 0,6 m, prowadzi do 4 metrowego, początkowo opadającego korytarza. Dzieli się on na dwa korytarze. Prawy, 7 metrowy, jest ciasny i biegnie początkowo ku NE po 4 metrach skręca ostro na NW i łączy się w salce z lewym korytarzem (połączenie aktualnie nie do przejścia). Korytarz lewy wznosi się stromo w górę i po 4 metrach rozszerza, tworząc salkę 3x2 m, w niej, na krasowo poszerzonej szczelinie o przebiegu NW-SE, znajduje się kominek 1,8 m wysokości. W metrowej nyży w SW ścianie widoczny jest kocioł wirowy. Na przedłużeniu salki ku NE ciągnie się 16,5 metrowy korytarz osiągający szerokość i wysokość do 1 metra. Dno jego pokrywa gruz, duże bloki i płyty wapienne. Na końcu jego widoczna kontynuacja.jest zablokowana dużymi głazami.
Nacieków brak. Jaskinia jest wilgotna, z silnym przewiewem powietrza wyczuwalnym szczególnie na jej końcu. Światło sięga 4 m. w głąb, do rozwidlenia korytarza wstępnego, w jego zasięgu na ścianach występują glony.
Jaskinia za Kratą
J.Wl-01.04, λ: 18°47'27".000 φ: 51°05'54".000
Gm. Działoszyn; pow. pajęczański; Wyżyna Wieluńska, Węże, Góra Zelce, rezerwat przyrody "Węże"
Ekspozycja otworu: NE, 214.8 m.
Długość jaskini [m] 70.0, Głębokość [m] -17.5.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Prowadzi tędy droga gruntowa, a na pewnym odcinku towarzyszy nam niebieski szlak turystyczny. Po przejściu (od Wężów) około 1 km, dochodzimy do skrzyżowania, gdzie naszą drogę przecina czerwony szlak turystyczny (w tym miejscu jesteśmy już po północnej stronie góry Zelce). Kierujemy się w lewo (zachód) ścieżką którą biegnie czerwony szlak. Ścieżka prowadzi wzdłuż zalesionego zbocza góry, na prawo (północ) łąki-nieużytki. Około 200 m dalej ścieżka wchodzi w teren zalesiony i podchodzimy na wzniesienie, po przejściu 80 m. osiągamy najwyższe miejsce (mijamy Jaskinię Małą), stąd ścieżka prowadzi łagodnie w dół. Kilkadziesiąt metrów dalej, z lewej znajduje się wylot niewielkiej dolinki, skręcamy zaraz za nią w lewo, nieco wyżej wśród niewielkich skałek znajduje się otwór Jaskini za Kratą. Opis jaskini
Wejście do jaskini znajduje się w pionowej szczelinie o przebiegu SW-NE, pomiędzy skałkami. Strop szczeliny ułożono z betonowych płyt, wejście zamknięte było metalową kratą, która została zniszczona. Szerokość szczeliny w wejściu wynosi 1 m, dno nachylone jest do środka, po 5 metrach korytarz wstępny osiąga wysokość 5 m, a w dnie znajduje się 3 metrowa studnia z metalową drabiną ułatwiającą zejście. Z dna ciasny przełaz (Korkociąg) doprowadza do Korytarza Górnego o przebiegu N-S, wysokości początkowo 0,5 m, później podnoszącego się do 2 m i szerokości do 3 m. Po 15 metrach w dnie otwiera się II studnia z 6 metrową, metalową drabiną. W dnie korytarza wcięta jest rynna denna, na ścianach są widoczne liczne zagłębienia wirowe i drobne kanały. Przedłużeniem korytarza za studnią jest 3 metrowa Nisza nad Studnią, która wypełniona jest rozmaitymi formami naciekowymi - są tutaj między innymi masywne stalagmity, polewy z żebrami i drobne, przyrastające obecnie stalaktyty rurkowe („makarony”). Studnia na górze o ma wymiary 1x0,5 m, rozszerza się ku dołowi i przechodzi w Salę pod Studnią położoną na poziomie dolnego piętra jaskini. Dolne piętro tworzy ciąg sal: Komory i Sali pod Studnią oraz Korytarza Dolnego o długości 20 m i wysokości do 4 m. Główny ciąg dolnego piętra ma przebieg N-S. Na ścianach widoczne są resztki bogatej niegdyś, mocno zniszczonej szaty naciekowej, ściany z licznymi zagłębieniami wirowymi tworzącymi struktury komórkowe są silnie skorodowane. Na dnie spoczywają głazy i obfite namulisko. Korytarz Dolny, ukośny w przekroju, ma spąg z płyty wapiennej, nachylony ku SE. Pod koniec w zachodniej ścianie Korytarza Dolnego studnia 1,3 m głębokości sprowadza pomiędzy blokami do niewielkiej Sali z Namuliskami i ciasnych korytarzy (kilkumetrowej długości) pomiędzy blokami wapienia.
W jaskini znajduje się bogata szata naciekowa wielu generacji, nacieki tworzyły się w dużych przedziałach czasowych, niektóre mają ślady erozji w postaci kotłów i zagłębień wirowych. Starsze generacje pokrywają znaczne powierzchnie ścian, są to polewy o dużej grubości pokryte żebrami naciekowymi, często z naciekiem wełnistym i miseczkami nacieków barierowych (polami ryżowymi). Na dnie w Niszy nad Studnią występują masywne stalagmity, a na stropie ciągle przyrastające, niewielkie rurkowe stalaktyty (makarony). Na stropie i ścianach w Korytarzu Górnym miejscami spotyka się mleko wapienne. W wielu miejscach występują grzybki naciekowe. W ścianach Korytarza Górnego widoczne są warstwy kalcytu naciekowego, osiągające do 30 cm grubości. Większość nacieków została mocno zniszczona przez eksploatację kalcytu, a przyrastające obecnie są niszczone przez odwiedzających jaskinię. Jaskinia jest wewnątrz wilgotna. Przewiew jest wyczuwalny szczególnie w Korkociągu i w Korytarzu Górnym.
Jaskinia Mała (stanowisko paleontologiczne MA)
J.Wl-01.05, λ: 18°47'31".000 φ: 51°05'55".000
Węże, gm. Działoszyn; pow. pajęczański, Góra Zelce, rezerwat przyrody "Węże"
Ekspozycja otworu: NW, 209.6 m.
Długość jaskini [m] 22.5
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Prowadzi tędy droga gruntowa, a na pewnym odcinku towarzyszy nam niebieski szlak turystyczny. Po przejściu (od Wężów) około 1 km, dochodzimy do skrzyżowania, gdzie naszą drogę przecina czerwony szlak turystyczny (w tym miejscu jesteśmy już po północnej stronie góry Zelce). Kierujemy się w lewo (zachód) ścieżką, którą biegnie czerwony szlak. Ścieżka prowadzi wzdłuż zalesionego zbocza góry, na prawo (północ) znajdują się łąki - nieużytki. Po przejściu około 200 m ścieżka wchodzi w teren zalesiony i zaczyna się podejście na wzniesienie. Po przejściu 50 m, po lewej stronie (na zboczu) mijamy niewielkie wyrobisko z widocznym trójkątnym otworem jaskini Draba i 30 m dalej po lewej znajduje się zapadlisko z dużym, częściowo zakratowanym otworem Jaskini Małej Opis jaskini
Do wnętrza prowadzi obszerny otwór (4,3 m szeroki i 2,2 m wysoki), obmurowany z zamykaną kratą. W wejściu znajduje się niewielki prożek. Za otworem rozciąga się sala o długości 13 m, szerokości do 4 m i przebiegu SW-NE. Jej dno buduje gruz i większe bloki skalne, a miejscami pozostałości czerwonych osadów namuliska. Z południowego końca Sali odchodzi na S dwumetrowej długości korytarz z dużymi blokami wapienia na dnie, doprowadza on do 7 metrowego ciągu: salki i korytarza, o przebiegu równoległym do Sali wejściowej.
Salka o wymiarach 2,5x2,5 m z kominem o wysokości 2,1 m, ma na ścianach pozostałości bogatej szaty naciekowej. Występują tutaj polewy naciekowe z żebrami, kuliste stalaktyty, grzybki naciekowe i kuliste gruzły na polewie. Nacieki są barwy czerwono-brązowej. Na ścianach i w stropie znajdują się kuliste wymycia i kotły wirowe. Korytarz za salką ma wysokość do 1 metra, dno pokrywa namulisko, które całkowicie wypełnia otwór korytarza znajdującyego się w SE ścianie. Korytarz na końcu jest całkowicie zapełniony osadami. W kierunku SW biegnie niski, metrowy korytarzyk, z przewiewem, prowadzący w dół, jest zapełniony całkowicie gruzem wapiennym.
Według Jana Draba, mieszkańca wsi Węże, w NE części Sali znajdowało się wejście do głębokiej studni krasowej (A. Szynkiewicz 1971).
W jaskini zachowały się formy erozyjne takie jak drobne kanały krasowe, niewielkie kotły wirowe (na ścianach i w stropie) oraz liczne wymycia. Powstanie form krasowych związane jest z pęknięciami ciosowymi o przebiegu NW-SE i NE-SW.
W jaskini resztki bogatej szaty naciekowej zachowane są w postaci polew z żebrami, stalagmitów i masywnego stalagmitu w przejściu pomiędzy salami oraz grzybków naciekowych i kulistych gruzłów w mniejszej Sali, na ścianie pod kominkiem. Niektóre nacieki barwy brązowo-czerwonej zbudowane są z czystego, krystalicznego kalcytu, który widoczny był podczas bieżącej inwentaryzacji na świeżo odbitej polewie na ścianie w sali przy otworze. Jaskinia jest wewnątrz wilgotna, w sali wstępnej sucho. Przewiew słaby. Wyczuwalny w zasypanym korytarzyku na S końcu salki z kominkiem. Światło oświetla jedynie komorę wstępną.
Jaskinia Draba
J.Wl-01.06, λ: 18°47'33".000 φ: 51°05'56".000
Węże, Góra Zelce, gm. Działoszyn; pow. pajęczański, rezerwat przyrody "Węże"
Ekspozycja otworu: W, 210.5 m.
Długość jaskini [m] 67.0, Deniwelacja [m] 5.3, -3.8, +1.5.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Prowadzi tędy droga gruntowa, a na pewnym odcinku towarzyszy nam niebieski szlak turystyczny. Po przejściu (od Wężów) około 1 km, dochodzimy do skrzyżowania, gdzie naszą drogę przecina czerwony szlak turystyczny (w tym miejscu jesteśmy już po północnej stronie góry Zelce). Kierujemy się w lewo (na zachód) ścieżką, którą biegnie czerwony szlak. Ścieżka prowadzi wzdłuż zalesionego zbocza góry, na prawo (północ) łąki-nieużytki. Po przejściu około 200 m ścieżka wchodzi w teren zalesiony i zaczyna się podejście na wzniesienie. Po przejściu 50 m, po lewej stronie (na zboczu) znajduje się niewielkie wyrobisko z widocznym trójkątnym otworem jaskini. W jaskini istnieje niebezpieczeństwo obrywania się stropowych ławic wapienia, niestabilne są również ściany Ciasnej Studni, należy tutaj zachować szczególną ostrożność. Opis jaskini
Otwór jaskini znajduje się w niewielkim wyrobisku, jest to lej kilkumetrowej średnicy ze ścianką skalną, pod którą jest trójkątny otwór wejściowy do jaskini. Ma on szerokość 1,2 m, i wysokość 0,8 m. Za nim początkowo opadający Korytarz Wejściowy ma długość 11 m, szerokość do 3 m i prowadzi ku SE. W odległości 5 m od otworu wejściowego w lewo odchodzi 7 metrowy korytarz (Prosty) początkowo mający 3 m szerokości i 1,3 m wysokości, stopniowo zwężający i zacieśniający się. Kontynuacją Korytarza Wejściowego ku S jest Sala na Rozdrożu z dużymi blokami wapienia na dnie. Ma ona 7 m długości i do 6 m.szerokości. Idąc dalej na południe, napotykamy zalegające w dnie duże bloki i płyty wapienne, tworzące wznoszące się progi skalne. Jesteśmy w Wielkiej Sali Złomisk długości 10 m i szerokości do 7 metrów. W końcowej, najwyższej części znajduje się ciasny korytarz 6 metrowej długości utworzony miedzy odspojonymi ławicami wapienia. We wschodniej części Sali znajduje się 2 metrowej głębokości Ciasna Studnia (o średnicy 0,5 m). Z jej dna odchodzą Korytarze Szpatowców, o łącznej długości 18 m i wysokości do 1,8 m o przebiegu NW-SE i SW-NE. Na uwagę zasługuje tutaj namulisko wypełniające miejscami cały przekrój korytarzy. Zachowały się tutaj pozostałości po robotach górniczych w postaci skalnych kaszt i zbutwiałej obudowy.
Nacieki zostały w znacznej mierze zniszczone podczas eksploatacji kalcytu. Resztki połamanych stalaktytów widoczne są w stropie Korytarza Prostego, są tam również, polewy, żebra i grzybki naciekowe, a wzdłuż ścian widoczna jest żyła krystalicznego, laminowanego kalcytu (pozostałość po polewie naciekowej. W całej jaskini występuje duża ilość bloków i płyt wapiennych. Jaskinia jest wewnątrz wilgotna, wyczuwa się przewiew powietrza. Światło oświetla początkową część Korytarza Wstępnego przy otworze.
Jaskinia Kuźnica
J.Wl-01.07, λ: 18°47'33".000 φ: 51°05'58".000
Ekspozycja otworu: NE, 204.0 m.
Długość jaskini [m] 62.0, Głębokość [m] -7.5.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Prowadzi tędy droga gruntowa, a na pewnym odcinku towarzyszy nam niebieski szlak turystyczny. Po przejściu (od Wężów) około 1 km, dochodzimy do skrzyżowania, gdzie naszą drogę przecina czerwony szlak turystyczny (w tym miejscu jesteśmy już po północnej stronie góry Zelce). Kierujemy się w lewo (na zachód) ścieżką którą biegnie czerwony szlak. Ścieżka prowadzi wzdłuż zalesionego zbocza góry, na prawo (północ) łąki-nieużytki. Po przejściu około 200 m ścieżka wchodzi w teren zalesiony i zaczyna się podejście na wzniesienie. Tuż przed granicą lasu skręcamy w lewo, po przejściu 30 m dochodzimy do niewielkiej ścianki skalnej. Otwór jaskini znajduję się u jej podstawy w dawnym wyrobisku kamieniołomu wapienia. Jaskinia trudna w zwiedzaniu, wejście do niej to zacisk (ZI) uciążliwy do pokonania ze względu na konieczność odpowiedniego ułożenia się w łamiącym się dwukrotnie pionowym odcinku korytarza. Pod zaciskiem wejściowym znajduje się pochylnia z niebezpiecznie zalegającymi płytami wapienia i gruzu. Na końcu drogę zamyka niebezpieczne zawalisko (zaklinowane duże głazy). Opis jaskini
Otwór wejściowy do jaskini jest obszerny, ma szerokość 8 m i wysokość do 1,3 m. Za nim skalne dno tworzy duża płyta skalna 4 metrowej długości, opadająca w dół w głąb na SE, strop obniża się i dalsze przejście blokuje gruz skalny.
Ku SW w płycie znajduje się 1 metrowy uskok, za nim 1,5 m, niski korytarz prowadzi do ciasnej, metrowej studzienki. Pod nią biegnie korytarz pod katem prostym do pochylni, całość to zacisk wejściowy (ZI) o schodkowym profilu. Stroma pochylnia 3 metrowej długości wyprowadza do obszernego 16 metrowego korytarza o łukowatym przebiegu. Korytarz ma wysokość do 2 m i szerokość do 3,5 metra, ma częściowo zatarty pierwotny charakter w wyniku prowadzonej w nim eksploatacji. Urabiano tu warstwę kalcytu naciekowego (grubości do 80 cm) widoczną na całej jego długości, w ścianach od południa i wschodu. W dnie znajdują się duże głazy i głębokie szczeliny pomiędzy nimi. W ścianie wschodniej są dwie rury skalne niedostępne dla człowieka. Wrzucony tam kamień spada kilka metrów niżej, do niedostępnego niższego piętra jaskini. Ściany rur pokryte są grzybkami naciekowymi. Korytarz w kierunku N przechodzi w niedostępną szczelinę; ku zachodowi za ciasnym przełazem ma kontynuację w kierunku północnym, a następnie dwoma odnogami biegnie ku zachodowi.
Korytarz północny ma 6 m długości, szerokość do 2 m i jest częściowo sztucznym wyrobiskiem ze skalnymi kasztami i resztkami stempli. W kierunku północnym prowadzącym ku powierzchni jest zawalony (tam prawdopodobnie było wyjście z wyrobiska gdzie wydobywano urobek). Z lewej jego strony kolista, naturalna, 1,5 metrowa nyża z piaszczystym namuliskiem. Ku W prowadzą dwa korytarze.
Prawy za niskim przełazem przechodzi w salkę o wymiarach 2,5x2 m z dużymi głazami wapiennymi na dnie, wypełnionym obfitym ilasto-piaszczystym namuliskiem. Za salką, w górę prowadzi ciasny, 2 metrowy korytarz.
Lewy korytarz o dnie opadającym początkowo do najniższego miejsce tej jaskini, przez kolejne 2 metry jest poziomy, dalej biegnie w górę i po 3 metrach kończy się zawaliskiem. Duże bloki zamykają dalszą drogę, pomiędzy nimi widoczne są zgniecione belki obudowy wyrobiska.
Nacieki w jaskini zostały zniszczone, pozostałością są żyły zrekrystalizowanego kalcytu naciekowego z widoczną laminacją. Kalcyt jest głównie biały, miejscami grubokrystaliczny przezroczysty, tworzy szczotki krystaliczne. W jaskini jest wilgotno, wyczuwa się wyraźny przewiew.
Jaskinia Samsonowicza
J.Wl-01.09, λ: 18°47'22".000 φ: 51°05'45".000
Ekspozycja otworu: ku górze, 222.0 m.
Długość jaskini [m] 22.0, Głębokość [m] -7.5.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Droga asfaltowa kończy się przy zabudowaniach osady, dalej prowadzi droga gruntowa. Po przejściu (od Wężów) około 300 m z prawej dołącza niebieski szlak turystyczny, idziemy jeszcze kilkadziesiąt metrów drogą, po czym skręcamy tak, jak prowadzi szlak, na drogę biegnącą w lewo (na zachód) i dalej idziemy za znakowaną ścieżką, przez łąkę, potem lasem, podchodzimy na wzniesienie Zelców, mijamy symboliczną kapliczkę i dochodzimy do drogi już na wierzchowinie. Tam idziemy na zachód, przez łąkę na zalesione zbocze. Obszerna studnia znajduje się około 30 m od granicy lasu. Wejście do jaskini wymaga pokonania 5 metrowego progu, częściowo skalnego, który szczególnie po deszczu może być trudny do przejścia, należy więc przy schodzeniu zabezpieczyć się używając liny do asekuracji. Opis jaskini
Jaskinia to studnia krasowa na płaskim, zalesionym, północnym zboczu Góry Zelce. Jej maksymalna głębokość wynosi 5,5 m. Ściany od W i E są pionowe, ściana S częściowo przewieszona, a południowa to 5 metrowy, częściowo skalny, stromy próg. Dno jest nierówne, nachylone do środka, ku S pokryte gruzem wapiennym z fragmentami brył kalcytu. Studnia na górze ma wymiary 8 x 5 m. a na dnie 4 x 2,5 m. Z dna studni niski na 1 m, dwumetrowy przełaz doprowadza do poprzecznego korytarza o długości 9,5 m, rozwiniętego na pionowym pęknięciu i fudze międzyławicowej. Występują w nim 3 duże kotły wirowe rozwinięte w stropie, osiągające 2,5 m wysokości i 1 m średnicy. Na końcach korytarza znajdują się kominki, rozwinięte na szczelinach o wysokości 2,7 m. Dno pokrywa gruz wapienny, bryły skruszonych polew naciekowych i duże płyty wapienne. Korytarz o szerokości do 2,5 m przechodzi ku południowi w 1,5 m studnię zasypaną gruzem i blokami wapiennymi. Ściany korytarza są bardzo skorodowane, z licznymi wżerami i jamami (gąbczastość krasowa), miejscami występują resztki polew z krystalicznego kalcytu.
Nacieki w jaskini w większości zostały zniszczone przez wydobycie kalcytu a później brekcji zawartej w warstwach polewy naciekowej. Niewielkie stalaktyty znajdują się pomiędzy płytami wapienia w korytarzu. Na ścianie zachodniej w studni wejściowej zachowały się resztki poziomych warstw polewy naciekowej ze słupami grubokrystalicznego kalcytu. Jaskinia jest wewnątrz wilgotna. W studni na dnie wyczuwa się przewiew. Światło sięga dna studni.
Jaskinia Niespodzianka
J.Wl-01.10, λ: 18°46'58".000 φ: 51°05'52".000
Ekspozycja otworu: SW, 219.3 m.
Długość jaskini [m] 97.0, w tym szacowane [m] 32.0, Deniwelacja [m] 12.9.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Droga asfaltowa kończy się przy zabudowaniach osady, dalej prowadzi droga gruntowa. Po przejściu (od Wężów) około 300 m z prawej dołącza niebieski szlak turystyczny, idziemy jeszcze kilkadziesiąt metrów drogą, po czym skręcamy tak, jak prowadzi szlak, na drogę biegnącą w lewo (na zachód) i dalej idziemy za znakowaną ścieżką, przez łąkę, potem lasem, podchodzimy na wzniesienie Zelców, mijamy symboliczną kapliczkę i dochodzimy do drogi już na wierzchowinie. Skręcamy w lewo (jak szlak turystyczny), idziemy dalej ścieżką, która przechodzi nieopodal kamiennej budowli, jednej z pozostałości zagospodarowania turystycznego z lat 80. W tym miejscu opuszczamy ścieżkę i kierujemy się na zachód. Ok. 30 m od kamiennej budowli znajduje się wyrobisko z otworem Jaskini Niespodzianka. Podczas zwiedzania jaskini należy zachować ostrożność przy pokonywaniu 6 metrowej długości pochylni z dwumetrowym progiem skalnym w jej połowie. Opis jaskini
Otwór znajduje się na dnie sztucznego wyrobiska pod 5 metrową ścianą skalną, zbocza i dno są strome, niestabilne. Ilasto-piaszczysty materiał z gruzem wapiennym często zbiera się w otworze, utrudniając wejście do jaskini. Otwór ma 2 m szerokości i 1 m wysokości. W dnie zamocowana jest belka, za nią biegnie metrowej szerokości korytarz o dnie stromo opadającym, po 2 metrach występuje próg skalny o wysokości 1 m. Dalej dno korytarza o wysokości do 0,6 m lekko opada na odcinku 7 metrów, aż do znacznego zwężenia, gdzie ma szerokość 0,5 m przy wysokości 0,3 m. Za nim korytarz początkowo prowadzący na NE skręca ku NNE i ma szerokość do 2 metrów, płaski strop na wysokości 1 metra, a na ścianach bocznych na odcinku 13 metrów, miejscami są zbudowane kaszty z głazów wapiennych. Dalej korytarz stopniowo się rozszerza, osiąga maksymalnie 3 metry, skręca ku N, a w spągu występuje wcięta rynna denna.
Po 8 metrach korytarz przechodzi w 6,5 metrowej długości, stromą pochylnię (Wielka Szczelina), która sprowadza na dno jaskini położone na głębokości 12,9 m. W połowie pochylni znajduje się 2 metrowy próg skalny. Strop korytarza nad dnem znajduje się na wysokości 8,2 m. Stąd korytarz z prożkami wznosi się stromo w górę i skręca ku NW. W dnie na odcinku 6 m występuje wcięta, meandrująca rynna denna, dalej dno pokrywa gruz i duże bloki wapienne, a szerokość korytarza dochodzi do 4 m. Dalszy ciąg jaskini zablokowany jest dużymi głazami, między którymi w paru miejscach można przejść jeszcze kilka metrów. Wyczuwalny tutaj jest silny przewiew powietrza (Szczeliny Świeżego Powietrza). Osiągamy tutaj poziom -1 m względem otworu.
Szata naciekowa, niegdyś bardzo bogata, została mocno zniszczona przez eksploatację kalcytu. W korytarzu głównym na ścianach spotyka się niewielkie stalaktyty oraz masywne polewy z żebrami naciekowymi i niewielkimi kolumnami z grubokrystalicznego kalcytu. Miejscami na ścianach i głazach występują grzybki naciekowe. Występujące w jaskini żyły kalcytu białego i przezroczystego mają widoczną barwną (brązową i czerwoną) laminację. W 32 metrowym, niedostępnym obecnie korytarzu (Korytarz z Draperiami) szata naciekowa jest bogata, mało zniszczona, występują tutaj stalaktyty w formie „makaronów”, draperie, zasłony i polewy naciekowe. Jaskinia jest wewnątrz wilgotna, na całej długości wyczuwa się przepływ powietrza, szczególnie intensywny w zawalisku na końcu jaskini.
Jaskinia Zanokcica
J.Wl-01.11, λ: 18°47'35".000 φ: 51°05'53".000
Ekspozycja otworu: ku górze, 227.0 m.
Długość jaskini [m] 21.0, Głębokość [m] -11.5.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Droga asfaltowa kończy się przy zabudowaniach osady, dalej prowadzi droga gruntowa. Po przejściu (od Wężów) około 300 m z prawej dołącza niebieski szlak turystyczny, idziemy jeszcze kilkadziesiąt metrów drogą, po czym skręcamy tak, jak prowadzi szlak, na drogę biegnącą w lewo (na zachód) i dalej idziemy za znakowaną ścieżką, przez łąkę, potem lasem, podchodzimy na wzniesienie Zelców, mijamy symboliczną kapliczkę i dochodzimy do drogi już na wierzchowinie. Szlak skręca w lewo, my kierujemy się na prawo i dochodzimy do niezalesionej wierzchowiny Góry Zelce z budyneczkiem kryjącym wejście do jaskini Stalagmitowej. Stąd idziemy wyraźną ścieżką w kierunku NE na wschodnią kulminację góry do widocznej niedużej skałki, u podnóża której znajduje się Jaskinia Zanokcica. Zwiedzanie jaskini wymaga użycia liny, studnia w dolnym, 5 metrowym odcinku rozszerza się i jest częściowo przewieszona. Korytarzyk odchodzący z sali na dnie ciasny. Opis jaskini
Otwór studni wejściowej jest owalny, o metrowej długości i szerokości 0,9 m. Studnia prowadząca do wnętrza po 2,5 m podzielona jest przegrodą na odcinku 1 m, na 9,5 m głębokości wyprowadza w stropie sali o wymiarach 2,3x5 m. Dno Sali pokrywa gruz i większe bloki wapienne z ilasto-piaszczystym materiałem. Na ścianach występują częściowo zniszczone polewy naciekowe. Dno w sali jest lekko nachylone w kierunku NE, gdzie sala przechodzi w ciasny 4 metrowy korytarzyk (0,5 m szerokości i 0,4 m wysokości) z naciekami, zakończony ciasną, metrowej głębokości studzienką, za którą widoczny jest korytarz niemożliwy do przejścia.
W jaskini występują formy erozyjne w postaci kotłów wirowych w stropie sali, rury i drobne kuliste wymycia. Szata naciekowa w jaskini została mocno zniszczona podczas eksploatacji kalcytu. Na ścianach studni zachowały się polewy z żebrami naciekowymi. Sporo nacieków znajduje się w 4 metrowym korytarzyku, są tutaj polewy naciekowe pokrywające ściany i częściowo dno korytarza, na nich pod koniec korytarza znajdują się niewielkie misy naciekowe („pola ryżowe”), a w stropie korytarzyka stalaktyty (zniszczone), niektóre z nich, utrącone, mają kilka cm średnicy. Liczne fragmenty nacieków spotyka się w gruzie na dnie studni, oraz na hałdzie przed otworem jaskini. Jaskinia jest wilgotna, wyczuwalny przewiew powietrza w korytarzyku. Światło w studni sięga do przegrody.
Jaskinia Stalagmitowa
J.Wl-01.12, λ: 18°47'21".000 φ: 51°05'50".000
Ekspozycja otworu: ku górze, 223.9 m.
Długość jaskini [m] 110.0, Głębokość [m] -15.2.
Do jaskini dochodzimy idąc od osady Węże w kierunku północnym. Droga asfaltowa kończy się przy zabudowaniach osady, dalej prowadzi droga gruntowa. Po przejściu (od Wężów) około 300 m z prawej dołącza niebieski szlak turystyczny, idziemy jeszcze kilkadziesiąt metrów drogą, po czym skręcamy tak, jak prowadzi szlak, na drogę biegnącą w lewo (na zachód) i dalej idziemy za znakowaną ścieżką, przez łąkę, potem lasem, podchodzimy na wzniesienie Zelców, mijamy symboliczną kapliczkę i dochodzimy do drogi już na wierzchowinie. Szlak skręca w lewo, my kierujemy się na prawo i dochodzimy do niezalesionej wierzchowiny Góry Zelce z widocznym budyneczkiem w którym znajduje się wejście do jaskini Stalagmitowej. Jaskinia w studni wstępnej posiada 9 metrową metalową drabinę, schodząc nią należy zachować ostrożność. Opis jaskini
Naturalny otwór jaskini to 9 metrowa studnia, która jest w górnej części obetonowana i ma wymiary 2,5x3 m. Nad nią zbudowano mały budynek z drewnianym dachem i kamiennymi ścianami z bloczków wapiennych.
Góra studni jest przykryta drewnianym pomostem z klapą, pod którą znajduje się metalowa drabina z osłoną, mająca 9 m wysokości. Studnia sprowadza do Komory Wejściowej, skąd odchodzi system korytarzy i komór rozwiniętych na szczelinach NNW-SSE i NW-SE. W kierunku SE odchodzi 15 m długości korytarz Południowy o szerokości do 1 m z dwoma ciasnymi kominkami wznoszącymi się do 4 m nad dno korytarza. W nim znajdują się pozostałości po niezwykle bogatej szacie naciekowej w postaci masywnych polew naciekowych z żebrami, guzami, grzybkami naciekowymi i niewielkich stalaktytów.
Z Komory Wejściowej odchodzi ku NE ciąg 20 metrowej długości, na który składa się Sala pod Okapem, Wielka Komora i Korytarz Wschodni zakończony Syfonem Ilastym. Pierwotny charakter korytarza zmieniony jest tutaj przez eksploatację kalcytu. Początkowo znajdowała się tutaj duża ilość nacieków, głownie stalagmitów, stalaktytów i polew. Zachowały się niewielkie, przyrastające obecnie stalaktyty makaronowe i żyły o grubości do 30 cm z czystego kalcytu krystalicznego w fudze międzyławicowej pod ścianami. Miejscami pod ścianami leżą pryzmy bloczków wapiennych, gruz wapienny, hałdy gruzu, większe płyty, bloki i zbutwiałe stemple.
Z Komory Wejściowej w kierunku NNW prowadzi 9 metrowy Korytarz Północny, łączący się pod koniec z Wielką Komorą, a na jego końcu odchodzą w lewo niskie, ciasne korytarze - wyrobiska po eksploatacji kalcytu i wapienia. W odległości 4 m na E od Sali Wstępnej pod ścianą 0,5 m prożek sprowadza do ciągu Korytarza Naciekowego o długości około 30 m. Początkowo jest to 8 metrowy korytarz, biegnący na SE, o wysokości 0,5 m i szerokości 2 m, z żyłą kalcytu naciekowego o grubości 30 cm biegnącą wzdłuż ścian. Przechodzi on w salę o wymiarach 9x4 m i wysokości 1 metra, łączącą się z Korytarzem Południowym, a ku E 3 metrowy korytarz dochodzi do 9 metrowego, niskiego korytarza o ...
misiaaaty