GLAUKOPIS_nr_25.pdf

(4782 KB) Pobierz
Szanowni
Państwo!
Od kilku miesięcy jesteśmy świadkami protestów, w tym też serii protestów głodowych,
przeciwko planom ograniczenia programu nauczania historii. W istocie działania resortu edu-
kacji sprowadzają się do likwidacji lekcji historii w liceach ogólnokształcących. A dzieje się
to w sytuacji, gdy niemal codziennie jesteśmy świadkami manipulowania tą dziedziną wie-
dzy. Fałszywe interpretacje dziejów najnowszych są wykorzystywane w  walce dyplomatycz-
nej, jako środek szantażu moralnego wobec naszego kraju, czego przykładem jest np. „gra
jeńcami z  1920 r.” przez post-sowiecką Rosję lub kwestia „wypędzonych”, eksploatowana
przez Niemcy. Prawda historyczna pada też ofiarą postmodernistycznych „interpretatorów”,
specjalizujących się w takim modelowaniu faktów, aby były one szokujące, a oni sami zyskali
rozgłos medialny. Obok prymitywnych koncepcji rodem z ukraińskiego lub litewskiego etno-
nacjonalizmu i odniesień do rzekomych polskich zbrodni na Niemcach z Ziem Zachodnich,
mamy całą gamę konceptów plagiatowanych z  historiografii zachodniej, zwłaszcza anglosa-
skiej, dotyczących rzekomego polskiego współudziału w Holokauście, „opresyjnego polskiego
katolicyzmu” czy „antykomunizmu jako ukrytej formy antysemityzmu”. Młode pokolenie,
pozbawione elementarnej wiedzy o przeszłości, stanie się bezbronne wobec takich i innych,
równie absurdalnych, teorii lansowanych w Internecie i telewizji. Może taki ma być cel tych
„reform”?
W społeczeństwie polskim z roku na rok spada czytelnictwo książek i odsetek osób umieją-
cych prawidłowo odpowiedzieć na pytanie, czym był Katyń, a nawet kiedy wybuchła II wojna
światowa. Przykładem tego była niedawna wypowiedź posła SLD, który z powagą twierdził, że
Powstanie Warszawskie wybuchło w…(!) 1988 r. Nieuctwo, któremu patronują współcześni
decydenci edukacyjni, stwarza dogodne warunki do manipulowania świadomością skutecz-
niej, niż czyniła to komunistyczna inżynieria społeczna w XX w. Jeżeli utrzymane zostanie
tempo odzierania Polaków z ich świadomości historycznej, to można sobie wyobrazić, że na-
stępne pokolenia będą przepraszały już nie tylko Żydów za Holokaust czy Litwinów za „pol-
ską okupację Wilna”, ale też Ukraińców za rzeź na Wołyniu, Niemców za bombardowanie
Drezna, Turków za Chocim i Wiedeń, a Włochów za Monte Cassino. Kolejka rewindykacji hi-
storycznych z naszych dziejów bliższych i dalszych będzie się wydłużać. Profesjonalny lobbing
medialny spowoduje, że odmóżdżeni post-Polacy uwierzą, że ich przodkowie ponosili winę za
całe zło w historii świata…
Jeżeli zatem możemy powiedzieć „Nie!” kolejnym projektom ograniczania nauczania hi-
storii w szkołach, to zróbmy to właśnie dziś. Za pięć lat, gdy pierwsze roczniki historycznych
analfabetów otrzymają świadectwa maturalne, będzie już za późno.
Misją naszego pisma nie jest walka polityczna ani edukacja na poziomie licealnym. Na
łamach
Glaukopisu
chcemy omawiać tematy, które pozostają nieznane i niebadane: zapełniamy
w ten sposób luki w historii Polski i powszechnej, niechlubny spadek po cenzurze PRL oraz
efekt politycznej poprawności III RP. Do takich zagadnień należą stosunki polsko-żydowskie,
którym poświęciliśmy odrębny dział. Rozpoczynamy artykułem dr. hab. Grzegorza Berendta,
omawiającym opór i zagładę żydowskiej ludności miejscowości Tuczyn na Kresach Wschodnich
w 1942 r. Kolejnym jest obszerny tekst dr. Mariusza Bechty dotyczący genezy i przebiegu za-
jęcia Parczewa w  1946 r. przez oddział partyzantki niepodległościowej – wydarzenie, które
bywa niesłusznie przedstawiane jako pogrom miejscowych Żydów. Następnie prof. Bogusław
Wolniewicz odsłania metody „kreatywnego księgowania” liczby Żydów rzekomo zamordowa-
nych przez Polaków w czasie Holokaustu. Ważnymi przyczynkami do dziejów polsko-żydow-
skich są wspomnienia Leo Heimana, partyzanta z oddziału sowieckiego operującego na po-
łudniowej Nowogródczyźnie, oraz omówienie przez niezależnego historyka z Kanady, Marka
Paula, kilku epizodów z okresu II wojny światowej i okresu powojennego. Dział zamyka recen-
zja książki prof. Pawła Śpiewaka pt.
Żydokomuna,
która wyjątkowo, z uwagi na wagę problemu,
nie znalazła się w dziale „Recenzje”. Praca ta, wybitnie stronnicza i usiana licznymi błędami,
stanowi akademicki przykład tego, jak nie powinno się pisać prac historycznych, zwłaszcza na
tak trudny i wymagający niezwykłej staranności badawczej temat.
Dział „Artykuły” rozpoczyna obszerne studium prof. Bogumiła Grotta o początkach rasi-
zmu w przedhitlerowskich Niemczech, omawiające tzw. ideologię niemiecką i jej stosunek do
Polaków. Z kolei dr Tomasz Sommer, z punktu widzenia socjologa, przedstawia propagandowe
tło tzw. operacji polskiej NKWD, analizując zawartość rocznika 1937 gazety
Prawda,
centralne-
go organu sowieckiego. Na szczególną uwagę zasługuje też artykuł Andrzeja Romaniaka, stano-
wiący przyczynek do biografii Antoniego Żubryda, po wojnie jednego z dowódców partyzantki
antykomunistycznej na Podbeskidziu, który – według odnalezionych dokumentów niemiec-
kich – w latach 1940–1941 miał współpracować z sowieckim wywiadem. Zainteresowanym hi-
storią wojskowości polecamy tekst dr. Jarosława Pałki i dr. Tymoteusza Pawłowskiego o stanie
organizacji i działaniach w 1945 r. polskiego wojska podporządkowanego komunistycznemu
Rządowi Tymczasowemu w Warszawie. Natomiast dr Cecylia Kuta omawia proces osaczania
przez Służbę Bezpieczeństwa PRL wybitnego pisarza i żołnierza NSZ – Leszka Proroka.
W  bieżącym numerze sporo miejsca poświęciliśmy również problematyce związanej
z konferencją w Jałcie w lutym 1945 r. Sposób, w jaki obecnie historycy postrzegają to wy-
darzenie, ukazuje specjalna ankieta, w której wzięło udział kilku czołowych polskich bada-
czy. Państwa uwadze polecamy również wywiad z dr. hab. Sławomirem Cenckiewiczem oraz
artykuł prof. Petera Stachury, który przedstawia to zagadnienie z punktu widzenia polskiej
powojennej emigracji niepodległościowej. W działach „Archeologia Pamięci”, „Dokumenty”
i „Antykwariat” prezentujemy kilka dokumentów i wspomnień dotyczących historii Kresów
Wschodnich w  XX w. Całość, jak zwykle, kończą recenzje i  noty o  książkach oraz przegląd
prasy. Życzymy miłej lektury.
Redakcja
2
spis treści
1
12
18
Od redakcji
PrO memOria
Roman Dmowski
Doktryna i realizm w polityce (1904)
ArcheologiA pAmięci
Zygmunt KucZyńsKi
Bomba pod
Uniwersalem.
Wspomnienia „wileńskiego terro-
rysty” (opracowanie: michał Wołłejko)
polAcy, Niemcy, Żydzi
NA styku wzAjemNych relAcji w okresie ii w.ś.
44
54
103
117
122
133
144
162
188
199
GRzeGoRz BeRenDt
maRiusz Bechta
maRk Paul
BOgusłAW WOlnieWicZ
WOjciech j. musZyńsKi
leo heiman
Opór i zagłada żydowskiej ludności tuczyna
(24 września 1942 r.)
Pogrom czy odwet? Akcja zbrojna Win
w Parczewie 5 lutego 1946 r.
Polskie podziemie a Żydzi: korekta obrazu
Fikcyjne 10 procent, czyli ilu Żydów zabili Polacy?
Żydokomuna,
czyli jak nie powinno się pisać
książek historycznych
Zorganizowana grabież. Podstawa działań sowieckiej party-
zantki (opracowanie: Kazimierz Krajewski)
Artykuły
BOgumił grOtt
tomasz sommeR
anDRzej Romaniak
co zamierzały zgotować Polsce i Polakom przedhitlerowskie
niemcy? – ze studiów nad „ideologią niemiecką”
moskiewska
Prawda
o Polsce w roku 1937
– rekonesans archiwalny
Przyczynek do biografii Antoniego Żubryda.
Działalność grupy współpracowników wywiadu
sowieckiego na terenie sanoka w latach
1940-1941 w świetle dokumentów niemieckich
Wokół układu sikorski-majski. stronnictwo narodowe wobec
rządu rP na Wychodźstwie (część 2)
kRzysztof kaczmaRski
216
233
242
253
268
275
300
308
314
328
341
359
376
4
jArOsłAW PAłKA
tymOteusZ PAWłOWsKi
BArtłOmiej nOsZcZAK
cecylia kuta
PeteR D. stachuRa
siły zbrojne rządu tymczasowego w połowie
1945 r. na ziemiach między Odrą a Bugiem
ulotna konspiracja. historia młodzieżowej organizacji anty-
komunistycznej „Polonia”/„Wolność” (1951-1952)
Działania aparatu represji Prl wobec leszka Proroka
Poland and yalta: the last ‘Blank spot’?
WyWiad
jałta to akt zdrady cywilizacji łacińskiej
– z dr. hab. sławomirem cenckiewiczem rozmawia dr jolanta mysiakowska-muszyńska
ankieta
jałta w polskiej perspektywie roku 2012
antykWariat
OPrAc. PAWeł juZWA
OPrAc. PAWeł juZWA
tylko we lwowie
Polskie ziemie wschodnie
dOkumenty
PiotR cichoRacki
aleksanDeR ilin
Obóz narodowy na Polesiu w okresie międzywojennym.
Opracowanie Wydziału społeczno-Politycznego urzędu Woje-
wódzkiego Poleskiego „stronnictwo narodowe na Polesiu”
(1938)
raport z Wilna pod okupacją sowiecką (1944)
Władysław studnicki wobec Kresów Wschodnich rP (frag-
menty pracy
Polska za Linią Curzona,
1952)
hasło „wycofywać”, czyli jak sB niszczyła akta
w archiwach PZPr (1989)
elŻBietA KOWAlcZyK
WOjciech j. musZyńsKi
rAFAł DrABiK
reportAŻ
DOrOtA hAłAsA
Ty pójdziesz górą, a ja doliną…
Bohatyrowicze 2011
spis treści
z ŻAłobNej kArty
394
396
400
404
407
408
417
422
425
428
433
436
443
ReDakcja
PAWeł styrnA
śp. prof. Wiesław chrzanowski
śp. prof. janusz Kazimierz Zawodny
receNzje
maRek j. choDakiewicz
The Spanish Civil War, the Soviet Union,
and Communism
(new haven and london: yale university
Press, 2004) – stanley g. Payne
Prawo na repriessji. Wniesudiebnyje połnomoczija
organow gosudarstwiennoj bezopasnosti, Statisticzieskije
swiedienija o dejatelnosti WCzK – OGPU – NKWD
– MGB SSSR
(moskwa: izdatielstwo Kuczkowe Polje, 2011) –
Oleg Borysowicz mozochin
Zostali we Lwowie
(Wrocław: sator media, 2010)
– Anna Fastnacht-stupnicka
Amerykański wywiad i konfrontacja w Polsce 1980-1981
(Poznań: rebis, 2011) – Douglas j. maceachin
Strachy z „Gazety”. 20 lat przestróg dla Polski
(Warszawa: Wydawnictwo „Fronda”, 2011)
– grzegorz Kucharczyk
Ryszard Siwiec 1908-1968
(Warszawa: iPn, 2010) – Petr Blažek
Czekiści. Organy Bezpieczeństwa w europejskich krajach
bloku sowieckiego 1944-1989
(Warszawa: iPn, 2010)
– Krzysztof Persak, łukasz Kamiński
Światłość świata. Papież, Kościół i znaki czasu.
Benedykt XVI w rozmowie z Peterem Seewaldem
(Kraków: Wydawnictwo Znak, 2011)
Antykomunistyczne podziemie zbrojne na terenie Inspek-
toratu Puławy 1944-1956
(Warszawa: Oficyna Wydawnicza
Volumen, 2011) – leszek Pietrzak
Przesilenie. Szczecińskie społeczeństwo i władza
w styczniu i lutym 1971 r. Obraz źródłowy
(szczecin: iPn, 2010) – eryk Krasucki
The Pursuit of the Millenium: Revolutionary Millenarians
and Mystical Anarchists of the Middle Ages
(new york:
Oxford university Press, 1970) – norman cohn
tomasz sommeR
PAWeł juZWA
PAWeł ZyZAK
maRek klecel
maRek klecel
maRek klecel
tOmAsZ WięcłAWsKi
WOjciech j. musZyńsKi
tOmAsZ WęgielniK
maRek j. choDakiewicz

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin