Dyduch Maciejczyk - Wybrane formy działań cz-1 ŚPB 2012r.pdf

(5768 KB) Pobierz
Leszek Dyduch
Robert Maciejczyk
Wybrane formy organizacyjne
działań podmiotów uprawnionych
w zakresie bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa
CZĘŚĆ I
Środki przymusu bezpośredniego
i broń palna
Warszawa 2012
Redaktor naukowy serii:
dr prof. WSZiP Ryszard Grosset
Projekt okładki
Jan Straszewski
Opracowanie redakcyjne
Joanna Paszkowska
ISBN (całość) 978-83-62250-12-7
ISBN (część I) 978-83-62250-13-4
© Copyright by
Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa
im. Heleny Chodkowskiej w Warszawie
Al. Jerozolimskie 200
02-486 Warszawa
tel./fax: (22) 539 19 44
e-mail: wydawnictwo@chodkowska.edu.pl
Skład i łamanie
Jan Straszewski
Druk
Fabryka Druku Sp. z o.o.
ul. Staniewicka 18
03-310 Warszawa
http://www.fabrykadruku.pl
Spis treści
Wstęp
...............................................................................................................................................5
Słownik wyrażeń
..........................................................................................................................8
ROZDZIAŁ I
Podstawy prawne i faktyczne użycia środków przymusu bezpośredniego oraz
broni palnej przez uprawnione podmioty
.............................................................................14
ROZDZIAŁ II
Stosowanie środków przymusu bezpośredniego jako uprawnienie upoważnionych
instytucji, służb oraz innych podmiotów
..............................................................................19
1. Policja ...............................................................................................................................19
2. Straż Graniczna ...............................................................................................................27
3. Biuro Ochrony Rządu ....................................................................................................36
4. Straże gminne (miejskie) ...............................................................................................41
5. Pracownicy ochrony osób i mienia ..............................................................................46
6. Żandarmeria Wojskowa .................................................................................................50
7. Wojskowe organy porządkowe ......................................................................................59
8. Żołnierze wojsk obcych przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ...68
9. Służba Więzienna ............................................................................................................69
10. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego .....................................................................77
11. Agencja Wywiadu, Służba Wywiadu Wojskowego, Służba Kontrwywiadu
Wojskowego .....................................................................................................................81
12. Centralne Biuro Antykorupcyjne .................................................................................81
13. Służba Celna ....................................................................................................................86
14. Kontrola skarbowa ..........................................................................................................91
15. Inspekcja Transportu Drogowego ................................................................................97
16. Straż Ochrony Kolei .......................................................................................................99
17. Straż Parku .....................................................................................................................100
18. Państwowa Straż Łowiecka ..........................................................................................102
19. Straż Leśna .....................................................................................................................103
20. Państwowa Straż Rybacka ............................................................................................104
21. Służby porządkowe organizatora imprezy masowej ................................................104
22. Straż Marszałkowska ....................................................................................................105
4
SPIS TREŚCI
ROZDZIAŁ III
Stosowanie środków przymusu bezpośredniego wobec nieletniego umieszczonego
w zakładzie poprawczym, schronisku dla nieletnich lub młodzieżowym ośrodku
wychowawczym
.........................................................................................................................106
1. Katalog i cele stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec
nieletniego umieszczonego w zakładzie poprawczym, schronisku dla
nieletnich lub młodzieżowym ośrodku wychowawczym ........................................106
2. Zasady stosowania środków przymusu bezpośredniego wobec nieletniego
umieszczonego w zakładzie poprawczym, schronisku dla nieletnich lub
młodzieżowym ośrodku wychowawczym ..................................................................107
3. Stosowanie środków przymusu bezpośredniego wobec nieletniego
umieszczonego w zakładzie poprawczym, schronisku dla nieletnich lub
młodzieżowym ośrodku wychowawczym ..................................................................107
ROZDZIAŁ IV
Użycie broni palnej bojowej przez uprawnione podmioty
..............................................110
1. Policja .............................................................................................................................110
2. Straż Graniczna .............................................................................................................115
3. Biuro Ochrony Rządu ..................................................................................................121
4. Straże gminne (miejskie) .............................................................................................124
5. Pracownicy ochrony osób i mienia ............................................................................127
6. Żandarmeria Wojskowa ...............................................................................................130
7. Wojskowe organy porządkowe ....................................................................................134
8. Żołnierze wojsk obcych przebywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ...138
9. Służba Więzienna ..........................................................................................................138
10. Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego ...................................................................142
11. Agencja Wywiadu .........................................................................................................146
12. Centralne Biuro Antykorupcyjne ...............................................................................149
13. Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego ....................153
14. Służba Celna ..................................................................................................................157
15. Kontrola skarbowa ........................................................................................................161
16. Inspekcja Transportu Drogowego ..............................................................................164
17. Straż Ochrony Kolei .....................................................................................................166
18. Straż Parku .....................................................................................................................167
19. Państwowa Straż Łowiecka ..........................................................................................169
20. Straż Leśna .....................................................................................................................170
21. Państwowa Straż Rybacka ............................................................................................170
22. Straż Marszałkowska ....................................................................................................171
Wykaz aktów prawnych
..........................................................................................................172
Literatura
...................................................................................................................................176
Ilustracje
....................................................................................................................................177
Wstęp
Jednym z podstawowych zadań każdego demokratycznego państwa jest
ochrona bezpieczeństwa obywateli, mienia i porządku publicznego. Realiza-
cja tego zadania została powierzona konstytucyjnym, wyspecjalizowanym
organom państwowym oraz działającym na podstawie ustaw instytucjom
i służbom. Skuteczność i transparentność działań tych podmiotów wymaga
przyznania im przez ustawodawcę niezbędnych uprawnień do władczego
wkraczania w sferę praw i wolności obywatelskich. Wśród wielu uprawnień
wyróżnia się prawo do użycia środków przymusu bezpośredniego oraz
broni palnej bojowej.
Środki przymusu bezpośredniego oraz broń palna mogą być stoso-
wane bądź używane tylko przez uprawnione podmioty. Może to nastąpić
w celu ochrony ważnych dóbr, takich jak życie, zdrowie człowieka, mienie,
porządek prawny. Przyzwolenie takie wywołuje niekiedy dyskusje oraz
znaczne kontrowersje, ujawniając postawy i opinie ambiwalentne. Z jednej
strony społeczeństwo oczekuje ochrony i obrony od organów i instytucji
systemu bezpieczeństwa i porządku publicznego, z drugiej zaś obawia się
nadmiernych uprawnień tych instytucji. Należy jednak stwierdzić, że w dys-
kusji tej przeważa argument konieczności zapewnienia bezpieczeństwa
wewnętrznego państwa. Pojęcie jest definiowane w  literaturze jako stan
gotowości właściwych organów administracji publicznej, instytucji i służb
do przeciwdziałania zagrożeniom oraz do bezzwłocznego i  skutecznego
powstrzymywania działań godzących w dobro państwa, porządek publiczny
oraz życie, zdrowie i mienie obywateli.
Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa jest częścią ogólnie rozumianego
bezpieczeństwa, które należy zaliczyć do pojęć często dyskutowanych w ży-
ciu jednostek, społeczeństw, organizacji, państw czy w środkach masowego
przekazu lub w  nauce, chociaż nie zawsze jest jednakowo definiowane.
Według R. Zięby: „W znaczeniu ogólnospołecznym bezpieczeństwo obej-
muje zabezpieczenie potrzeb: istnienia, przetrwania, pewności, stabilności,
tożsamości (identyczności), niezależności, ochrony poziomu i jakości życia.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin