TR08-1-wiadomości podstawowe.pdf

(548 KB) Pobierz
2009-01-15
INFORMACJE ORGANIZACJNE
przedmiot:
TEORIA RUCHU
forma organizacyjna:
WYKŁADY – semestr V - 15 godzin ,
prowadzący:
WYKŁADY - dr inŜ. Grzegorz Ślaski,
pokój 709,
kontakt tel. 66 52 222,
e-mail: grzegorz@slaski.eu
www.grzegorzslaski.pl
1
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Literatura
Leon Prochowski
Mechanika ruchu. Pojazdy samochodowe
ISBN:
978-83-206-1701-6
format B5, str. 316, ry s. 218, opraw a tw arda
KsiąŜka z serii/cy klu:
Pojazdy samochodow e
Siłka Wojciech
Teoria ruchu samochodu
ISBN: 8320427487
Ilość stron: 331
Thomas D. Gillespie
Fundamentals of Vehicle Dynamics
Hardcover:
519 pages
Publisher:
SAE International (March 1992)
Language:
English
ISBN-10:
1560911999
ISBN-13:
978-1560911999
2
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
1
2009-01-15
Obszar zainteresowań teorii ruchu samochodu
TEORIA RUCHU SAMOCHODU
X:DYNAMIKA WZDŁUśNA
Y:DYNAMIKA POPRZECZNA
X:DYNAMIKA PIONOWA
Mechanika ruchu pojazdu – dotyczy ruchu pojazdów – samochodów, cięŜarówek, autobusów,
pojazdów specjalnych - na powierzchni drogi. W zakres interesujących tę dziedzinę ruchów
pojazdu wliczamy: przyspieszanie, hamowanie, drgania pionowe i jazdę po łuku.
3
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Obszar zainteresowań teorii ruchu samochodu
X:DYNAMIKA WZDŁUśNA
Energia i emisja spalin
Cykle jazdy miejskiej i drogowej,
ZuŜycie paliwa
Osiągi samochodu
Prędkość maksymalna
Zdolność pokonywania
wzniesień
Zdolność holowania
Intensywność przyspieszania
Hamowanie
Charakterystyki podukładów i zespołów
Wykres trakcyjny (siła napędowa
w funkcji prędkości)
Bezwładność układu napędowego,
Momenty reakcji układu napędowego,
Opory toczenia,
Opory aerodynamiczne,
Poślizg wzdłuŜny opony
Przekładnie,
Synchronizatory,
Przekładnie bezstopniowe,
Przekładnie planetarne
PrzełoŜenia i sprawność przekładni
Mechanizm róŜnicowy
4
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Inne przedmioty
Emisja toksycznych składników spalin
Emisja hałasu,
Modele kierowcy,
Prawodawstwo
Hałas przy przyspieszaniu,
Tempomat,
MoŜliwości trakcyjne
przy niskich prędkościach
2
2009-01-15
Obszar zainteresowań teorii ruchu samochodu
Y:DYNAMIKA POPRZECZNA
Jazda w warunkach
ustalonych
1. jazda po łuku z mała
prędkością,
2. Jazda po łuku z duŜą
prędkością,
3. model dwukołowy dla stanu
równowagi,
4. nad – i podsterowność
Poprzeczne nachylenie dróg,
Geometria układu
kierowniczego,
Jazda w warunkach
nieustalonych
1. stany nieustalone zmiany
kierunku ruchu,
2. model dwukołowy z
uwzględnieniem dynamiki,
3. zmiana pasa ruchu,
4. stateczność ruchu
dynamiczne zmiany nad- i
podsterowności,
Modele o 3 i większej ilości
stopni swobody,
Wpływ wiatru bocznego,
Wpływ kierowcy,
Modele kierowcy,
Podukłady, podzespoły i ich
charakterystyki
1. Geometria mechanizmu
zwrotniczego,
2. Znoszenie boczne opon,
Interakcja z dynamiką
wzdłuŜną
1. Wpływ zmian nacisków
pionowych przy działaniu
przyspieszenia wzdłuŜnego,
Zawansowane modele opon
5
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Obszar zainteresowań teorii ruchu samochodu
Y:DYNAMIKA PIONOWA
Komfort jazdy i przyczepność Komfort jazdy i przyczepność Podukłady, podzespoły i ich
w warunkach nieustalonych charakterystyki
w warunkach ustalonych
1. Odczuwanie drgań przez 1. Wymuszenia dyskretne od 1. zawieszenie,
dróg,
człowieka,
2. Funkcje transmitancji,
2. model zawieszenia ćwiartki
3. Modele dwuwymiarowe
samochodu,
3. Kompromis między
komfortem a
przyczepnością
Odczuwanie drgań o
nieustalonych parametrach,
Szczegóły konstrukcyjne i
funkcjonalne zawieszeń,
zawieszenia sterowane
Interakcja z dynamiką
wzdłuŜną i poprzeczną
1. Przyczepność na nierównej
drodze,
6
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Inne przedmioty
Nawierzchnie typu -split,
Niesymetryczne wymuszenia
dróg,
Przechyły wzdłuŜne,
Modele trójwymiarowe
Inne przedmioty
przyspieszanie i hamowanie
na łuku,
nawierzchnie o
niejednorodnej
przyczepności,
znoszenie opon w
warunkach poślizgu
wzdłuŜnego,
3
2009-01-15
Siły działające na samochód
Ruch samochodu wynika z sił jakie na niego działają :
• sił na styku opon z nawierzchnią drogi:
• reakcji pionowych,
• reakcji stycznych wzdłuŜnych:
• wynikających z oporów ruchu,
• wynikających z hamowania samochodu,
• wynikających napędzania samochodu,
• reakcji stycznych poprzecznych:
• wynikających ze skrętu kol kierowanych,
• wynikających z działania siły odśrodkowej,
• sił bezwładności (masowych)
• związanych z ruchem wzdłuŜnym – podczas przyspieszania i hamowania,
• związanych z ruchem po łuku – siła odśrodkowa,
• związanych z pionowymi drganiami samochodu
• sił aerodynamicznych.
• przede wszystkim poru wzdłuŜnego przy większych prędkościach,
W celu badania jak te siły działają na samochód konieczne jest określenie
szczegółowo podejścia w jaki sposób będziemy to zagadnienie badać.
7
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Siły przyczepności
Siła poprzeczna decyduje o stateczności i kierowalności samochodu
8
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
4
2009-01-15
Siły przyczepności – powody zmienności
Zmienność wartości współczynnika zaleŜy od:
– Stanu nawierzchni: sucha (ok. 0,8 ), mokra (ok.0,5),
ośnieŜona (ok. 0,3).
– Poślizgu względnego koła podczas
hamowania/przyspieszania (zakres od 0 do 1, z maksimum
ok. 0,2),
– Materiału i rodzaju bieŜnika opony,
– Innych czynników o mniejszym znaczeniu….
Zmienność nacisku pionowego
F
Z
zaleŜy od:
– Drgań pionowych mas:
• Resorowanej (nadwozie itd.)
• Niereorowanych (koła i masy przyległe)
– Zmian obciąŜeń pionowych powodowanych siłami
bezwładności działającymi na nadwozie w czasie:
• Hamowania,
• Przyspieszania,
• Jazdy po łuku.
9
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
Wpływ ograniczoności sił przyczepności
Siła napędowa jest mniejsza od
moŜliwej do uzyskania w danych
warunkach siły reakcji – siły
przyczepności
Siła napędowa jest większa od
moŜliwej do uzyskania w danych
warunkach siły reakcji – siły
przyczepności – nadmiar siły
napędowej rozpędza koło, ale
nie samochód
Moment
napędowy
10
dr inŜ. Grzegorz Ślaski
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin