Robinson Crusoe Skocz do: nawigacja, szukaj chomikuj audiobook faraon Ten artykuł dotyczy bohatera powieci Daniela Defoe. Zobacz też: inne znaczenia. Plik:Robinson_crusoe_rescues_f Powiększ Robinson Crusoe i jego towarzysz niedoli na wyspie - karaibski tubylec Piętaszek. Ilustracja pochodzšca z wydania z 1868 roku Robinson Crusoe bohater powieci przygodowych Przypadki Robinsona Crusoe oraz " chomikuj audiobook Dalsze+przygody+Robinsona+Crusoe " Daniela Defoe z 1719 i 1720 roku. Spis treci 1 Bohater powieci 2 Konotacje historyczne 3 Robinson w kulturze 4 Linki zewnętrzne Bohater powieci[edytuj] Robinson Crusoe, syn kupca z Hull, ma objšć po ojcu interes rodzinny. Marzy o podróżach morskich, ale ojciec, który stracił już dwóch synów, nie chce na to pozwolić. Niemniej żšdza przygód zwycięża i Robinson jako 18-latek w 1651 r. opuszcza rodzinne miasto i płynie do Londynu. Służšc na kolejnych statkach uczy się sztuki żeglarskiej, prowadzi interesy, potem trafia do niewoli mauretańskiej. Po dwóch latach ucieka, zostaje plantatorem w Brazylii, ale podczas wyprawy do Afryki po niewolników statek trafia na huragan i rozbija się u ujcia rzeki Orinoko, a jedyny ocalały, Robinson, znajduje ocalenie na bezludnej wyspie. Spędza tam 28 lat 2 miesišce i 19 dni. W trudzie zagospodarowuje się tam, urzšdza lokum, uprawia zboże, oswaja zwierzęta, wytwarza naczynia. Jednak cierpi z powodu samotnoci. Po latach na jego wyspę trafiajš ludożercy, a Robinsonowi udaje się ocalić z ich ršk ofiarę - młodego tubylca. Ocalałego krajowca nazywa Friday, czyli Pištek - od dnia tygodnia kiedy go spotkał. W polskich tłumaczeniach Friday znany jest jako Piętaszek. Anglik cywilizuje karaiba, czynišc go towarzyszem swojej niedoli. Uczy go języka angielskiego i nawraca na chrzecijaństwo. Po latach do wyspy przybija statek, którym kierujš zbuntowani marynarze. Robinson pomaga kapitanowi odzyskać panowanie nad statkiem i wreszcie może wrócić wraz z Piętaszkiem do rodzinnej Anglii, gdzie czeka go jeszcze parę przygód oraz małżeństwo. Dalsze przygody Robinsona przedstawione sš w kolejnej powieci autora. Robinson wybiera się statkiem w podróż wokół Afryki na Daleki Wschód. Zwiedza kilka krajów i wraca drogš lšdowš przez Chiny i Rosję. Autor przedstawia realia ówczesnych państw wschodniej Azji. Konotacje historyczne[edytuj] Postać Robinsona Crusoe była najprawdopodobniej wzorowana na prawdziwych losach Aleksandra Selkirka, szkockiego żeglarza, który w latach 1704-1709 spędził cztery lata na wyspie Más a Tierra (obecnie wyspa Robinson Crusoe), u wybrzeży Chile. Inna wersja jest taka, że Robinson Crusoe spędził swoje beztroskie lata na innej wyspie, oddalonej o 5 tysięcy km od tej. Na tej wyspie znaleziono szkielet koziorożca, którego w powieci Robinson zabił. Znaleziono też potłuczone naczynia w grocie Robinsona,oraz obuwie ze skóry zwierzęcej[potrzebny przypis]. Defoe mógł także czerpać z powieci Hayy ibn Yaqdhanarabskiego pisarza Ibn Tufaila, która była przetłumaczona na łacinę w 1671, a angielski w 1686. Robinson Crusoe reprezentuje typowe wartoci ówczesnej wczesnokapitalistycznej Anglii: humanizm widoczny szczególnie w docenieniu wartoci pracy ludzkiej, przywišzanie do chrzecijaństwa przy jednoczesnej tolerancji religijnej, brak przesšdów typowych dla feudalizmu i brak przesšdów rasistowskich. Współczesnego czytelnika może jednak razić akceptacja handlu niewolnikami z Afryki (mimo braku niewolnictwa w samej Anglii) lub lekceważšcy stosunek do kultury tubylców. We współczesnych adaptacjach dla młodzieży te wštki sš na ogół usuwane z powieci. Robinson w kulturze[edytuj] Ksišżka cieszyła się olbrzymiš popularnociš na całym wiecie od roku jej wydania aż do dzi. Postać Robinsona (a także Piętaszka) jest rozpoznawalna i stała się jednš z tzw. ikon kultury. Imię "Robinson" stało się synonimem rozbitka, a termin "robinsonada" okrela opis podróży samotnego człowieka, zdanego na własne siły. Postać Robinsona w aspekcie ekonomicznym analizował Karol Marks w swym głównym dziele Kapitał i Frédéric Bastiat w Cokolwiek, czyli Robinson chroni swoje miejsce pracy. Do postaci Robinsona Crusoe nawišzywał przydomek "Robinsonowie warszawscy", nadany ludziom którzy po kapitulacji powstania warszawskiego zdecydowali się pozostać w miecie i ukrywali się przed Niemcami w jego ruinach. Linki zewnętrzne[edytuj] Robinson Crusoe w serwisie Wolne Lektury Kategoria: Postacie z angielskich utworów literackich Menu nawigacyjne Nie jeste zalogowany Dyskusja Edycje Utwórz konto Zaloguj się Artykuł Dyskusja Czytaj Edytuj Historia i autorzy Szukaj wprowadzonego tekstu w treci stronPrzejd do strony o dokładnie takim tytule, o ile istnieje Strona główna Strona główna Losuj artykuł Kategorie artykułów Najlepsze artykuły Częste pytania (FAQ) Dla czytelników O Wikipedii Zgło błšd Kontakt Wspomóż Wikipedię Dla wikipedystów Pierwsze kroki Portal wikipedystów Ogłoszenia Zasady Pomoc Ostatnie zmiany Narzędzia Linkujšce Zmiany w linkowanych Przelij plik Strony specjalne Link do tej wersji Informacje o tej stronie Element Wikidanych Cytowanie tego artykułu Drukuj lub eksportuj Utwórz ksišżkę Pobierz jako PDF Wersja do druku W innych językach ????????? Eesti Robinson_Crusoe Edytuj linki Tę stronę ostatnio zmodyfikowano o 01:25, 24 maj 2016. Tekst udostępniany na licencji Creative Commons: uznanie autorstwa, na tych samych warunkach, z możliwociš obowišzywania dodatkowych ograniczeń. Zobacz szczegółowe informacje o warunkach korzystania. Zasady zachowania poufnoci O Wikipedii Korzystasz z Wikipedii tylko na własnš odpowiedzialnoć Dla deweloperów Komunikat na temat ciasteczek Wersja dla urzšdzeń mobilnych Wikimedia Foundation Powered by MediaWiki
GENASCHRIS