Pomerania Styczen 2015.pdf

(5305 KB) Pobierz
Tory Zrzeszenia na 2015
s. 3–4
Boje kaszubskich drużyn
s. 42–44
Patrón rokù
s. 9–13
Numer wydano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji
oraz Samorządu Województwa Pomorskiego
W NUMERZE:
3 Tory Zrzeszenia na 2015
Łukasz Grzędzicki
5 Rebeka albo rzecz o samotności muzykologa
Witosława Frankowska
9 Kaszëbsczi piesniodzeja z Cérzni
Stanisłôw Janke
10 Kaszubski wieszcz z Cierzni
Stanisław Janke
12 Ò nôleżny mù môl w pamiãcë
Bòżena Ùgòwskô
14 Wisła bez flisaków?
Stanisław Salmonowicz
16 Tacewnô pòzwa „Grif ”. Wòjcech Czedrowsczi
w papiorach bezpieczi (dz. 4)
Słôwk Fòrmella
18 Ignacego Danielewskiego „Śpiewnik dla
przemysłowców” z końca XIX wieku
Józef Borzyszkowski
21 Zapomniana kartuska powieść
Tadeusz Linkner
25 Òbëwatelsczi bùdżet
Sławomir Lewandowski, tłóm. Hana Makùrôt
28 Historia z Bożych Mąk odczytana
Kazimierz Ostrowski
28 Historiô òdczëtónô z Bòżich Mãków
Tłóm. Danuta Pioch
30 Stolemczi 2014
Adrian Watkowski, tłóm. Tomôsz Ùrbańsczi
31 Jem Kaszëbką w sto procentach
sj, dm
Kaszëbsczi pielgrzim
sj
32 Kaszëbsczi dlô wszëtczich. Ùczba 39
Róman Drzéżdżón, Danuta Pioch
34 Dwór Artusa w odnowionej szacie
Marta Szagżdowicz
I–VIII NAJÔ ÙCZBA
35 Listy
36
37
39
40
42
45
46
48
49
50
Kaszëbsczé słowa zataconé w malënkach
Môrcën R. Òdelsczi
Apartnoscë gminë Damnica
Jolanta Puchalska, tłóm. Mariô Szréder
O Kaszubach na Pomorzu Przednim
Andrzej Hoja
Gąsôrka z Zãblewa
Tómk Fópka
Boje kaszubskich drużyn
Janusz Kowalski
44 Òrmuzd wcyg seje
Piraci i poganie
Jacek Borkowicz
Zrozumieć Mazury. Smaki
Waldemar Mierzwa
Nie ma ciszy białych dróg...
Maria Pająkowska-Kensik
Bajanie o Sztórmach abo o Chojniarzach!
Zyta Wejer
Mieszanka sensacji, miłości i historii
Z
Markiem Adamkowiczem rozmawiał
Dariusz Majkowski
51 By nie zniknęła pamięć...
Z Iwoną Piastowską rozmawiał DM
52 Z drugiej ręki
54 Lektury
58
59
61
67
68
Trójmiejscy Kociewiacy wybrali patrona
Krzysztof Kowalkowski
Robòta, chtërna je pasją
Elżbiéta Prëczkòwskô
Klëka
Wszëtczé nasze lëdzczé farwë
Tómk Fópka
Gòdné pranié
Rómk Drzéżdżónk
66 Działo się w Gdańsku
POMERANIA
stëczNIk 2015
Od redaktora
Jô cë pòmnik chcôł wëstawic
I pò całim kraju szukôł,
I gdze jaczi béł le kamiéń,
Rzezbë młotã jô gò stłukôł.
Te słowa pochodzące z wiersza „Kaszëbskô” to chyba najbar-
dziej znany cytat z poezji ks. Leona Heykego. Decyzją Rady
Naczelnej Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego właśnie temu
wielkiemu poecie, pisarzowi, publicyście i nauczycielowi zo-
staje poświęcony rok, który rozpoczynamy.
Będziemy wspólnie szukać kamienia, z którego uda się zbudować pomnik odpo-
wiedni do dokonań Heykego. Najłatwiej można go zapewne odnaleźć w pięknych
terenach gminy Szemud, w której urodził się patron roku, ale warto poszukać też
w Wygodzie, Kościerzynie, Kartuzach czy Chojnicach, bo i z tymi miejscami był zwią-
zany. Swoje do pomnika powinni dorzucić też Kociewiacy, bo ks. Leon Heyke wiele
lat spędził w Pelplinie, a zginął zamordowany przez hitlerowców w Lesie Szpęgaw-
skim pod Starogardem. Poza tym patron roku przemawia do nas swoimi utworami
literackimi czy publicystycznymi.
Będzie co robić! My zaczynamy od kilku tekstów, które publikujemy w tym numerze
„Pomeranii”, ale zapraszamy Czytelników do dzielenia się za naszym pośrednictwem
swoją wiedzą na temat ks. Heykego w ciągu całego roku. Czekamy na Państwa listy,
artykuły, utwory poetyckie, prozatorskie czy dramaturgiczne o patronie 2015 roku.
80-837 Gdańsk
ul. Straganiarska 20–23
tel. 58 301 90 16, 58 301 27 31
e-mail: red.pomerania@wp.pl
ADRES REDAKCJI
REDAKTOR NACZELNY
Dariusz Majkowski
Bogumiła Cirocka
ZASTĘPCZYNI RED. NACZ.
ZESPÓŁ REDAKCYJNY
Piotr Machola (redaktor techniczny)
Marika Jelińska (Najô Ùczba)
(WSPÓŁPRACOWNICY)
KOLEGIUM REDAKCYJNE
Edmund Szczesiak
(przewodniczący kolegium)
Andrzej Busler
Roman Drzeżdżon
Piotr Dziekanowski
Aleksander Gosk
Stanisław Janke
Wiktor Pepliński
Bogdan Wiśniewski
Tomasz Żuroch-Piechowski
Dariusz Majkowski
TŁUMACZENIA
NA JĘZYK KASZUBSKI
Hanna Makurat
Maria Szreder
Tomasz Urbański
Danuta Pioch
Okładka I
Trasa narciarska na Wieżycy,
fot. Piotr Kowalewski
Okładka IV
Kaszuby zimą, fot. Paweł Kowalewski
PRENUMERATA
Pomerania z dostawą do domu!
Koszt prenumeraty rocznej krajowej z bezpłatną dostawą do domu: 55 zł. W przypadku prenu-
meraty zagranicznej: 150 zł. Podane ceny są cenami brutto i uwzględniają 5% VAT.
Aby zamówić roczną prenumeratę, należy
• dokonać wpłaty na konto: PKO BP S.A. 28 1020 1811 0000 0302 0129 35 13, ZG ZKP,
ul. Straganiarska 20–23, 80-837 Gdańsk, podając imię i nazwisko (lub nazwę jednostki
zamawiającej) oraz dokładny adres
• zamówić w Biurze ZG ZKP, tel. 58 301 90 16, 58 301 27 31, e-mail: red.pomerania@wp.pl
• Prenumerata realizowana przez RUCH S.A: zamówienia na prenumeratę (...) można skła-
dać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy
kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Infolinią Pre-
numeraty pod numerem: 22 693 70 00 – czynna w dni robocze w godzinach 7–17. Koszt
połączenia wg taryfy operatora.
zamawiający roczną prenumeratę obejmującą co najmniej 6 miesięcy 2015 roku
otrzymają jedną z książek do wyboru.
Lista pozycji do wyboru jest dostępna na stronie www.miesiecznikpomerania.pl/kontakt/pre-
numerata oraz w tym numerze „Pomeranii”, na s. 66. Książki wyślemy we wrześniu 2015 roku.
2
FOT. NA OKŁADCE
Zarząd Główny
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego
80-837 Gdańsk
ul. Straganiarska 20–23
Wydawnictwo Bernardinum Sp. z o.o.
Redakcja zastrzega sobie prawo
skracania i redagowania artykułów
oraz zmiany tytułów.
Za pisownię w tekstach w języku kaszubskim,
zgodną z obowiązującymi zasadami,
odpowiadają autorzy i tłumacze.
Redakcja nie ponosi odpowiedzialności
za treść ogłoszeń i reklam.
Wszystkie materiały objęte są
prawem autorskim.
WYDAWCA
DRUK
POMERANIA
styczEń 2015
ROk ksIędzA LEONA HEykEgO
Tory Zrzeszenia na 2015
Nowy rok, jak zawsze, przynosi nowe zadania. Zresztą sami je przed sobą jako Zrzeszeniem
Kaszubsko-Pomorskim postawiliśmy. Co prawda już na początku grudnia ustaliliśmy, przedysku-
towaliśmy i formalnie przyjęliśmy plan pracy Zarządu Głównego ZKP, ale oczywiście pozostaje
on otwarty na uzupełnienia, bo życie przynosi ciągle nowe wyzwania i nowe szanse. Jako grupa
ludzi tworzących oparte głównie na społecznej (nieodpłatnej) pracy Zrzeszenie wpływamy na
otaczającą nas rzeczywistość i staramy się urządzać ją zgodnie z celami przez nas wspólnie
wyznaczanymi. Ta kooperacja wielu pasjonatów silnie do tego zmotywowanych i aktywnych
dostarcza co roku urobek powiększający zasoby i potencjał ruchu kaszubsko-pomorskiego. Do
zrealizowania w 2015 roku w różnych strukturach i agendach Zrzeszenia jest sporo zadań.
Łukasz Grzędzicki
Budowanie więzi międzypokoleniowych
Poza cyklicznymi od lat organizowanymi przez ZKP wyda-
rzeniami, które stały się już pewną tradycją (jak np. Zjazdy
Kaszubów), w roku 2015 większą uwagę chcemy zwrócić na
budowanie więzi współpracy w ramach naszego niemałego
środowiska i przyciąganie do niego nowych twórczych osób.
Na znaczeniu zyska funkcja wychowawczo-integracyjna
Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego dotychczas przejawia-
jąca się m.in. w działalności Klubu Studenckiego Pomorania
i w takich projektach, jak warsztaty dla młodzieży „Remuso-
wa Kara”, przegląd i warsztaty teatralne „Zdrzadniô Tespisa”
oraz spotkania piszących po kaszubsku.
Do użytku oficjalnie oddamy pieczołowicie odbudowaną
chëcz w Łączyńskiej Hucie – dotychczas terenową siedzibę
klubu Pomorania położoną nad jeziorami raduńskimi, któ-
ra przyciągała przez lata młodzież i była miejscem różnych
mniej formalnych spotkań zrzeszeniowych. To urokliwe
miejsce, mające już w środowisku swoją legendę, chcemy na
nowo wykorzystywać do przemyślanego budowania więzi
pomiędzy różnymi pokoleniami w ZKP. Koleżeńskie, osobiste
relacje wzmacniane ideą wspólnego działania regionalnego
leżą przecież u podstaw Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskie-
go. Chcemy zrobić z chëczë miejsce dyskusji i konstruktyw-
nych sporów oraz spotkań między osobami, które mogą się
wykazać konkretnymi dokonaniami w życiu publicznym,
a młodymi członkami Zrzeszenia. Najlepiej „zapalić” można
nowe osoby do sprawy kaszubsko-pomorskiej poprzez re-
lacje personalne, bo jesteśmy uczestnikami żywego ruchu
opartego na przekazywaniu idei i podzielanych wartości.
Tej wewnątrzorganizacyjnej dynamiki pomiędzy pokolenia-
mi, która permanentnie regeneruje siły tego środowiska,
nie są w stanie zastąpić żadne pieniądze. O podtrzymywa-
nie i wspieranie tego, wydawałoby się naturalnego dla nas,
POMERANIA
styczEń 2015
Leon Heyke (1885–1939) – ksiądz, katecheta i poeta młodokaszubski z Nordy.
Ogłoszony patronem obecnego roku przez Radę Naczelną Zrzeszenia Kaszubsko-
-Pomorskiego. Fot. z archiwum J. Borzyszkowskiego
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin