Fonck L. Praca naukowa Przyczynek do metodyki studiów uniwersyteckich (1910).pdf

(9281 KB) Pobierz
PRACA NAUKOWA
Przyczynek do metodyki
studyów uniwersyteckich
LEOPOLD FONCK S. J.
W A R S Z A W A
1910
Słowo wstępne.
ak się nauczyć pracować naukowo?
Stosunkowo najłatwiej zdobywa tę umiejętność pilny
słuchacz wyższych uczelni. Zapisuje się i uczęszcza w ciągu
pierwszego semestru do proseminaryum, a następnie do semi-
naryum obranej przez siebie gałęzi wiedzy, przyjmuje czynny
udział w seminaryjnych ćwiczeniach, wreszcie bierze od kiero­
wnika seminaryum jakąś pracę domową, którą z pomocą jego
wskazówek przygotowuje, przyczem często wypadnie mu się
uciekać do prywatnych rad profesora (t. zw. privatissimum), co
do sposobów prawidłowego przeprowadzenia badań i techniki
pracy. Tą drogą powoli, krok za krokiem uczy się pracować
naukowo.
Ale jak się mają uczyć ci, którzy nie mają dostępu do
proseminaryów i seminaryów, którzy nie mają możności ucieka­
nia się do każdorazowej pomocy profesora, a przecież czują
w sobie wolę i moc do współdziałania na olbrzymim polu nau
ki? Muszą oni, o ile tylko możność im pozwala, przyjrzeć się,
jak to inni czynią, pytać o radę ludzi świadomych i obytych
w tej dziedzinie pracy, uczyć się i próbować, szukać drogi, na
którejby praca ich owoc przynieść mogła.
Zwykle jednym i drugim nie udaje się poszukiwanie to
bez pewnego trudu, a częstokrotnie i nadaremnej straty czasu.
V III
Większość dopiero po wielorakiem błądzeniu, zawracaniu i ob­
chodzeniu znajduje wreszcie drogę, która przynajmniej częścio­
wo do celu prowadzi.
Dla wszystkich pierwszej i dla wielu z drugiej kategoryi
pracowników nauki, będzie pożytecznem i dogodnem ułatwie­
niem wskazanie głównych wytycznych i stacyj węzłowych tej
drogi, jej punktów przy pracy naukowej ogólnie przyjętych i
norm ogólnie uznawanych i zachowywanych, oraz zapoznanie
z niemi w pewnym zkondensowanym, skróconym rzucie.
Praca niniejsza oparta na doświadczeniach porobionych
w ciągu sześcioletniego kierownictwa seminaryum biblijn o-p a-
trystycznem na wydziale teologicznym w Insbruku, przyczyni
się może do wynalezienia drogi dla badań naukowych i dopo­
może tym wszystkim, którzy w pokrewnych dziedzinach jej
szukają, a przynajmniej zaoszczędzi im trudu i czasu, ułatwia­
jąc oryentacyę. Dla tego też zajmuje się ona różnorodnemu
drobiazgowemi zagadnieniami, szczególnie uwzględniając prak­
tyczne potrzeby, a więc zajmuje się np. metodą wyciągów, ze­
brania i ułożenia materyału, techniką cytat, techniczno-formal-
malnemi wymaganiami publikacyj i t. p., traktując te sprawy
zupełnie wyczerpująco.
Dla tych, którzy nie są dostatecznie obznajmieni z meto­
dą naukową pracy naszych seminaryów uniwersyteckich, zostaj
opracowany osobny, krótki, przygotowawczy rozdział traktują­
cy o seminaryjnym systemie kształcenia.
W obu częściach, przy każdym rozdziale jest przytoczona
szczegółowa odnośna literatura. Z tejże dziedziny można gorą­
co zalecić „Lehrbuch der historischen Methode“ (Podręcznik me­
tody historycznej)
Ernesta Bernheim'a,
dzieło, którym zwłasz­
cza przy teoretycznych i zasadniczych zagadnieniach z pożyt­
kiem posiłkować się można.
Ze względu na ogólny charakter zagadnień metodologicz­
nych, książka niniejsza dotyczy nie tylko pewnego określonego
działu pracy naukowej, ale i tych wszystkich jej rodzajów, któ­
re podlegają ogólnym metodom wspólnym z badaniami biblijno-
patrystycznemi. Mniej więcej tu będą wchodziły w rachubę ga­
łęzie wiedzy wyłącznie doświadczalne, całkowicie praktyczne,
lub czysto spekulaty wne. W innych dziedzinach naukowej pra­
cy, któreby można objąć wspólnym mianem „nauk pozytywno-
umysłowychu, szczególniej zaś w dziedzinie filologii, historyi,
IX
w prawniczych i pozytywnie - teologicznych badaniach, poniższe
doświadczenia i wywody mogą znaleźć przystosowanie w mniej­
szym lub większym zakresie.
Nie można jednak oczekiwać, aby droga była wszędzie wy­
godną i doskonale zbudowaną ulicą. Jeśli pracownik w tej lub
dziedzinie zdoła poprawić i wypełnić nierówności, braki, omył­
ki, oraz łaskawie udzielić swych doświadczeń i wskazówek»
otrzyma za uczynność serdeczne „Bóg zapłać“ .
Szczególne podziękowanie już teraz czuję się w obowiązku
złożyć tym z kolegów, którzy przy opracowywaniu i wydawa­
niu niniejszego dzieła, dzielnie mi radą i uczynnością dopo­
magali.
Ze względu na wielkie praktyczne znaczenie umiejętnego
zbierania materyału naukowego (kollektanea—wyciągi), rozdział
piętnasty, traktujący o tym przedmiocie ukaże się w osobnej
odbitce. Przygotowuje się również łacińskie opracowanie całego
dzieła i w możliwie krótkim czasie ukaże się w temże wyda­
wnictwie !}.
Insbruk. 4 października 1907 r.
A utor.
i)
Wydawnictwo biblijno - patrystycznego
seminaryum w Insbruku.
T R E S C.
Część I.
Szkoła pracy naukow ej
Słowo w s tę p n e .............................................................................................. V I I —IX
R O Z D Z IA Ł I. Początki kształcenia seminaryjnego w dawnych
u c z e ln ia c h ........................................................................................
Różne ćwiczenia seminaryjne starej szkoły i ich określenie 5
— 7; Dysputy 7— 9; Akademie 9— 11; Speoyalne semiua-
rya naukowe 12—16.
6— 16
R O Z D Z IA Ł II. Rozwój seminaryów na nowożytnych wśzechni-
n i e a e h ...............................................................................................17— 22
Seminarya uniwersyteckie w ogólności 17 — 19; Semina-
rya teologiczne w szczególności 20—22.
R O Z D Z IA Ł III. Cel i znaczenie kształcenia seminaryjnego. . .
Cel seminaryów 23—26; Znaczenie wykształcenia semina­
ryjnego 26—28; Rzut oka wstecz 28—30.
R O Z D Z IA Ł IV . Urządzenie i zewnętrzne środki pomocnicze w se-
m in a ry a ch .........................................................................................
Pomieszczenie seminaryum 3 1 —32; Księgozbiór seminaryj­
ny 32— 35; Uwagi o katalogach księgozbiorów 35—37; O so­
bowy wyraz porządkowy 37—39; Rzeczowy wyraz porząd­
kowy 4 0 — 12; Środki naukowe i poglądowe 41— 43: U po­
sażenie 4 3 —45.
23— 30
31— 45
R O Z D Z IA Ł V. Ćwiczenia sem inaryjne............................................... 46— 58
Uwagi wstępne 46—47; Roztrząsanie zagadnień naukowych
47—48; Dysputy i spory 4 8 —52; Odczytywanie i wyjaśnia­
nie (interpretacya) 52—54; Omówienie najnowszej literatu­
ry przedmiotu 55—56; Urządzenia nadzwyczajne 5 6 ^ 5 8 .

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin