Faszyzm - wybór tekstów źródłowych.pdf

(6169 KB) Pobierz
t
Fa sa Jr zs
WYE 6 N
Za.sadv og6lne:
T EK ST 6W
l. Idec Wdstanorrye
Micjscc cdorvicka.
2. 1...1 Dla faszyzmu nie jcst Swiatcm ten Swiat materialnl,. kt6ry objawia sig na powierzchni.
a n , k t6 r y m
c z l o w i ek
j es t
jcd
n ost k4
odos obni on4 .r z4d zon- ap r aw s nna tu ral ny r n.
i przelotnej tozkoszl'.
kt6rt
kt6re irutprlitownic
Czlorvick faszyzmu
skupia jcdriostki
sklania go do i),cia.
jest jcdnostt4.
polcgaja.ccgo na esoistyc26j
kt6ra jest narodcm
i oiczyzn4, Prawcm moralnym,
i pokotcnia *ig.iA
trad,rrcji i misji, kt6ra nir'rrecz), instynkt
i)'cia zamknigtego
rn ciasnym kolc rozkoszy. aby stworzy€ nakazem obowiqzku
czasu i przcstrzeni: iyciC w kt6rym
pprTrzsamozapiurcie,
ilycre wyiszc, wYalrolone z granic
poSwigccnic swoidr osobistycfu
tktri
ppr:e.
korz1,5ci, Wprzez sam4 Smicrt urzcczywistnia
jcgo wartofd jako cztovvielia.
3. Jest to wiqc konccpcja spiq'tualisfyczna,
to istnienie na n'skroS duchowe, w kt6rym
poctrodzqca tei
z og6lnej reakcji wicku
Przbciyt'
zvr.iotcz:lemu i materirlict),cznernu pozytywizmowi
XtX wieku. lbnccpcja antypozy\rwistycz.na.
ni biernic optymistyczna,
poza
ale poz.r't1'rvna: nic sccptyczna ani agnosty,czna, nic pesymistyczna
jakimi s4 na o96l doktq'ny
&ez w,vjqtku negagrwncl,
umicszczajgce 3rodek ciCikoici iyoa
czlouriekiem, kt6ry przcciei swq wolrq wolq mo2e i pon'i4ien sht'orzyf
Faszy,zrn pragnic czlowieka cz)r6ego
ab-v bl
iycie jato
i wszystkimi
sobii sw6-i wlasny 5wiat.
sr,.ymi silarni zrrr6conego ku dzialaniu: chce,
i got6r.r' stawid im czolo. bjmu.ic
on po mgsku Swiadom trudnoici.
walkg, uwaiajqc.
kt6re napotyka
i-e jest rzrz4 czlowieka zdoby€ i),cic Prarnrdziwic godne czlowidta.
shvarzajac dta jego budora'ania narzgdzie (fiz1.cznc, nroralne, intelektualncl przcdc wsz,vstkim
n'sobic sami'rn- l---l
5. Faszyzm jcst
konccpcjg
religijn4.
ogladaj+ca czlon'ictia
w jego immancntnym
stosunku
z prawcm rv1,isz1'rn, z wolq obiektywn4,
godnoSci Srviadomego czlonka spolcczno*i
adza:la-jest
tei. i to przcde wsrystkim'
kt6ra stoi Sronad poszczeg6ln4 jednostkq i wznosi j4 do
duchorrej. 1..-l Faszyzm Poa fym, tl jest systemem
s)'sterncm m1'Slenia'
6. Fasnlzm jcst koncepcjq histoq'cznq. n' kt6rcj czlon'iek jest t1'm, czym jcst li tvlko w odniesieniu
do procesu duclrowego.
n' kt6r,vm uczestniczy w grupie rodzinnej i spolcczncj, w narodzie
i rt, historii. do procezu, nad kt6q,rn wsp6lpracujq rvsz-vstkie narody. 1...1roza historiq czlovr'ick
jest niczym.
o @lo2u
Dlatego
faszysta
sprzeciwia sig rvszystkim
abshrakcjom indywidudistycznyrn
-
materiatis\.'canym
n, stytu XV|lt wicku, jak r6rrnici, wsz-vstkim utopiom i innowacjom
.szcz$a"
na ziemi, jak
tcgo pragngli ckonomiici
I
jakobirukim.
)S,'Ill rniclu
Nie yr,ierz), rn, moilino5d
i dlatego odrzuca wszystkic
mialabl,
koncepcjt t'cleologiczne, wedlc kt6rych w Pcwn)'m
i1,cia rodzaju ludzkiego. Jcst to
okrcsie historii
zaistnie( ostatcczna ustatona forma
jest ciqglq plynno3ciq
r6r,rnoznaczne z postart'ieniem sig poza naniasem historii i iysi3, kt6rc
i slarvanienrsig. l-.-l
Faszy,zm nrcszcie -icst nic tylko pravr,odarvcq i zalo2ygigtern inst-vtucji, lccz wychowawc4
i krzcryiciclcm iycia duclrora,ego. Chcc odnora,id nic lortrrv i-ycia ludzkieg,o. tccz tre5i. czlor'vicka.
lJ.
444
i
F asT.Y '' rn
65313!rtcr,
i zdobyly
jcdnofci,
wiarc'
rv nic'
t w
rz4d
Wm
celu
pragnic
karno3ci
i auto44ctu'
kt6re
by
zstqpily
w
dusze
symbol
przcto jest jego s-vr.rrrcrem
pqk 16z9 liktorskich'
niczaptzcczony.
i\rzn'rti -
'l r ""ira' l'1'35'
z tr-t'rl' l-r..r'r
p. Sarr.ht
P' Sarr'*u''r' rlTrirrt
,r,rr z u&ig.'nr
u&igl.-nr
5' Gnia.ck
sily i sprawicdliwoki'
E",k'nata .no,,!zmu'tlum'
B. l.'lussolini '
lldi1992'zlrtst(pcnrT'l\'ituciraip'zt'p'P'R'Jankcn*skitgo'cz'lldr'(lr\lctar{',rrt'i'
?oLftstwo I nar6d:
I- Ide
pxdstavrowz ["'l
, . ,-^^--nAe
fasz\rstowska
.. -,.-...---,
jcst antyindlnuouarDtye'='
i
:
:::ililffi :T:*:fi:.+ff;Tll::
.^$I
Ll
gd)'
z
historyczne chn'ila'
zadanic
swe
"*
jest klasyenemu
historycznym' Frzccirvny
jcgo istnieniu
czrowicka w
jako wora powsrchna
i
r'rma
*i"n'- is'a
i
panswo jako
I
*' *tr;":;t
[b er al izm o wi,k t6 r y p o w s t al z k o ni ec zno5c
ro zmicnilo
wi eni as i qabs ol uty z m ow i i *y o"'P"l1i
ipr
panstr
z c ci n,s ta
:ffi:
\
j":ii*::*:":,ff:l
_i:il:J*.#::m*il:;r:1"?Ir;
rzcczln^/rstcgo,
zcczywistego,
liberalizm indywidualistyczrry'
ririLJr'
fikcji, o kt6rej myflat
za wolnoscr4
nic tej abstrakqfneJ
nic tej abstrakq/nej
moittabrad por rainic,
faszyzm
i
!
!
I
I
t
I
I
stoi
na
sta'owisrru
stoi
na
sta'owisiru
*
i
paftstwa jcdnostki P"*T:
_ .^::^;a
kt6ra
*"1"t*l-::::::,-"
iav".-
wornosci- Jcst
wolnosci' ,-t
zajedlmu
"
-"*":.*:*"i:
i
sig w pansrwic, vo.o
micJci
*;X;::g
pairstwcm nic istnieje 'it ]"T"::]-Tr,
:t':'::rT:il::T'il
*'-ej
ja\icjkorwicl
nieposiada
\
faszystorn'skie
fi:t-']::
i
I
\
i
I
I
**'*'
:;#.'5#-:::::?" :':::'H'ruffi*H]i
\
"1*
*:ffiffi"I"U==
l"';"'
;:*ilffiil:ffi*;X:*1\
jako€c-iowo *"]::::fi;'1"
"
tak. jak bvc povvinno'
urr:czywistni
znartQ,
prawdztwszL'
kt6ra
totalitarn;r. a lnfistwo
*
i woti
siq w 3wi adomoSci
bardzicj
da2'v do urzeczyrvistnicnia
a kt6ry to idcal
.,o.pk
a nawet Jednego'
z pftyewctnicznych'
niewielu.
pnyrody i historii'
pra$r
tych, kt6rz), z
ducha' jalso
rozwoju i ksztalcrnia
wszystkich. wsrystkich
rinii
kroczqc po tej samcj
jcdncgo rnrodu,
racjq utworzcnia
sig tr'
jako srvi.domosfi wola.
''*"'
1
i!
I
I
i wora' rasa'
rwiadomos€ Nic -'t:u i::':.::-:L#tT"ffi:::
jcdnaj'dvna
zjcdnoczona tt
fftf
j
rozwojcm'
;aEenny historycznym
.:"**
panswo
swcj istoty' ocobowoiciq'
narfil lwor*/
narfit tvt
Srrriadomo3ci4
,^-. o ile jcst oafistrryem' Nie
ilt iest pafistrvem'
jest narodem' ^
vtyiszegostopnia
Ta osobowoSf
10.
nar6d'
7ast6i
parstwo stworzylo
l-']-- ,.*"rc i 2yje' o ile sig rozwlia'
To wProst przeciwnic'
t.-.1-
ffff :fi'":::j:':'-;;r::::,::-:1':::::
;:;::*iTffi
kt6ra umic zamanifcstowac
jcst ono n6wnie2 Potc*e'
lccz
czyncm ;c'1
i.yla d,r.t ow€go,
oraz rt'skazujqc
jcj formg i wartoSf
jcj i u-szanowania
uznania
zmtrszajqc do
,a**,*,
swq wolg ,,"
koniccznvclr
rrori i
J;
siq
wc r^rszvstkich
r6rwnadz naturq
uniwcrsalnoii
.:::. :]:*H::"::t'i":l
moie
;:#:.:;:;;"fi:ilT:;:';;;
'iakie
":tJ
i
i
445
F a s z . vzm
ludzlcicj, kt6ra w r-),-
ndasrq nieskoiczonojd.
roz-p4dzie nic zna przrszk6d i kt6ra urzcczl,wistnia
sig. ny,kazuj4c swq
i najpotginiejsza forma orcborvoici, jcst silq duchowq.
Skupia ona wszystkic formy moralnego i intclektualnego
iycia cztowieka. Nic moi: sig rvigc
ograniczyd do zwyklych czynnoici utrzym) arania
porzadku i spraworvania opicki, jak tcgo
chcial liberalizm' Nic jcst prostym mcchanizmem,
kt6ry qgranic"rlby
sferg domnicmanych
sn'ob&l
indywiduarn)'ch-
przcnika
Jest forma i normq wewngtrzn4,
jcst ujgcicm w karbv dysqrytiny
calego czlowicka;
12' Paistwo faszystora'skic, rnjwyisza
tak wotg, jak i rozum. Jqgo zasada, o2ywiaj-aca
go ccntralru idea,
najistotniejszc natdnienie osobowoii
ludzkicj, 2.rlircc we wsp6tnocie obynratelskiej,
zstgpuje do
glcbi i zagnieidin sig tak w sencu czlowicka
eynu, jak i mySlicicLa. tak artyst1,, ja1 i uczonego:
ona. cojcst dusza duszy.
II- Doktrrma plityczna
i splezna-
(...1
Parlstno._icgo
funkcje i rola.
faszystoh'skiej jest pojgcie pafutwa. jego istot,v, jego
zadari, jcgo
ccl6ra'- Dla faszyzrnu pa'strto jcst absorutcm,
wobec kt6rcgo jednostki i grup1, sq cz-vm.
tvzglgdnl'rn' Jednostki i grupy daja sic
o tyte, o ilc istnicjq w paristwia pafutwo
-pomy5le6'
libcralne nie kicrujc gr4 sil i rozwojem materialnym
i ductrowym zbiorowosci, lecz ogranicza
sig do zarejestrowania rvlmik6w; panstwo faszl'stowskic
ma snroist4 Jrn'iadomoid, swoistq wolg;.
dlatego zwie sig pafishvem
I--.1 hfistwo, tak jc pojmujc i urzcczl'^.isbria faszyzm,
-ctlcznlr6--
jcst faktcm duchowyrn i moralnrm,
ponicwai konkrttyzujc organizacjg polityczna,
prawn?.
ekonomicznE narodu i taka organizacja jest w
sw{ genczic i w swym rozwoju pngawem
ducha' Paistwo jcst porgc-21'cielem bczpieczcfistwa
wcwngtrznego i zen'ngt rznego,lecz
lst tci
stra2nikiern i przckazi'ciclem ducha narodu, w
tcj postaci, jak go w)?racov\rar1, w ciqgu wick6w
iezyk' obyczai, wiara- Paistwo jcst nie tylko terainiej szffiq,lce
jest te| pneszloki4, a nadc
tvszlr5[tie przysd,osa4- Faristwo jest wlafnie.
tym, co wykaaaj4c
ciasne grani,cc istnicfi
wa
indl,widualnych, przcdstawia immancntne
Jwiadomojd narodu- l-.-l
lo'
Gl6wn{ zasada doktryny
,r.i
i"i.-
.1::
'",r,
.-,i,,
it.r..
:.1
i:r'
ji
,t,,.'
:
lad rtersalcki
- przfgtl,
przEzpaistwa
Entcn\, rv Tralitacie Wersalskim (2 g.Vl. I 9 I 9)
nohry uklad sil w Europie ijej
podzial politycznlr
an$'ind.r.rvi{qa
I iz6 - poglAd neguj4cy, wartoji
liberalizrn
- doktryna spoloczno-poliB czna
opowiadajqca sig za qgraniczeniem roli pafstwa
do minimum, a przyurajqca maksimum praw
jednostce.
dyktatura
_ sy5ts6
Jrolit1,czn1,,
- ustr6j poli$,czny oparty na
jednostki jako taliiej, u toisamienie jednostki
z parish,vem i narodem.
q,stem
monopartvinf
tv kt6rym-icdna
nieograniczonej r,r'ladz,v
jednos tki ; z regu |
1,
dyktafura opiera sig nic na pranie, lecz nq
fakt1,c41s1
ti;..
partia realnje spravmje rr.ladzg.
Jeili do 2)rcia politvcznego dopuszrzonc sq
446
:. 1j l' -
.. t
F as : zy z i i
ll.
I..-l Jdli ten. kto m6wi: liberalizm. m6vvi: jednostka. to ten, kto m6r,r'i: faszyzm, m6wi:
faszy,5lsr^rskiejcstjcdyne i jest tworcm oryginaln1,m. Nie jct
rtakq,jnym,
paristwo. Lecz paistwo
lecz rewolucylnyrn,
o t1'le, o ile uprzcdza roaen4zantc okrcSlonvch zagadnicri
lrcwszcchnych,
a mianow'icic tych, kt6rc g&ie indziej rozdrobnicnic partyjne, przer^/agg parlamentaryzmu,
.
nieodpowicdzialnoJd
zgromadzei
umieszcza rn ptaszcz.vinie politvcznej,
a coraz to liczniejsze
i potginicjsze funkcjc syndykalne, tak robotnicze, jak i przemyslorve starviaj4 przzz sure konflikty
i porozumienia
na plaszey2nic ekonomiczncj - rozrr.iqzanic tych zagadnici, kt6rc na plasz"zyzng
poredku,
karnoici
i prcsluszefistwa wobec tych, co s4 moralnym
moraln4 przcnosi koniecznoif
sumienisn
oieyzsry- l---l w pailstwie f,asztstorvskim jednostka jcst nic uniccshviona, lccz raczcj
lecz raczcj pornnolony
pna.liczbl
Srornnoiona. tak jak w pulku Lohtrerzjest nie pomniejszony,
swoich towanyszy-
wystarcz4i4ct
kt6rc sq istotna
Faristwo faszystowskic
ograniczfo
organizuje nan6d, le-z zostawia nastgpnic jednostkom
nieuiyteczrrc
lub szliodliwe, a zachowalo
te,
pole ruch6w:
wolnoici
RozstrzygaC w tej dzicdzinie nie mo2e jednostka, lecz panstwo-
Itridcrn. I ldcepodstarrnrr.c. tl Doktnzrapo{it-r-cznaspoltrzna.
a.
cz-
i
Zaloiyldmy
pafrstwo korporatywnc
i faszystowskie,
pafrstwo spoleczno6ci narodowrj,
paristr+o
hnstwo
faszystowskie
skupiajEce, kontrolujgce, harmoniarjqce i uv^rzgldniajacc intcrcs)' wsrystkich warshn, spoleczefistwa,
kt6re wiedz4, 2e s4 w r6rvnej mierze pod jego opiek4- I gdy prz.edtem. za cz.zsfrw gs6.oju
demolilxralnego,
paistwa,
masy pracujqce odnosily
uwai-ly
sig do paistwa
paistwo
z nieufnoicia,
bldy
poza obrltcm
dniu i k"rdg
pafistwem narodorvym.
byly przcciwko paistwu,
za rueprzylacida w kaidym
godzinie, nie ma dn( Wlodra. kt6ryby pracowal, a nie domagal sig swcgo rniejsca w korporacjach,
w fcderacjach, kt6ry by nic pragr4l byt iywa kom5rk4 tcgo widkicgo, niczmienonego
organizmu, jakim jcst narodowe, korpgratywnc
praistwo fasrystowskie.
2ywego
B- lvtussolini.llt lll rocznicg
na
z
'l,tar;.zll R-z.lm, balkonu hllazo Chigi, fS pridzicrnika 1916 trr-:l przsn1icnia
z 1926.tr'lcdiolanAlpcs f 931. t.\r. ctt. za: Itlusstrlini,Doktryrra [asz-r.zmu. cii.
op.
Fytania
ftf iafnij,-iakie
ll;r.tlrrmacz
Zagtan6rs
.\a
crl,m
tri'l!'bczpc6r'ednic
przrczi'nv
pcir,stan-i:t iasz-r':cmrrI
e(yrnoio gie slo',ta
siq, zjakich
polcgajg
faszTztn.
sklada
siq dokii'r'na
a politr.czni-mi
ias.zt,sto,.i'sl:a.'
lir--r:ccpcjarnl
pocistartor..'r'ch elenrent6rr
pctlebic:istrt'a
l :r i cd d clr a
l le g ia ?
rnigdz.t- faszvzmern
G e or ga l t' i l h el m a
Co to je-st srstcm
nrrrn{}partlinu?
Literatura
t,
Fas zmy europejskir ( 1922- 1945) w oc ach A,sp6lc
zy
z
z?snych hbtorykdrn
pod red. J.W. Borejszy,
Warsz,awa
7979.
J. Justpski,
Hrstoria doktrympolityczno-prawnych,Torufi 79 9 7.
L. Kolakowski, Gldr,r'nc
nurty ntarksizmu,
londyn 1988.
447
.Itr'.,
Gr z_ 88 a
( 105511{52x15M
jPeg)
(DAP)'
program
qqryiRobotniczej
Niemie*iui
6_s),
r'
?All
w
ilcUwatoly Monachium l92I)
iretlnidt'
dla
lt'l.rtrirr
:rrirllon'rrlr sak6l
w.rDrir
I78ytg90.
cvt. ea: Hisutrkt
warszawr
Sobaiska-Bondaruk' 1995
,;,*:*.ii l. rittt i tr'|.
na
zgody
nic
Przywodcy wyra,uj4
czasowym'
jest
Rokrtniczej ProSIamem
Partii
Niemicckiej
Pmgnm
sz'tuczn€
by
tylkodlate8o, prz'ez
nowe
wyhr2onyct n*g"rnie wysuwac
celdrv
t* abyp osiqgnieciu
"
partii'
mas
niezadowolenie unroiliwii tlalsinistnienie
wzmilgane
pra'va-
na
wierkichNicmczcch zasadzie
w
Niemcdw jcdnych
wsz.ystkich
r. Domag'nysigskupieniu
do
narodtiw sammtant::j]::
zniesienJa.
do
n:rrrxru
niemiccki w stosunhu innychnarodriw.
^...-r^.rir
narcdu
sig
2. Domagamy rdWnOuprawntenia niemicckicgo
iSt'
z Wenalu Germain'
pokojowych
traktatdw
naszg'
nadwyiki
i
narodu osiedlenia
naszego
(kolonii) rvyi,ywienia
dla
sigziemii gleby
3. Dtrnugamy
ludnosci'
--e-
tryi tylko ten, klo nra krervnienii-kq, niezareirrie
Volksgcnosse.
5.Kttlniejesrrrbywatelempafisnva.moZepnebllwaiwNiemcz.echtflkojakogo$cimusipdlcg.e6
obcokrajowcr5q'
obejrnujacemu
["'l
ulawoduwstwu
sig'
DornagEmy aby wvysg
imglcii nie'Niemcdw'
p...rrfiiid wszelkrej'dalszet
t. Nate2y
&
natyc*rmiast
zostali
l9r4 ,.,
ri
kttirzypny*,edrorvari Hi.*i.. oil2 sierpnia
nie-Niemcy.
^urr.oi
RzeszY.
opuszrzenia
:
i
pra$a obowiazki'
psiadaf r6wne
mqs44
g. wszyscy
piu(*wa
obyrvatele
Dzialalrc''('
lub
duchowa fir'yczna:
rnusi
nby*otel.paflstwu uyeaktywnosi
obowiazkiem
10. pierwszym
i
mieiciisi9ri'iegoramadt wszystk*"a"r-
Lrz
ogiilu. musi
inieresom
pzeciruko
wykracz.ai
nic
jednosrki rnozc
mo'€'
, ..- ,c..-^r-L..-,,^:t;nAi,r hvi{ rulkn
enossel. VolksgeD-os:le
ktollst
rnliefyl
panrrwa
Oi'"atelem
^
(Staatsburge4 ly!*o,cn,
Y"t5g"l:,t*:;"t*:::t#
bJf
Za&n Zyd nfe mo2e'przetg
od wyznanir.
r'il:t;#?:;t.l;i
,.2
Dlatego domagamy
nuodorvi-
pzeciwko
zazbrodnig
musibyi **.
sie
wzbogacenie nawojnic
wojennych'
zysk6w
wszystkich
culkoiitejkonfiskaty
.
(trusty}'
{jui}
*rryrtki.h inedsigbiorstw uspolecznionych
sig
13. Dornagamy ustanorvienia
14.Donr:rgalrrysiquclzialuwzyskachwielliichpnedsiqbiorsnv.
na
zabezpieczerislaro'ii'
skahrozbudowy
na
sig
t5. Domryamy zakmjonej szemka
odda'ic-
halvllTiastowego
ilego
6redniego zacholv.uia,
ror*.go sranu
siq
Dornagamy $tworrc{a
16.
orubiste
kaida
\\Tmasa wojna,
ut
i krwi.
orrary
por$orne majiltku kt6rych narodu
s'e
Fx|zarrat|ro,nunuinywie|kichoun'owto.*11*l.t'-i*]ynojeciaich.po.niskichcenachdrobrg-t
drohych przedsigbiorcJuc
*'5zystkich
tsyturrcjiit
uwzglqdnienia
najskrupurrtni.io.go
prc.sigbiorcoin,
gmin'
nt
pny srriudczeniacho.ot pafrst*akrajowczy
narodowg"t
potnebom
i.fo*i itnel ulpowiadajqcej.'naszym
sre
l?. Dom-agam' pnepr.owadr*i"
na
do ziemi, przeznaczonej Ee['e
o,
bez
prawao konfiskacie odszkodorvuniustusunku
usranorvicnia
ziemiq'
spekulacji
wszelkiej
i
renty
Zniesienie gruurowej"akazu
publicznc.
rszq
przync szkojg
dzialalnoiciq
kt6zy swoj4
pzeciwkoqvm,
sig
lg. Domaganry bczwzglgtlnej'walki
bez
imierci*. wzgkdo
pospolici
pz.esterr.lichwiine.p,nr*. itp.ruinnibyikarani
og6rntm.
inreruiom
tt
zymskiq''c
prawa
$wiata
ponqdkowi
materialistycznemu
sluz4ccgo
sie .zasqrienia
tltffJiff
powszechne'
prawo
nientieckie
przcz

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin