ZeszytMetodyczny.pdf

(3267 KB) Pobierz
przedstawia
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
W krainie prądu
elektrycznego
przedstawia
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
W krainie prądu
elektrycznego
Film:
Piotr Wierzbowski
Zdjęcia:
Piotr Januszewski
oraz fot. archiwum MULTICO O.W.
Projekt graficzny:
Tomasz
Kulczycki, Janmedia
Animacje:
Maciej Mikstacki
© MULTICO Oficyna
Wydawnicza,
Warszawa 2013
Wszelkie prawa zastrzeżone
ISBN: 978-83-7763-266-6
www.multicobooks.pl
Wymagania techniczne:
Procesor:
Intel® Pentium® II 450 MHz
aMD athlon® 600 MHz lub szybszy
Pamięć:
128 MB raM
Systemy operacyjne:
Windows XP
Windows Vista
Windows 7
ą
cz
ęś
cią
ze
s
zyt
u„
Patron wydania:
EnE
rga
pr
ze
d
s
t
awia:
Zeszyt
metodyczny
z
auc
dla
n
W
eli.
yci
kra
ie
in
ą
pr
CD
z materiałami
pomocniczymi
do lekcji
du
ele
kt
ryc
zn
eg
o”.
t
Pły
aj
ti
es
ln
ra
eg
nt
Patron wydania:
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
1
SPIS
TREŚCI
Wstęp...................................................................................................................................................2
Temat.1:.
Od łuczywa do żarówki energooszczędnej .............................................. 2
Temat.2:.
Jak to się dzieje, że żarówka świeci?........................................................... 4
Temat.3:.
Gdy zostaję sam w domu ............................................................................... 7
Temat.4:.
Czy możliwe jest życie bez elektryczności?............................................10
Temat.5:..
Bezpieczne wakacje ....................................................................................... 11
Temat.6:..
Racjonalnie korzystam z energii dla dobra mojego i przyrody ........ 14
wychodząc naprzeciw potrzebom edukacji najmłodszych,
Grupa ENERGA już od kilku lat realizuje program edukacyjny
„Planeta Energii” skierowany do nauczycieli i  uczniów
klas I-III ze szkół podstawowych. Jego głównym celem jest
propagowanie wiedzy z zakresu bezpiecznego i racjonalnego
użytkowania energii elektrycznej, w tym źródeł jej wytwarzania,
roli w  codziennym życiu, niebezpieczeństw, jakie niesie za
sobą nieprawidłowe korzystanie z urządzeń elektrycznych czy
nierozważne zachowanie w pobliżu obiektów energetycznych.
Udział w programie to szansa na edukację poprzez zabawę,
możliwość poprowadzenia lekcji o  trudnych, ale i  ważnych
zagadnieniach w  przystępny sposób, jak i  kształtowanie
u najmłodszych ciekawości świata. To właśnie dzięki Państwa
zaangażowaniu i  doświadczeniu uczniowie mają szansę
nie tylko odkryć fascynujący świat energii elektrycznej,
ale również rozwinąć naukowe myślenie i  rozbudzić nowe,
nieznane dotąd pasje!
Program prowadzony jest od 2010 r. w formie konkursu. Do tej
pory w  projekcie wzięło udział tysiące dzieci z  całej Polski.
Wierzymy, że z  roku na rok zainteresowanie środowiska
nauczycieli i  uczniów będzie coraz większe. A  dzięki
prowadzonym przez Państwa lekcjom uczniowie zdobędą
nie tylko cenną wiedzę, ale również przekonają się, że nauka
o prądzie nie musi być nudna!
Pierwszym etapem programu jest udostępnienie Państwu
narzędzi, które mamy nadzieję, będą cenną pomocą
w  poprowadzeniu lekcji na temat energii elektrycznej.
Wierzymy, że niniejszy zeszyt metodyczny „ENERGA
przedstawia: W  krainie prądu elektrycznego” stanie się nie
tylko źródłem cennych wskazówek, ale również motywacją do
udziału w naszym programie, do czego gorąco zachęcamy!
Aby wziąć udział w  konkursie, wystarczy odbyć trzy lekcje
na temat energii elektrycznej posługując się scenariuszami
zawartymi w niniejszej publikacji oraz zrealizować dodatkowy
projekt według własnego pomysłu. Przygotowane na ich
podstawie sprawozdanie należy złożyć w terminie podanym
na
www.PlanetaEnergii.pl
.
Dziesięciu zwycięzców otrzyma atrakcyjną nagrodę w postaci
dwudniowej wizyty mobilnego centrum naukowego. We
wnętrzu interaktywnego miasteczka czekać będą m.in.
fascynujące eksperymenty i doświadczenia prowadzone przez
pracowników akademickich oraz multimedialne zabawy,
projekcje i  konkursy. Dodatkowo nauczyciele zwycięskich
i wyróżnionych klas otrzymają certyfikat poświadczający ich
zaangażowanie w projekt.
Wierzymy, że dzięki Państwa aktywności, zdobyta wiedza
i  umiejętności na wiele lat wykształcą wśród najmłodszych
prawidłowe postawy związane z  korzystaniem z  energii
elektrycznej, zwiększą świadomość ekologiczną oraz nawyki
wpływające na ochronę środowiska. Czego Państwu i  sobie
życzymy.
Z wyrazami szacunku
Grupa ENERGA
Szanowni Państwo,
Załącznik.I...................................................................................................................................... 16
Załącznik.II.....................................................................................................................................17
.
Załącznik.III................................................................................................................................... 18
Załącznik.IV.................................................................................................................................. 19
.
Załącznik.V....................................................................................................................................20
Załącznik.VI.................................................................................................................................. 21
.
Załącznik.VII.A............................................................................................................................22
.
Załącznik.VII.B............................................................................................................................. 23
Załącznik.VIII................................................................................................................................24
Załącznik.IX...................................................................................................................................25
Załącznik.X....................................................................................................................................26
.
Załącznik.XI................................................................................................................................... 27
Załącznik.XII.................................................................................................................................28
.
Załącznik.XIII................................................................................................................................29
Załącznik.XIV................................................................................................................................30
Załącznik.XV..................................................................................................................................31
Załącznik.XVI............................................................................................................................... 32
.
Grupa ENERGA (www.energa.pl)
dostarcza energię elektryczną dla ponad 2,9 mln. klientów co daje jej
ok. 16% udział w rynku sprzedaży energii elektrycznej. Grupa jest operatorem systemu dystrybucyjnego
energii elektrycznej na obszarze 75 tys. km². i eksploatuje ponad 192 tys. km linii elektroenergetycznych,
którymi przesyła ponad 20 TWh energii rocznie. Jest krajowym liderem w dostawie energii ze źródeł
odnawialnych. Posiada 46 elektrowni wodnych, do jej sieci przyłączone są liczne elektrownie wiatrowe,
małe elektrownie wodne i biogazownie. Pozwala to Grupie ENERGA realizować globalną strategię na
rzecz pozyskiwania energii ze źródeł ekologicznych, która obecnie stanowi ponad 18% energii elektrycznej
dostarczanej klientom spółki.
Grupa ENERGA
angażuje się w wiele sfer działalności i aktywnie uczestniczy w życiu społecznym,
wspierając m.in. kulturę, naukę czy sport. Własną działalność edukacyjną prowadzi za pośrednictwem skierowanego do dzieci
i młodzieży programu ENERGA Edukacja, poprzez który promuje bezpieczne i racjonalne użytkowanie urządzeń elektrycznych
oraz kształtuje postawy proekologiczne wśród najmłodszych. Zwiększenie świadomości związanej z szacunkiem dla przyrody
i ochroną środowiska jest jednym z głównych celów Grupy ENERGA.
www.PlanetaEnergii.pl
2
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
3
WSTĘP
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o konieczności wychowania i kształcenia młodych ludzi w duchu zrównoważonego rozwoju.
Już u progu edukacji dziecka pojawia się pilna potrzeba rozwijania wrażliwości ekologicznej, rozumianej jako zdolność dostrzegania
i reagowania na potrzeby środowiska przyrodniczego. Pierwszą rzeczą, którą może wykonać każde dziecko jest oszczędne zużywanie
zasobów naturalnych. Problemem, który nabrał w ostatnich latach szczególnej wagi, są kurczące się zasoby surowców i wzrost gazów
cieplarnianych w atmosferze. W ten nurt wpisuje się działalność firmy ENERGA, której celem jest kształtowanie postaw ekologicznych
wśród dzieci oraz zachęcanie ich do racjonalnego i oszczędnego korzystania z energii. ENERGA od lat inicjuje oraz prowadzi akcje
dbające o rozwój i bezpieczeństwo najmłodszych, szczególnie gdy chodzi o kontakt z urządzeniami elektrycznymi i energetycznymi.
Tym razem firma ENERGA przedstawiła pomysł stworzenia zeszytu ze scenariuszami lekcji omawiających wyżej wspomniane
zagadnienia, co znakomicie wpisuje się w potrzeby naszego szkolnictwa.
Na podstawie naszych wieloletnich doświadczeń w pracy z dziećmi, a jednocześnie uwzględniając programy nauczania i możliwości
przeprowadzenia zajęć, opracowałyśmy zeszyt metodyczny z propozycjami scenariuszy zajęć dla uczniów klas młodszych.
Chcemy, aby uczniowie już od najmłodszych lat, wspierani przez swoich nauczycieli, byli przygotowani do właściwego obchodzenia
się z prądem elektrycznym i zmotywowani do racjonalnego korzystania z energii elektrycznej. Warto zwracać uwagę zwłaszcza na
oszczędność energii elektrycznej w bliższym i dalszym otoczeniu dziecka i spróbować wpłynąć na uczniów, aby stawali się bardziej
świadomi problemów związanych ze środowiskiem. Zaproponowane scenariusze można wykorzystać w całości lub wybrać elementy
na lekcjach bądź zajęciach pozalekcyjnych, zarówno w klasach młodszych jak i w II etapie kształcenia. Można je modyfikować, wnosić
własne pomysły, uwzględniając specyfikę swojego środowiska lokalnego oraz potrzeby i możliwości dzieci.
W obecnym wydaniu do scenariuszy zostały dodane nowe pomysły na ciekawe kształtowanie postaw ekologicznych wśród dzieci.
Pomysły te zgłosili nauczyciele, którzy wzięli już udział w programie „Planeta Energii”. Spośród wielu zgłoszonych propozycji
zostały wybrane najciekawsze i jednocześnie możliwe do zrealizowania w warunkach szkolnych. Znajdują się one na końcu każdego
scenariusza. Wszystkie wybrane pomysły są podpisane imieniem i nazwiskiem pomysłodawcy oraz informacją o jego miejscu pracy.
Zachęcamy do korzystania z tych materiałów.
Autorki
ZAŁĄCZNIK I
• Podziel dzieci na 4 grupy.
• Rozdaj im karteczki z ilustracjami różnych źródeł światła.
• Poproś o narysowanie na dużej kartce szarego papieru lub flipchartu długiej strzałki (to będzie oś
czasu).
• Następnie poleć ułożenie małych karteczek z ilustracjami w kolejności stosowanych źródeł światła.
• Czuwaj nad poprawnością pracy w zespołach.
2.
Wyjaśnij dzieciom zasadę działania i zastosowanie poszczególnych źródeł światła.
Informacje pomocnicze
Ognisko
– po odkryciu ognia stosowano je
do ogrzewania jaskiń i gotowania potraw.
Łuczywo
– kij owinięty włóknami lnu
nasączonego substancją łatwopalną.
Łuczywa używano do oświetlania jaskiń
i lochów pod zamkami. Nie używano
w pomieszczeniach mieszkalnych ze
względu na ich złą wentylację.
Kaganek
– niewielkie naczynie w kształcie
miseczki z dzióbkiem, najczęściej gliniane.
W naczynie wlewano oliwę, a w dzióbku
był knot, który zapalano. Używane w sta-
rożytności do oświetlenia. Później pro-
dukowano kaganki z innych niepalnych
materiałów.
Świeca
– źródło światła stosowane do
czasów współczesnych. Najczęściej wy-
konana w kształcie walca z zatopionym
w środku knotem. Pierwsze świece wy-
konywano z wosku.
Lampa naftowa
– wynaleziona przez pol-
skiego uczonego Ignacego Łukasiewi-
cza w XIX wieku. Zaczęto ją stosować do
oświetlania pomieszczeń. Lampa składa się
z pojemnika na naftę, z którego wyprowa-
dzony jest knot. Większość lamp ma szklany,
przezroczysty klosz. Przez wiele lat, aż do
wynalezienia żarówki, lampa naftowa była
najpopularniejszym źródłem światła.
Lampa gazowa
– służyła do oświetle-
nia miejsc publicznych, głównie ulic. Ze
względu na konieczność doprowadzania
gazu nie stosowano jej do oświetlania
mieszkań.
Lampa łukowa
– między elektrodami
lampy powstaje łuk elektryczny, który jest
źródłem światła. Ponieważ jego świecenie
zmienia się, lampa nie jest wykorzystywana
do oświetlenia mieszkań. Wewnątrz bańki
szklanej znajduje się powietrze.
Żarówka
– bańka szklana wypełniona ga-
zami szlachetnymi. Źródłem światła jest
włókno wykonane z trudnotopliwego
materiału (wolframu). Żarówka emituje
światło o barwie zbliżonej do światła sło-
necznego. Wadą żarówki jest to, że tylko
5% energii zużywane jest na światło, resz-
ta zamieniana jest na ciepło, co czujemy,
zbliżając dłoń do żarówki. Ze względu na
oszczędność energii żarówka jest zastępo-
wana lampami fluorescencyjnymi i żarów-
kami diodowymi. W roku 2009 Unia Euro-
pejska zaczęła wycofywanie ze sprzedaży
tradycyjnych żarówek.
Lampa fluorescencyjna
– powszechnie
nazywana energooszczędną – nie emitu-
je ciepła tak jak zwykła żarówka. W wyniku
elektronicznego zapłonu następuje pobu-
dzenie do świecenia luminoforu, który
znajduje się na wewnętrznej stronie bańki
szklanej.
Świetlówka
– lampa fluorescencyjna,
której działanie jest bardzo podobne do
żarówki energooszczędnej. Przeważnie
wykonana w kształcie rur o różnej długości.
Neonówka
– wewnątrz szklanej bańki
znajduje się gaz – neon, lub mieszanina
gazów, z których każda daje inny kolor
świecenia. Wewnątrz bańki są dwie elek-
trody. Świecenie następuje w wyniku wy-
ładowań między elektrodami. Ze względu
na bardzo słabe światło neonówki stoso-
wane są jako wskaźniki obecności zasila-
nia prądem elektrycznym.
Lampa LED
– jako elementy świecące sto-
sowane są diody. Coraz częściej używane.
Rtęciówka
– świeci w wyniku wyładowań
elektrycznych wewnątrz bańki szklanej.
Do jej budowy stosowana jest rtęć, stąd
nazwa tej lampy. Używana głównie do
oświetlania ulic. Emituje ultrafiolet, który
jest szkodliwy dla zdrowia, dlatego jest
stosowana na zewnątrz pomieszczeń.
Dodatkowa osłona zatrzymuje to pro-
mieniowanie. Lampa ta stosowana jest
coraz rzadziej.
Lampa sodowa
– zastępuje lampy rtęcio-
we w oświetleniu ulicznym. W jej budowie
występuje sód, stąd nazwa lampy.
Lampa halogenowa
– budową podobna
do żarówki. Wewnątrz znajduje się gaz
z dodatkiem halogenu. Lampa ta ma małe
straty energii. Coraz częściej stosowana do
oświetlania mieszkań.
TEmaT 1
Od łuczywa do żarówki
energooszczędnej
Cele zajęć
•
Zapoznanie ze sposobami oświetlenia i różnymi
źródłami światła.
•
Uświadomienie postępu w dziedzinie wynalazków
nowych źródeł światła.
•
Wskazanie roli żarówki we współczesnym życiu.
Metody i formy pracy
•
Rozmowa, pogadanka, pokaz, burza mózgów.
•
Praca indywidualna i zbiorowa.
Materiały pomocnicze
•
Kartki papieru, przybory do rysowania.
•
ZAŁĄCZNIK I
Cztery kopie ZAŁĄCZNIKA I – do
pocięcia na kartki obrazujące różne źródła światła
dla 4 grup.
•
Cztery duże kartki szarego papieru lub flipchartu.
•
Żarówka zwykła, energooszczędna, halogenowa.
Przewidywane osiągnięcia
Uczeń:
•
Wymienia różne rodzaje żarówek.
•
Ustawia chronologicznie różne rodzaje oświetlenia.
•
Ocenia rolę żarówki we współczesnym świecie.
•
Wskazuje zastosowanie wybranych żarówek.
Przebieg zajęć
CZĘŚć WSTĘPna
Pogadanka na temat powszechności stosowania oświetlenia:
– Czy wyobrażasz sobie życie bez oświetlenia?
– Jak często korzystasz z oświetlenia w swoim domu?
– Ile żarówek i jakiego typu stosuje Twoja rodzina?
– Jak w dawnych czasach oświetlano mieszkania?
3.
Zademonstruj dzieciom świecenie kilku wybranych żarówek. Zwróć uwagę na wydzielanie ciepła
przez zwykłą żarówkę. Można to zademonstrować, prosząc dzieci o zbliżenie ręki na odległość
około 10 cm (nie wolno dotykać). Można też nad żarówką puścić piórko, które w wyniku konwekcji
powinno unosić się do góry. Porównajcie barwę i jasność świecenia.
4.
Na podstawie przeprowadzonego pokazu wyjaśnij dzieciom, dlaczego żarówka energooszczędna
zużywa mniej energii elektrycznej od zwykłej żarówki.
5.
Poproś dzieci o wypowiedzi na pytania:
– Jak wyobrażasz sobie życie bez prądu elektrycznego?
– Których czynności nie mógłbyś wykonywać?
– Jak odrabiałbyś lekcje?
CZĘŚć głóWna
1.
Rozwiń ostatni punkt części wstępnej.
www.PlanetaEnergii.pl
4
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
5
Praca
domowa
• Policz, ile żaró-
wek jest w Twoim
domu. Jakiego
typu są te żarów-
ki? Podziel je na
grupy.
• Jakie inne
oświetlenia są
zamontowane?
• Gdzie trafiają
zużyte żarówki?
6.
Poproś dzieci, żeby ułożyły dwuwiersze dotyczące wybranych źródeł światła. Najciekawsze prace
mogą być głośno odczytane w obecności wszystkich dzieci.
7.
Uświadom uczniom zagrożenia wynikające ze składowania żarówek (zawierają szkodliwe sub-
stancje).
8.
Przypomnij o konieczności oddawania żarówek do punktów ich zbiórki lub skontaktowania się
z producentem, by poznać najlepszy sposób utylizacji produkowanych przez niego żarówek.
Doświadczenie
Zbuduj prosty obwód elektryczny
wg poniższego schematu.
Potrzebne:
• żarówka energooszczędna 6V,
• bateria płaska 4,5 V,
• przewody elektryczne (dowolny cienki przewód),
• ewentualnie wyłącznik.
CZĘŚć kOńCOWa
1.
Zawieś w widocznym miejscu prace poszczególnych zespołów.
2.
Zaproś przedstawicieli do ich omówienia.
3.
Dokonaj oceny zaangażowania poszczególnych osób w pracę zespołu.
4.
Oceń końcowe rezultaty pracy zespołów.
Pomysł na działania dodatkowe
Każdemu uczniowi rozdaj po dwa kartoniki o wymiarach 10 × 10 cm wycięte z grubego brystolu lub
tektury. Poproś dzieci, aby narysowały na swoich kartonikach dwa identyczne rysunki przedstawiające
jakieś źródło światła. Ustal, co kto rysuje, aby była tylko jedna para rysunków tego samego przedmio-
tu. W ten sposób uczniowie wspólnie wykonają karty do gry Memory. Teraz możecie razem zagrać w tę
grę. Wymieszaj karty. Rozłóż je na stole obrazkami do spodu. Poproś jedno dziecko, aby odkryło dwie
dowolne karty tak, aby wszyscy widzieli, co jest na nich narysowane. Jeżeli jest to para przedstawiająca
ten sam przedmiot, gracz zabiera ją ze stołu. Jeżeli nie, kładzie karty tak jak leżały z powrotem na tych
samych miejscach. Wszystkie dzieci po kolei przystępują do odkrywania kart. Gra trwa dopóty, dopóki
wszystkie pary kart nie zostaną zabrane ze stołu. Wygrywa to dziecko, które zbierze najwięcej par.
Autor.pomysłu:
Bogumiła mrozek-Ponichtera,
Kultownia Ostrołęckiego Centrum Kultury
ZAŁĄCZNIK I I
+
2.
Poprowadź pogadankę.
Poproś uczniów o odpowiedzi na pytania.
– Czy wiesz, dlaczego świeci żarówka?
– Czym jest prąd elektryczny?
– Skąd się wziął prąd elektryczny?
– Gdzie jest źródło tego prądu?
–
CZĘŚć głóWna
1.
Poproś, aby wybrani uczniowie samodzielnie połączyli przedstawiony wyżej obwód elektryczny.
2.
Wyjaśnij dzieciom,
czym jest prąd elektryczny,
co to są elektrony i dlaczego się poruszają.
3.
Poproś, aby na niedużych kartkach dzieci wykonały rysunki przedstawiające, jak wyobrażają sobie
elektrony. Przyczep na tablicy przygotowaną planszę i poproś dzieci o umieszczenie na niej swoich
elektronów.
4.
Zapytaj dzieci, czy znają inne
źródła energii elektrycznej,
poza użytym w doświadczeniu.
5.
Przedstaw działanie dynama rowerowego jako źródła prądu elektrycznego do zasilania oświetlenia
w rowerze. Dynamo jako mała elektrownia.
6.
Wyjaśnij dzieciom, czym jest dynamo.
TEmaT 2
Jak to się dzieje, że żarówka
świeci?
Cele zajęć
• Zapoznanie ze źródłami energii elektrycznej i spo-
sobami jej wytwarzania.
• Uświadamianie, dlaczego mamy prąd w domu
i dlaczego świeci żarówka.
Metody i formy pracy
• Rozmowa, pogadanka, burza mózgów.
• Eksperyment.
• Praca indywidualna i zbiorowa.
Dynamo
jest zbudowane z magnesu i nawiniętego drutu dobrze przewodzącego prąd elektryczny (miedzianego). Obracające
się koło rowerowe wprawia w ruch obrotowy magnes. W ten sposób wytwarzany jest prąd elektryczny powodujący świecenie
żarówki rowerowej. możemy wytworzyć prąd elektryczny, wykonując doświadczenie. Zamiast żarówki rowerowej użyjemy
silniczka modelarskiego (żarówka przy takim obrocie pierwszego silniczka nie zaświeci się).
Materiały pomocnicze
Przewidywane osiągnięcia
Uczeń:
• Wymienia różne źródła energii elektrycznej.
• Wskazuje rodzaje elektrowni.
• Opisuje przepływ prądu elektrycznego jako ruch
elektronów.
• Wyjaśnia, w jaki sposób prąd elektryczny dostar-
czany jest do mieszkań.
• Żaróweczka energooszczędna 6V.
• Bateria płaska 4,5V.
• Kilka przewodów elektrycznych zakończonych
krokodylkami (klamerkami), ewentualnie włącznik.
• Dwa silniczki modelarskie.
• 1 m mocnej nici.
• Plansza do punktu 3. części głównej.
• Kartki papieru, przybory do rysowania.
• Karteczki do punktu 13.
Doświadczenie
Wytwórz prąd elektryczny
według przedstawionego
schematu.
Potrzebne:
• dwa silniczki modelarskie,
• dwa przewody,
• tarcza wycięta z kartonu,
• około 1 m mocnej nici.
→
Połącz ze sobą końcówki zasilania obydwu silniczków.
→
Na obrotowej końcówce jednego silniczka umieść tarczę.
→
Na obrotowej końcówce drugiego silniczka nawiń nić.
→
Pociągnij mocno za nić.
→
Po mocnym pociągnięciu tarcza na drugim silniczku powinna się obrócić. Pierwszy silniczek jest źródłem prądu
(prądnicą), drugi jest silnikiem (odbiornikiem). Obrót tarczy obrazuje zamianę prądu na pracę mechaniczną.
→
Poproś wybrane dzieci o powtórzenie doświadczenia.
Przebieg zajęć
CZĘŚć WSTĘPna
1.
Zademonstruj efekt świecenia żarówki.
www.PlanetaEnergii.pl
6
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
Zeszyt metodyczny dla nauczycieli
– Energa przedstawia: W krainie prądu elektrycznego
7
7.
Zainspiruj uczniów do wypowiedzi na temat:
Skąd się bierze prąd elektryczny w mieszkaniu?
(w gniazd-
kach).
8.
Uczniowie mogą swoje propozycje zilustrować rysunkami i zademonstrować je pozostałym kolegom,
przyczepiając na tablicy.
9.
Następnie wyjaśnij:
Jak wytwarzany jest prąd?
Co to są elektrownie?
Elektrownie
wytwarzają prąd podobnie jak w dynamie rowerowym i doświadcze-
niu, ale na znacznie większą skalę. W elektrowniach magnesy nie są napędzane kołem
rowerowym czy sznurkiem, tylko znacznie silniejszymi źródłami.
TemAT.3
gdy zostaję sam w domu
Cele zajęć
• Zapoznanie z zasadami bezpiecznego korzysta-
nia z prądu i urządzeń elektrycznych codzien-
nego użytku.
• Uświadamianie zagrożeń związanych z prądem
elektrycznym.
• Wskazywanie sposobów postępowania w razie
zagrożenia.
Metody i formy pracy
• Rozmowa, pogadanka, burza mózgów.
• Eksperyment.
• Mapa myśli.
• Praca indywidualna i zbiorowa.
10.
Zapytaj uczniów –
Jakie mogą być rodzaje elektrowni, w zależności od źródeł energii, z jakich korzystają?
Tak ukierunkuj wypowiedzi dzieci, żeby zostały wymienione możliwie wszystkie elektrownie, czyli
elektrownie parowe, atomowe, słoneczne, wiatrowe, wodne.
11.
Podsumuj wypowiedzi dzieci. Zwróć ich uwagę na odnawialne źródła energii.
12.
Podziel klasę na zespoły 4-osobowe.
13.
Rozdaj dzieciom karteczki z wypisanymi rodzajami elektrowni.
14.
Poproś dzieci, żeby ułożyły karteczki na planszy – zgodnie z ich wyobrażeniami ze względu na:
Grupa I
Które elektrownie najmniej zanieczyszczają powietrze?
Grupa II
Które elektrownie działają w Polsce?
Grupa III
Które elektrownie wykorzystują odnawialne źródła energii?
Grupa IV
Które elektrownie najbardziej zanieczyszczają powietrze?
Efektem końcowym może być uzgodniony najlepszy układ kartek.
W podsumowaniu zwróć uwagę na zanieczyszczenia środowiska przez niektóre elektrownie i zu-
żywanie zasobów nieodnawialnych.
Materiały pomocnicze
• Żarówka, bateria płaska, trzy przewody.
• Ołówek z grafitem na obydwu końcach, kawa-
łek gumy.
• Dwa gwoździe, naczynie z wodą, sól kuchenna.
• Plastikowy przedmiot, np. łyżeczka jednorazowa.
• Kawałek metalu, np. duży gwóźdź lub aluminio-
wa łyżeczka.
•
Karteczki z rysunkami
ZAŁĄCZNIK V
różnych urządzeń elektrycznych: żelazka, gniazd-
ka elektrycznego, kuchenki elektrycznej, ogrze-
wacza (słoneczko), czajnika, suszarki do włosów,
klimatyzatora, telewizora, radioodbiornika, oświe-
tlenia mieszkania (najlepiej przygotować 4 kom-
plety do pocięcia przed zajęciami).
Przewidywane osiągnięcia
Uczeń:
• Wymienia urządzenia codziennego użytku, któ-
rych nie powinien używać, będąc sam w domu.
• Opisuje zasady korzystania z prądu elektrycz-
nego i urządzeń elektrycznych w domu.
• Wskazuje skutki niewłaściwego postępowania
z urządzeniami elektrycznymi.
• Wyjaśnia, jak należy zachować się w sytuacji
porażenia prądem elektrycznym.
ZAŁĄCZNIK III
ZAŁĄCZNIK I V
Praca
domowa
• Narysuj, w jaki
sposób przesy-
łany jest prąd
elektryczny
z elektrowni do
mieszkań.
(Z prac dzieci
możesz zrobić wy-
stawkę klasową).
• Zrób listę urzą-
dzeń elektrycz-
nych, w których
zastosowana jest
żarówka i napisz,
z jakiego źródła
jest zasilana.
• Dla chętnych:
wykonaj rysun-
ki wiatraków,
wodospadów
napędzających
turbiny i słupów
przesyłowych.
Przebieg zajęć
CZĘŚć kOńCOWa
Zaproś uczniów do wypowiedzi na temat:
– W jaki sposób prąd elektryczny dostarczany jest do mieszkań, a w mieszkaniu do żarówki?
Doświadczenie
Pytania pomocnicze:
– Czy każde mieszkanie ma własną elektrownię?
– Dlaczego niektóre słupy energetyczne są niskie, a inne wysokie?
– Czy przewody elektryczne zawsze prowadzone są napowietrznie?
– Dlaczego w mieszkaniach zakładane są liczniki zużycia energii elektrycznej?
– W jakim celu stosuje się włączniki światła?
– Jakie czynności należy wykonać, żeby zaświeciła się żarówka w lampce na biurku?
CZĘŚć WSTĘPna
Pomysł na działania dodatkowe
Wspólnie z uczniami przygotuj układ taneczny, w którym uczniowie przebrani za elektrony będą
przedstawiać przepływ prądu. Dobierzcie odpowiedni podkład muzyczny, przygotujcie choreografię,
udekorujcie scenę, dobierzcie rekwizyty. Kulminacją układu może być zapalenie żarówki-rekwizytu.
W przedstawieniu można zastosować efekty świetlne, używając np. lampy ultrafioletowej.
Autor.pomysłu:.Daria
Przybyła,.Przedszkole
nr 2 „MIŚ” w Słupcy
elektryczny
według przedstawionego
schematu.
Potrzebne:
• żarówka 6V,
• bateria płaska 4,5 V,
• przewody elektryczne za-
kończone krokodylkami,
• kawałek gumy,
• plastikowa łyżeczka,
• kawałek metalu,
• ołówek.
1.
Zbuduj prosty obwód
+
–
Wybierz się z klasą na wycieczkę. Pokaż uczniom urządzenia energetyczne znajdujące się w najbliż-
szej okolicy: słupy wysokiego, średniego i niskiego napięcia, transformatory, skrzynki energetyczne
i przewody elektryczne doprowadzające prąd do budynków. Wyjaśnij, do czego służą poszczególne
urządzenia.
Autor.pomysłu:
Sylwia Linek,
Zespół Szkolno-Gimnazjalny w Nędzy
→
Połącz układ, dotykając krokodylkami do grafitu widocznego na końcach ołówka.
→
Połącz układ, dotykając krokodylkami do drewna stanowiącego obudowę grafitu.
→
możesz teraz podłączyć metal, gumę lub plastik zamiast ołówka.
www.PlanetaEnergii.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin