4. Lectio Divina. Czas Wielkanocy.doc

Giorgio Zevini - Pier Giordano Cabra

wybór i opracowanie

Lectio divina

na każdy dzień roku

Czas Wielkanocny

Andrzej Spurgjasz przekład

ks. prof. dr hab. Henryk Witczyk przewodniczący Dzieła Biblijnego im. Jana Pawła II

redakcja naukowa wydania polskiego

Wydawnictwo Sióstr Loretanek Wdis/awa 2007

© 2000, 20003 by Editrice Queriniana, Brescia

© for the Polish edition by Wydawnictwo Sióstr Loretanek

Warszawa 2007

Tytuł oryginału: Lectio divinaper ognigiorno deWanno. Tempo di Pasąua

Wybór dodatkowych tekstów lektury duchowej: ks. Andrzej Adamski, ks. Zbigniew Sobolewski

Opracowanie graficzne i projekt okładki: Krzysztof R. Jaśkiewicz

Redakcja: s. Jolanta Chodorska CSL, Krzysztof R. Jaśkiewicz

Łamanie: s. Karolina Masztalerz CSL

Za zgodą Kurii Biskupiej Warszawsko-Praskiej z dnia 15. 05. 2007 r., nr 816(K)2007

Teksty biblijne zaczerpnięto z piątego wydania Biblii Tysiąclecia

wydanej przez Wydawnictwo Pallottinum w Poznaniu

al. Przybyszewskiego 30, 60-959 Poznań

tel. (061) 867 52 33, fax (061) 867 52 38

e-mail: pallottinum@pallottinum.pl, www.pallottinum.pl

ISBN 83-7257-243-7 (całość); ISBN 978-83-7257-258-5 (t. 4)

Wydawnictwo Sióstr Loretanek

ul. L. Żeligowskiego 16/20, 04-476 Warszawa

tel. (022) 673 46 93, 673 58 39; fax (022) 612 93 62

e-mail: wsl@loretanki.pl, www.loretanki.pl Druk i oprawa: Drukarnia Loretańska, Warszawa Rembertów

LITURGIA SŁOWA CZASIE WIEL

1.

Wielkanocne misterium w sercu współczesnego człowieka

Życie jako „przejście": umrzeć, aby zmartwychwstać

Cale życie człowieka jest naznaczone ciągłym ruchem. Moż­na powiedzieć, że to nieustanne przechodzenie z jednego sta­nu w drugi. Najpierw ze stanu embrionalnego do stanu płodu: umieramy jako embrion, zarodek ludzki, a zaczynamy żyć ja­ko płód. Gdyby nie było tego przejścia, należałoby mówić o prawdziwej śmierci. Aczkolwiek umieramy także wówczas, gdy opuszczamy łono naszej matki i stajemy się dziećmi, wte­dy umieramy jako płód. Krótko mówiąc, w podobny sposób można mówić o wszystkich kolejnych etapach naszego ludz­kiego przechodzenia z jednego stanu w drugi.

Zarówno człowiek, jak i natura, historia, jak również wszel­ki możliwy rozwój są naznaczone znakiem owego przecho­dzenia od stanu poniekąd początkowego do bardziej zaawan­sowanego, następującego po nim. A zatem trzeba opuścić zajmowaną pozycję («umrzeć» dla niej), jeżeli później chce się zająć inną («powstać z martwych»; powstać do nowego stanu). To codzienność, która stanowi treść prawa życia, przed którym nikt i nic się nie ukryje ani nie ucieknie. A jed­nocześnie to coś, co zostało określone mianem «paschalne-

LECTIO DIVINA NA KAŻDY DZIEŃ ROKU

go hilemorfizmu». Ów zaś oznacza, że Pascha, rozumiana ja­ko «przejście», jako «umieranie po to, aby zmartwychwstać», została wpisana praktycznie we wszystko i nie jest możliwe, by cokolwiek uniknęło jej wpływu.

Każdy człowiek, wierzący lub niewierzący, żyje naznaczo­ny piętnem Paschy i w jej cieniu. Jednak rodzi się pytanie: czy to nieustanne przechodzenie z jednego stanu w drugi nie jest przypadkiem wskazaniem na pewnego rodzaju stan niedokoń­czenia dzieła? I kolejne pytania: jak długo będzie to trwało? Czy owo przechodzenie osiągnie kiedyś swój kres? Czy ostat­nie przejście będzie zmierzało w kierunku ostatecznej śmier­ci czy też raczej w kierunku nie kończącego się życia, co by­łoby rodzajem doskonałej pełni?

Uroczyste świętowanie celebrowaniem życia

Co ciekawe, każde święto jest dla człowieka szansą na uzy­skanie odpowiedzi na postawione wyżej pytania. Dzieje się tak dlatego, ponieważ „każde święto jest swego rodzaju afir-macją, owym swoistym «tak» dla życia, osądem przemawiają­cym na korzyść naszej egzystencji, a także na korzyść egzy­stencji całego świata" (J. Mateos). Ten, kto świętuje, ten nie mówi: „Wszystko się skończyło"; „To nie ma sensu". Ten, kto świętuje, żyje w obfitości czy to pokarmów, czy darów i nie zwraca uwagi na mijający czas... Podczas uroczystego świę­towania, czemu zwykle towarzyszą różnego rodzaju znaki, człowiek manifestuje swoją wiarę w osiągnięcie «pełni życia» i wstępne kosztowanie pierwocin owej «pełni».

Święto jest czasem pamiątki i nadziei. To właśnie dzięki pa­mięci i przywoływaniu wspomnień historia osobista i wspól­notowa są postrzegane jako organiczna całość, ale również ro­dzaj drogowskazu czy światła na przyszłość. Upamiętnianie, powiedzmy wprost, świętowanie tego, co było, otwiera na to,

LITURGIA SŁOWA W CZASIE WIELKANOCNYM

co będzie, sprawiając tym samym, iż czujnie zaczynamy wy­czekiwać pełni życia.

Pascha Chrystusa oświeceniem życia człowieka

Zauważmy, że dopiero paschalne misterium Chrystusa daje odpowiedź na powyższe pytania człowieka. Oto Pan Jezus poprzez swoje zmartwychwstanie pokazuje, że to ustawiczne przechodzenie zmierza nie w kierunku śmierci, ale w kierun­ku życia. W czasie Wielkanocnego Święta, dzięki Jego mocy, doświadczamy przyszłej pełni i zaczątków nie kończącego się życia, które rozpoczyna się wraz z ostatecznym przejściem do wieczności. Bo jak pisze św. Paweł: „Chrystus zmartwych­wstał jako pierwociny spośród tych, co pomarli. Ponieważ bowiem przez człowieka [przyszła] śmierć, przez Człowieka też [dokona się] zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności: Chrystus jako pierwociny, potem ci, co należą do Chrystusa, w czasie Jego przyjścia" (1 Kor 15, 20-23).

2. Wielkanocne misterium głoszone w liturgii

              CZYTANIA NA NIEDZIELE I ŚWIĘTA

Misterium Niedzieli Wielkanocnej: Ewangelie

W drugą Niedzielę Wielkanocną Jezus, stając pośród Apo­stołów, podobnie jak to miało miejsce w (pierwszą) Niedzie­lę Wielkanocną, uświęca rytm tego dnia i ukazuje jego sens. Oto dzień, w którym Pan czyni siebie obecnym pośród zgro-

LECTIO DIYINA NA KAŻDY DZIEŃ ROKU

madzonej wspólnoty, przemawia do niej, wyjaśniając Pi­sma, pozwala doświadczyć (jak Tomaszowi) tajemnicy pas­chalnego misterium, a także - co równie istotne - obdarza pokojem.

Trzecia Niedziela przynosi dalsze wyjaśnianie tajemnicy z „pierwszego dnia po szabacie". Oto Jezus daje się poznać jako łamiący chleb i podający go podróżnym (rok A), jako spożywający pokarm (rok B) oraz jako przygotowujący posi­łek dla zarzucających sieci na Jego słowo (rok C).

W czwartą Niedzielę nadal wyjaśniane jest misterium Nie­dzieli Wielkanocnej. Wówczas zmartwychwstały Jezus daje się poznać jako Pan i Pasterz, który mówi do swoich i gromadzi ich wokół siebie (rok A), zbawia ich (rok B), dając im słowo życia (rok C). Niedziela ta nazywana jest również niedzielą powołaniową.

W piątą Niedzielę Jezus mówi o sobie, że jest „Drogą, Prawdą i Życiem" (rok A), nadto zostaje rozpoznany jako prawdziwe Życie (rok B) oraz daje nowe przykazanie miłości (rok C). Tym przykazaniem winien żyć na co dzień właśnie Kościół (dotyczy to wszystkich trzech cyklów: A, B i C).

Szósta Niedziela to czas, kiedy zmartwychwstały Jezus przy­pomina wspólnocie wierzących o przykazaniu miłości (rok A, B i C), obiecuje zesłać Ducha Świętego (rok A) wszystkim (rok B) jako Tego, który poprowadzi cały Kościół (rok C). Miłość i Duch Święty czynią z Kościoła nowe Jeruzalem, świątynię Pana (C).

Przed odejściem do nieba w dniu wniebowstąpienia Jezus
posyła swoich Apostołów aż po krańce świata jako swoich
świadków. To właśnie w tym zdarzeniu ukazuje nam prze-             

znaczenie człowieka i całej historii. W siódmą Niedzielę Wielkanocną Chrystus uwielbiony przez Ojca (rok A), nie opuszcza swoich, ale czyni ich uczestnikami swoich darów;

8

LITURGIA SŁOWA W CZASIE WIELKANOCNYM

prosi też Tego, który Go posłał, aby dzięki miłości i obecno­ści Ducha Świętego zachował ich w prawdzie (rok B) i w jed­ności (rok C).

W dniu Pięćdziesiątnicy Duch Święty, za pośrednictwem Kościoła, dopełnia Paschy Chrystusa. I tak oto Apostołowie napełnieni mocą Chrystusa zmartwychwstałego i wiarą w Niego wyruszają na misję głoszenia po całym świecie.

Pierwsze czytania: tajemnica paschalnej wspólnoty

W czasie wielkanocnym nie czyta się czytań ze Starego Testa­mentu, ponieważ czas proroctw dobiegł końca. Teraz ma miejsce ich realizacja. Czytania zaczerpnięte z Dziejów Apo­stolskich nakreślają poniekąd wzorcową drogę Kościoła: je­go powstanie, organizowanie się i rozwój.

Chcąc ukazać to wszystko w jakichś ogólnych ramach, wskażemy istotne punkty tworzenia się Kościoła:

a)           «wspólnota» - tworzą ją ci, którzy wierzą w Chrystusa
umarłego i zmartwychwstałego, a dokładną jej charaktery­stykę ukazują w zarysie rozdziały: 2. i 4. Dziejów Apostol­skich (druga niedziela);

b)          «nauczanie Apostołów» - koncentruje się ono na oso­bie Chrystusa, który umarł i zmartwychwstał (trzecia i czwar­ta niedziela);

c)           «organizowanie się wspólnoty» - ma wówczas miejsce
wybór diakonów oraz rozpoczyna się apostolska posługa Paw­ła i Barnaby (piąta niedziela);

d)          «obecność i działanie Ducha Świętego» - dzięki Niemu
orędzie zbawienia dociera także do pogan (szósta niedziela).

Drugie czytania

Drugie czytania przynoszą wieści o zmartwychwstaniu Chry­stusa i Jego obecności pośród swoich (od drugiej do piątej

LECTIO DiyiNA NA KAŻDYJJZIEN ROKU

niedzieli) i o darze Ducha Świętego (szósta niedziela i nie­dziela Zesłania Ducha Świętego).

Czyta się wtedy Pierwszy List św. Piotra Apostola (rok A). Tekst ten jest chrzcielną katechezą św. Piotra, w której uka­zane zostają moralne wymogi wynikające z faktu przyjęcia chrztu świętego. Nadto sięga się po listy Janowe (rok B) bę­dące katechezą na temat przykazania miłości oraz po Apo­...