Poliszczuk W. - Potępić UPA!.pdf

(27330 KB) Pobierz
Spis tre ści
Słowo wstępne ........................................................................................
Od autora .................................................................................................
7
13
1. Co się wydarzyło przed 55-ciu laty na Wołyniu? ........................
2. Dlaczego to się wydarzyło? ..............................................................
3. Jaki jest obecny stan stosunków polsko-ukraińskich? .................
4. Dlaczego tak jest? ..............................................................................
5. Co należy robić, aby doprowadzić
do rzetelnego pojednania polsko-ukraińskiego? ...............................
15
39
49
57
95
Aneks 1. Analiza listów otwartych Tarasa Bulby-Borowca
do przywództwa OUN Bandery
.........................................................
105
113
Aneks 2. Wywiad Wiktorem Poliszczukiem ......................................
Słowo w stę p n e
urodził się 10 października 1925 roku
w Dubnie na Wołyniu. Jego ojcem był prawosławny Ukra­
iniec, matka Polką. Mieszane małżeństwa były w tym czasie
czymś oczywistym, co przekładało się na wzajemne dobro­
sąsiedzkie stosunki między Ukraińcami i Polakami. Młody
Wiktor wyrastał w takiej właśnie atmosferze. Po agresji
ZSRR na Polskę, jego ojciec, wójt gminy Dubno, został
aresztowany przez NKW D, a w kwietniu 1940 rozstrzelany
bez sądu. 13 kwietnia 1940 wraz z matką i siostrami został
wywieziony do Kazachstanu, gdzie przebywał do listopada
1944. Potem rodzinę przesiedlono na wschodnią Ukrainę.
W 1946 Poliszczukowie przybyli do Polski. W iktor ukoń­
czył Liceum Pedagogiczne a potem studia na Wydziale
WlKTOR PouSZCZUK
Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Do czasu wyjazdu
z Polski w 1981 roku pracował jako nauczyciel i prawnik.
Na emigracji rozpoczął pracę jako korektor techniczny
w wydawanym w Toronto tygodniku diaspory ukraińskiej
„Nowa Droga”. Według jego słów, wówczas zainteresował
7
P otępić UPA!
_______ Słowo wstępne
się i rozpoczął badania nad nacjonalizmem ukraińskim,
którego ofiarą padła siostra jego matki (zamordowana za
publiczne używanie języka polskiego). Tak relacjonował
swoje pierwsze przeżycia po wyemigrowaniu do Kanady:
„W Kanadzie już po pierwszych miesiącach mego tutaj
pobytu zetknąłem się z wręcz zoologicznym nacjonalizmem
ukraińskim, z nienawiścią do wszystkiego, co polskie. Ja,
wychowany w duchu patriotyzmu ukraińskiego, ukształ­
towany na klasyce polskiej, ukraińskiej, rosyjskiej, zachod­
nioeuropejskiej i amerykańskiej, nie mogłem się pogodzić
z takim spojrzeniem na świat i na ludzi, dlatego też, jak
i w związku ze świadomością tego, czego dopuścili się ban­
derowcy na Wołyniu wobec ludności polskiej, podjąłem de­
cyzję o poszukiwaniu materiałów stanowiących bazę moich
badań nad nacjonalizmem ukraińskim. Temat ten pochłonął
mnie całkowicie, pracowałem nad nim bezustannie”.
Poliszczuk jest autorem ponad dwustu opracowań,
książek naukowych i publicystycznych, artykułów nauko­
wych, polemik, recenzji, publikacji prasowych w języku an­
gielskim, ukraińskim i polskim, w tym pięciu obszernych
tomów z wyborem dokumentów opatrzonych wspólnym
tytułem „Integralny nacjonalizm ukraiński jako odmiana
faszyzmu”. Pracę doktorską („Ideologia nacjonalizmu ukra­
ińskiego według Dmytra Doncowa”) obronił w 1994 na
Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Wrocławskiego,
pracę habilitacyjną („Dowody zbrodni O U N i UPA”)
w roku 2002 na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu
Śląskiego. Jego ostatnią pracą było tłumaczenie na język
polski książki Dmytro Doncowa „Nacjonalizm”.
W 1998 został odznaczony przez Kongres Polonii Ka­
nadyjskiej Złotą Odznaką Zasługi za działalność na rzecz
Polonii. Odznaczony również Missio Reconciliationis
i Krzyżem „Za zasługi dla ZKRPiBWP”. Zmarł 17 listopada
2008 w Toronto. Msza pogrzebowa odbyła się w rzymsko­
katolickim polskim kościele św. Antoniego (St. Anthony’
s
Polish Catholic Church) w Oakville (prowincja Ontario).
16 kwietnia 2009 r. Kresowy Ruch Patriotyczny przyznał
Wiktorowi Poliszczukowi pośmiertnie laur „Polonia Mater
Nostra Est”, odznaczenie odebrała jego żona. Nigdy nato­
miast nie otrzymał polskiego państwowego odznaczenia,
mimo że otrzymywali je ludzie pokroju Bohdana Osadczuka.
Dzięki temu, że udało mu się dotrzeć w latach
90. XX wieku do wielu dokumentów przechowywanych
w ukraińskich archiwach - jego prace mają ogromne zna­
czenie poznawcze. Kiedy pogrobowcy OUN-UPA zorien­
towali się w charakterze twórczości Poliszczuka, rozpoczęli
akcję dyskredytowania autora. Stosowali wobec niego dwie
metody - przemilczania lub oskarżania o wysługiwanie
się Rosji a nawet wprost o współpracę z KGB. Z czasem
archiwa ukraińskie zostały zamknięte dla historyków
i poddane kontroli Służby Bezpieczeństwa Ukrainy. Po
dziś dzień są one pilnie strzeżone przed „niepożądanymi”
8
9
P otępić UPA!
Słowo wstępne
autorami, stanowiąc w dużej mierze zasób zamknięty. O d
kiedy OUN-UPA została na Ukrainie niemal sakralizo-
wania do publicznej wiadomości przestały przenikać do­
kumenty świadczące o prawdziwym obliczu tej formacji.
Nagonka na Poliszczuka nie jest więc dziełem przypadku
- zgromadził on bowiem bogaty materiał archiwalny, który
w latach 90. nie był jeszcze objęty tak ścisłą „opieką” po-
stbanderowców. I z tego materiału archiwalnego czerpał
pełną garścią. Wszystkie jego prace i opracowania są oparte
na tym materiale. Nie dziwi więc to, że W iktor Polisz-
czuk został okrzyczany jako „zdrajca narodu ukraińskiego”
i „sługus Moskwy”. Nigdy nie zapraszano go na konfe­
rencje naukowe organizowane przez polskie i ukraińskie
instytucje państwowe, starano się nie cytować w pracach
naukowych jego ustaleń, nawet w przypadku, kiedy były
poparte solidną kwerendą archiwalną. Autor zmuszony
był funkcjonować w swoistym „drugim obiegu”, wydawać
książki własnym sumptem lub przy pomocy polskich przy­
jaciół ze środowisk kresowych.
Ideą przewodnią działań Poliszczuka było zdjęcie
odium zbrodni z narodu ukraińskiego i wskazanie jednego
i wyłącznego odpowiedzialnego - Organizację Ukraiń­
skich Nacjonalistów (O UN ), która kierowała się zbrod­
niczą ideologią autorstwa Dmytro Doncowa. Wskazywał
na przyczyny tego, co się wydarzyło - na neopogańską,
darwinistyczną i rasistowską ideologię Doncowa. To ta
10
ideologia zatruła umysły wielu Ukraińców, stając się za­
czynem wielkiej zbrodni, zwyrodnienia jednostek i grup.
I to właśnie ta teza Poliszczuka była przyczyną wyjątkowej
irytacji środowisk banderowskich, które od lat starają się
„usprawiedliwić” zbrodnię, a to wskazując na uwarunko­
wania historyczne („polska okupacja”), a to na winę Mo­
skwy czy Berlina, wreszcie na Polaków, którzy rzekomo
„uderzyli pierwsi”. Wszyscy, tylko nie O U N . A Poliszczuk
mówił - to wy, wyznawcy obłąkańczej ideologii Doncowa,
jesteście odpowiedzialni za zbrodnie dokonane na Pola­
kach, Żydach, Rosjanach, Czechach, wreszcie na samych
Ukraińcach. Mówił głośno, że ofiarą szaleństwa O U N pa­
dali masowo uczciwi Ukraińcy i dlatego O U N była także
organizacją antyukraińską. Oskarżając O U N , Poliszczuk
bronił jednocześnie honoru narodu ukraińskiego. Niestety,
jego szlachetne wysiłki nie znajdowały odzewu na Ukrainie
zachodniej, ale także w Polsce. Dzisiaj można już powie­
dzieć, że to właśnie najbardziej bolało Wiktora Poliszczuka.
Nie był w stanie zrozumieć stanowiska polskich władz
wobec problemu banderowskiego ludobójstwa. Gorące
uczucia jakim darzyły go środowiska kresowe kontrasto­
wały z chłodem ze strony czynników oficjalnych.
W związku z obchodzoną w tym roku 70. rocznicą
apogeum ludobójstwa dokonanego przez OUN-UPA na
polskiej ludności Kresów Wschodnich II RP — postano­
wiliśmy wznowić opracowanie Wiktora Poliszczuka pod
11

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin