Repetytorium do Lekarskiego egzaminu końcowego. Zima 2017.pdf

(18831 KB) Pobierz
Spis
treści
Wykład
Strona
Chirurgia
dr n. med. Piotr
9
Domagała
Choroby
wewnętrzne
(kardiologia, nefrologia, reumatologia, hematologia)
dr hab. n. med.
Łukasz
A.
Małek
Choroby
wewnętrzne
(gastroenterologia, pneumonologia, endokrynologia)
dr hab. n. med. Mateusz
Śpiewak
Medycyna ratunkowa
i
intensywna terapia
dr n. med. Jakub Klimkiewicz
Medycyna rodzinna
dr n. med. Maria
Pokorska-Śpiewak
dr hab. n. med. Mateusz
Śpiewak
Pediatria
dr n. med. Maria
Pokorska-Śpiewak
i ginekologia
lek. Grzegorz Napiórkowski
Prawo medyczne, Orzecznictwo, Bioetyka
i
Zdrowie publiczne
dr n. med.
Paweł Własienko
Psychiatria
dr n. med. Anna Klimkiewicz
Położnictwo
49
73
99
125
145
193
227
281
Bibliograf'ia
Cope Zachary (oprac. Silen W11Uamt Ostry brzuch- wczesna diagnostyku. pzwL, 1998
Brongei L., Duda K,
i
inni Mnogie
i
wielonarządowe obrażenia ciała.
PZWL, 2001
Fibak
J_
Chirurgia.
Podręcznik
dla studentów,
PZWL,
2002
Frączek
M.
i
wsp. Chirurgia nowotworów, a-medica press, 2003
Garden 0.J ., Bradbury
A.
W.• Fonythe
J
.L.R. Chirurgie.
Podręcznik
dla studentów,
El&evier U&P, 2009
Góral
R.
i
inni Zarys chirurgii-
podręcznik
dla studentów medy;:yny. PZWL, 1992
instytut Hematologii
i
Transfuzjologii Podstawowe z.asady lec'7.enia
krwią
I Jej
preparatami
1994
Jurczyk W., Szulc
R.
Postępowanie
okolooperacyjne. PZWl., 2002
Kostkiewicz W. Chirurgia laparosk(>powa. PZWL, 2002
Kozuschek W. Chirurgia trzustk:L PZWL, 1999
KuligJ.~NowakW,
Ost:ryb.rzuch.
PZWL, 2007
Lawrence P. F. Chirurgia Ogólna. Urban
&
Partner,
l
998
Mcl.athie G.R Oksfordzki
podręcznik
chi:nngii. PWN, 1993
Noszczyk W. Chtrurgia
tętnic
i
żył
obwodowych. P'.lWL, 1998
NoOit.'!!.tyk W.
i
inni
Chirurgia.
PZWL.
2005
Nos.zC%y-k W.
i
inni
Chirurgia. Repetytorium, PZWL~ 2009
Opiłka
M.R
LEPetytorium. Chirurgia. Elsevier U&P, 2010
Sweetland
H., Conway
K.
Chirurgia. Crash Course. ElseV1er U&P, 2006
S%midt
J.
i
inni
Podstawy chirurgii
- podrt?cznik
dla
fekan,;y
sper;JaUzują.cych się
w
chirurgii ogólnej. Medyc.ytta
Pn:.dctycz~
:1003~ 2009/2010
Tatoll
J.,
Czech A. Diagnostyka internistyczna: podrecznik dla lekarzy 1
sh1dentów.
PZWL, 2002
Townsend C.M., Beauchamp
R.D.,
Evers B,M-
Cłtin.trgia
Sabistona. Tom l-3. Elsevier U&P,
2010/2011
CHIRURGIA
Piotr
Domagała
Kurs przygotowawczy do LEK -
,,ZDAJ
LEK-ko"
XXI edycja
-
styczeń
2017
Objawy - eponimy
refleks otrzewnowy silny ból przy naglvm zwolnieniu ucisku
(objaw BlumbergaJ (zapalenie otrzewnej?f-
objaw
Chełmońskiego
-
bolesność
przy
wstrząsaniu
w rzucie
pęcherzyka
(zapaleme
pęcherzyka!,
ostre zapalenie
wątroby?)
objaw Rovsinga ból w prawym dole biodrowym po ucisku
lewego flanku (zapalenie wyrostka?)
objaw Goldflama -
bolesność
pr;zy
wstrząsaniu
okolicy
lędźwiowej
(kamica, odmiedniczk'owe zapalenie nerekJ
objaw Courvoisiera
sprężystv,
elastyczny, macalny, niebolesny
p1,cher,,yk
żółcią~
(guz
JP.us{ki?), przy
współwystępowaniu
zoltaezk1 - zespoi Courvo1s1era
objaw Cullena
"błękitnv pępek"
krwiak
pępka
(haemat9pllalus)bwokól Ptijka -
prześ.wiecan1e
krwjstej
zawartosc1 Jamy rzµszneJ
pękmeta c1ąza
pozamaciczna?,
krwotoczne zapaleme trzus :kl?)
objaw Greya-Turnera krwawe podbiegniecie podbrzusza i
okolicy
lędzwiowej
(krwotoczne zapaleme trzustki?)
objaw Kehra ostry ból w le:wym
oodżebrzu promieniujący
do
lewego barku
(pękniecie śledziony'?)
objaw Murphy'ego ucisk
ręk11
prawego
podżebrza
powoduje ból
pocląas
~depnu, co zmusza cliorego do
płytkiego
ocldychania
tkam1ca
zołc10wa?)
OSTRY BRZUCH
,.Ostry brzuch"
Objawy otrzewnowe - 4 objawy zapalenia
otrzewnej
- ostry brzuch - zapalenie otrzewnej
• Ból brzucha w spoczynku,
palpacji, ruchu, kaszlu
nasilający się
przy
krótki czas narastania objawów
Wzmożone napięcie
i obrona
.deskowaty")
szybkiej
mięśniowa
(brzuch
schorzenie jamy brzusznej
wymagające
• Refleks otrzewnowy (objaw Blumberga)
• Brak
słyszalnej
perystaltyki
interwencji chirurgicznej (leczenie operacyjne)
9
»Ostry brzuch"
Stany chorobowe
powodujące
OSTRY BRZUCH CHIRURGICZNY
"ostry brzuch"
"
80%
niedrożność
przewodu pokarmowego
4
główne
przyczyny
(TRIADA OBJAWÓW: ból brzucha,
nudności/wymioly,
zatrzymanie
ga7.ów / stolca):
porażenna:
Przedziurawienie przewodu pokarmowego
(owrzodzenie
żołądka,
dwunastnicy, perforacja
zapalonego
uchyłku
jelita grubego, urazy)
Niedrożność
przewodu pokarmowego
(skręt
jelita,
guz
jelita,
uwięźnięta
przepuklina brzuszna, kamienie
żółciowe)
otrzewnej (OZWR, perforacja wr.rodu trawiennego,
przydatków, choroby dróg
żółciowych
i trzustki),
nerkowa, kolka
żółciowa
mechaniczna:
z
zadzierzgnięcia
(strangulatio}:
uwięźnięta
przepuklina,
zrost jelita cienkiego
z 7.atkania
(obturatio}:
guz
jelita
grubego,
kamień żółciowy
Zapalenie otrzewnej
(wyrostek robaczkowy,
pęcherzyk żółciowy,
trzustka) - miejscowe lub rozlane
~··
),,
20% krwawienie do
światła
przewodu pokarmowego
z górnego odcinka przewodu pokarmowego
z
dolnego odcinka przewodu pokarmowego
Krwawienie do przewodu pokarmowego
,,Ostry brzuch"
Ból trzewny
powstaje
w
wyniku
podrażnienia
otrzewnej trzewnej
(otaczającej
dany
narząd),
jest
przewodzony przez
włókna
autonomiczne.
Jest to ból trudny do umiejscowienia.
Czas
i
charakter
wystąpienia
objawów
pojawiający się
nagle lub
budzący
pacjenta w nocy ból brzuch_a_
stopniowo
ból
brzucha zapalenie
otrzewnej
ropień,
narastający
kurczowy lub kolkowy ból brzucha
związany
z
niedrożnością
lub
Ból
ścienny
Powstaje w wyniku
podrażnienia
otrzewnej
ściennej,
jest przewodzony przez
włókna
czuciowe nerwów rdzeniowych.
Jest to ból zlokalizowany, ostry.
PRZY
POWYŻSZYCH
OBJAWACH ZAWSZE W
PIERWSZEJ
KOLEJNOŚCI MYŚLIMY
O LECZENIU
OPERACYJNYM
własną perystaltyką:
z
kolka
żółciowa,
nerkowa lub
niedrożnoś_ć
J~· _ _ __.,
e_li_t
częściowym 7..amknięciem narządu
zmiana charakteru bólu z
tępego,
słabo
zlokalizowanego do
stałego
ostrego, dobrze zlokalizowanego
zaostrzenie procesu chorobowego i na
leczenia
operacyjnego
ogół konieczność
charakter i czas
wystąpienia
określenie
pozion1u
niedrożności,
wymiotów
wykluczenie
obecności niedroźności
'----------------'-d_ru~·g"-żo-·ł_c1_·o_wych
_ _ _ _ _ _ _
_ J
Jama brzuszna
-
regiony
• Nadbrzusze
-
Podżebrze
prawe
pęcherzyk żółciowy, wątroba
-
Podżebrze
lewe
żołądek, śledziona,
trzustka
- Nadbrzusze (okolica podsercowa)-
żołądek
,
dwunastnica, serce
Śródbrzusze;
- Strona lewa nerka lewa,
zstępnica
-
Środek żołądek,
dwunastnica, trzustka
- Strona prawa - nerka prawa,
wstępnica, pęcherzyk
żółciowy
Diagnostyka
różnicowa
bólów brzucha
Umiejscowienie
nieprawidłowości
Prawy
górny
kwadrant
(prawe
choroby
pęcherzyka!ółciowego
Środkowe
nadbrzuae
Lewy
górny kwadrant
(lewe nadbrzuszej
pękniedei:ledziony
wrzód
trawienny,
przedziurawienie wrzodu,
zapalenie trzustki
Prawy
bok
Okolica
pępka
(prawe
śródbrzusze)
niedrożność
jelita
Lewy
bok
(lewe
śródbn:usze)
kolka nerkowa, Zapalenie
nerek
odmiedniczkowe
kolka
nerkowa, zapalenie nerek
odm1e<lniczkowe
cienkiego,
nieżyt ZOłądkow{rjehtov.-y.
wczesna faza
zapalenia
wyrostka
robaczkowego,
tętniak
aorty brzusznej
Prawy
dół
biodrowy
(prawe podbr.'l!Us:zej
Okolica
nadłonowa
Lewy
dół
biodt'owy
(lewe podbr:ruszej
Podbrzusze;
- Lewy
dół
biodrowy - esica, moczowód lewy
- Prawy
dół
biodrowy - wyrostek robaczkowy,
kątnica,
moczowód prawy
- Nad spojeniem
łonowym
-
pęcherz
moczowy
zapalenie
pęcherza
moczo"'-ego,
zatrzymanie moczu,
zapalenie
VJYTOstka
robaczkowego
10
Zapalenie otrzewnej
Zapalenie otrzewnej
Podział:
• Miejscowe zapalenie otrzewnej - proces chorobowy
zlolfalizowany w konkretnym miejscu - odpowiada za
chorobę
konkretnego
nąrządu
3amy
bqusznej. Nie
leczone miejscowe zapalenie przechodzi w proces
uogólniony
czyli:
Jamę
• pierwotne (SBP w
PNN)
marskości,
DO w
• wtórne (przerwanie
ciągłości
narządów,
pooperacyjne, pourazowe)
trzeciorzędowe
-
nawracające
lub
przetrwałe
~ozlane zapalenie otrzewnej - pro.ces
oąejmująg całą
brzuszną
charal..i'te~Je
się
obJawam1
otrzewnowymi
obejmującymi całą jamę brzuszną.
Powstajf w wyniku dalszego rozwoju miejscowego
zapalema.
Postępowanie:
• leczenie chirurgiczne
• antybiotykoterapia
Perforacja przewodu pokarmowego
Przyczyny perforacji przewodu pokarmowego:
• wrzód
żołądka
lub dwunastnicy
najczęściej
• zmieniony zapalnie
uchyłek
jelita grubego
· zmieniony zapalnie wyrostek robaczkowy
• zmieniony zapalnie
uchyłek
Meckela
(częściej
dwunastnicy)
PERFORACJA PRZEWODU
POKARMOWEGO
Przyczyny wolnego gazu w jamie otrzewnej:
•jw .
• wczesny okres po operacji z otwarciem jamy otrzewnej
• ostre urazy brzucha,
drążące
do jamy
Perforacja przewodu pokarmowego
Rozpoznanie:
ostry,
nagły
ból
w
nadbrzuszu
wywiad
w
kierunku choroby wrzodowej
objawy otrzewnowe,
opukowo ·· brak
stłumienia wątroby
(powietrze pod
przeponą)
wolny gaz (sierp) pod
kopułą
przepony - charakterystyczny
objaw
(w
25% przypadków nie udaje
się uwidocznić
wolnego gazu)
NIEDROŻNOŚĆ
PRZEWODU POKARMOWEGO
zatrzymanie fizjologicznego procesu przechodzenia
treści
przez
przewód pokarmowy
w
następstwie
zahamowania perystaltyki jelit
W
AżNE!!!
RTG na
stojąco
lub poziomymi promieniami
Leczenie: OPERACYJNE
Zszycie perforacji z
wycięciem
brzegów owrzodzenia (hist-pat)
Pyloroplastyka (gdy obejmuje
odźwiernik)
11
Zgłoś jeśli naruszono regulamin