Boguslaw Nierenberg - Radio i gazety Transformacja polskich mediow regionalnych po 1989 roku.pdf

(1428 KB) Pobierz
RADIO I GAZETY
TRANSFORMACJA POLSKICH
MEDIÓW REGIONALNYCH
PO 1989 ROKU
redakcja
Bogusław Nierenberg
O
blicza mediów
r
edaktOr Serii
:
Joanna Marszałek-Kawa
S
ekretarz Serii
:
Joanna Orzeł
rada Serii
:
Jacek
Dąbała, Leon Dyczewski, Rafał Habielski,
Iwona Hofman (przewodnicząca), Marek Jeziński, Bogumiła Kosmanowa,
Maria Łoszewska-Ołowska, Maria Magoska, Joanna Marszałek-Kawa,
Włodzimierz Mich, Bogusław Nierenberg, Ryszard Pęczkowski,
Wiesława Piątkowska-Stepaniak, Bronisław Siemieniecki,
Jacek Sobczak, Marta Wrońska
S
eria
r
ecenzenci
:
prof. dr hab. Marek Jeziński
prof. dr hab. Wiktor Pepliński
R
edaktoR pRowadzący
:
Joanna Orzeł
R
edaktoR techniczny
:
Ryszard Kurasz
k
Orekta
:
Zespół
p
Rojekt okładki
:
Mirosław Głodkowski
Projekt zrealizowano przy udziale finansowym Gminy Miejskiej Kraków
www.krakow.pl
© Copyright by Wydawnictwo Adam Marszałek
Toruń 2009
ISBN 978-83-7611-540-5
Wydawnictwo prowadzi sprzedaż wysyłkową:
tel./fax 56 648 50 70; e-mail: marketing@marszalek.com.pl
Wydawnictwo Adam Marszałek
ul. Lubicka 44, 87-100 Toruń, tel. 56 664 22 35, 56 660 81 60
e-mail: marketing@marszalek.com.pl, www.marszalek.com.pl
Drukarnia nr 1,
ul. Lubicka 46, 87-100 Toruń, tel. 56 659 98 96
Spis treści
Wstęp
......................................................................................................................................................... 5
Radio
Janusz Andrzejowski
Zmiany w rozgłośniach regionalnych Polskiego Radia po 1989 roku ............................................ 9
Jan Beliczyński
Rozwój radia w Polsce w latach 1989–2009 ...................................................................................... 21
Michał Drożdż
Fenomen radiofonii katolickiej w przestrzeni wolności .................................................................. 34
Katarzyna Bernat
Regionalne radio publiczne i stacje komercyjne oraz ich funkcjonowanie na rynku
medialnym na przykładzie Kielc ........................................................................................................... 44
Magdalena Różycka
Powinności obywatelskie regionalnych mediów publicznych w Polsce po 1989 r. .................... 53
Monika Białek
Tematyka polskiego reportażu radiowego w pierwszym dziesięcioleciu wolnych mediów ..... 65
Joanna Bachura
Współczesne słuchowiska na tle kultury konwergencji – Prolegomena
do przyszłej syntezy ................................................................................................................................ 73
Aleksandra Mucha
Współczesne tendencje rozwojowe adaptacji słuchowiskowych na tle uwarunkowań
komunikacyjno-kulturowych ............................................................................................................... 85
Prasa
Jolanta Kępa-Mętrak
Lokalna (r)ewolucja. Charakterystyka rynku mediów lokalnych w Polsce ................................ 99
Jerzy Pałosz
Gra o przetrwanie. Problemy prasy regionalnej w latach 1989–2009 na przykładzie
„Gazety Krakowskiej” ........................................................................................................................... 109
4
Spis treści
Jan Kreft
Wpływ kapitału zagranicznego na rynek prasy codziennej – doświadczenia
„Dziennika Bałtyckiego” w latach 1989–2009 ................................................................................. 120
Lucyna Szot
Wpływ prywatyzacji prasy regionalnej na postawy dziennikarzy ................................................ 132
Adam Szynol
Prasa regionalna w Polsce 20 lat po przełomie ze szczególnym uwzględnieniem
Dolnego Śląska – stan obecny i perspektywy rozwoju .................................................................. 147
Joanna Mikosz, Piotr Fąka
Sukces tkwi w sile tytułu ...................................................................................................................... 164
Michał Pienias
Dwadzieścia lat wolnych mediów oczami łódzkich dziennikarzy ............................................... 174
Katarzyna Kadaj-Kuca
Status dziennikarzy mediów regionalnych na przykładzie
województwa podkarpackiego ............................................................................................................ 186
Anna Mlekodaj
Dyskurs dziennikarski w wymiarze lokalnym na przykładzie
„Tygodnika Podhalańskiego” .............................................................................................................. 193
Barbara Klimek
Wpływ transformacji ustrojowej w Polsce po 1989 roku na rozwój radiofonii polonijnej
w USA na przykładzie nowojorskiego Radia Most ........................................................................ 202
Wstęp
Transformacja prasy i radia w Polsce po 1989 r. miała swoje umocowanie w od-
miennych aktach pranych. Prasa, najpierw centralna, a potem regionalna i lokalna
już w 1989 r. nabrała cech charakterystycznych dla wolnych mediów. Gazeta Wy-
borcza – jako forum wymiany niczym nie skrępowanych poglądów, ale też afirma-
cja kandydatur obozu wolnościowego w wyborach z 4 czerwca 1989 r. – jest tego
najlepszym przykładem. Natomiast media elektroniczne, w tym także radio mogły
tuż po 1989 r. albo nadawać nielegalnie, albo cierpliwie czekać na przyznanie kon-
cesji na nadawanie. Organ, który z mocy prawa mógł to uczynić powstał dopiero
w 1993 r. na mocy ustawy z grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. Tym co łączy za-
równo proces transformacji zarówno prasy jak i radia w Polsce po 1989 r. jest proces
mediamorfozy opisany przez Rogera Fidlera. [Fidler, 1997, s. 22–23]. Wprawdzie
autor posłużył się przykładem radia, ale opisane przez niego zjawisko ma charakter
uniwersalny.
Autorzy poszczególnych rozdziałów zamieszczonych w niniejszej monografii
przedstawili paletę rozmaitych zagadnień składających się na obraz przemian, jakie
dokonały się w polskiej rasie i radiofonii. Warto przywołać choćby kilka z nich. Jan
Beliczyński przedstawia kolejne etapy rozwoju polskiego radia w minionym dwu-
dziestoleciu oraz podstawowe determinanty, które ten rozwój warunkowały. Z kolei
Janusz Andrzejowski koncentruje się na przemianach w polskim radiu publicznym.
Jednakże przemiany ostatnich dwudziestu lat umieszcza w kontekście historycz-
nym, co pozwala Autorowi na antycypowania przyszłości rozgłośni regionalnych
Polskiego Radia. Pytania o fenomen rozgłośni katolickich w Polsce stawia Michał
Drożdż. Autor upatruje sukces radiofonii katolickiej w jej dobrze pojętej misyjności.
Na uwagę zasługują także rozważania Moniki Białek, Joanny Bachury i Aleksandry
Muchy odnoszące się do radiowych słuchowisk i reportaży. Warto przypomnieć, że
polska radiofonia jest prawdziwą potęgą w tej dziedzinie. W ostatnich latach pol-
scy reportażyści otrzymywali najbardziej prestiżowe nagrody: prix Italia i Premios
Ondas, którymi zostali wyróżnieni między innymi: Anna Sekudewicz, Katarzyna
Michalak, Jolanta Krysowata czy Cezary Galek.
Ciekawe rozważania dotyczące konkretnych uwarunkowań funkcjonowania ra-
dia snują w swoich artykułach Katarzyna Bernat i Barbara Klimek. Pierwsza z au-
torek porównuje działalność stacji publicznych i komercyjnych w Kielcach, druga
Zgłoś jeśli naruszono regulamin