26-Tekst -krotki.docx

Tekst do zadań 1

Anita Piotrowska
Zbliżyć się do legendy

Nazwisko poety zobaczone w rozpisce repertuaru kin budzi skojarzenia jednoznaczne:
ani chybi kolejna sfilmowana biografia. Zrobienie filmu o samej poezji to wyższa szkoła jazdy,
choć przecież znaleźli się śmiałkowie, którym udało się przełożyć materię poetycką na równie
sugestywne obrazy. Przywołajmy tu chociażby […] Pożegnanie z Marią Filipa Zylbera
i Wojaczka Lecha Majewskiego.
Filmu Baczyński Kordiana Piwowarskiego nie ma sensu porównywać ze wspomnianymi
tytułami, bo należy on do zupełnie innej kategorii wagowej. Przede wszystkim nie mamy do
czynienia z filmem fabularnym, ale fabularyzowanym dokumentem, formatem bardziej
telewizyjnym niż przeznaczonym do kin. Projektuje też zupełnie innego widza: doskonale
sprawdzi się jako pomoc naukowa na lekcjach języka polskiego.
Piszę „pomoc naukowa” bez zgryźliwości. Zaliczając Baczyńskiego do kategorii
użytkowej, należy docenić wysiłek twórców, którzy zrobili wiele, by ożywić literacki
i patriotyczny pomnik, a tym samym przybliżyć poetę jego dzisiejszym równolatkom. […]
W filmie wczoraj i dziś spotykają się ze sobą również poprzez koncepcję narracyjną. Ilustrowaną
archiwaliami opowieść zza kadru prowadzą ostatni żyjący uczestnicy powstania warszawskiego,
Witold Sławski i Jadwiga Klichowska, a całość wzbogacają inscenizowane przebitki z czasów
wojny: Baczyński wyciągający w swoim mieszkaniu broń spod podłogi i konwersujący w gronie
literackich tuzów (Wyka, Iwaszkiewicz, Andrzejewski, Gajcy), Baczyński w scenach
z ukochaną Basią i w momentach najbardziej dramatycznych, kiedy widzimy, jak jasnowłosy
poeta o wątłym zdrowiu przemienia się w żołnierza, choć nigdy przecież do końca się nim nie
stanie.
Trafioną decyzją okazało się obsadzenie w roli tytułowej Mateusza Kościukiewicza,
aktora bardzo współczesnego […]. Choć tym razem do zagrania ma niewiele, Kościukiewicz
swoją fizycznością i wewnętrznym skupieniem znakomicie ucieleśnia literacką legendę. To
on staje się łącznikiem między Kolumbami a młodymi ludźmi, którzy w 90. rocznicę urodzin
poety spotykają się na poświęconym mu wieczorze slamu, by prowadzić ze sobą pojedynek na
wiersze. W taki właśnie sposób Piwowarski wprowadza do filmu poezję Baczyńskiego.
W czarno-białych ujęciach z warszawskiego klubu „Sen Pszczoły” jedni recytują, inni
śpiewają, jedni lepiej, inni gorzej – te amatorskie interpretacje mają jednak przewagę nad
zawodowym wykonaniem: są po prostu autentyczne (również sam Kościukiewicz czyta wiersze
w taki sposób, jakby chciał osiągnąć efekt „bez aktorskiego szlifu”). […]
Widz, który z racji wieku czy literackiego obycia nie należy do bezpośredniego targetu
Baczyńskiego, może podczas projekcji mieć do twórcy pretensje, że mimo wszystkich
uatrakcyjnień i uwspółcześnień potraktował biografię i dzieło poety jak uczniowski bryk.
Weźmy choćby scenę wesela, podczas której zza kadru pada zdanie: Baczyński miał olbrzymie
poczucie humoru. I na tej konstatacji film w zasadzie poprzestaje, nie próbując ani poetyckim
wersem, ani obrazem, ani stosowną anegdotą tę rewelację ciekawie uzasadnić.
Wiele podobnych stwierdzeń zatrzymuje się w filmie na poziomie deklaracji,
pozostawiając niedosyt u tych, którzy chcieliby wyjść z podręcznikowej konwencji, zanurzyć
się głębiej w wyobraźni poetyckiej twórcy Ars poetica i poczuć na własnej skórze moc wiersza.
 

Źródło: Anita Piotrowska, Zbliżyć się do legendy, [w:] „Tygodnik Powszechny”, nr 12, 24 marca 2013 r.

Zadanie 116.
Na początku tekstu autorka przywołuje tytuły filmów, aby
A. uzasadnić potrzebę tworzenia dzieł o poezji.
B. przekonać czytelnika, że nie są to filmy biograficzne.
C. wykazać podobieństwo między nimi a filmem Baczyński.
D. uświadomić odbiorcy, że Baczyński znacząco się od nich różni.
 

Zadanie 117.
Do kogo, zdaniem autorki, jest adresowany film Kordiana Piwowarskiego Baczyński?
 

Zadanie 118.
Wymień dwa elementy filmu Baczyński świadczące o tym, że ma cechy dokumentu.
 

Zadanie 119.
Jakie zalety i wady filmu Baczyński wskazuje autorka recenzji. Wymień po jednej z nich.

Zadanie 120.
Wypisz z 1. akapitu frazeologizm. Przekształć zdanie, w którym on występuje, w taki
sposób, aby pozbawić wypowiedź potocznego charakteru.
frazeologizm – ……………………………………………………………………………………
zdanie – …………………………………………………………………………………………...
 

Zadanie 121.
Dokończ zdanie – wybierz i zaznacz odpowiedź A lub B oraz jej uzasadnienie spośród
odpowiedzi 1–3.

Zadanie 123.
Zaznacz P, jeśli zdanie o funkcji partykuły w tekście jest prawdziwe, lub F, jeśli jest
fałszywe.

Zadanie 124.
Wyjaśnij, na czym polega logiczny związek między akapitami 4. i 5.
 

Zadanie 125.
Napisz streszczenie tekstu liczące 40–60 słów.