Arkusz.pdf

(2766 KB) Pobierz
Miejsce na identyfikację szkoły
ARKUSZ PRÓBNEJ MATURY
Z OPERONEM
WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE
POZIOM ROZSZERZONY
MARZEC
2016
Czas pracy: 180 minut
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 33 stron (zadania 1.–31.).
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego eg-
zamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu/pióra tylko z czarnym tuszem/atra-
mentem.
4. Nie używaj korektora.
5. Błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
6. Pamiętaj, że zapisy w brudnopisie nie podlegają ocenie.
Życzymy powodzenia!
Za rozwiązanie
wszystkich zadań
można otrzymać
łącznie
60 punktów.
Wpisuje zdający przed rozpoczęciem pracy
PESEL ZDAJĄCEGO
KOD
ZDAJĄCEGO
Arkusz opracowany przez Wydawnictwo Pedagogiczne OPERON.
Kopiowanie w całości lub we fragmentach bez zgody wydawcy zabronione. Wydawca zezwala na kopiowanie zadań przez dyrektorów
szkół biorących udział w programie Próbna Matura z OPERONEM.
Wiedza o społeczeństwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą” – II edycja – Marzec 2016
Poziom podstawowy Wiedza o społeczeństwie
CZĘŚĆ I – Test (48
punktów)
Materiał źródłowy do zadania 1.
Dane statystyczne. Normy społeczne
Czy razi Pana(ią), gdy ludzie używają słów niecenzuralnych,
przekleństw, czy też nie?
Tak, zawsze mnie to razi
To zależy – w niektórych sytuacjach mnie to razi, w innych nie
Nie, nie razi mnie to, jestem do tego przyzwyczajony(a)
Wskazania respondentów
według terminów badań
IX’99
53
39
8
VIII’01
51
45
4
V’07
52
40
8
VIII’13
46
45
9
w procentach:
Źródło:
Wulgaryzmy w życiu codziennym, Komunikat z badań CBOS BS/136/2013,
www.cbos.pl (dostęp: 7.04.2015).
Zadanie 1. (0–1)
Podkreśl poprawne dokończenie zdania.
Badanie przeprowadzone przez CBOS dotyczy norm
A.
obyczajowych.
B.
zawodowych.
C.
religijnych.
D.
prawnych.
Materiał źródłowy do zadania 2.
Dane statystyczne. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce
Proszę wymienić mieszkające w Polsce mniejszości narodowe
i etniczne – wszystkie, które Pan(i) pamięta
Niemcy
Ukraińcy
Romowie
Żydzi
Rosjanie
Białorusini
Litwini
Ślązacy
Łemkowie
Rumuni
Kaszubi
Wietnamczycy
Czesi
Tatarzy
Słowacy
54%
42%
41%
31%
19%
17%
11%
7%
6%
6%
6%
5%
5%
3%
2%
Grecy
Arabowie
Afrykanie
Turcy
Chińczycy
Górale
Ormianie
Bułgarzy
Muzułmanie
Zaprzeczenie istnieniu mniejszości
w Polsce bądź idei mniejszości
Trudno powiedzieć, odpowiedzi
nie na temat
2%
2%
1%
1%
1%
1%
1%
1%
5%
1%
13%
Procenty nie sumują się do 100, ponieważ badani mogli wymieniać więcej niż jedną mniejszość.
Źródło:
Tożsamość narodowa Polaków oraz postrzeganie mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce,
Komunikat z badań CBOS BS/84/2005,
www.cbos.pl (dostęp: 17.02.2015).
2
Wiedza o społeczeństwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą” – II edycja – Marzec 2016
Zadanie 2. (0–2)
Wykorzystując informacje z tabeli, porównaj wiedzę respondentów o mniejszościach w Polsce
ze stanem prawnym. Podaj trzy wnioski.
Wniosek 1.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Wniosek 2.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Wniosek 3.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Materiał źródłowy do zadań 3. i 4.
Dane statystyczne. Zagrożenie ubóstwem w Polsce w latach 2005–2013 (według przyjętych
w danym roku granic ubóstwa)
% osób
20
15
10
5
0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
lata
relatywna granica ubóstwa
ustawowa granica ubóstwa
granica ubóstwa skrajnego
(minimum egzystencji)
Źródło: GUS 2014 r., www.stat.gov.pl.
3
Wiedza o społeczeństwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą” – II edycja – Marzec 2016
Zadanie 3. (0–1)
Rozstrzygnij, które informacje są prawdziwe, a które – fałszywe. Przy każdym zdaniu w odpo-
wiedniej kolumnie tabeli wpisz znak „X”.
Zdania
A.
B.
C.
W latach 2005–2013 zagrożenie ubóstwem w Polsce zmniejszy-
ło się.
W przedstawionym okresie największe zagrożenie ubóstwem
w Polsce miało miejsce w 2011 roku.
Najmniejszym wahaniom w latach 2005–2013 uległa relatywna
granica ubóstwa.
Prawda
Fałsz
Zadanie 4. (0–1)
Wskaż, które z pojęć użytych w legendzie wykresu dotyczy osób uprawnionych do otrzymania
pomocy pieniężnej od państwa. Swoją odpowiedź uzasadnij.
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
Materiał źródłowy do zadania 5.
Schemat. Historyczne formy organizacji społeczeństwa
A.
Zadanie 5. (0–1)
4
B.
Podaj nazwy historycznych form organizacji społeczeństwa poprzedzającego (A) formę przed-
stawioną na ilustracji i następującego (B) po niej.
A.
.........................................................................................................................................................
B.
.........................................................................................................................................................
Wiedza o społeczeństwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i „Gazetą Wyborczą” – II edycja – Marzec 2016
Materiały źródłowe do zadania 6.
Tekst i fotografia. Kultura i pluralizm kulturowy
Mimo że manifestacje politycznego zaangażowania towarzyszyły początkom kontrkultury, jej
specyfika w o wiele większym stopniu była związana z odmiennym od dominującego sposobem
uczestniczenia w kulturze i myślenia o zastanej rzeczywistości. Istotną rolę w kontrkulturze ode-
grały np. poszukiwania religijne. Przejawiały się one w fascynacji religiami Wschodu (zen, krysz-
naici) oraz w próbach sięgania do źródeł chrześcijaństwa (Jesus People). Poszukiwania religijne
[…]
były ważnym elementem oporu wobec racjonalizmu i  technokratyzmu jako zasadniczych,
zdaniem ideologów kontrkultury, komponentów społeczeństwa producentów i konsumentów.
[…]
Kontrkultura ostro przeciwstawiała się temu modelowi
[…].
Innym ważnym składnikiem kontr-
kultury była muzyka rockowa; muzycy rockowi tworzyli nową estetykę, rozbijającą stare formy
sztuki popularnej.
Źródło: http://encyklopedia.pwn.pl (dostęp: 9.04.2015).
Zadanie 6. (0–1)
Rozstrzygnij, czy na zdjęciu przedstawiono elementy charakterystyczne dla kultury opisanej
w tekście. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Rozstrzygnięcie:
................................................................................................................................
Uzasadnienie:
....................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin