Terry Pratchett - 3 - Johnny i Bomba.docx

TERRY PRATCHETT

Po bombardowaniu

Była dziewiąta zero zero, tak w całym Blackbury, jak i na High Street. Ciemności z rzadka tylko rozjaśniało światło pełni księżyca, który generalnie krył się za chmurami przygnanymi przez południowo-zachodni wiatr. Właśnie przeszła burza, która odświeżyła powietrze i zwiększyła własności poślizgowe bruku. Dlatego też policjant przemieszczał się wzdłuż High Street wolno i statecznie.

Gdzieniegdzie, jeśli było się naprawdę blisko, można było zauważyć słabiutkie przebłyski światła z zaciemnionych okien. Z wnętrza domów dobiegały przyciszone odgłosy wieczornego życia – tu ktoś ćwiczył na pianinie, w kółko katując gamy, tam rozmawiano, ówdzie ktoś się zaśmiał, słuchając radia.

Część wystaw sklepowych osłaniały worki z piaskiem, a umieszczony przed jednym ze sklepów plakat zachęcał, by „Kopać dla zwycięstwa”, zupełnie jakby była najwyższa pora na wykopki.

Na horyzoncie, tam gdzie znajdowało się Siatę, nerwowe palce reflektorów próbowały z zapałem wymacać wśród chmur bombowce. Dotąd nie udało im się to ani razu.

Policjant skręcił za róg i jego miarowe kroki odbijały się echem od pogrążonych w ciszy budynków.

Kroki dotarły do kościoła metodystów i teoretycznie powinny skierować się w dół Paradise Street, tyle że od poprzedniej nocy Paradise Street już nie było.

Przy kościele parkowała ciężarówka. Zza niedokładnie zasuniętej brezentowej płachty w tyle wydobywała się cienka smuga światła.

Kroki ucichły, za to rozległo się donośne pukanie i głos:

– Tu nie wolno parkować, panowie. Mandat wynosi jeden kubek herbaty i zapomnimy o tym przykrym incydencie, co?

Brezent poruszył się i z samochodu wyskoczył żołnierz, przy okazji odsłaniając wnętrze ciężarówki skąpane w ciepłym blasku buzującego piecyka; siedziało tam kilku wojskowych, paląc papierosy i gawędząc.

– Dajcie no, chłopaki, kubek i kanapkę dla sierżanta – odezwał się dziarsko i uśmiechnął się do policjanta.

Z wnętrza wręczono mu aluminiowy kubek gorącej, czarnej herbaty oraz kanapkę grubością przypominającą cegłę.

– Zobowiązany. – Policjant przyjął kubek i kanapkę i oparł się o bok ciężarówki. – I jak idzie? Nie słyszałem wybuchu.

– To dwustupięćdziesięciofuntówka – wyjaśnił żołnierz. – Leży w piwnicy, musiała przebić strop. Nieźle oberwaliście ostatniej nocy. Chce pan ją obejrzeć, sierżancie?

– To bezpieczne?

– Oczywiście, że nie! – oznajmił radośnie żołnierz. – Dlatego tu jesteśmy, nie? Jak pan chce, to proszę za mną. – Starannie dogasił papierosa i zatknął niedopałek za ucho.

– Myślałem, że będziecie jej bez przerwy pilnować – odezwał się policjant.

– Jest środek nocy i siąpi. A poza tym kto miałby ochotę ukraść niewypał ćwierćtonowej bomby lotniczej?

– Niby tak, ale...

Od strony rumowiska, które wczoraj jeszcze było Paradise Street, rozległ się odgłos zsuwających się cegieł.

– ...chyba ktoś ma taką ochotę – dokończył sierżant.

– Przecież rozstawiliśmy tablice ostrzegawcze?! A przerwę zrobiliśmy tylko na herbatę!

Pod ich nogami zachrzęściły zaścielające ulicę odłamki cegieł.

– To bezpieczne, prawda? – upewnił się ponownie sierżant.

– Jak ktoś zwali na nią kupę cegieł, to nie będzie bezpieczne – zirytował się saper. – Na pewno nie będzie! Ej, ty!

Zza chmur wyjrzał księżyc, oświetlając okolicę, a przy tej okazji czyjąś sylwetkę po drugiej stronie pozostałości po Paradise Street.

Sierżant zahamował z piskiem obcasów.

– No nie! – jęknął szeptem. – To pani Tachyon.

Saper także przyhamował i przyjrzał się dokładniej drobnej postaci ciągnącej przez rumowisko jakiś metalowy wózek.

– Kto?

– Tylko cicho i spokojnie – polecił policjant, oświetlając sobie twarz latarką i wykrzywiając się w parodii przyjaznego uśmiechu, co dało raczej upiorny efekt. – To pani, pani Tachyon? Tu sierżant Bourke. Trochę chłodno o tej porze na ulicy, prawda? Mamy miłą, ciepłą celę na posterunku i jak sądzę, mogę chyba obiecać duży kubek gorącego kakao, jeśli pani ze mną pójdzie. Co pani na to, pani Tachyon?

– Czytać nie potrafi czy co? – szepnął saper. – Odbiło jej? Jest przy tej ruinie z niewypałem!

– Tak... nie... ona jest po prostu inna... Trochę... szurnięta...– odszepnął policjant i dodał głośno: -Niech pani tam zostanie, zaraz po panią przyjdziemy! Lepiej, żeby się pani nie potknęła na tych śmieciach, prawda?

– Czy ona przypadkiem nie szabrowała tu czego? Plądrowanie zbombardowanych domów jest karane przez rozstrzelanie...

– Nikt tu nie będzie nikogo rozstrzeliwał! A już na pewno nie jej. Poza tym myją znamy. Zeszłą noc spędziła w celi – wyjaśnił sierżant.

– Za co?

– Za nic. Gdy noc jest chłodna, pozwalamy jej spać w wolnej celi. Dałem jej parę starych butów mojej mamy... przypatrz się pan jej: mogłaby być pańską babką. Bidactwo.

Pani Tachyon przyglądała się im podejrzliwie (co potęgowała zaawansowana krótkowzroczność), ale spokojnie stała i czekała. Najwyraźniej głos sierżanta miał na nią zbawiennie łagodzący wpływ. Gdy podeszli bliżej, saper ujrzał zasuszoną staruszkę, ubraną w coś, co wyglądało na wieczorową kreację, na którą naciągnęła kilka warstw diametralnie się od siebie różniącego odzienia. Na głowie miała wełnianą narciarkę z pomponem, a przed sobą pchała druciany, sklepowy wózek na kółkach. Wózek miał metalową tabliczkę.

– Tesco – odczytał saper. – Co to takiego?!

– Skąd mam wiedzieć, gdzie ona znajduje te wszystkie śmieci?!

Wózek pełen był czarnych worków, pomiędzy którymi znajdowały się słoiki.

– Wiem, gdzie to znalazła! – Saper ucieszył się na ich widok. – W fabryce przetworów po drugiej stronie ulicy!

– Pół miasta było tam dziś rano – ostudził go policjant. – Kilka słoików korniszonów to żaden szaber. Lepiej, żeby ludzie zjedli, niż miałoby się zepsuć.

– Pewnie, że lepiej, ale nie można ludzi do tego zachęcać. Za pozwoleniem, chciałbym obejrzeć te... Au! – Ledwie wyciągnął rękę w stronę wózka, gdy spomiędzy worków wyprysnęło coś podobnego do niewielkiego, za to wściekłego demona składającego się głównie ze ślepiów i pazurów i poorało mu boleśnie dłoń. – Cholera by cię! Sierżancie...

Sierżant zdążył się jednakże cofnąć na bezpieczną odległość.

– To Guilty! – wyjaśnił spokojnie. – Na pańskim miejscu bym się cofnął.

Pani Tachyon cmoknęła i oznajmiła:

– Thunderbirdy poleciały! Co, nie ma bananów? Tak ci się tylko wydaje, stara purchawo! – Po czym odwróciła się i oddaliła z godnością, ciągnąc za sobą wózek.

– Nie tam! – wrzasnął saper.

Pani Tachyon zignorowała go i wspięła się na stertę cegieł, wciąż z wózkiem. Sterta zachwiała się i z łoskotem zaczęła się osypywać. Jedna z cegieł trafiła w coś, co zadźwięczało metalicznie. Saper i policjant zamarli w pół ruchu. Księżyc na wszelki wypadek schował się w chmury. W ciemnościach coś zaczęło tykać. Tykanie było stłumione i nieco oddalone, ale w zupełnej ciszy słyszeli je wręcz idealnie.

Sierżant powoli i ostrożnie postawił uniesioną nogę na jezdni i szepnął:

– Ile czasu mija od tykania do wybuchu? Odpowiedział mu oddalający się tupot – saper ulotnił się z podziwu godną szybkością.

Sierżant natychmiast podążył w jego ślady.

Dotarł mniej więcej do połowy pozostałości po Paradise Street, nim świat za nim zrobił się gwałtownie rozrywkowy.

Na High Street w Blackbury była dziewiąta wieczór. W witrynie sklepu ze sprzętem audio-wideo ekrany dziewięciu telewizorów wypełniał ten sam obraz, którego nikt nie oglądał. Po pustym chodniku wiatr gnał gazetę, póki nie zaplątała się w ozdobny klomb. Wiatr się nie zniechęcił – znalazł pustą puszkę po piwie i potoczył ją dalej, ale i ta rozrywka nie trwała długo – puszka wybrała pozostanie w rynsztoku.

Rada Miasta Blackbury nazywała High Street „rejonem pieszych” albo „obszarem udogodnień”, choć nikt nie miał pojęcia, na czym to ostatnie miało polegać i o jakie tu konkretnie udogodnienia chodziło. Bo na pewno nie o ławeczki, których co prawda było sporo, ale zostały tak przemyślnie skonstruowane, że nie dało się na nich zbyt długo wysiedzieć. Może chodziło o ozdobne kwietniki, na których regularnie rosły opakowania po chrupkach i batonikach, a sezonowo także po lodach. W każdym razie nie chodziło o ozdobne drzewa, pięknie wyglądające na projektach, ale na skutek różnorakich oszczędności i zmian koncepcyjnych nie istniejące w naturze.

I na pewno nie chodziło o lampy jarzeniowe, które sprawiały, że noc wydawała się zimna jak lód.

Gazeta ożyła ponownie– z kwietnika przeleciała do żółtego kosza na śmieci i owinęła się wokół niego. Kosz wyglądał jak gruby, obrzydliwy pies z otwartym pyskiem.

Coś wylądowało w pobliskiej alejce z głuchym łupnięciem i jęknęło:

– Tik-tak. Au! Gdzie ten szpital...

Ciekawostką w kwestii martwienia się, co Johnny Maxwell odkrył już dawno temu, jest to, że zawsze znajdzie się coś nowego, o co można się pomartwić.

Kirsty twierdziła, że dzieje się tak dlatego, iż jest urodzonym pesymistą, ale pewnie była zazdrosna, bo sama nigdy o nic się nie martwiła. Za to robiła się zła i zrobiła, co mogła, by z tym skończyć, cokolwiek by to było. Prawdę mówiąc, zazdrościł jej umiejętności decydowania o tym, co należy zrobić, jak i robienia tego, co trzeba, by przestało ją złościć. Aktualnie w zwykłe dni ratowała planetę (wieczorem), a w weekendy lisy (też wieczorem). A on starym zwyczajem się martwił. Zwykle tym samym, co zawsze: szkołą, pieniędzmi i czy można złapać AIDS, oglądając telewizję. Czasami jednak wyskakiwało jakieś zmartwienie takiego kalibru, że hurtem likwidowało pozostałe. Teraz był to jego własny umysł. – To nie dokładnie to samo, co być chorym – oznajmił Yo-less, który przegryzł się przez całą encyklopedię medyczną matki.

– To w ogóle nie to samo, co być chorym. Jak ci się przytrafiło dużo złych rzeczy, to zdrowo jest być w depresji – poprawił go Johnny. – To ma sens, nie? Jak interes trzeba zamknąć, ojciec odszedł, a matka odpala jednego papierosa od drugiego i wszystkim naokoło opowiada z uśmiechem, że jeszcze nie jest tak źle, to dopiero jest choroba!

– Też racja – zgodził się Yo-less, który czytał też coś z psychologii.

– Moja babka sfiksowała, to też choroba, nie? – dodał Bigmac. – Ona... au!

– Przepraszam, nie patrzyłem, gdzie stawiam nogi – wyjaśnił Yo-less. – Ale ty też nie.

– To tylko sny – mruknął Johnny. – To żadne szaleństwo...

Choć musiał przyznać, że w ciągu dnia też zdarzało mu się śnić, i to sny tak wyraziste, że wypełniały oczy, uszy i umysł... Samoloty i bomby... I skamieniała mucha.

Zawsze koszmarom towarzyszyła mucha. Nieduża, taka w kawałku bursztynu. Nawet nie była specjalnie przerażająca – po prostu stara: miała parę milionów lat. Tylko dlaczego była w tych koszmarach? To, że kiedyś robił projekt[1] o takiej musze, to jeszcze chyba nie powód, żeby mu się śniła, i to w dodatku w dzień.

A najgorsi są nauczyciele – zamiast zwyczajnie rzucić kredą w człowieka, gdy nie uważa, to się zaczynają martwić, wysyłać do domu kartki, a jego samego wysyłać do specjalisty. Ten specjalista okazał się zresztą nie taki straszny, no i przynajmniej dzięki wizycie Johnny nie był na matmie. Zawsze jakaś korzyść.

Na jednej z kartek pisało, że jest „zakłócony”. Ciekawe sformułowanie. Naturalnie nie pokazał jej mamie; i tak miała dość zmartwień.

– Jak ci leci z dziadkiem? – zainteresował się Yo-less.

– Nieźle. Ostatnio zaczął się specjalizować w grzankach i w niespodziankowych niespodziankach.

– W czym?

– W puszkach bez nalepek, które za pół darmo sprzedają w supermarkecie. Kupuje je w przemysłowych ilościach i ma dobrą rękę. Wiesz, jak się otworzy, to trzeba potem zjeść...

Yo-less z lekka poszarzał i z pewnym trudem przełknął ślinę.

– Brzoskwinie i kotleciki nie są aż takie złe! – oburzył się Johnny.

W milczeniu wędrowali pogrążoną w wieczornym mroku ulicą.

Najgorsze jest to, myślał Johnny, że nie jesteśmy zbyt dobrzy, a najsmutniejsze to, że nie jesteśmy zbyt dobrzy nawet w byciu niezbyt dobrymi.

Na przykład Yo-less – jak się na niego popatrzyło, to miał możliwości. Był czarny. Technicznie rzecz biorąc, ale jednak. Tymczasem nigdy nie przekręcał wyrazów, nie był leniwy, a jedyną osobą, do której zwracał się „matka”, była jego rodzicielka. Yo-less oczywiście twierdził, że powyższe zarzuty wynikają z rasowego stereotypu, ale prawda musiała być inna: Yo-less był mutantem. Czapkę baseballową zawsze wkładał daszkiem do przodu, a czasami nosił krawat. Mutant.

Albo Bigmac. Bigmac był dobry... na przykład w matematyce. To znaczy w pewnym sensie był dobry: doprowadzał nauczycieli do szału. Wystarczyło, że popatrzył na jakieś upiorne równanie, i stwierdzał, iż x = 2,75. I miał rację. Zawsze. Naturalnie nigdy nie wiedział dlaczego – po prostu tak było i koniec. A to nieodmiennie doprowadzało belfrów do szewskiej pasji, bo matematyka nie polega wcale na znaniu właściwych wyników, tylko na pokazywaniu, jak do nich dojść, nawet jeśli w samym liczeniu ktoś się kropnął. Poza tym Bigmac był skinem. Ostatnim w Blackbury (nie licząc Bazza i Skazzy, ale ich po pewnej wycieczce samochodowej[2] nie można było zaliczać do czegokolwiek). Miał też na kostkach dłoni napis „Love” i „Hat”, ale jedynie długopisem, bo gdy szedł się wytatuować, to zemdlał. Aha: Bigmac próbował też bez powodzenia hodować tropikalne rybki.

Co się zaś tyczy Wobblera... Wobbler nawet nie był hackerem. Chciałby być, ale jakoś nikt nie chciał go za takiego uznać. Fakt: grzebał w komputerach i nielegalnie kopiował gry, a chciałby umieć pisać zadziwiające programy i być milionerem przed dwudziestką. Ale pewnie skończy się na tym, że będzie zadowolony, jeśli jego komputer nie będzie śmierdział przy każdym dotknięciu spalonym plastykiem.

A co do Johnny’ego...

...Jeśli się wariuje, to czy się o tym wie? A jeśli się nie wie, to skąd wiadomo, że się nie zwariowało?! – ostatnimi czasy Johnny’ego można było sprowadzić do tego typu pytań.

– To w sumie nie był taki zły film – ocenił Wobbler. Tak w ogóle bowiem wracali z małej sali Blackbury

Odeon, gdzie regularnie i z maniackim uporem oglądali wszystko, co mogło pokazywać promienie laserowe i tym podobne efekty.

– Nie można podróżować w czasie i czegoś nie na-mieszać – sprzeciwił się Yo-less.

– Przecież właśnie o to chodzi – zdziwił się Bigmac. – Ja bym tam wstąpił do policji czasu. Jakby taka była, ma się rozumieć. Wracasz i pytasz takiego: „Ty jesteś Adolf Hitler?”, a jak ci mówi: „Achtung, naturalnie ja”, to łup go ze strzelby kaliber dwadzieścia i po problemie.

– Tak, ślicznie. – Yo-less potrafił być cierpliwy. – A gdybyś tak przez przypadek odstrzelił własnego dziadka?

– Bym nie odstrzelił: ni krzty nie był podobny do Adolfa Hitlera.

– A poza tym nie jesteś takim dobrym strzelcem -dodał Wobbler. – Z klubu paintballowego cię wyrzucili, nie?

– Ale z zazdrości, że to nie oni wymyślili paintballowy granat ręczny. Dopiero ja im musiałem pokazać.

– Akurat na dwulitrowej puszce farby olejnej? Nie było mniejszych?

– Nie bardzo miałem czas wybierać. Ta była pod ręką... W każdym razie robiła za granat, i to skutecznie.

– Oni mówili, że mogłeś choć otworzyć wieczko. Sean Stevens musiał mieć zszyty łeb...

– Musiał mi się nawinąć pod rękę?

– Nie miałem na myśli faktycznego strzelania do twojego prawdziwego dziadka! – Yo-less stracił cierpliwość, toteż użył fali akustycznej, by zawrócić rozmowę na właściwe tory. – Chodziło mi o jakieś takie namieszanie w przeszłości, że ty się nigdy nie rodzisz albo że maszyna do podróży w czasie nigdy nie zos...