Zle_psy__w_imie_zasad_-_Patryk_Vega.pdf

(1044 KB) Pobierz

Moim kolegom policjantom.

Bohaterom, którzy oficjalnie nie istnieją

Imiona, nazwiska, funkcje i wydziały żyjących

rozmówców zostały zmienione

Wstęp

Kiedy w 2000 roku wszedłem do pałacu Mostowskich w Warszawie, gdzie mieści się Komenda

Stołeczna Policji, powitały mnie odrapane ściany, falująca klepka i stalowe meble pamiętające czasy

poprzedniego ustroju. Przy drzwiach Wydziału ds. Zabójstw stała skarbonka, do której można było

wrzucić drobne na pokarm dla rybek. Jeden z oficerów wskazał na wielkie akwarium: „Teraz już

mamy dla kogo żyć”. Wcześniej przez telefon powiedział mi, że pracują nad nową sprawą od sześciu

dni. Nie brałem tego dosłownie aż do chwili, gdy w drugim pokoju zobaczyłem rozłożone łóżka

polowe, plecaki z ubraniami i plastikowe tacki po jedzeniu. Za pracę w nienormowanym czasie

zarabiali wtedy 1580 złotych brutto miesięcznie, a informacje z ekranu komputera przepisywali

ręcznie, ponieważ zepsuła im się ostatnia sprawna drukarka. Żartowali, że przeciętny pracownik pionu

operacyjnego to „alkoholik i rozwodnik z dwójką dzieci i psem, który nie aportuje”. Istotnie, siedmiu

z jedenastu policjantów w tej sekcji było już rozwiedzionych. Jak się potem dowiedziałem, był to

jeden z najbardziej elitarnych wydziałów policji, który w 2000 roku osiągnął osiemdziesiąt siedem

procent wykrywalności.

Poznałem wtedy kilkunastu doskonałych oficerów operacyjnych, których nazwisk nie mogę

ujawnić, oprócz jednego – Sławka Opali, ksywa Legenda. Spędziłem z nimi blisko dwa lata

w charakterze osoby przybranej, to znaczy uczestniczącej w działaniach policji na ściśle określonych

zasadach. Mogłem brać udział w przesłuchaniach, rozpytaniach, odprawach i wszystkich akcjach

policyjnych – na własne ryzyko, czyli w kamizelce kuloodpornej, ale bez broni. Przychodziłem do

komendy o tej samej godzinie co oficerowie operacyjni, opuszczałem ją razem z nimi, a potem

szedłem z nimi na wódkę. To, czego wtedy doświadczyłem, utwierdziło mnie w przekonaniu, że

oficerowie, których poznałem, mają niewiele wspólnego ze stereotypem policjanta funkcjonującym

w społeczeństwie. Moi rozmówcy walczyli nie tylko z przestępstwami – na co dzień borykali się

z niedoskonałościami ustawy o policji, stosami formularzy, brakiem właściwego sprzętu,

z prokuratorami oraz z przełożonymi takimi jak kwatermistrz „wyliczający ilość nożyczek na

policjanta rocznie”, który, „gdyby nie filmy o Kojaku, nie widziałby zbója na oczy”. Mimo tych

trudności oficerowie z Wydziału ds. Zabójstw pozostawali najlepsi. Byli rasowymi psami

i rozwiązywali blisko dziewięćdziesiąt dziewięć procent najcięższych spraw, a nikt nigdy nie słyszał

o ich pracy, bo oficjalnie nie istnieli. Sami o sobie mówili, że są „ostatnimi żyjącymi romantykami”.

Instrukcja operacyjna mówiła, że oficer operacyjny nieustannie porusza się na granicy prawa. Ta

granica jest cienka i jej interpretacja wielokrotnie zależy od operacyjniaka. Pamiętam, jak policjanci

z Wydziału ds. Zabójstw pierwszy raz zabrali mnie na spotkanie z gangsterami, podczas którego

musiałem udawać oficera ze stołecznej. Najbardziej uderzające było dla mnie to, że nie potrafiłem

stwierdzić, kto z siedzących przy stoliku jest z policji, a kto z mafii, bo jedni i drudzy wyglądali