XI. Lokacja Lublina a otoczenie miasta.pdf

(390 KB) Pobierz
Lokacja LubLin a
a ziemia LubeLska
Lokacje miast były w średniowieczu impulsem do
rozwoju całej okolicy.
Melioratio terrae,
jak okresla-
no proces zakładania nowych miast i wsi oraz prze-
noszenia starych na nowe zasady funkcjonowania,
oparte na prawie niemieckim, objął w XIV wieku
również okolice Lublina.
Oparcie ustroju wsi na prawie niemieckim, polega-
ło m.in. na nadaniu przez właściciela wsi osadnikom
gruntu w zamian za roczny czynsz płacony przez nich
w gotówce. Obowiązki i prawa właściciela oraz osad-
ników (a także działającego w imieniu właściciela wój-
ta lub sołtysa) były szczegółowo określone na piśmie:
w przywileju lub dokumencie lokacyjnym.
Intensywne zagospodarowanie rolnicze terenu,
za pomocą lokacji na prawie niemieckim, miało na
celu oprócz bezpośredniego zwiększenia docho-
dów właścicieli (króla i rycerstwa) dzięki czynszom
płaconym przez osadników, także wzmocnienie
gospodarcze miast (poprzez tworzenie lokalne-
go rynku zbytu dla produkcji rzemieślniczej miasta)
i poprawę bezpieczeństwa traktów handlowych.
Jest to widoczne także w przypadku Lublina i jego
okolicy. Władysław Łokietek w tym samym roku, w któ-
rym sprzedaje wójtostwo lubelskie Maciejowi z Opa-
towca (1317) wydaje przywilej dla rycerzy Dzierżka
i Ostasza z Bejsc, protoplastów ważnego w XVI w. rodu
Firlejów, w którym przenosi ich wsie, w tym: Dąbrowicę,
Mełgiew, Janowice, Motycz i Sławin, na prawo średz-
kie. Charakterystyzne, że wsie te położone były wzdłuż
traktu z zachodu na Ruś, biegnącego przez Lublin.
Kazimierz Wielki w ciągu swego panowania bli-
żej interesował się sprawami Lublina i jego okolicy.
W roku 1342, po niszczącym najeździe tatarskim
m.in. wzmocnił gospodarczo wójta lubelskiego.
Franczko z Moguncji, który wówczas za 140 kóp
groszy praskich nabył lubelskie wójtostwo, otrzy-
mał od króla także dwie podlubelskie wsie: Brono-
wice i Konopnicę.
W kolejnych latach swego panowania Kazimierz
Wielki lokował na prawie niemieckim dwie królew-
skie wsie położone przy drodze z Lublina do Kra-
kowa: Wrotków w roku 1349 oraz Zemborzyce w
1364.
W nowo zakładanych wsiach budowano młyny,
stawy rybne oraz karczmy, które powiększały do-
chody właścicieli, ale także zwiększały poziom ży-
cia mieszkańców. Rozwój wsi wpływał na rozwój
gospodarczy miasta, które było rynkiem wymiany
handlowej i ośrodkiem produkcji rzemieślniczej,
której wytwory kupowali zarówno mieszkańcy mia-
sta, jak i okolicznych wsi.
BABIN
Wraz z rozwojem nowych wsi powstawały w nich
parafie. W stanowiącej własność wójta lubelskiego
Konopnicy (kupionej w 1400 roku przez radę miej-
ską Lublina) jeszcze w XIV wieku powstała nowa
parafia. Podobnie w królewskich Zemborzycach,
gdzie pleban wzmiankowany jest w 1428 roku (pa-
rafia zapewne powstała przed k. XIV w.).
BYSTRZYCA
SOBIANOWICE
JASTKÓW
By
s
ca
zy
t
CZECHÓW
DĄBROWICA
1317
MOTYCZ
1317
SŁAWIN
1317
JANOWICE
1317
BRONOWICE
LUBLIN
II poł. XIII w.
KONOPNICA
1317
1342
nadana
wójtowi lubelskiemu
1342
WROTKÓW
1349
1342
nadane wójtowi lubelskiemu
r
DZIESIĄTA
MEŁGIEW
1317
teKSt I RyS.: BIuRO MKZ uM LuBLIn/HuBeRt MąCIK
parafia powstała do k. XIV w.
miejscowość lokowana
za panowania Władysława Łokietka
miejscowość lokowana
przez Kazimierza Wielkiego
ZEMBORZYCE
1364
KRĘŻNICA
1349
inne miejscowości wzmiankowane
w źródłach przed 1370 r.
drogi
dzisiejsza granica Lublina
data lokacji na prawie niemieckim
BYSTRZEJOWICE
Miejski Konserwator Zabytków zaprasza w
niedzielę 18 września 2011 roku o godzinie 16.30
do klasztoru oo. Dominikanów na ul. Złotej 9
na spotkanie i dyskusję o historii Lublina:
Pełna lokacja Lublina w średniowieczu oraz jego rozwój przestrzenny
w II połowie XX wieku – kamienie milowe historii Lublina i Lubelszczyzny?
z udziałem:
prof. Ryszarda Szczygiła
– historyka, znawcy dziejów Lublina
i
doc. Romualda Dylewskiego
– urbanisty, który przez wiele lat pracował nad rozbudową miasta.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin