Brentano Franz - Psychologia z empirycznego punktu widzenia.pdf

(16506 KB) Pobierz
B I B L I O T E K A
K L A S Y K Ó W
F I L O Z O F I I
BRENTANO
Psychologia
z empirycznego
punktu widzenia
WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN
BIBLIOTEKA
KLASYKÓW
FILOZOFII
FRANZ BRENTANO
PSYCHOLOGIA
Z EMPIRYCZNEGO PUNKTU
WIDZENIA
Przełożył, wstępem i przypisami opatrzył
WŁODZIMIERZ GALEWICZ
1999
WYDAWNICTWO NAUKOWE PWN
Dane
o
oryginale
Franz Brentano,
Psychologie vom empirischen Standpunkt
pod red. Oskara Krausa, wyd. II, tomy 1-2, Leipzig 1924-1925
Okładkę i obwolutę projektował
Wiesław Kosiński
Redaktor
Hanna Marciniak
SPIS TREŚCI
Wstęp. Brentana anatomia życia psychicznego
(Włodzimierz Galewkz)
XIII
PSYCHOLOGIA
Z EMPIRYCZNEGO PUNKTU WIDZENIA
Tom pierwszy
Słowo wstępne [do I wydania z 1874 r.]
3
Księga
pierwsza
P S Y C H O L O G I A JAKO NAUKA
Copyright © for the Polish edition by
Wydawnictwo Naukowe PWN SA
Warszawa 1999
Rodział I. O pojęciu i zadaniu nauki zajmującej się psychiką .
§ 1. Definicja psychologii jako nauki o duszy
§ 2. Definicja psychologii jako nauki o fenomenach psychicz-
nych
§ 3. Swoista wartość psychologii
Rodział II. O metodzie psychologii, a szczególnie o doświadczeniu
stanowiącym jej podstawę
§ 1. Szczególne zainteresowanie wiążące się z badaniem meto-
dy psychologii
§ 2. Spostrzeżenie wewnętrzne jako źródło doświadczenia psy-
chologicznego. Nie powinno być ono mieszane z wewnęt-
rzną obserwacją
§ 3. Rozpatrywanie wcześniejszych fenomenów psychicznych
w pamięci
7
8
15
30
ISBN 83-01-12908-5
Wydawnictwo Naukowe PWN SA
00-251 Warszawa, ul. Miodowa 10
tel.: (0-22) 695-43-21
faks: (0-22) 826-71-63
e-mail: pwn@pwn.com.pl
http://www.pwn.com.pl
41
41
42
50
§ 4. Pośrednie poznawanie cudzych fenomenów psychicznych
na podstawie ich przejawów
§ 5. Badanie życia psychicznego prostszego niż nasze . . .
§ 6. Rozpatrywanie chorobliwego życia psychicznego . . .
§ 7. Badanie niezwykłych faktów w życiu jednostek i narodów
Rozdział III. Dalszy ciąg rozważań o metodzie psychologii. O in-
dukcji najwyższych praw psychicznych
§ 1. Indukcyjne ustalanie najogólniejszych właściwości nie za-
kłada poznania praw średniego szczebla
§ 2. Nieodzowność określenia podstawowych klas zjawisk psy-
chicznych. Okoliczności, które je umożliwiają i ułatwiają
§ 3. Jednym z pierwszych i ogólnie najważniejszych jest bada-
nie dotyczące elementów psychicznych
§ 4. Najwyższe prawa następstwa fenomenów psychicznych,
do których prowadzi indukcja oparta na doświadczeniu
wewnętrznym, są ściśle biorąc prawami empirycznymi .
§ 5. O przeprowadzonej przez Horwicza próbie oparcia psy-
chologii na fizjologii
§ 6. O powodach, dla których Maudsley uważa, że badanie
fenomenów psychicznych jest możliwe wyłącznie na dro-
dze fizjologicznej
§ 7. Czy przy dzisiejszym stanie fizjologii jest rzeczą wskazaną
na podstawie jej danych starać się sprowadzić następstwo
fenomenów psychicznych do właściwych praw podstawo-
wych
Rozdział IV. Dalszy ciąg rozważań o metodzie psychologii.
Niedokładny charakter jej najwyższych praw. Dedukcja i we-
ryfikacja
§ 1. Bez pomiaru intensywności fenomenów psychicznych nie
sposób ustalić ścisłych praw ich następstwa
§ 2. O podejmowanych przez Herbarta i Fechnera próbach
znalezienia określeń miary dla fenomenów psychicznych
§ 3. O wyprowadzaniu szczególnych praw następstwa zjawisk
psychicznych za pomocą metody dedukcyjnej i tzw. od-
wrotnej metody dedukcyjnej
§ 4. O metodzie, którą należy stosować przy rozważaniach
dotyczących nieśmiertelności
Księga
druga
52
57
59
61
O FENOMENACH PSYCHICZNYCH W OGÓLE
64
64
64
65
68
69
79
Rozdział I. O różnicy między fenomenami psychicznymi i fizycz-
nymi
§ 1. Konieczność wnikliwego zbadania tej kwestii . . . .
§ 2. Objaśnienie tej różnicy na przykładach
§ 3. Fenomeny psychiczne są przedstawieniami albo mają
przedstawienia za podstawę
§ 4. Określenie zjawisk psychicznych przez brak rozciągłości.
Zarzuty przeciwko temu określeniu
§ 5. Charakterystyczne dla fenomenów psychicznych jest od-
niesienie do jakiegoś przedmiotu
§ 6. Fenomeny psychiczne mogą być spostrzegane tylko przez
świadomość wewnętrzną; przy fizycznych możliwe jest
tylko spostrzeżenie zewnętrzne
§ 7. Fenomeny fizyczne mogą istnieć tylko fenomenalnie, psy-
chiczne także w rzeczywistości
§ 8. Czy i ewentualnie w jakim sensie jest prawdą, że fenome-
ny psychiczne mogą występować zawsze tylko jeden po
drugim, fizyczne zaś także równocześnie
§ 9. Zestawienie definicji nauki o fenomenach fizycznych i na-
uki o fenomenach psychicznych
Rozdział II. O świadomości wewnętrznej
§ 1. W jakim sensie posługujemy się wyrazem „świadomość"
§ 2. Czy istnieje nieświadoma świadomość? Różnice zdań filo-
zofów. Pozorna niemożliwość rozstrzygnięcia tego pytania
§ 3. Cztery drogi, na których można starać się wykazać ist-
nienie nieświadomej świadomości
§ 4. Próby wykazania istnienia nieświadomej świadomości
przez wnioskowanie ze skutku o przyczynie. Niepowodze-
nie tych prób
§ 5. Próby dokonania tego samego przez wnioskowanie z przy-
czyny o skutku. Także one okazują się niewystarczające .
§ 6. Próba, która opiera się na funkcjonalnym stosunku po-
między świadomym fenomenem psychicznym i odnoszącą
się do niego świadomością. W tym zakresie, w jakim ten
stosunek daje się poznać, przemawia on raczej przeciwko
tej supozycji
Ul
111
112
114
122
126
130
131
134
138
143
143
145
149
93
96
96
98
104
107
150
165
170
§ 7. Próba, która opiera się na tym, że przyjęcie, iż każdy
fenomen psychiczny jest przedmiotem jakiegoś fenome-
nu psychicznego, prowadzi do nieskończononej kompli-
kacji
§ 8. Przedstawienie i przedstawienie przedstawienia występują
w jednym i tym samym akcie
§ 9. Dlaczego nie jest możliwa obserwacja wewnętrzna i dla-
czego przyjęcie, że każdy fenomen psychiczny jest świado-
my, nie prowadzi do nieskończonego powikłania . . .
§ 10. Potwierdzenie wygłoszonej tezy przez zgodne świadectwo
różnych psychologów
§ 11. Dlaczego zazwyczaj sądzi się, że przedstawienie towarzy-
szące ma taką samą intensywność co przedstawienie, któ-
remu towarzyszy
§ 12. Zarzut, który opiera się na spostrzeżeniu niesłyszenia,
i rozwiązanie tej trudności
§ 13. Nie ma nieświadomych czynności psychicznych . . .
Rozdział III. Dalsze rozważania o świadomości wewnętrznej .
§ 1. Z aktami psychicznymi często wiąże się odnoszący się do
nich sąd
§ 2. Towarzyszące poznanie wewnętrzne zawiera się w samym
akcie, któremu towarzyszy
§ 3. Towarzyszący sąd wewnętrzny nie prezentuje się jako
złożony z podmiotu i orzecznika
§ 4. Każdy akt psychiczny jest wewnętrznie spostrzegany .
§ 5. Często oprócz przedstawienia i poznania występuje w nas
jeszcze trzeciego rodzaju świadomość aktu psychicznego,
mianowicie uczucie, które się do niego odnosi i również
jest w nim samym zawarte
§ 6. Także ten rodzaj świadomości wewnętrznej towarzyszy
bez wyjątku wszystkim naszym czynnościom psychicznym
§ 7. Zebranie wyników dwóch ostatnich rozdziałów . . .
Rozdział IV. O jedności świadomości
§ 1. Sformułowanie pytania
§ 2. Nasze równoczesne czynności psychiczne należą wszystkie
do jednej realnej całości
§ 3. Co oznacza jedność świadomości i czego ona nie ozna-
cza?
§ 4. Zarzuty C. Ludwiga i A. Langego przeciwko jedności
świadomości i przeciwko dowodowi, który upewnia nas
o tych faktach
173
180
PSYCHOLOGIA
Z EMPIRYCZNEGO PUNKTU WIDZENIA
Tom drugi
244
183
186
Słowo wstępne [do wydania z 1911 r.]
Rozdział V. Przegląd najważniejszych prób klasyfikacji fenome-
nów psychicznych
§ 1. Platońskie rozróżnienie duszy pożądliwej, zapalczywej
i rozumnej
§ 2. Podstawowe podziały fenomenów psychicznych u Arys-
totelesa
§ 3. Późniejsze oddziaływanie klasyfikacji Arystotelesa. Wolff,
Hume, Reid, Brown
§ 4. Trójczłonowy podział na przedstawienie, uczucie i pożą-
danie. Tetens, Mendelssohn, Kant, Hamilton, Lotze. Co
było właściwą zasadą tego podziału?
§ 5. Przyjmowanie trzech klas podziału przez członków szkoły
Herbarta
§ 6. Podziały u Baina
§ 7. Zestawienie zasad stosowanych przy podstawowym po-
dziale
Rozdział VI. Podział czynności psychicznych na przedstawienia,
sądy oraz fenomeny miłości i nienawiści
§ 1. Odrzucenie podstawowych podziałów, które nie opierają
się na badaniu zjawisk psychicznych
§ 2. Podstawowy podział, który przyjmuje za zasadę różny
sposób odnoszenia się do immanentnego przedmiotu, na-
leży postawić przed wszystkimi innymi
§ 3. Trzema naturalnymi klasami podstawowymi są: przed-
stawienia, sądy oraz fenomeny miłości i nienawiści . .
§ 4. Jaką metodę należy obrać w celu usprawiedliwienia i uza-
sadnienia tego podziału
259
261
261
264
267
192
193
196
199
199
200
204
205
268
280
280
284
207
213
223
225
225
227
236
285
285
286
290
293

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin