Projektowanie architektoniczne.pdf

(29300 KB) Pobierz
Tomasz Malec
PROJEKTOWANIE
ARCHITEKTONICZNE
Wprowadzenie
do zawodu architekta
Poznaj zasady projektowania
architektonicznego
Spis treści
Wstęp ............................................................................................................................. 7
Rozdział 1.
Czym jest projektowanie?..................................................................................... 11
1.1. Wstęp do projektowania ...................................................................................... 11
1.2. Cel projektowania architektonicznego...................................................................14
1.3. Myślenie projektowe w architekturze....................................................................16
1.4. Jak postrzegają projektowanie architekci i inni projektanci?....................................18
Podstawowe zasady projektowania architektonicznego............................... 23
2.1. Kompozycja architektoniczna.............................................................................. 23
2.2. Zadania projektowe ............................................................................................ 25
2.3. „Przedmioty” projektowania architektonicznego....................................................28
2.4. Zakres opracowania projektowego ....................................................................... 32
2.5. Skala projektu.................................................................................................... 35
2.6. Zawartość architektonicznej dokumentacji projektowej ..........................................38
Narzędzia projektowe .............................................................................................45
3.1. Klasyczne narzędzia rysownicze — od ołówka do rapidografu................................45
3.1.1. Narzędzia do wykonywania szkiców koncepcyjnych
i rysunków pomocniczych........................................................................ 45
3.1.2. Narzędzia do sporządzania rysunków i plansz architektonicznych ............... 50
3.2. Nowoczesne narzędzia rysownicze — komputer i inne urządzenia.......................... 53
3.2.1. Komputer jako narzędzie rysownicze........................................................ 53
3.2.2. Narzędzia pomocnicze — drukarki i skanery............................................. 58
O współpracy architekta z klientem .................................................................. 61
4.1. Wiedza, doświadczenie i intuicja architekta .......................................................... 61
4.2. Czego oczekuje klient? ........................................................................................63
4.2.1. Wyobrażenie klienta o współpracy z architektem ....................................... 63
4.2.2. Wyobrażenie architekta o współpracy z klientem ....................................... 67
4.2.3. Najważniejsze potrzeby klientów na przykładzie budynków
mieszkaniowych — studium przypadku..................................................... 70
4.3. Które rysunki (i jak) pokazujemy naszym klientom? .............................................. 74
Najważniejsze źródła informacji w procesie projektowym............................. 81
5.1. Wybrane źródła literaturowe i internetowe............................................................ 81
5.2. Prawo budowlane i normy projektowe ..................................................................86
5.2.1. Po co jest prawo budowlane? ................................................................... 86
5.2.2. Budynki mieszkaniowe i inne .................................................................. 88
5.2.3. Mieszkania i ich pomieszczenia ................................................................92
5.2.4. Dostęp do budynku — dojścia, dojazdy, parkingi i garaże .......................... 94
5.3. Inwentaryzacj e ................................................................................................... 95
5.4. Istniej ące proj ekty architektoniczne.....................................................................101
Rozdział 2.
Rozdział 3.
Rozdział 4.
Rozdział 5.
6
Projektowanie architektoniczne
Rozdział 6.
Jak prowadzić proces projektowy? ...................................................................109
6.1. Najważniejsi uczestnicy procesu projektowego....................................................109
6.1.1. Architekt zarządzający projektem ........................................................... 109
6.1.2. Współpracownicy architekta i podwykonawcy .........................................111
6.2. Organizacja miejsca pracy ................................................................................. 115
6.3. Organizacja procesu projektowego..................................................................... 118
6.4. Rozpoczynamy projektowanie — proces przygotowawczy................................... 122
6.4.1. Postawienie problemu projektowego....................................................... 122
6.4.2. Zebranie niezbędnych danych .................................................................124
6.5. Projektowanie w praktyce..................................................................................127
6.5.1. Założenia proj ektowe i ich zmiany.......................................................... 127
6.5.2. Metody rozwiązywania problemów projektowych.................................... 128
6.5.3. Rozwiązanie problemu projektowego i jego weryfikacja........................... 132
Praktyka projektowa ............................................................................................137
7.1. Rodzaje rysunków i szkiców architektonicznych ................................................ 137
7.1.1. Myślenie na papierze............................................................................. 137
7.1.2. Szkice koncepcyjne i pomocnicze........................................................... 139
7.2. Pełna koncepcja projektowa .............................................................................. 144
7.3. Rysunki architektoniczno-budowlane..................................................................147
7.4. Rysunki wykonawcze, odtworzeniowe i detalu architektonicznego ........................155
Zakończenie. O kształceniu nakierunkach architektonicznych.................. 161
Literatura..................................................................................................................165
Akty prawne i norm y..............................................................................................171
Rozdział 7.
Wstęp
P rojektow anie architektoniczne
to podręcznik, którego zadaniem jest przygotowanie stu­
dentów do pracy w zawodzie architekta. Architekt jest współcześnie uczestnikiem gry
rynkowej, ze wszystkimi tego wadami i zaletami. Jego możliwości wykonywania pracy
projektowej są ograniczone chęciami i możliwościami, a także sytuacją na rynku projek­
towym. Wykonywana przez niego praca oraz jej efekty powinny więc stać na wyższym
poziomie niż dokonania konkurencji. Z tego powodu architekt powinien nieustannie dosko­
nalić swoje umiejętności, zdobywając doświadczenie oraz korzystając z doświadczenia
innych osób pracujących w branży projektowej. Z drugiej strony utrzymanie się na jakże
skomplikowanym rynku projektowym oraz rozwój działalności projektowej mogą dać
architektowi ogromną satysfakcję. Wynika ona zarówno z możliwości nieustannego obser­
wowania i weryfikacji rozwoju swoich kwalifikacji zawodowych, jak i umacniania swojej
pozycji rynkowej. Coraz silniejsza pozycja rynkowa jest bowiem ważnym czynnikiem
wpływającym na sukces zawodowy zarówno w aspekcie merytorycznym, jak i finansowym.
Aby podjąć się dowolnego zadania projektowego, architekt powinien dysponować określoną
wiedzą dotyczącą celu projektowania i umiejętnością myślenia projektowego. Dlatego też
rozdział pierwszy niniejszego podręcznika zawiera wprowadzenie do procesu projekto­
wego, ze szczególnym uwzględnieniem jego celu. W rozdziale tym zostało również opi­
sane postrzeganie projektowania przez reprezentantów zawodów mających z nim pośredni
lub bezpośredni związek — a więc współpracujących architektów i przedstawicieli poszcze­
gólnych branż projektowych — oraz ich klientów.
Należy podkreślić, że projektowanie architektoniczne jest usługą. Jest to usługa profesjo­
nalna, którą architekci świadczą swoim klientom. Poza wyjątkowymi przypadkami archi­
tekt najczęściej pracuje dla konkretnego klienta, który może być inwestorem, przyszłym
użytkownikiem budynku lub też może odgrywać inną rolę. Klient ten wynajmuje profe­
sjonalistę do realizacji określonego zadania projektowego, którego nie może rozwiązać
samodzielnie. Z tej właśnie przyczyny zatrudnia architekta.
W rozdziale drugim przedstawiono najważniejsze zasady projektowania w oparciu o poję­
cia: temat projektu, skala projektu oraz zakres opracowania. Wiedza dotycząca tych trzech
elementów pozwala projektantowi na świadome przystąpienie do procesu projektowego.
Decyzje podjęte na wstępnym etapie projektowym rzutują w ogromnym stopniu na osta­
teczny kształt projektu. W rozdziale tym opisano również rodzaje budynków, budowli
i terenów mogących być przedmiotami pracy projektowej architekta.
8
Projektowanie architektoniczne
Ze względu na wykorzystywanie przez architektów w różnych fazach projektowych odpo­
wiednich narzędzi, dostosowanych do wymogów określonych metod pracy, w rozdziale
trzecim zaprezentowano najważniejsze narzędzia i przybory kreślarskie oraz rysunkowe.
Ich opis uwzględnia typy rysunków, do których dane narzędzia lub przyrządy są najczęściej
wykorzystywane, a także sposób ich działania i możliwe do uzyskania za ich pomocą efekty.
W rozdziale tym uwzględniono nie tylko klasyczne narzędzia rysunkowe, ale i szeroko sto­
sowane obecnie narzędzia z poszerzonymi możliwościami archiwizacyjnymi, czyli kom­
puter z urządzeniami peryferyjnymi.
Rozdział czwarty przedstawia współpracę architekta z klientem wraz z jej charakterystyką.
Współpraca ta przebiega często w zróżnicowany sposób, zależny od wzajemnych oczeki­
wań i możliwości, nie zawsze czytelnych dla wszystkich uczestników procesu projek­
towego. Z tej przyczyny wyjaśniono podstawowe zasady komunikacji pomiędzy archi­
tektem a klientem oraz przedstawiono przyczyny potencjalnych konfliktów. Ponieważ
podręcznik ma służyć studentowi zorientowanemu rynkowo, zostały również przedsta­
wione wyobrażenia klienta co do zasad współpracy z architektem. Szczególną uwagę
zwrócono na oczekiwania klientów względem architektów oraz zasady wzajemnej współ­
pracy, mającej na celu dobro nie tylko obu stron, ale i projektowanej przestrzeni.
W rozdziale piątym podano najważniejsze informacje dotyczące podstawowych źródeł
wiedzy o projektowaniu architektonicznym. Jako najistotniejsze z nich zostały wymie­
nione: 1) doświadczenie projektowe, 2) wiedza nabyta w procesie edukacji architekto­
nicznej, stanowiąca podstawę dalszego rozwoju zawodowego, 3) bardzo przydatna litera­
tura polska i obcojęzyczna. W tym rozdziale zostały również opisane normy techniczne
i prawo budowlane w sposób pozwalający na zrozumienie ich roli w procesie projektowym.
Student może więc zdobyć wiedzę o normach technicznych i prawie budowlanym, zda­
jąc sobie jednocześnie sprawę z ich stopnia przydatności i możliwości zastosowania. Ze
względu na dużą ilość dostępnych opracowań dokumentacji architektonicznej przedsta­
wiono też możliwe źródła jej pozyskiwania oraz przydatność dla poszczególnych zadań
projektowych.
Rozdział szósty podręcznika obejmuje zagadnienia związane z zasadami prowadzenia
procesu projektowego przez architekta. Opisano w nim optymalne sposoby przygotowy­
wania danych projektowych niezbędnych do rozpoczęcia projektowania. Następnie przed­
stawiono najważniejsze zasady dotyczące prowadzenia całego procesu inwestycyjnego,
ze szczególnym uwzględnieniem projektowania. Celem tego sposobu przedstawienia
pracy architekta i jego współpracowników jest ukazanie miejsca projektowania w całej
inwestycji, w tym również wzajemnych powiązań oraz relacji pomiędzy uczestnikami
całego procesu inwestycyjnego. Istotnym elementem rozdziału szóstego jest wyjaśnienie
zadań i obowiązków architekta, inżynierów branżowych oraz ich klientów w procesie
inwestycyjnym w świetle wymagań rynku projektowego. W rozdziale tym zamieszczono
również informacje o wybranych problemach spotykanych w trakcie procesu projektowego,
a także o sposobach ich rozwiązywania.
W rozdziale siódmym zaprezentowano sposoby myślenia projektowego oraz techniki roz­
wiązywania określonych zadań projektowych. Wdrożenie do określonego sposobu myśle­
nia pozwala na świadome i prawidłowe podejmowanie decyzji projektowych, dzięki którym
można w pełni uczestniczyć w procesie projektowym, a z biegiem czasu — samodzielnie
Zgłoś jeśli naruszono regulamin