Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Olsztynie
Nazwa:
Pozycja Piska
(niem. Johannisburg Stellung)
Sytuacja:
Widok ogólny
Nr inwentarzowy:
2
Miejscowość:
Pisz
Gmina:
Powiat:
piski
Województwo:
warmińsko - mazurskie
Nazwa własna historyczna:
-
Nazwa własna współczesna:
Obiekt nieznanego przeznaczenia (pozostałość po wieży obserwacyjnej?)
Usytuowanie w terenie:
Obiekt znajduje się na południe od miasta pomiędzy drogą Pisz – Jeże a rzeką Pisą, w pobliżu rozwidlenia dróg leśnych i dawnego rowu przeciwpancernego.
Rok powstania/okres budowy - przebudowy:
1939r.
Materiał wykonania:
żelbet
Opis rozwiązań konstrukcyjno - materiałowych:
Ilość kondygnacji: 1 podziemna z podziałem na pomieszczenia (/).
Konstrukcja żelbetu, z prętami tworzącymi drabinę.
Historia obiektu/pozycji:
Obiekt ten w postaci studzienki (?) jest prawdopodobnie pozostałością istniejącej tu wieży obserwacyjnej. Analogicznym do tego obiektu wydaje się budowla oznaczona w niniejszym opracowaniu numerem 16.
W skład Pozycji Piskiej (niem. Johannisburg Stellung) wchodzi Punkt Oporu Pisz (Stützpunkt Johannisburg) wraz z flankującymi – oskrzydlającymi go od północy i południa schronami w miejscowości Wiartel i Młynno (dziś już nieistniejącej). Pozycja Piska miała zabezpieczyć przesmyki pomiędzy jeziorami Wiartel, Brzozolasek i Roś (zlokalizowanymi na południowy - zachód od i północny – wschód Pisza). Pierwsze schrony wchodzące w skład pozycji zostały wzniesione latem 1939r. w oparciu o konstrukcję ze słabo zbrojonego betonu na profilach z blachy falistej o przekroju litery „H” (stąd potoczna nazwa „Heinrich”). Były to cztery schrony dla broni maszynowej. Jeszcze w 1939r. rozpoczęto prace związane z rozbudowaniem pozycji. Kilka z obiektów poddano wówczas modyfikacji: do dwóch schronów typu Heinrich Stand dobudowano garaże dla armat przeciwpancernych, a jeden z garaży tego typu wzniesiono jako samodzielną budowlę. W ramach pozycji wybudowano również obiekt fortyfikacji ciężkiej, który został przystosowany do prowadzenia ognia z dwóch karabinów maszynowych. W związku ze spodziewanym atakiem wojsk radzieckich umocnienia Pozycji Piskiej zostały wzmocnione w 1944r. poprzez wykopanie rowu przeciwpancernego. W styczniu 1945r. umocnienia pozycji zostały jednak opuszczone przez oddziały niemieckie praktycznie bez podjęcia walk.
Rzut
Stan zachowania:
Stan techniczny konstrukcji – zły (obiekt niekompletny)
Obiekt dostępny w terenie.
Wnętrze trudnodostępne (zalane woda).
Wnioski konserwatorskie:
Obiekt kwalifikuje się do ujęcia w wojewódzkiej i gminnej ewidencji zabytków. Należy przeprowadzić badania historyczne, które pozwolą ustalić pierwotną funkcję obiektu.
Wartość:
naukowa, historyczna
Data wypełnienia:
październik 2006 r.
Autor opisu:
Adam Płoski
Autor rysunków
Autor zdjęć:
Przechowywanie negatywów
tropiciel73