Przegląd Geograficzny T. 25 z. 3 (1953).pdf

(22119 KB) Pobierz
PRZEGLĄD
GEOGRAFICZNY
ПОЛЬСКИЙ
POLISH
REVUE
ГЕОГРАФИЧЕСКИЙ
GEOGRAPHICAL
DE
ОБЗОР
REVIEW
POLONAISE
GEOGRAPH1E
T o m X X V , zeszyt 3
1
9
5
3
http://rcin.org.pl
POLSKIE
T O W A R Z Y S T W O
G E O G R A F I C Z N E
PRZEGLĄD
GEOGRAFICZNY
ПОЛЬСКИЙ
POLISH
REVUE
ГЕОГРАФИЧЕСКИЙ
ОБЗОР
GEOGRAPHICAL
POLONAISE
DE
REVIEW
GE'oGRAPHIE
K W A R T A L N I K
Tom XXV, zeszyt 3
W A R S Z A W A
P A N S
T W
O W E
1953
N A U K O W E
W Y D A W N I C T W O
http://rcin.org.pl
KOMITET
REDAKCYJNY
Stanisław Leszczycki (przewodniczący i redaktor naczelny),
Jerzy Kondracki, Jerzy Kostrowicki (sekretarz)
RADA
REDAKCYJNA
•
Józef Barbag, Józef Czekalski, Julian Czyżewski, Jan Dylik,
Mieczysław Fleszar, Rajmund Galon, Mieczysław Klimaszew-
ski, Aleksander Kosiba, Adam Malicki, Bolesław Olszewicz,
Stanisław Pietkiewicz, Eugeniusz Romer, Franciszek Uhor-
czak, Józef Wąsowicz, Antoni Wrzosek, August Zierhoffer. •
Niniejszy zeszyt redakcyjnie opracowali:
Jan Dylik i Rajmund Galon
Adres Redakcji: Polskie Towarzystwo Geograficzne,
Warszawa, Krakowskie Przedmieście 30
PAŃSTWOWE
Nakład
Arkuszy
Papier
1475 egz.
WYDAWNICTWO
N A UK O W E -
W A R S Z A W A 1953
r.
Oddano do składania 24. VIII.53
Podpisano
do druhu 24.IX.53 r
10.X.53 r.
wyd. 16,26 druk. 10,75
druk.
7 -
ZAKŁADY
sal. kl.
V 70 g, 70X100
Druk ukończono
Zamówienie
Cena zł
1842. 4-B-16974
WARSZAWA,
WIŚLANA
6
STOŁECZNE
GRAFICZNE,
http://rcin.org.pl
T. x x v
Przegląd
Geograficzny
JULIUSZ
JURCZYŃSKI
Rzut
oka
na
rozwój
zagadnienia
mapy
morfologicznej
Polski
Mapy morfologiczne Polski okazują znaczną rozpiętość w czasie, w za-
kresie treści i w metodach przedstawienia.
Powstawały one stopniowo. Od najskromniejszych zaczątków rosła
i różnicowała się ich treść, przy czym wysubtelniały się sposoby ujęcia.
Świt polskiej kartografii morfologicznej wiąże się z
Epoką lodową na
Swidowcu (38)
nestora polskiej geografii E. R o m e r a w r. 1905, który
od tej chwili przechodzi na szereg lat do zagadnień geomorfologicznych.
Mapy jego zawierają obszar zlodowacenia górskiego.
Następną chronologicznie pozycją jest mapa dwóch poziomów zrów-
nania Ludomira S a w i c k i e g o (45), ale dotyczy tylko Karpat Zachod-
nich. Jego synteza z r. 1909 nie została dotąd zastąpiona przez nowszą.
W r. 1914 ukazuje się dla charakterystycznego, choć niewielkiego ob-
szaru
Mapka morfologiczna dorzecza Przemszy
Jana L e w i ń s k i e -
g o (28), który wyróżnia także dwa poziomy, jako też terytoria niższe,
zasypane utworami dyluwialnymi wraz z wymytymi w poziomie niższym
dolinami. Poza tym wydziela powierzchnię Jury o krasowym typie wie-
trzenia.
Obok na drugiej mapie podano rozmieszczenie skał różnej twardości
w 6 grupach: od dębnickich wapieni dewonu aż do mało odpornych marg-
li kredowych znad górnej Szreniawy. Są one na przemian twarde lub
mało odporne. Dodanie osi anty kliny: Góry Tarnowskie — Dębnik i osi
synkliny Bytom — Krzeszowice zamyka obraz warunków geologicznych
terenu.
Na całą niemal Polskę rozciąga jej obraz morfologiczny w r. 1922
L e n c e w i c z .
(23).
Jako „krajobrazy polodowcowe" podaje on prado-
liny, pola wydmowe, moreny czołowe i lessy. Cztery to wprawdzie tylko
wyróżnienia, ale wypełniają one mapę dość szczelnie, choć są tu tylko
ważniejsze punkty ich lokalizacji. Wymienianych w tekście drumlinów,
ozów i kemów nie decyduje się autor jeszcze umieszczać na mapie. Mapa
ta jednak nie uwzględnia Karpat, gdzie główne niżowe elementy nie do-
chodzą zresztą do' głosu.
Autor zużytkowuje też morfologiczne opracowania: np. P a w ł o w-
s k i e g o
(33 bis)
dla Roztocza pd (z czteroma poziomami) albo własną
Dolinę Rybiego Potoku
(cyrki, progi, piargi i moreny) bądź okolice War-
szawy (moreny czołowe i wydmy).
http://rcin.org.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin