Koloidy asocjacyjne (micelarne) – budowa, powstawanie, zastosowanie.
Koloidy asocjacyjne powstają w wyniku rozpuszczenia w ciekłym ośrodku cząsteczek lub jonów o charakterze amfifilowym (amfipatycznym - składają się z grupy hydrofilowej jonowej lub nienaładowanej grupy polarnej, na której zlokalizowany jest elektryczny moment dipolowy, oraz grupy hydrofobowej, która jest najczęściej łańcuchem alifatycznym lub alifatyczno-aromatycznym) i ich samoasocjacji w większe skupiska zwane micelami. Proces samoasocjacji cząsteczek nazywany jest procesem micelizacji. Monomery związków amfifilowych mogą w procesie agregacji tworzyć w roztworach różne struktury miceli: sferyczną, cylindryczną, lamella (dwuwarstwowa), micela odwrócona, liposom.
Micela składa się z jądra, w skład którego wchodzą obojętne cząsteczki. Na powierzchni jądra absorbowane są z roztworu wspólne jony - warstwa adsorpcyjna; wiąże się ona luźno z warstwą rozmytą albo dyfuzyjną. Jądro razem z warstwą adsorpcyjną nosi nazwę granuli. Na granicy faz jądro cząstki koloidalnej - roztwór, powstaje podwójna warstwa elektryczna.
Powstawanie miceli:
1. Tworzenie się miceli z monomerów nA1↔An
2. Wzrost stopnia agregacji An+A1↔An+1
3. Wiązanie przez micelę przeciwjonów
Gdzie: nA1-jeden monomer
An - micela zawierająca n cząsteczek związku powierzchniowego
Zastosowanie: eksploatacja złóż ropy naftowej, w lecznictwie, zwiększa przyswajalność leków, proces solubilizacji wyjaśnia fizykochemię prania.
maciusq