Gieldy_zacho3.doc

Napisz co rozumiesz pod pojęciem:

preparacja tunelowa

Metoda tunelowa przy opracowywaniu ubytków której celem jest maksymalne oszczedzanie substancji twardej zęba wraz z zachowaniem styczno-zgryzowej listewki brzeżnej. Z powodu ograniczonej kontroli wnętrza ubytku można pozostawić ognisko próchnicowe. Problem stwarza również oczyszczenie ubytku, całkowite wypełnienie ubytku na powierzchni stycznej oraz usuwanie nadmiarów wypełnienia w przestrzeniach międzyzębowych.

Poszerzenie zapobiegawcze

włączenie do ubytku aktualnie zdrowych ale podatnych na próchnice miejsc (szczelin i zagłebien) ma na celu zapobieganie próchnicy wtórnej

poszerzone lakowanie

Stosuje się przy słabej retencji laku w bruzdach i szczelinach, ze zwężeniami ujścia, głębokich i wąskich, w niepewnych diagnostycznie bruzdach, lub jeśli występuje ryzyko słabej retencji laku zwłaszcza u dzieci niepełnosprawnych. Wiertłem diamentowym o kształcie płomyka usuwa się niewielką ilość szkliwa na ściankach bruzdy, wytrawienie i aplikowanie laku

Cermet

Materiały podobne do cementów glassjonomerowych z tym ze szkło uwalniające jony zostało stopione z bardzo drobno zmielonym metalem (np. srebra), dzięki czemu wykazuje większa niż w macierzystym materiale odporność na ścieranie i na zginanie przy niezmienionej wytrzymałości.

1.      Zróżnicuj metody: remineralizacja lakowanie impregnacja

Remineralizacja – zachowawcze postępowanie, które dotyczy wyłącznie najwcześniejszej postaci

próchnicy – próchnicy początkowej – postać odwracalna; stadium podpowierzchniowego, częściowego

odwapnienia przy zachowaniu nie zmienionej warstwy zewnętrznej szkliwa ; polega na powtórnej

mineralizacji drobnych ubytków w szkliwie przy dostarczaniu fluoru, niezbędny jest stały dopływ

niewielkich ilości fluoru ( najlepiej spełnia to warstwa NaF o gr. 1,5-2 um )

Remineralizacja wspomagana jest preparatami fluorkowymi :

- 75% pasta fluorowa Łukomskiego

- 2% roztw. NaF

- Fluormex ( płyn, żel ); Fluocal ( płyn, żel ) Elmex żel

- lakiery fluorowe ( Np. Fluorprotector, Bifluorid )

- jonoforeza fluorowa

< Technika zabiegu :

1. mechaniczne oczyszczenie zębów z osadu i płytki nazębnej

2. zabezpieczenie przed dostępem śliny

3.osuszenie pow. zęba

4.      naniesienie preparatu i wcieranie twardym tamponem w okolicy ogniska przez 1-2 min.

5.      suszenie przez 3-4 minuty

6.      ponowne wcieranie i suszenie

7.      dokładnie wypłukanie nadmiarów preparatu fluorkowego

Lakowanie – wypełnienie bruzd i zagłębień na pow. żującej zębów trzonowych i przedtrzonowych

( metoda profilaktyki próchnicy u dzieci )

< Materiały :

- laki nie zwierające F : Helioseal, Visioseal, Fissurit

- laki zawierające F : Helioseal F, Deguseal Mineral, Evicrol Fissure

- gkassjonomery, kompomery : Tetric Flow , Fuji III

Technika zabiegu :

1. mechaniczne oczyszczenie bruzdy

2. dokładne wypłukanie oczyszczonej powierzchni

3. wytrawienie sytemu bruzd

4. dokładne wypłukanie wytrawiacza

5. oczyszczenie pola zabiegu

6. kontrola wytrawionej powierzchni

7. aplikacja laku

8. utwardzenie laku światłem lampy halogenowej

9. kontrola wykonania zabiegu, dopasowanie w zgryzie jeśli konieczne

10. kontaktowa fluoryzacja lakowanej powierzchni

Impregnacja – zabieg polegający na przesyceniu próchnicowo zmienionych zębów środkami

chemicznymi, które działają bakteriobójczo i powodują utwardzenie wcześniej rozmiękłych mas; w

wyniku impregnacji dochodzi do wiązania części organicznej tkanek twardych zęba ze związkami

bardziej odpornymi na działanie czynników próchnicotwórczych.

Wskazania – rozległe płaskie ubytki, stosowana by zachować zęby mleczne

< Preparaty do impregnacji :

- Tresilan

- Cervin

- Azotan srebra ( Lapis ) + 20% glukoza < strącalnik >

- Chlorek cynkowy 35% + 10% żelazocyjanek potasu

- Amoniakalny roztwór azotanu srebra

Technika zabiegu :

1. usunięcie rozpadłej próchnicowo zębiny, oczyszczenie z osadu, wygładzenie powierzchni ubytku i jego

   obrzeży

2. izolacja od dostępu śliny i ochrona przyzębia brzeżnego

3. odtłuszczenie i osuszenie ubytku

4. wcieranie środka impregnującego

5. strącanie użytego związku

6. osuszenie zaimpregnowanej powierzchni

7. zalecenia dla pacjenta

Wykonujemy 5 x co 7dni, po nałożeniu 2-3 razy strącamy

2.      Opisz postępowanie krok po kroku z brudnym wiertłem różyczkowym łącznie z procesem sterylizacji

Wszystkie narzędzia stomatologiczne należy traktować jako skażone i bezpośrednio po użyciu należy zanurzyć je w roztworze preparatu dezynfekcyjnego o działaniu biobójczym

Postępowanie z wiertłami po przyjęciu pacjenta

1. Przygotować odpowiedni pojemnik do dezynfekcji i opisać
2. Przygotować odpowiedni roztwór dezynfekcyjny
3. Prowadzić proces dezynfekcji wg instrukcji producenta
4. Po dezynfekcji wiertła umyć (zalecane myjki ultradźwiękowe)
5. Umyte wiertła przełożyć do pojemnika z dziurkami ( sitkiem) wypłukać pod bieżącą wodą i przemyć wodą destylowaną
6. Osuszyć
7. Sprawdzić ich czystość przy pomocy lupy i posegregować
8. Zestawy wierteł dla każdego pacjenta zapakować w opakowanie papierowo-foliowe i przeprowadzić proces sterylizacji uwzględniający proces suszenia
9. Po zakończeniu procesu sterylizacji nie wolno pozostawić wierteł w sterylizatorze do następnego dnia (rdzewieją)

Wiertła i instrumenty do natychmiastowego użycia włożyć do płytek Petriego wyłożonych materiałem pochłaniającym wilgoć, umieścić w komorze autoklawu pozostawiając uchylona płytkę Petriego.
Przeprowadzić proces sterylizacji uwzględniający proces suszenia i użyć natychmiast

3.      Podaj lokalizację oraz stopień zaawansowania zmiany próchnicowej w przypadku zakwalifikowania jej jako Si/Sta 1.3

Rozpoznanie.

Występuje widoczny ubytek szkliwa i podpowierzchniowe szare, nieprzezierne przebarwienie na skutek bocznego szerzenia się zmian próchnicowych w obrębie zębiny pod połączeniem szkliwno−zębinowym. Na zdjęciu RTG skrzydłowo−zgryzowym uwidacznia się przepuszczalność na promieniowanie, zlokalizowana bocznie pod połączeniem szkliwno−zębinowym i przekraczająca 1/3 zewnętrznej części zębiny.

Zagłębienie w obrębie szkliwa na powierzchniach zgryzowych zębów bocznych czy w obrębie zgrubień szkliwa w okolicy szyjek zebów.

Bardziej niż umiarkowane zajęcie zębiny, pozostałe tkanki zęba są na tyle osłabione, że guzki lub brzegi sieczne mogą ulec uszkodzeniu pod wpływem sił żucia ubytek wymaga dalszego powiększenia w celu zapewnienia podparcia zakładanemu wypełnieniu.

4.      porównaj zmiany które występują w szkliwie i w zębinie po zastosowaniu wytrawiania 37% kwasem ortofosforowym

szkliwo staje się szorstkie chropowate do głebokości 20-30mikrometrów, przy czym w początkowej fazie działania nastepuje utrata szkliwa o ok 10mikrometrów. Po wytrawieniu w szkliwie powstają mikropory, które pozwalają na wniknięcie płynnej żywicy wiążacej. Żywica zakotwicza się mechanicznie w szkliwie, a następnie laczy się chemicznie z materiałem wypełniającym.

Szkliwo – wytrawianie powoduje zupełne rozpuszczenie szkliwa na głębokość 10 um i tworzy

mikroretencję w szkliwie na głębokość 50 um ( żywica łącząca wchodzi w te retencje jako subst. płynna ).

Prawidłowo przeprowadzone wytrawianie szkliwa nie powoduje istotnej utraty minerałów, utrata ta

zostaje również szybko wyrównana w procesie remineralizacji w ciągu kilku dni. Czas wytrawiania wynosi dla kwasu fosforowego 37% - 30-60 sek. ( z. mleczne 90-120 sek. , z. martwe 60 sek)

Zębina – wytrawienie ma na celu uzdatnienie zębiny przez :

1)     usunięcie warstwy mazistej powstałej w trakcie opracowywania ubytku

2)     odsłąnięcia i poszerzenie kanalików zębinowych

3)     częściową demineralizację powierzchniowej warstwy zębiny około- i międzykanalikowej odsłaniając w ten sposób sieć włókien kolagenowych.

Zabieg wytrawiania zębiny słuzy poprawie adhezji materiału wypełniającego do tkanek zęba. Do jej wytrawienia wymagany jest krótszy czas ( kwas fosforowy 37% - 5 - 15 sek. ). Nie należy jej przesuszać, powinna zostać lekko wilgotna.

Przeciwwskazania do wytrawiania zębiny:

1 – ubytki głębokie i średnie próchnicowego i niepróchnicowego pochodzenia

2 – nie należy stosować wytrawiania zębiny gdy kształt ubytku i obecność szkliwa na całym zarysie

      gwarantują dobre utrzymanie wypełnienia

Powikłania wytrawiania :

– podrażnienie lub martwica dziąsła brzeżnego ( ogólnie do wytrawiania )

* przy wytrawianiu szkliwa :

a. jatrogenne wytrawienie sąsiadującego nie wypreparowanego szkliwa – co zwiększa podatność na

   próchnicę

b. pozostawienie resztek wytrawiacza co powoduje w czasie ich działania precypitację mogąc

   zanieczyszczać wypreparowaną powierzchnię ( doprowadza do gorszej adhezji )

c. w czasie w wytrawiania może dojść do zanieczyszczenia pow. śliną, krwią – co prowadzi do

   pogorszenia adhezji i powstania szczeliny brzeżnej

* przy wytrawieniu zębiny :

a. w ubytkach głębokich i średnich możliwość chemicznego podrażnienia miazgi.( również możliwe przy

   wytrawianiu szkliwa )

b. może powodować wzrost przepuszczalnosci zebiny, nadwrażliwość pozabiegową, większa penetracje do miazgi toksycznych substancji chemicznych zawartych w materiałach wypełniających (monomer resztkowego)

5.      Wymień możliwe powikłania które mogę wystąpić w trakcie usuwania zębiny próchnicowej

-obnażenie miazgi przy nieostrożnym opracowywaniu maszynowym

-przegrzanie miazgi przy szybkim opracowywaniu maszynowym lub przy pracy tępymi wiertłami

-zainfekowanie miazgi przy pracowaniu niesterylnymi wiertłami w obrebie ściany dokomorowej

-niecałkowite usunięcie zębiny próchnicowej w wyniku czego po założeniu wypełnienia następuje dalszy proces chorobowy

6.      Co to jest wypełnienie kanapkowe i kiedy się je stosuje, podaj jakie materiały się do tego stosuje

wyróżniamy wypełnienia kanapkowe zamknięte i otwarte, polegają one na zastosowaniu w ubytku dwóch materiałów wypełniających. Stosuje je się w ubytkach schadzących poddziąsłowo gdy występuje zła adhezja materiałów kompozycyjnych lub w ryzyku zawilgocenia wypełnienia płynem z kieszonki dziąsłowej przy zakładaniu kompozytu

Kanapka zamknięta – zastosowanie materiału szklano-jonomerowego w celu odbudowy części zębinowej ubytku, a kompozytowego do odbudowy części szkliwnej.

              Stosowana przy znacznym zniszczeniu korony zęba

Kanapka otwarta – zastosowanie materiału szklano-jonomerowego lub amalgamatowego w celu odbudowy części poddziąsłowej korony zęba, natomiast materiału kompozycyjnego lub amalgamatowego do odbudowy nadziąsłowej korony zęba laczac dwa materialy w jednym ubytku.

7.      Podaj cechy której kwalifikują dane wypełnienie do wymiany

wystąpienie mikroprzecieku

przebarwienie zęba

objawy ze strony miazgi

brak punktu stycznego

występowanie nawisów przyszyjkowych wypełnienia

uczulenie na materiał wypełniający

pęknięcia materiału wypełniającego

obecność próchnicy wtórnej na obrzeżach wypełnienia

8.      Podaj schemat postępowania w leczeniu głebokiej próchnicy zębów w zębie pierwszym trzonowym dolnym – ubytek klasy I wg Blacka

1.      Wywiad i analiza warunków zgryzowych:

Pacjent zdrowy, w badaniu wewnątrzustnym zgryz prawidłowy (po leczeniu ortodontycznym)

2.      Usunięcie złogów nazębnych, badanie żywotności miazgi chlorkiem etylu – reakcja prawidłowa

3.      Wykonanie znieczulenia przewodowego nerwu po stronie leczonego zęba

4.      Wybór materiału: amalgamat, opracowywanie ubytku:

I – otwarcie ubytku – dostęp do próchnicowej zębiny

Otwarcie ubytku od strony powierzchni żującej za pomocą turbiny wiertłem kulkowym o nasypie diamentowym. Turbina posiada chłodzenie wodno-powietrzne.  Stopniowo znosimy warstwę szkliwa, aby uwidocznić zębinę próchnicową, wykonujemy poszerzenie ułatwiające. Praca wykonywana z przerwami nie za szybko, ostrymi wiertłami.

II – nadanie ubytkowi zarysu

Wykonujemy poszerzenie zapobiegawcze (występują podejrzane diagnostycznie przebarwione bruzdy) turbiną z chłodzeniem wodno-powietrznym wiertłem kulkowym o nasypie diamentowym obracającym się w prawo. Usuwamy nawisy szkliwa, cały czas opracowując powierzchnię żującą.

III – usunięcie zębiny próchnicowej

Do usunięcia próchnicy w zębinie używamy kątnicy z wiertłem różyczką, również z chłodzeniem wodno-powietrznym. Praca wykonywana z przerwami, bez nacisku, z odpowiednią prędkością, ostrymi wiertłami. Wielkość wiertła jest dostosowana do ubytku, aby ścinało tylko jedną ścianę naraz, swobodnie obracało się w ubytku. Usuwamy zębinę najpierw ze ścian bocznych szczególnie z granicy szkliwno-zębinowej, potem ze ściany przydziąsłowej a następnie z dna ubytku. Pracując na dnie głębokiego ubytku zmieniamy wiertła na jałowe, zmniejszamy prędkość obrotów i nie używamy zbyt małych wiertłem aby nie obnażyć miazgi. Często przemywamy i suszymy ubytek kawałkiem jałowej watki bądź pompką wodną bez ciśnienia, wodą destylowaną o temperaturze 37 stopni. Usuwamy zębinę próchnicową całkowicie kontrolując czy zgłębnik pozostawia rys na zębinie

IV – nadanie ubytkowi kształtu oporowego

Przez kształt oporowy rozumie się takie ukształtowanie ubytku, aby jego ściany brzegi i założone wypełnienie mogły sprostać siłom żucia i nie ulegały odłamaniu lub odkruszeniu. Wysokość ściany ubytku powinna być wprost proporcjonalna do jej grubości, szkliwo powinno być podparte zębiną, głębokość powinna być wprost proporcjonalna do jego rozległości, a grubość wypełnienia proporcjonalna do jego powierzchni. Tak też opracowujemy ubytek. Eliminujemy ostre i proste kąty w miejscach przejścia jednej ściany w drugą, używamy w tym celu niewielkiego wiertła różyczkowego

V – opracowanie brzegów ubytku = wyrównanie brzegów szkliwa

Do wygładzenia brzegów szkliwa używamy kątnicy z kamieniami diamentowymi i krążkami ściernymi o malejącej abrazyjności. Można użyć również pasków ściernych grubo i drobnoziarnistych.

VI – nadanie ubytkowi kształtu retencyjnego

Przez kształt retencyjny rozumie się takie ukształtowanie ubytku aby założone do niego wypełnienie nie wypadało lub nie zostało wyważone w całości podczas żucia. W tym celu wykonujemy lekko zbieżny układ ścian bocznych w kierunku wlotu ubytku, wyrównujemy dno ubytku a także rowki retencyjne w zębinie na ścianach bocznych pamiętając o miejscu na podkład używając kątnicy z różyczką.

VII – przemycie i osuszenie ubytku

Przemywamy ubytek jałowymi wacikami nasączonymi wodą destylowaną lub solą fizjologiczną o temperaturze 37 stopni. Osuszamy również jałowymi wacikami. Nie używamy sprężonego powietrza. Zakładamy wałki z ligniny od strony przedsionkowej i językowej leczonego zęba. Izolacja od dostępu śliny.

VIII – wypełnienie ubytku

Konieczne jest założenie podkładu na ścianę dokomorową. Używamy podkładu leczniczego twardniejącego na bazie wodorotlenku wapnia kształtując go płaską, cienką warstwą nakładaczem kulkowym. Potem kondensujemy podkład izolacyjny karboksylowy przykrywając podkład leczniczy, uważając na rowki retencyjne w obrębie zębiny

...