Współczesna Encyklopedia dla Młodzieży.PDF

(11517 KB) Pobierz
WSTĘP
Współczesna encyklopedia dla młodzieży
to po prostu książka
o świecie. W i ł rozdziałach znajdziesz odpowiedzi
na niezliczoną ilość pytań z różnych dziedzin wiedzy.
Ta książka pełna jest intrygujących faktów, których znajomość
pozwala lepiej zrozumieć otaczającą nas
rzeczywistość - zarówno tajniki Kosmosu,
W YNALAZKI!
Poznaj historię
siły natury, jak i niezwykłe osiągnięcia
w ynalazków
ludzkiej cywilizacji.
i osiągnięć
technicznych:
takiej łodzi
podwodnej użyli
Am erykanie
przeciw
Anglikom
podczas w ojny
o niepodległość
w latach 1775-80.
SKARBY!
Poznaj skarby
świata:
największy
diam ent, którym
ozdobiono tę
koronę, złotą
maskę młodego
egipskiego
w ładcy o raz...
najdroższą
w historii
butelkę w ina.
Współczesna encyklopedia dla młodzieży
to zaproszenie na
fascynującą wyprawę. Dzięki tej książce poznasz burzliwe
dzieje ludzkości oraz niewiarygodne paradoksy przyrody.
Odsłania ona sekrety Ziemi, ukazuje historię
najważniejszych wynalazków, a także podąża
śladami wielkich postaci historycznych.
Czy wiesz, kto pierwszy spacerował
w kosmosie, jaki jest najwyższy budynek
świata, kim był Marco Polo, jakie były początki piłki nożnej,
ile uderzeń w ciągu całego życia wykonuje ludzkie serce
i gdzie rośnie
najstarsze drzewo
świata? Wystarczy
otworzyć
książkę
CIEKAW OSTKI!
Czy w iesz, że w Australii zam iast
pociągów jeżdżą ciężarówki ciągnące
po kilka długich przyczep?
mmmuTawna—
i
SPIS TREŚCI
>
KOSMOS
UKŁAD SŁONECZNY 6 , ROZLEGŁY WSZECHŚW IAT 8,
PODBÓJ KOSMOSU 10, OBSERWACJE NIEBA 12
PLANETA ZIEMIA
■
KATAKLIZM Y 14, LĄDY I MORZA 16,
ŚRODOWISKO 18, POGODA 20
PRZYRODA
ROŚLINY 22 , ZW IERZĘTA KOPALNE 24 , BEZKRĘGOW CE 26,
PŁETW Y I ŁUSKI 28 , PTAKI 30, SSAKI 32
HISTORIA
P
K4 . i l
POCZĄTKI CYW ILIZACJI 34, BOHATEROWIE 36, ODKRYW CY 38,
WOJNY I REWOLUCJE 4 0 , PRZYW ÓDCY XX W IEKU 4 2
CIAŁO CZŁOW IEKA
g C
WEW NĄTRZ CIAŁA 4 4 , ZM YSŁY 4 6 ,
w
iiiinniill
M EDYCYNA 4 8
■
l
SPORT
!# 8 |
w
LEKKOATLETYKA 50, GRY ZESPOŁOWE 52,
SPORTY INDYW IDUALNE 54, SPORTY ZIM OW E 56
NAUKA
f |I|
a j®
CHEMIA 58, FIZYKA 60 ,
W YNALAZKI 62
KOMUNIKACJA, ARCHITEKTURA I TRANSPORT
¡Mg
«$1
KOMUNIKACJA 6 4 , ZABYTKI ŚWIATA 6 6 , ARCHITEKTURA 68 ,
DROGI I KOLEJE 70, STATKI 72, SAMOLOTY 74
PIENIĄDZE
tfWife
DOBROBYT I BOGACTW O 76,
BEZCENNE SKARBY 78
KULTURA I SZTUKA
■
z—
>'
SZTUKA 8 0 , ŚWIAT KSIĄŻEK 8 2 , M UZYKA 84 ,
KINO 8 6 , ŻYW NOŚĆ 88
PRZYSZŁOŚĆ
PRZYSZŁOŚĆ » 0
CE
UKŁAD SŁONECZNY
Układ Słoneczny składa się ze Słońca oraz krążących
wokół niego dziewięciu planet. Słońce wywiera
na planety potężną siłę
;
c A irirv
grawitacyjną, która
hA M r
l utrzymuje je na orbitach.
PLANETY
W porównaniu
ze Słońcem
planety należące I
do Układu
Słonecznego
są bardzo małe. I
Słońce i Ziemię
m ożna na
przykład
porównać do
pitki futbolowej
i ziarnka grochu.
V
.... ........¡i.
............ .....................................
I . . i..|.i
I LICZBY
J
Słonce
r
,
Masa Słońca stanowi 99,8% |
całkowitej masy Układu
Słonecznego.
Masa Słońca jest 330 tys. razy
większa od masy Ziemi,
jego średnica wynosi 1,4 min km.
Reakcje nuklearne zachodzące
w jądrze Słońca w ytw arzają
ogromne ilości ciepła i światła.
Tem peratura w jądrze wynosi
15 mln°C, a na powierzchni tylko
6 tys.°C. W każdej sekundzie
Słońce zużywa ponad 550 min ton paliwa.
,m
Wf!!l§lIIP f,pr
Dzień na Jowiszu trwa krócej
niż na innych planetach
- niecałe
10
godzin.
jądro
strefa promieniowania
strefa konwekcji
fotosfera
- powierzchnia Słońca
W 270 r. p.n.e. Arystarch
z Samos zasugerował,
że Ziemia obiega Słońce.
Planetą najbliższą Ziemi jest
Wenus. Odległość między
nimi wynosi 43 min km.
Jest jednak tak duże, że całe zużyte do tej pory paliwo stanowi
zaledwie około 0,01% początkowej masy Słońca sprzed 5 m iliardów lat.
Znajdujący się na Marsie
wulkan Olympus Mons ma
23 tys. m wysokości.
Mount Everest mierzy 8863 i
Mariner 2,
wysłany w 1962 r.
w kierunku Wenus, był
pierwszą sondą kosmiczną,
która zbadała inną planetę.
id
Planety
Z dziewięciu planet najmniejszy
(mniejszy także od Księżyca Ziemi) jest
Obrót Wenus dookoła własnej osi trw a
dłużej niż obieg wokół Słońca, dlatego
dzień na Wenus trw a dłużej niż rok.
Pluton, a największy - Jowisz, o średnicy 11 razy większej
od średnicy Ziemi. Planety wewnętrzne - Merkury, Wenus, Ziemia oraz Mars
- to nieduże, skaliste ciała niebieskie. Jowisz, Saturn, Uran i Neptun są większe.
Składają się one z gazów, cieczy i lodu. Niewiele wiadomo o zimnym
Plutonie, ostatniej zewnętrznej planecie. Niektórzy
naukowcy uważają, że za Plutonem znajduje
się nieznana, dziesiąta planeta.
MERKURY
CHARON
Pluton, odkryty w 1930 r., jest
dwa razy większy od swojego
księżyca, Charona, odkrytego
dopiero w 1978 r.
odległość od Słońca:
57,9 min km
średnica: 4878 km
dzień: 58 dni 14 h
rok:
88
dni
WENUS
odległość od Słońca:
108,2 min km
średnica: 12 104 km
dzień: 244 dni
rok: 225 dni
ZIEM IA
odległość od Słońca:
149,6 min km
średnica: 12 756 km
dzień: 24 h
rok: 365 dni
Długości dnia i roku planet podano w dniach i latach ziemskich.
KOSMOS
VOYAGER 1
i
2
W 1977 r. w stronę Saturna
w yruszyły dwie identyczne
sondy. Później
Voyager 2
badał także inne planety.
GAZOW Y OLBRZYM
| PIERŚCIENIE
■ Pierścienie
| Saturna składają
I się z m iliardów
I bryłek skalnych,
i które krążą
I wokół tej
| planety.
^
Saturn składa się z wirujących
gazów : wodoru i helu. Jednak
jego 23 księżyce w większości
zbudow ane są ze skał.
Czym jest dzień i rok na danej
planecie?
Dzień to czas, w którym
Badanie planet
Nasza wiedza o planetach byłaby dużo skromniejsza gdyby nie sondy
kosmiczne. Te bezzałogowe obiekty badały już wszystkie planety z wyjątkiem
Plutona. W 1997 r.
M ars Pathfinder
w ylądował na Marsie i pozostawił tam
zdalnie sterowany pojazd, który naukowcom z Ziemi um ożliwił zbadanie
powierzchni planety. W ystrzelony w 1977 r.
Voyager 1
opuścił już Układ
Słoneczny. W 1998 r. znajdow ał się
Do XVI w. uważano, że Słońce w raz
z planetam i krąży wokół Ziem i.
^
I
planeta wykonuje obrót wokół
własnej osi, a rok to czas, jaki
zajmuje jej okrążenie Słońca.
Czym jest duża, czerwona
plama na powierzchni Jowisza?
10,4 mld km od Ziemi i był najbardziej
oddalonym od Ziemi obiektem
zbudowanym przez człowieka.
Sondy to wielcy odkrywcy - pozwalają
nam poznać wiele tajem nic Kosmosu.
Burzą o średnicy 40 tys. km,
która najprawdopodobniej
trw a już 300 lat.
MARS
odległość od Słońca:
227,9 min km
średnica: 6794 km
dzień: 24,5 h
rok: 687 dni
JOWISZ
odległość od Słońca:
778,3 min km
średnica: 142 800 km
dzień: 9 h 55 m in.
rok: 11 lat 314 dni
SATURN
odległość od Słońca:
1430 min km
średnica:
120 000
km
dzień: 10 h 40 min.
rok: 29 lat 168 dni
URAN
odległość od Słońca:
2870 min km
średnica: 51 000 km
dzień: 17 h 15 min.
rok: 84 lata 4 dni
NEPTUN
odległość od Słońca:
4500 min km
średnica: 49 500 km
dzień: 16 h 7 m in.
rok: 164 lata 298 dni
PLUTON
odległość od Słońca:
5900 min km
średnica: 2300 km
dzień:
6
dni 9 h
rok: 247 lat 256 dni

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin