Lelewel J. Rozbiory dzieł (1844).pdf

(17549 KB) Pobierz
ItOZBIOłtl
DZIEŁ
ALBO
DZIEJE,
ALBA
RZECZY
POLSKIE
RÓŻ\AMI
CZASY
JOACHIMA
LELEWELA
''GYOA!7n\l
U
11.
\
A
li
|
E
«
E
Z
I'
R
R
A
N
F.
Ft
memintsse
jov*Bit
POZNAŃ,
NAKŁADEM
KSfEGARNI
JAJKA
KONSTANTEGO
ZFPAVSKIEOO.
1S44
DO
WYDAWCY.
Stosownie
do
Twego
żądania,
zgromadziłem
rozbiory
dzieł
obejmujących
dzieje
i
różne
przed­
mioty
polskie,
mianowicie
prawa,
i
takowe
prze­
syłam.
Przepisałem
je
wszystkie
dla
jednostajności
or­
tografii
i
poprawy
omyłek
druku.
Nietykałem
w
nich,
ani
odmieniałem
stylu,
a
tym
mniej
wyrażenia
się
i
myśli,
ani
w
texcie,
ani
w
notach:
chociaż
bym
niekiedy
wołał
dzi­
siaj
jinaczej
się
wyrazić.
Niechciałem
odmieniać,
bom
sądził
że
powinienem
w
każdym
artikule
po­
zostać
takim,
jakim
byłem
gdym
go
pisał.
Wszakże
znalazłem
moc
omyłek
drukarskich
w
różnych
dziennikach
i
ulotnych
drukowaniacb
zaocznie
me
rozbiory
ogłaszających.
Te,
sens
mięszały,
niekiedy
niedoodgadnienia;
przeisto­
czeniem
lub
opuszczeniem
wyrazów,
przestan­
kowaniem
nietrafnym,
prostemi
a
widocznemi
omyłkami,
to
wszystko,
obowiązkiem
mym
było,
jile
można
sprostować.
Wreszcie,
ledwie
gdzie
tknąłem
wyraz
dawny
dla
jasności,
a
to
jedynie
w
miej
scach
cale
obo­
jętnych.
"Wyszukanie
tego,
zostawiam
każdemu
podejrzliwemu,
co
memu
slow’u
nie
ufa.
W
artikule
tylko
czwartym,
uzupełniłem
roz­
rodzenie
się
skrócicieli
dziejów
śladem
Lengnicha,
i
o
tej
zmianie
czytelnika
ostrzegam.
Gdym
miał
co
dopisać,
dodać,
objaśnić,
myśl
lub
pojęcie
jakie
sprostować,
to
zamieściłem
w
do­
danych
notach,
z
zastreżeniem
zawsze,
że
nota
dodana
1843
roku.
Masz
przed
sobą
Wydawco,
szereg,
z
przecią­
gu
lat
trzydziestu,
mojich,
że
tak
powiem
odezw
historicznych.
Zrozumisz
zabiegi,
usilności,
jile
przez
to
chciałem
na
pewniejszą
"wyprowadzić
drogę
trudy
historiczne.
Ogłoszone
Twojim
staraniem
razem,
może
lepszy
niż
dotąd
otrzymają
skutek.
Pisałem
je,
w
różnym
wieku
życia
mego,
w7
ró­
żnym
położeniu,
pod
różną
cenzurą:
a
lubo,
ja­
kom
powiedział,
nie
w
jedym
razie,
dziś
inaczej
bym
się
wyraził,
żadnego
mego
przeszłego
wi­
dzenia,
ani
wysłowienia
nie
zapieram
się
i
przy­
pomnienie
tego,
mogę
powiedzie,
dla
mnie
jest
miłe.
NASTĘPSTWO
I
OSNOWA
ROZBIOROW
W
TEJ
KSIĘDZE
OBJĘTYCH.
I.
II.
III.
IV.
V.
Uwagi
nad
rozprawą
Xaw.
Bohusza,
o
początku
narodu
i
języka
litewskiego.................
....
I.
Aloyz.
Orchowskiego,
discours
sur
1’origine
de
la
Pologne,
sur
la
languc,
etc...................................
*3.
Etymologje
w
historji,
z
powodu
K.
G.
Antona
19-
Krótkie
zbiory
historji
Polskiej
.......
23.
1.
Godf.
Lengnich,
(La
Combe).....................
25.
2.
Schmidt,
Albertrandi,
(Content
d’Orville)
29.
3.
Theodor
Waga,
(Benj.
Flatt).........................
36.
4.
Jćrzy
Samuel
Bandtke
1810.....................
.48.
Śpiewy
historiczue
Jul.
Niemcewicza,
pod
wzglę­
dem
historicznym
uważane......................................
57.
Śpiewy:
Bolesław
śmiały
w
Ossjaku
.
. . .
.
.
Kazimirz
mnich......................
(/*>■'•
Krótki
wykład
historji
narodowej:
Lech
baśń...........................................
Piast
na
tronie?........................
.
68.
Zjazdy
w
Koszicach,
w
Lucku,
i
t.
d..
.
.
Ustawa
nieszawska
1454,
nie
jestnieszawską
Articuli
henriciani
et
pacta
Henrici
....
Upadek
Polski...........................................
74-
Drobne
postrzeżenia.............................
82.
61.
61.
67.
69.
71.
72.
VI.
Pielgrzyma
w
Dobromilu
rozbiór,
z
uwagami
nad
stanem
wiejskim
w
Polszczę..........................
87.
I.
Stall
wiejski,
jego
instrukcja.
I,
Pinkerton
o
lu­
dzie
Polskim,
2—
5,
Ujarzmienie
ludu
polskiego;
6,7,
w
instrukcji
ludu
przed
wszystkicmi
scjcncjami.
potrzebniejsze:
8,
moralność,
9—II,
muzyczna
poe­
zja
12—18,
dzieje,
kroniki,
liistorjc.
II.
Pielgrzym
w
Dobromilu;
19—21,
cel
i
porządek
dzielą;
22,
pięć
powieści;
22,
styl;
24—26,
nau­
ki;
27—31,
dzieje
polskie;
32,
coby
można
w
dziejach
tych
powiedzie;
33, 34,
wdzięczność
piel­
grzymowi.
VII.
Krótkie
zbiory
hislorji
Polskiej..........................
121-
1,
Jer%y
Samuel
Bandtke
1820
................................
U
7-
2,
Tgn.
Czerwiński......................................................
122.
3,
Józef
Faleński......................................................
122.
Czerwiński,
Faleński,
(Bandtke,)
rozważani
razem
.
129.
Łcnność czyli
Feudalism.........................................
131.
Bolesław
śmiały
ustępuje.........................................
137.
Rzeczy
prawa
i
prawodawstwa................................140.
4,
Nougartt...........................................................................
145.
VIII.
Opisu
starożytnej
Polski,
przez
Tom.
Swięckićgo
wydanego,
(1816)
rozbiór..............................
151.
Tom
pierwszy...........................................................................
156.
Toni
drugi
\................................................................
163.
IX.
Geschichte
von
Pohlen
Alex.
Bronikowskiego
177.
X.
Hislorja
polska
dla
panien
Łukusza
Gołębiowskiego
W-
XI.
Kronika
polska
Prokosza,
wyd.
Hipp.
Kownackiego
179.
1,
Sposób
wydania............................................................
180.
2,
Zdanie
o
pisarzach
i
argumentacje
autora
.
. .
182.
3,
Treść
i
osnowa
opowiadania,
powołująca
się
na
Prokosza........................................................................
185.
4,
Kontinuacja
kroniki.....................................................
194.
5,
W
jakim
czasie
i
kto
autorem
niewykończonego
dzieła?...........................................................................195.
6,
Zmyślone
dzieła
i
kroniki.........................................
199.
7,
Prokosz........................................................................
203.
XII.
Rozprawy
Jana,
Wincentego
Bandtke
o
przed­
miotach
prawa
polskiego.......................................
206.
1,
Jakie
rozprawy
rozważać
mamy.............................
207.
2,
Teuton
wchodzi
do
Polski.......................................
208.
3,
Korrektura
pruska;
Posag........................................
213.
4,
Uprawnienie:
Saxon.......................................
'.
.
217.
-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin