Warmia i Mazury.docx

              Warmia i Mazury (obecnie woj. warmińsko- mazurskie) to ziemie, z którymi Niemcy mają wiele wspólnego. Tereny te należały niegdyś do Prus, zasiedlane były przez zakon krzyżacki oraz stanowiły bazę dla nazistów w czasie II wojny światowej. Na podstawie historii tego regionu opracowałyśmy 2 trasy wycieczek dla społeczności niemieckiej:

1.      śladem zamków krzyżackich

2.      zabytki II wojny światowej

Śladem zamków krzyżackich

W OSTRÓDZIE  stoi tam zamek wybudowany ok. 1410 roku przez Guntera von Hohensteina. Jego losy były różne, często był przekazywany z rąk niemieckich do polskich oraz na odwrót. Stacjonował w nim też Napoleon Bonaparte. W 1945 roku został spalony, jednak zamek odbudowano. Obecnie mieści się w nim Centrum Kultury i Sportu, muzeum i kawiarnia.

W DZIAŁDOWIE na morenowym wzniesieniu znajduje się zamek z lat 30-tych XIV wieku. Budowla wybudowana na początku skromnie była wielokrotnie uzupełniania o kolejne obiekty. Tak jak poprzedni obiekt, tak i ten wielokrotnie przechodził z rąk do rąk, aż po wojnie stracił swoje militarne znaczenie na rzecz funkcji administracyjnych. W połowie XIX wieku został poddany częściowej rozbiórce, a w 1973 roku rozpoczęto odbudowę zachodniego skrzydła. Na dzień dzisiejszy zamek jest w dość dobrym stanie, zachowało się wiele jego elementów, jednak został wybudowany nowoczesny budynek między jego elementami, co psuje widok zamku.

NIDZICKI zamek znajduje się w samym sercu Puszczy Galindzkiej przy krawędzi wysoko wzniesionego wzgórza nad bagnistą doliną Nidy. Został wybudowany w 1409 roku z cegły i kamienia polnego. Budowla ta była wielokrotnie najeżdżana, a po najeździe tatarskim straciła swoje militarne znaczenie.  W późniejszych czasach zamek ten był wielokrotnie niszczony i odbudowywany, aż w 1965 roku przeszedł gruntowną restaurację i został oddany lokalnym instytucją kulturalno społecznym. Do dziś dnia został dobrze zachowany, mieści się w nim miejskie centrum biznesu, rozrywki i kultury.

EŁK to miejscowość gdzie na półwyspie (ówcześnie była to wyspa) znajduje się zamek z 1273 roku, wybudowany za panowania Wielkiego Mistrza von Sangershausena. W 1406-1408 został przekształcony na budowlę murowaną, a już po sekularyzacji państwa krzyżackiego uległ przemianie na starostwa. W swoich murach gościł wielu ważnych gości, takich jak cara rosyjskiego Aleksandra I, czy marszałka napoleońskiego Ney`a. Dzisiaj budowla popada w ruinę, jednakże został wykupiony przez lokalnego przedsiębiorce, który przekształci go w kompleks hotelowy.

W BARCIANACH Krzyżacy nie zostali entuzjastycznie przyjęci. Historia przybycia ich na te tereny jest bardzo krwawa, gdyż na samym początku wybuchł bunt lokalnej ludności, która zabiła wszystkich braci zakonnych wraz ze służbą. To jednak nie zniechęciło zakonu do wycofania się z tych terenów i w latach 20-tych XV wieku powstał tu zamek. Przez lata pełnił on funkcję militarną, potem gospodarczą, a po drugiej wojnie światowej mieściły się  w nim magazyny i biura miejscowego PGR. Potem zamek przejęła Agencja Rynku Rolnego, aż w 2001 roku sprzedała go prywatnemu inwestorowi. Do dzisiaj zachował się w stanie surowym, bez okien i wyposażenia wnętrz. Od lat znajduje się w remoncie z przeznaczeniem na stworzenie w nim hotelu.

GIŻYCKO to miejscowość gdzie stoi zamek z 1399 roku. Po 1525 roku przebudowano średniowieczną budowlę na styl renesansowy, a w drugiej dekadzie XVII wieku na styl myśliwski. W latach 70-tych przekształcono go w motel, potem kolejni właściciele doprowadzili do katastrofy budowlanej w 2007 roku z powodu oszczędności na remoncie. Dzisiaj zamek jest odrestaurowany i znajduje się w nim luksusowy hotel.

Zamek w KĘTRZYNIE został wybudowany w 1374 roku. Mieszkał w nim prokurator, który tuż po wybuchu wojny trzynastoletniej został utopiony przez zbuntowanych mieszkańców niezadowolonych z niemieckiego fiskalizmu. W 1516 roku w czasie przygotowań do kolejnej wojny polsko-krzyżackiej wizytował go wielki mistrz zakonu Albrecht Hohenzollern, który podobno schronił się później w nim przed najazdem zagrażających jego państwu hord tatarskich. Zamek był wielokrotnie przebudowywany, przygotowując go do pełnienia różnych funkcji. W 1797 roku zamek adoptowano na lokale mieszkalne, następnie ulokowano w nim kwaterę komendanta wojskowego, a w 1911 roku obiekt przejęło miasto. Obecnie mieści się nim Muzeum Warmii i Mazur, Centrum Kultury oraz biblioteka. W muzeum znajduje się wiele wartościowych eksponatów, a w bibliotece można obejrzeć starodruki i rękopisy z XV-XIX wieku.

RYN to miejscowość gdzie znajduje się zamek z XIV wieku, służący niegdyś jako baza do walk z Litwinami. Od 1378 roku Ryn miał połączenie z Bałtykiem, dzięki Wielkiemu Mistrzowi Zakonnemu von Knidropowi. W 1853 roku został przebudowany na więzienie, obecnie znajduje się w nim ekskluzywny hotel.

Odwiedzając kolejne zamki nie można zapomnieć o bardzo ciekawym miejscu, którym jest miejsce bitwy pod Grunwaldem. Znajduje się ono w Stębarku, gdzie co roku odbywa się jej inscenizacja. Co więcej w miejscowości tej znajduje się muzeum Bitwy pod Grunwaldem.

Teren Warmii i Mazur jest Niemcom nie tylko bliski dzięki Krzyżakom oraz II wojnie światowej. Znajdowało się tutaj Królestwo Pruskie. Można więc powiedzieć, że Niemcy tworzyli historię tego rejonu. Warto więc wspomnieć o paru obiektach, które mieszkaniec tego narodu powinien zobaczyć. Pierwszym takim obiektem jest Park Miniatur Zabytków Warmii i Mazur. Znajdują się tam miniatury najważniejszych obiektów znajdujących się w tym regionie. Z biegiem czasu mają się tam pojawiać także nieistniejące już budowle dawnych Prus Wschodnich. Kolejnym ciekawym punktem jest Muzeum Mazurskie w Owczarni. Tworzy go tradycyjna mazurska chata z meblami, sprzętem gospodarstwa domowego i maszynami rolniczymi z okresu pruskiego. Muzeum jest urządzone tak jak dom w tamtych czasach, także zwiedzający go ludzie mają wrażenie jakby przenieśli się w czasie.   Ostatnim obiektem wartym odwiedzenia jest Twierdza Boyen w Giżycku wzniesiona w latach 1844-1856. Była ona bardzo ważnym obiektem strategicznym Prus, a dzisiaj jest doskonale zachowanym przykładem pruskiej fortyfikacji.

Zabytki związane z II Wojną Światową

              Ze względu na przygraniczne, strategiczne położenie na Warmii i Mazurach znajdowały się liczne obiekty militarne: koszary wojskowe, kwatery dowódców, bunkry, schrony i umocnienia. W 1939 roku przeprowadzono tu koncentrację wojsk mających uderzyć na Polskę, a w 1941 roku na Związek Radziecki.

              WILCZY SZANIEC na wschód od leżącej na skraju lasu wsi Gierłoż to w latach 1941–1944 kwatera główna Adolfa Hitlera. Kwatera została wybudowana, aby Hitler mógł z niej dowodzić wojskami podbijającymi ZSRR. Ścisły obszar kwatery wynosił 250ha, lasu - 800ha. Całość zabezpieczona była zaporami z drutu kolczastego oraz polami minowymi o szerokości od 50 do 100m. Cały obszar kwatery składał się z.trzech koncentrycznie położonych stref bezpieczeństwa. Właśnie w Wilczym Szańcu miał miejsce słynny zamach na Hitlera, w którym jednak nie doznał większych obrażeń. Podobne kwatery na tym terenie mieli szef kancelarii Rzeszy - SS-Obergruppenführer Hans Lammers i Himmler Heinrich polityk nazistowskich Niemiec.

              WIEŻA BISMARCKA na Diablej Górze koło Srokowa to kolejny zabytkowy obiekt związany z historią tego regionu. Została ona wzniesiona ku czci Ottona Bismarcka w 1902 roku. W czasie II wojny światowej 1941-45 na Diablej Górze znajdowało się stanowisko posterunku obserwacyjno-meldunkowego obrony przeciwlotniczej, które wchodziło w skład

systemu obrony przeciwlotniczej kwatery Hitlera. Również w pobliżu wieży można zobaczyć resztki pomnika wystawionego przez mieszkańców Srokowa w 1924r. ku czci żołnierzy 37 DP. Na pomniku była umieszczona żelazna tablica z napisem:

 "8.09.1914 37 DP przepędziła z tej góry Rosjan i wyzwoliła nasze miasto.
We wdzięcznej pamięci miasto Drengfurt".

Zabytkowe mosty w STAŃCZYKACH to potężne wiadukty nieczynnej linii kolejowej Gołdap - Żytkiejmy (31km). Mosty w Stańczykach są najwyższymi na linii i jednymi z najwyższych w Polsce. Ich długość wynosi  200m a wysokość 36m. Architektura charakteryzuje się doskonałymi proporcjami a filary ozdobione są elementami wzorowanymi na rzymskich akweduktach. Według rozkładu jazdy z 1938r. na linii Gołdap - Żytkiejmy - Gąbin kursowały trzy pary pociągów osobowych na dobę. Po 1933r. uległo to zmianie, kiedy to na. polecenie wielkiego łowczego III Rzeszy Hermana Göeringa, cała Puszcza Romincka została otoczona płotem, stając się terenem zastrzeżonym dla poufnych spotkań przywódców niemieckich. Jedyny weekendowy pociąg kursował tą linią do 1943r. i przywoził w tą okolicę turystów, grzybiarzy i wędkarzy. W 1945 r. wycofująca się Armia Czerwona rozebrała tory i.tak zostało dziś. Wiadukty są ulubionym miejscem amatorów skoków na linie. Nad brzegiem rzeki, pod mostami wybudowano wiatę, miejsce do biwakowania i na ognisko. Wspaniałe miejsce widokowe i do spacerów.

              Oprócz zabytków architektonicznych warto też, wspomnieć o niezwykłych walorach przyrodniczych Warmii i Mazur. Głównym walorem są oczywiście jeziora, wśród nich dwa największe w Polsce (Śniardwy i Mamry) oraz rzeki tworzące atrakcyjne szlaki kajakowe. Sieć kanałów wodnych łączących liczne jeziora jest atrakcją dla żeglarzy i wodniaków. Wiele jezior jest połączonych kanałami żeglownymi (kanały mazurskie, Kanał Elbląski). Na Kanale Elbląskim odbywa się żegluga statków tzw. białej floty. Również na jeziorach znajduje się

kilka ciekawych wysp, które można odwiedzić m. in. Wyspa Piramidowa na jeziorze Mamry czy też Wyspa Kormoranów na jeziorze Dobskie, którą można opłynąć statkiem wycieczkowym.

              Dla zachowania najcenniejszych zespołów przyrodniczych wydzielono obszary chronionego krajobrazu – Mazurski Park Krajobrazowy (40 000 ha, w tym lasów 18 000 ha, wód 15 000 ha). Ponadto na obszarze samego Pojezierza Mazurskiego znajduje się 114 rezerwatów przyrody. Dla urozmaicenia pobytu znajdzie się coś również dla miłośników zwierząt. W Kadzidłowie na trasie z Rucianego w kierunku Mikołajek znajduje się park dzikich zwierząt. Park zajmuje obszar ok.100ha w Puszczy Piskiej. Zobaczyć tam można m. in. tarpany, daniele, wilki skandynawskie, łosie i  jelenie.

              W opisywanym regionie znajduje się bogata oferta hoteli, pensjonatów jak i wczasów agroturystycznych często położonych w mało dostępnych miejscach. Region Warmii i Mazur należy do jednych z najatrakcyjniejszych regionów turystyczno- krajoznawczych Polski.
Kraina Tysiąca Jezior, ogromnych kompleksów leśnych, wielu zielonych obszarów i ważnych  historycznych miejsc przyciąga wielu turystów nie tylko z Polski. Mimo iż podróżując z Niemiec trzeba przemierzyć całą Polskę naprawdę watro to zrobić i zwiedzić ten region.