Młody.Technik.1980.02.pdf

(16933 KB) Pobierz
1
tu
> NAUWt
(1 -3 0 ,XI. 1979 r.)
Z KRAJU:
■ 10.X I.I979 r. W Stoczni
Szczecińskiej im. Adolfa War-
skiego zwodowano prom pasa­
żerski „Georg Ots” , przezna­
czony dla armatora radzieckie­
go. Będzie on obsługiwał stałą
linię Tallinn-Helsinki.
■ 11.XI. 1979 r. Na pokła­
dzie m/s „Antoni Garnuszew-
ski” wyruszyła za południowe
koło podbiegunowe kolejna,
IV wyprawa antarktyczna
PAN. Grupa 61 naukowców
stanowić będzie kolejną załogę
stałej Bazy Badawczej im.
Henryka Arctowskiego na wy­
spie King George. W wypra­
wie biorą udział pracownicy
z instytutów i uczelni Warsza­
wy, Łodzi, Krakowa, Gdań­
ska, Wrocławia, Białegostoku.
■ 13.XI. 1979 r. Instytut In­
żynierii Materiałowej Politech­
niki Śląskiej uruchomił
w
Od­
lewni Żeliwa Ciągliwego w Za­
wierciu pierwszy w świecie za­
kład doświadczalny metaliza­
cji. W zakładzie tym prowa­
dzony jest proces aluminiowa­
nia metodą zanurzania w ciek­
łym metalu części wykonywa-"
nych ze stali i żeliwa. Metoda
ta stanowi nowatorski, orygi­
nalny sposób ochrony antyko­
rozyjnej.
■ 17.XII. 1979 r. Polski as­
tronom dr Andrzej Sołtan
z Centrum Astronomicznego
PAN w Warszawie odkrył,
wraz z grupą naukowców ame­
rykańskich, źródło tła rentge­
nowskiego w kosmosie. Od­
krycie to -dokonane zostało
przy pomocy sztucznego sateli­
ty „Einstein” , służącego do
pomiarów kosmicznych źródeł
promieniowania rentgenow­
skiego.
■ 19.XI. 1979 r. Zakończo­
no, z pomyślnym rezultatem,
prace konstrukcyjno-technicz­
ne nad nowym polskim śmi­
głowcem. W Wytwórni Sprzę­
tu Komunikacyjnego w Świd­
niku zbudowano prototyp ma­
szyny, opracowanej przez ze­
spół specjalistów z Ośrodka
Badawczo-Rozwojowego za­
kładu. W śmigłowcu „Sokół”
W-3 zastosowano najnowsze
rozwiązania techniki lotniczej.
Ma on 14 miejsc (w tym 12
pasażerskich) i może pełnić
różne funkcje, zależnie od
potrzeb.
■ 21.XI. 1979 r. W budującej
się elektrowni „Połaniec” ru­
■ 24.XI. 1979 r. Ekipy pra­
cowników z przedsiębiorstwa
Robót Kolejowych nr 9 w Kra­
kowie ułożyły ostatni odcinek
toru na szlaku budowanej linii
hutniczo-siarkowej, łączącej
Hrubieszów z Hutą „Katowi­
ce” . Na całej 397-kilometrowej
długości magistrali został uło­
żony szeroki tor.
■ 26.XI.1979 r. W Płockiej
Stoczni Rzecznej, budującej
statki i barki śródlądowe, za­
częto pracę przy nowej serii
barek, przystosowanych do
przewozu ładunków sypkich.
Pierwsza barka typu „Euro­
pa” o nośności 2500 t została
już zwodowana. Barki tego ty­
pu będą przez najbliższy okres
czasu wizytówką eksportową
stoczni.
■ 27.XI.1979 r. W Hucie
Cynku „Miasteczko Śląskie”
w Tarnowskich Górach rozpa­
lono II piec szybowy, z którego
można otrzymywać w jednym
procesie ogniowym równo­
cześnie cynk i ołów. Wpłynie
to poważnie na czystość środo­
wiska przyrodniczego wokół
huty, zaprzestaną bowiem pra­
cy przestarzałe agregaty do wy­
topu cynku, zatruwające oto­
czenie.
■ 28.XI.1979 r. W Zakła­
dach
Zmechanizowanego
Sprzętu Domowego „Predom-
Zelmer” rozpoczęto seryjną
produkcję nowego odkurzacza
uniwersalnego, który wchłania
nie tylko kurz i śmieci, ale
również wodę. W urządzeniu
zastosowano o 25% większe
podciśnienie. Nowy odku­
rzacz, typu 119, zasysa do swe­
go zbiornika 12 1 wody w 10
sekund.
■ 29.XI.1979 r. Naukowcy
z Akademii Górniczo-Hutni­
czej w Krakowie zakończyli
badania nad nowym tworzy­
wem, składającym się z żywic
fenolowych i wypełniaczy, jak
np. azbest, baryt, opiłki metali
i grafit. Tworzywo to, o nazwie
carboter, przeznaczone jest na
klocki hamulcowe do wózków
kopalnianych. Carboter bo­
wiem ma większy współczyn­
nik tarcia niż materiały stoso­
wane dotąd, co skraca drogę
hamowania o 30% i zupełnie
nic powoduje iskrzenia.
ZE ŚWIATA:
• 1.XI. 1979 r. Japoński po­
ciąg doświadczalny poruszają­
cy się na poduszce powietrznej
osiągnął podczas jednej z prób
jazdy prędkość 458 km/h, co
stanowi rekord prędkości po­
jazdów szynowych.
• 1.XI. 1979 r. Sztucznego sa­
telitę „Interkosmos-20” umie­
szczono w ZSRR na orbicie
okołoziemskiej. Zawiera on
aparaturę wykonaną w krajach
socjalistycznych i przeznaczo­
ny jest do kompleksowych ba­
dań oceanu światowego i po­
wierzchni Ziemi.
• 10.XI.1979 r. Uruchomio­
ny został pierwszy kompleks
Kijembajewskiego Kombinatu
Azbestowego. Ten ogromny
zakład wzniesiony został na
stepie w obwodzie orenbur-
skim (ZSRR) wspólnymi siła­
mi krajów RWPG. Będzie on
po pełnym uruchomieniu do­
starczał 250 tys. t azbestu
rocznie.
• 15.XI. 1979 r. Amerykań­
ski astronom James van Allen
odkrył nowego, 12 satelitę Sa­
turna. Odkrycie zostało doko­
nane na podstawie analizy ma­
teriałów i obserwacji dostar­
czonych przez sondę kosmicz­
ną „Pionier-11” .
• 16.X I.1979 r. Po 3 latach
prób i doświadczeń odbył swą
pierwszą jazdę z pasażerami ra­
dziecki pociąg ekspresowy,
osiągając na szlaku Moskwa-
Leningrad prędkość 200 km/h.
Rozpoczęto już regularną ob­
sługę tej ekspresowej linii. Po­
ciągi tego typu składają się z 8
wagonów, z których każdy za­
biera 64 pasażerów.
• 21.XI. 1979 r. Zaczął pracę
pierwszy wydział fabryki celu­
lozy w UstTlimsku (ZSRR),
budowanej przez 6 krajów'
RWPG. Ten na wskroś nowo­
czesny zakład jest kolejną
wspólną inwestycją krajów so­
cjalistycznych.
• 25,XI. 1979 r. Zakłady Vol-
kswagen (RFN) wyproduko­
wały’ pierwszą partię samocho­
dów' napędzanych mieszanką
benzyny i metanolu. Samo­
chód osiąga te same parametry,
jak pojazd napędzany czystą
benzyną.
(akl)
szyła turbina I bloku energety­
cznego o mocy 200 MW. Ze­
spół został zsynchronizowany
z państwową siecią energetycz­
ną i nowa elektrownia zaczęła
wytwarzać energię.
■ 21.XI. 1979 r. W Warsza­
wie rozpoczęto na prawym
brzegu Wisty montaż mostu
Toruńskiego, który będzie
głównym ogniwem powstają­
cej w stolicy Trasy Toruńskiej.
Będzie to siódmy warszawski
most na Wiśle. Zbudowany zo­
stanie ze 112 segmentów' stalo­
wych.
■ 23.XI. 1979 r. Nową barkę,
pierwszą z planowanej serii,
zwodowano w remontowej sto­
czni rzecznej we Wrocławiu.
Barka o ładowności 2700 t,
przeznaczona jest dla armatora
holenderskiego, który zamówi!
kilka takich statków. Mają one
oryginalną konstrukcję kadłu­
ba, podwójne burty i dno.
POPULARNY
m i e s i ę c z n i k
NAUKOWO-
techn iczn y
N»
2
(379}
Lut y
1980
Roczni k
XXX
Opanowanie reakcji termojądrowej zapewniłoby wreszci
ludzkości dostatek energetyczny. Droga do tego c e l u j e
przez tokamaki. Skąd wzięła się ta nazwa? Jak działaj
oo buduje się je coraz krViąCe Się
90
huriMk0nStrU0W8nG większe? M nie* urządzenia ? Olacze
Odpowiedzi na te pytania przynosi artykuł „Tokamaki
droga do energetycznego dobrobytu" drukowany na str.
6
.
"a
nar2ęd2ia u ra b ia n e w epoce
taCkrzem . ^
PfaWie ldealnie «VSte monokrysz­
tały krzemu
są
najlepszym materiałem na najbardziej
oreru
S
T
, * ' włącznie z układami scalonymi. Nie jest
tojed nak jedyne współczesne zastosowanie krzemu O roli
laką ten pierwiastek odegrał w rozwoju cywNizacTo hfstorii
ia s to s o w a n ^ a rh ^ h 0109'' ° tr*VmVW«nia i różnych jego
i c ^ H ^ c ja
na
zy,ne narzędzia w naszej epoce e ie k t r o n ic z n n a S e n t
s u
^
W artVkule "K™ ™
Transformatory są składnikami każdej przesyłowe! linii ele
trycznej t każdego niemal urządzenia elektrycznego DU
wykonania zarowno tych największych, jak i tych najmniej
^
POtr
na ,6St ° dpowiednia b,acha transformatora
we. Od niedawna produkujemy w kraju najlepszą jejodmia
nę w najnowocześniejszy sposób. Reportaż z zakładu, który
su
3 6 1M)rnU)e'
„Polska ET-5", drukujemy na
n^hk
, J
samocbód -Żuk" należy do grupy śre,
cltei
,B T °,
W dos,aw“ VCh
Ogólną charakterystyk
c^ej tej kategorii pojazdów i kierunkach ich
rozwoju
prze.
1**22
VkU' ,,Samochodv dostawcze" drukowany n
\
S P IS T R E Ś C I
THKAMAKI ~dr Zbigniew Płochocki
SKARBIEC MORZA
P Ó Ł N O C N E G O -m g rW a le n ty n a
Mioduszewska
SAMOCHODY DOSTAWCZE-Zdzisław Pod bielski............................
KRZEM I CYWILIZACJA-Grzegorz B asiński......................................
POLSKA ET-5 - Roman Lercher.............• ..............................................
MASERY KOSMICZNE-dr Jan G ło w ac ki......................................
F elieton:
O p o w ia d a n ie :
Na w ars ztac ie :
A rtyku ły
str.
6
13
22
29
36
42
FIRMA - Bogusław K itzm ann...................
PLANETA GROZY
(dokończenie)
Z bigniew
Dworak..............
48
57
64
68
71
87
4
5, 92
.........................
REGULATOR TEMPERATURY
z
TERMISTOREM-mgr Włodzimierz A ugustyniak...............
BLOKADY OKIENNE-Jerzy Pietrzyk
Klub
Wynalazców:
OCHRONA PTASICH GNIAZD PRZED KOTAMI (zadanie 362);
UGOTOWANIE JARZYN (rozwiązanie zadania 356)......................
Działy:
CZUJNIK SYGNALIZUJĄCY
LISTY...................... • • * • .......................................................................................... .
SKRZYNKA ADRESÓW..................................
POZNAJ EMY SAMOCHODY
VO LKSW AGEN DERBY-Zdzisław Podbielski
20
72
74
76
80
82
84
90
91
92
93
94
96
CO I JAK OBSERWOWAĆ? ,4, - OBSERWUJEMY MAR
H i^ E S ^ J J Ą ^ L ^ A W S K ^ ^ O S T R Z E Z ^ E N ^ A
1
MJNRADA^R^ENT^GENA - dr Jerzy Roga
CHEMIA NA CO DZIEŃ: KWAS SZCZAWIOWY I JEGO
POMYSŁY GENIALNE, ZWARIOWANE I TAKIE SOBIE
DLA KAŻDEGO COŚ INNEGO
NOWE KSIĄŻKI
KOMPUTERÓWKA-ANKIETA
„ • .
MUZEUM „MT" Hi-Fi
STEREO
-HenrykH ollender.
TECHNIK SĘDZIWY
Okładki:
.........................................................
POCHODNE (Część II) - mgr Stefan
POLSKI SAMOCHÓD DOSTAWCZY „ Ż U K " ................
KRONIKA NAUKI I TECHNIKI.........................
*-
WIRNIKOWY PŁUG ODŚNIEŻAJĄCY- dr inz. Czesław Waszkiewicz
I
I
L
UL IV
t ó e . ^ ! p r i r o d a " 'E n c e
ze zbiorów Redakcji.
Z
^' " a n d T e ’! S ^ t o " « c h a ' f i ' u n d Fortschritt",
fi!)
X
Młodego Technika" wydaje Instytut Wydawniczy „Nasza Księgarnia'
Redaktor
naczelny:
Zbigniew Przyrowski
Rad^edakcyjna Zygmunt Dąbrowski. Jerzy Jasiuk Jan Kondrat (sekretarz). Ludwik Ossowski, Bolesław Palamer, Zbigniew Słowiński, Andrzej
‘^ K i ^ f f i t o S i . n k o
(sekretarz re d a m i.
Redakcm
26 24-31
do
36
wewn.
47
f^ D z i^ S ^ r z
« t ^ T r " n a ^ e lńVP e-
26
-
27
Nie zamów,onych artykułów, rysunków i fotograf,, Redakcm me
2
p ^ m w e *, doręczyciele w terminach do
25
listopada na
WARUNKI PRENUMERATY:
Cena
prenumeraty rocznej -
120
s
s
r
A
t
a
-
*
—
- - —
okresy roku bieżącego.
. . ^
ftman(, arip SDołeczno-polityczne składają zamówienia w miejscowych Oddziałachi RSW
Jednostki gospodarki uspołecznionej, instytucje « organizacje sp
P W
Oddziałów RSW oraz prenumeratorzy indywidualni
^Prasa-Książka-Ruch” Zakłady p.acy , rnstyttscje w
m ^ ^ ^ C e^u 7al«
'
;V ^°e
uuysyt*. «
w
terminach podanych dla
zamawiam prenumerata w urzędach pocztowych lub u d° ' ^ C
’e'
Prasy , Wydawnictw ul Towarowa
28
,
00 958
Warszawa,
prenumeraty krajowej przytonuje
SeemSam wysyłkNa granicę jest droższa od prenumeraty krapwei
konto NBP XV Oddział w
Warszawie
Nr
1
l M
201
M
6 1
f f l l l j r e m i
.
m
.
, aktadow pr3cy
2
sSśSxSaśBSS-Z!B
m m m m śs-
i m m m rn
/J
ww on n ym m iejscu, z zachowaniem w sL Ł F d y sk m c M iZ !! mTyCbmmst
To
była
firma! Była, ale
w
XIV wieku. W wieku
XX
n r ,^ .
■
1
SSSSSP = pS
[ S T -S S
55
* ^ r - '
tciryy*,.
. ,S
" ,c “'.rawamy leszcze należytych
< e g o ™ J ? ^ Z ' n Z d° ^
fir m T n ^
istmeje druga tak kiepska wytwórnia i a k o Z Z
" P) C2y
r
^ w
'
'S
-
n
f
”*
-
d
“W **** i ,o n a
P ow iązanie do flrmy’ Podtrzymywanie dobrych tradycji
-A E M s is : n Z L :r^
c 2
i« - — -*■
“
n
"
BOGUSŁA W KITZMANN

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin