asystent rodziny w świetle ustawy.pdf

(645 KB) Pobierz
KPS-4101-004-00/2014
Nr ewid. 35/2015/P/14/048/KPS
Informacja o wynikach kontroli
FUNKCJONOWANIE ASYSTENTÓW RODZINY
W ŚWIETLE USTAWY O WSPIERANIU RODZINY
I SYSTEMIE PIECZY ZASTĘPCZEJ
DEPARTAMENT PRACY,
SPRAW SPOŁECZNYCH I RODZINY
MARZEC
2
01
1
MISJĄ
Najwyższej Izby Kontroli jest dbałość o gospodarność i skuteczność w służbie
publicznej dla Rzeczypospolitej Polskiej
WIZJĄ
Najwyższej Izby Kontroli jest cieszący się powszechnym autorytetem
najwyższy organ kontroli państwowej, którego raporty będą oczekiwanym
i poszukiwanym źródłem informacji dla organów władzy i społeczeństwa
Dyrektor Departamentu Pracy,
Spraw Społecznych i Rodziny:
Jacek Szczerbiński
Akceptuję:
Jacek Uczkiewicz
Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli
Zatwierdzam:
Krzysztof Kwiatkowski
Prezes Najwyższej Izby Kontroli
Warszawa, dnia
Najwyższa Izba Kontroli
ul. Filtrowa 57
02-056 Warszawa
T/F +48 22 444 50 00
www.nik.gov.pl
Spi s t re ści
WPROWADZENIE ......................................................................................................................................6
1. ZAŁOżENIA KONTROLI ......................................................................................................................8
2. PODSUMOWANIE WYNIKÓW KONTROLI ...................................................................................9
2.1. Ocena ogólna kontrolowanej działalności ...................................................................................... 9
2.2. Synteza ustaleń kontroli.......................................................................................................................10
2.3. Uwagi końcowe i wnioski ....................................................................................................................13
3.1. Charakterystyka obszaru objętego kontrolą ................................................................................14
3.2. Istotne ustalenia kontroli .....................................................................................................................17
3.2.1. Organizacja asystentury w ośrodkach pomocy społecznej ........................................17
3.2.1.1. Finansowanie i zatrudnianie asystentów rodziny ...........................................17
3.2.1.2. Warunki i organizacja pracy asystentów rodziny ............................................21
3.2.2. Realizacja zadań przez asystentów rodziny i efekty podejmowanych działań .......25
3.2.2.1. Przydzielanie asystenta rodziny i opracowanie planu działania ...............25
3.2.2.2. Formy i rodzaje wsparcia udzielanego rodzinom ...........................................27
3.2.2.3. Efekty działań podejmowanych przez asystentów rodziny ........................31
4.1. Organizacja i metodyka kontroli .......................................................................................................33
4.2. Postępowanie kontrolne i działania podjęte po zakończeniu kontroli...............................33
3. WAżNIEJSZE WYNIKI KONTROLI ................................................................................................. 14
4. INFORMACJE DODATKOWE .......................................................................................................... 33
5. ZAŁąCZNIKI ......................................................................................................................................... 34
Zdjęcie na okładce:
© Sychugina Elena – Fotolia.com
Wyk a z sto s owanyc h sk ró tów i po jęć
Asystent rodziny
(asystentura
rodziny)
Asystent wspiera rodzinę, aby samodzielnie mogła pokonywać trudności
życiowe, zwłaszcza dotyczące opieki i  wychowania dzieci. Termin
wyprowadzono od słowa
asysta,
które jest określeniem osoby towarzyszącej,
współobecnej, pomagającej, będącej w pogotowiu. Asystent towarzyszy
rodzicom we wprowadzeniu zmian w ich myśleniu, zachowaniu i otoczeniu,
koniecznych do tego, aby środowisko rodzinne sprzyjało bezpieczeństwu
i prawidłowemu rozwojowi dzieci. Cechami charakterystycznymi asystowania
jest indywidualizacja pracy, wynikająca z małej liczby odbiorców, dostosowanie
do ich realnych potrzeb. Asystent ma za zadanie zwiększyć poczucie wpływu
członków rodziny na własne życie, podnieć samoocenę. Indywidualna pomoc
służy rozwojowi kompetencji, osiąganiu wyznaczonych celów, wzbudzaniu
wiary we własne możliwości i motywowaniu do podejmowania działań,
do tej pory uznawanych za niemożliwe. Działania asystenta i rodziny zmierzają
do jej usamodzielnienia i pozostawienia dzieci w rodzinie, czyli w środowisku
zapewniającym im poczucie bezpieczeństwa i prawidłowy rozwój.
Do jego zadań należ y : udzielanie pomocy rodzinom zastępcz ym
i prowadzącym rodzinne domy dziecka w realizacji zadań wynikających
z pieczy zastępczej; przygotowanie planu pomocy dziecku; zapewnianie
rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka dostępu
do specjalistycznej pomocy dla dzieci, w tym psychologicznej, reedukacyjnej
i rehabilitacyjnej; zgłaszanie do ośrodków adopcyjnych informacji o dzieciach
z uregulowaną sytuacją prawną, w celu poszukiwania dla nich rodzin
przysposabiających oraz udzielanie wsparcia pełnoletnim wychowankom
rodzinnych form pieczy zastępczej.
Miejski ośrodek pomocy rodzinie.
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
Ogólnie: ośrodek pomocy społecznej lub miejski, gminny i miejsko-gminny
ośrodek pomocy społecznej.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie.
Zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki
i wychowania dzieciom w przypadkach niemożności sprawowania opieki
i wychowania przez rodziców.
Jest opracowywany przez asystenta rodziny, we współpracy z członkami
rodziny i w konsultacji z właściwym pracownikiem socjalnym. Obejmuje
całokształt realizowanych działań, mających na celu przezwyciężenie trudnych
sytuacji życiowych, w tym terminy ich realizacji i przewidywane efekty.
Wspólna nazwa dla funkcjonujących w latach 2012–2014: Resortowego
programu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej na 2012 r.
Asystent
rodziny;
Resortowego programu wspierania rodziny i  systemu pieczy
zastępczej na 2013 r.
Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej;
Programu
Asystent rodziny i koordynator rodzinnej pieczy zastępczej
na 2014 r.
Koordynator
rodzinnej pieczy
zastępczej
MOPR
MPiPS, Ministerstwo
OPS, MOPS, GOPS,
MGOPS
PCPR
Piecza zastępcza
(system)
Plan pracy z rodziną
Resortowy program
wspierania rodziny
i systemu pieczy
zastępczej
lub w skrócie:
program
lub resortowy
program
Skuteczność
działania asystenta
Mierzona odsetkiem rodzin, które zakończyły współpracę z asystentem
w wyniku osiągnięcia zaplanowanych celów, w relacji do kończących
współpracę z asystentem ogółem.
Superwizja
Metoda szkolenia i wzbogacania kompetencji w zawodach i funkcjach
polegających na pracy z ludźmi, w których metodyczne działanie w relacjach
interpersonalnych jest ważnym aspektem praktyki zawodowej. Główny
zadaniem superwizji jest uczenie analizy problemów
1
.
Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332).
Ustawa
o wspieraniu
rodziny i systemie
pieczy zastępczej
Ustawa o pomocy
społecznej
Wspieranie rodziny
Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r., poz. 163
ze zm.).
Zespół planowych działań mających na celu przywrócenie rodzinie zdolności
do wypełniania funkcji opiekuńczo-wychowawczych, obejmujący m.in.: analizę
sytuacji rodziny i środowiska rodzinnego oraz przyczyn kryzysu w rodzinie,
wzmocnienie roli i funkcji rodziny, przeciwdziałanie jej marginalizacji
i degradacji społecznej, podniesienie świadomości w zakresie planowania oraz
funkcjonowania rodziny oraz dążenie do jej reintegracji.
(Footnotes)
1
1
M. Łuczyńska i A. Olech,
Wprowadzenie do superwizji pracy socjalnej,
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013,
cyt. za J. Szmagalski (red.),
Superwizja pracy socjalnej. Zastosowania i dylematy,
IRSS, Warszawa 2011.
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin