Bp. Józef Sebastian Pelczar - ZYCIE DUCHOWE (Czyli Doskonałość Chrześcijańska).pdf

(3636 KB) Pobierz
JÓZEF SEBASTIAN
PELCZAR
ZYCIE D U C H O W E
czyli
d o s k o n a ł o ś ć chrześcijańska
Wydanie dziewiąte poprawione
W y d a w n i c t w o
Św.
Stanisława BM
Archidiecezji Krakowskiej
Kroków 2003
METROPOLITA
KRAKOWSKI
Słowo do Czytelników
D a w n o — p o n a d czterdzieści lat m i n ę ł o — Ks. profesor Karol Wojtyła
pytał kleryków, co czytają jako lekturę d u c h o w n ą . Usłyszał odpowiedź,
że czytają „Biskupa Pelczara", i że ich razi staroświeckość formy. Teraz
ale niosą tlen
życia
dla duszy, żeby sam C h r y s t u s był
jej
nauczycielem
i m i s t r z e m . W tym się wyraża miłość Świętego Biskupa, który uczy, jak
zawierzyć siebie, całe swoje życie na s ł u ż b ę C h r y s t u s o w i p r z e z Maryję.
A u m i e j ę t n a redakcja tekstu nowego wydania „Biskupa Pelczara",
w trosce o Czytelników w XXI wieku, tak u w s p ó ł c z e ś n i ł a słownictwo
i gramatykę, żeby wymownie b r z m i a ł o wezwanie do miłości Tego,
który jest Miłością.
Franciszek Kard. Macharski
Metropolita Krakowski
Kraków, dnia 13 listopada 2003 r.
Słowo wstępne
Życie
duchowe
1
bpa Józefa Sebastiana Pelczara (1842-1924) należy do
najwybitniejszych dzieł duchowych polskiej literatury teologicznej przełomu
XIX i XX wieku. W bogatym dorobku pisarskim Biskupa przemyskiego, choć­
by przypomnieć opracowania w dziedzinie teologii pasterskiej, apologetyki,
prawa kanonicznego i hagiograficznej, opracowanie to stanowi dojrzały trak­
tat ukazujący życie duchowe chrześcijanina jako budowlę, której fundamen­
tem jest łaska Boża, a celem ostatecznym zjednoczenie z Bogiem. Zostało
napisane językiem prostym i przystępnym dla szerokiego kręgu czytelników,
nie zawsze posiadających wykształcenie teologiczne.
Św. Józef Sebastian Pelczar jest autorem niezwykle otwartym na lekturę
dzieł duchowych, nauczanie Kościoła i pobożność Ludu Bożego. Już w czasie
s t u d i ó w
teologicznych
w
Rzymie w latach 1865-68 rozczytywał się
w
litera­
turze patrystycznej, zapoznając się z dziełami św. Augustyna, s'w. Hieronima,
św. Grzegorza Wielkiego. Z autorów średniowiecznych dogłębnie przestudio­
wał doktrynę duchową s'w. Bernarda z CIairvaux, św. Bonawentury, św. Toma­
sza z Akwinu i Tomasza a Kempis
O naśladowaniu Chrystusa.
Fascynował
się pismami klasyków duchowości chrześcijańskiej: św. Teresy z Awila, A. Ro-
drycjusza TJ, św. Franciszka Salezego, św. Alfonsa Liguori, Scaramellego.
Ze współczesnych sobie autorów duchowych dobrze przyswoił sobie pisma
ks. W. Fabera i ks. P Semenenki. Do tych autorów stale odwołuje się w swojej
teologii duchowości.
Jego dzieło
Życie duchowe
od pierwszego wydania w 1873 roku było
podstawowym podręcznikiem w seminariach duchownych i nowicjatach za-
1
Tytuł d z i d a , k t ó r y za c z a s ó w J.S. Pelczara brzmiał:
Życie duchowne, czyli doskonałość chrześci­
obecnym
wydaniu
brzmi:
Życie
duchowe,
czyli
doskonałość chrześcijańska.
jańska
w
10
Słowo wstępne
konnych, wprowadzając w zagadnienia życia duchowego. Książka ta dociera­
ł a
również
d o
ludzi świeckich stajać się wielką
p o m o c ą
w rozwijaniu życia
chrześcijańskiego. Analizując pierwsze wydanie
Życia
duchowego
(1873),
dostrzegamy pewną zależność naszego autora od dzieła Rodryc jusza
O postę­
powaniu w doskonałości i cnotach chrześcijańskich.
O r y g i i m l i i o f M
J.S.
R e i c z a r »
polega na tym. iż próbuje przedstawić drogę chrześcijanina do Boga, poczy­
nając od powołania do świętości, przez przyjęcie daru łaski, rozwijanie mo­
dlitwy i życia cnotami. W centrum życia duchowego jest Jezus Chrystus, źró­
dło i wzór świętości dla chrześcijanina. Kolejne wydania wskazują, IZ autor
czynił znaczne zmiany w swoim opracowaniu uzupełniając je w czwartym
wydaniu (1886) o naukę ś w . Tomasza z Akwinu oraz innych autorów ducho­
wych. W piątym wydaniu (1892) Biskup Przemyski dodał rozdziały poświę­
cone miłości małżeńskiej i kontemplacji oraz wiele praktycznych wskazówek
zaczerpniętych z życia świętych. Starał się pisać jak najbardziej przystępnie, by
nauka o życiu duchowym była zrozumiała dla ludzi prostych, nic zawsze
posiadających znajomość teologii.
Drugim dziełem, które stanowi uzupełnienie
Życia duchowego,
jest książ­
ka:
Rozmyślania o życiu kapłańskim,
czyli ascetyka kapłańska,
wydana po raz
pierwszy w Krakowie w 1892-93. Opracowanie to powstało pod wpływem
osobistych przemyśleń autora. Widać w nim
r ó w n i e ż w p ł y w k o n f e r e n c j i
ks. Piotra Scmcnenki wygłaszanych
d o k a p ł a n ó w w R z y m i e , z. k t ó r y c h J ó z e f
S. Pelczar robił notatki. Autor
Rozmyślań dla kapłanów
w centrum życia ducho­
wego kapłana stawia Chrystusa Najwyższego Kapłana składającego swoje
życie w ofierze za grzechy. Nacisk kładzie na życie modlitwy, dobre przygo­
towanie do Mszy świętej oraz praktyki ascetyczne.
Duchowość kapłańską bp Pelczar rozwijał również w czterotomowym
opracowaniu pt.
Jezus Chrystus wzorem i mi.strz.em kapłana
(Przemyśl 1909-
1911), będącym przepracowaną i poszerzoną wersją
Rozmyślań dla kapła­
nów.
Ukazał życie kapłańskie jako naśladowanie Chrystusa w Jego misji pro­
rockiej, pasterskiej i kapłańskiej.
S. Pelczar
j a k o z a ł o ż y c i e l Z g r o m a d z e n i a
Służebnic
N a j ś w i ę t ­
szego Serca Jezusowego przedstawił również ideał życia osoby zakonnej
w dziele:
Rozmyślania o życiu zakonnym dła zakonnic
(Kraków 1898). Ukazu­
jąc życie duchowe zakonnicy, wzorował się na opracowaniu o. O.P. Cotela TJ,
p t .
Catéchisme des voeux,
k t ó r e p r z e t ł u m a c z y ł n a
język
p o l s k i . W y k o r z y s t a ł
również swoje przemyślenia z
Rozmyślań dla kapłanów,
akcentując
p r z e d e
wszystkim Chrystusa jako wzór życia radami ewangelicznymi czystości, ubó-
Hp Józef
Zgłoś jeśli naruszono regulamin