praktyczne aspekty hodowli pszczol.pdf

(7896 KB) Pobierz
INSTYTUT ZOOTECHNIKI - PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY
Praktyczne aspekty hodowli pszczół
Materiały szkoleniowe opracowane w ramach projektu
IMPROFARM
Poprawa Produkcji oraz Procesów Zarządzania w Rolnictwie poprzez Transfer Innowacji
Projekt zrealizowany w ramach Programu Leonardo da Vinci Transfer Innowacji
2011-1-PL1-LEO05-19878
www.improfarm.eu
Projekt został zrealizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”
Publikacja powstała w wyniku projektu zrealizowanego przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach programu „Uczenie się przez całe życie”. Publikacja odzwierciedla jedynie
stanowisko autora. Komisja Europejska ani Narodowa Agencja nie ponoszą odpowiedzialności za umieszczoną w niej zawartość merytoryczną ani za sposób wykorzystania zawartych w
niej informacji.
Spis treści
1. Znaczenie pszczoły miodnej.................................................................................................................................................................................................
6
1.1 Systematyka.
.................................................................................................................................................................................................................. 6
1.2 Pochodzenie pszczoły miodnej.
...................................................................................................................................................................................... 7
1.3 Znaczenie pszczół.
......................................................................................................................................................................................................... 9
2. Rasy pszczół.
...................................................................................................................................................................................................................... 10
2.1 Rasa środkowoeuropejska /Apis mellifera mellifera/. Jest to rasa miejscowa, od prawieków zamieszkująca Europę na północ od Alp i Karpat.
............ 10
2.2 Rasa kraińska /Apis mellifera carnica/.
......................................................................................................................................................................... 10
2.3 Rasa kaukaska /Apis mellifera caucasica/.
.................................................................................................................................................................... 11
2.4 Linie krzyżówkowe.
..................................................................................................................................................................................................... 11
3. Biologia rodziny pszczelej.
................................................................................................................................................................................................. 13
3.1 Osobniki występujące w rodzinie pszczelej.
................................................................................................................................................................. 13
3.2 Anatomia i fizjologia pszczoły.
.................................................................................................................................................................................... 18
3.3 Życie rodziny pszczelej.
............................................................................................................................................................................................... 24
4. Gospodarka pasieczna.
...................................................................................................................................................................................................... 32
4.1 Jesienne prace pasieczne. Przygotowanie do zimowli.
.................................................................................................................................................. 32
4.2 Zimowla. /listopad- luty/
.............................................................................................................................................................................................. 37
4.3 Okres wczesnowiosenny. /marzec, kwiecień/
................................................................................................................................................................ 39
4.4 Okres silnego rozwoju wiosennego.
.............................................................................................................................................................................. 43
4.5 Wykorzystanie pożytków wczesnych.
........................................................................................................................................................................... 46
4.6 Zapobieganie rójce.
...................................................................................................................................................................................................... 47
4.7 U progu sezonu. /czerwiec/
........................................................................................................................................................................................... 47
4.8 Powiększanie pasieki.
................................................................................................................................................................................................... 50
4.9 Okres zbiorów. /lipiec i sierpień/
.................................................................................................................................................................................. 52
4.10 Miodobranie.
.............................................................................................................................................................................................................. 53
4.11 Pozyskiwanie pyłku.
................................................................................................................................................................................................... 54
4.12 Wymiana matek.
........................................................................................................................................................................................................ 55
4.13 Wentylacja w ulach.
................................................................................................................................................................................................... 58
4.14 Gospodarka w ulach wielokorpusowych.
.................................................................................................................................................................... 61
4.15 Gospodarka wędrowna.
.............................................................................................................................................................................................. 63
4.16 Gospodarka rotacyjna.
................................................................................................................................................................................................ 65
5. Hodowla pszczół.
............................................................................................................................................................................................................... 66
5.1 Podstawy genetyki pszczół.
.......................................................................................................................................................................................... 66
5.2 Jak kształtować pogłowie pszczół w pasiece?
............................................................................................................................................................... 67
5.3 Rodzaje matek występujących w pasiece.
..................................................................................................................................................................... 69
5.4 Wychów matek pszczelich............................................................................................................................................................................................
70
6. Technika pasieczna.
........................................................................................................................................................................................................... 73
6.1 Ule.
.............................................................................................................................................................................................................................. 73
6.2 Sprzęt pasieczny.
.......................................................................................................................................................................................................... 76
6.3 Pracownia pasieczna.....................................................................................................................................................................................................
78
6.4 Urządzenie pasieczyska.
............................................................................................................................................................................................... 79
7. Pożytki pszczele.
................................................................................................................................................................................................................ 79
7.1 Ocena zasobności pastwiska pszczelego.
...................................................................................................................................................................... 80
7.2 Pożytki spadziowe.
....................................................................................................................................................................................................... 82
8. Choroby pszczół.
................................................................................................................................................................................................................ 84
8.1 Wstęp.
.......................................................................................................................................................................................................................... 84
8.2 Higiena w pasiece.
....................................................................................................................................................................................................... 84
8.3 Odporność pszczół.
...................................................................................................................................................................................................... 89
8.4 Choroby pszczół.
.......................................................................................................................................................................................................... 92
8.5 Dezynfekcja w profilaktyce i zwalczaniu chorób pszczół.
........................................................................................................................................... 107
9. Produkty pszczele.
........................................................................................................................................................................................................... 110
9.1 Miód.
......................................................................................................................................................................................................................... 110
9.2 Kit pszczeli.
............................................................................................................................................................................................................... 114
9.3 Pyłek kwiatowy.
......................................................................................................................................................................................................... 117
9.4 Mleczko pszczele.
...................................................................................................................................................................................................... 120
9.5 Jad.
............................................................................................................................................................................................................................ 123
9.6 Wosk pszczeli.
........................................................................................................................................................................................................... 126
9.7 Podsumowanie.
.......................................................................................................................................................................................................... 127
10. Ekonomika produkcji pasiecznej....................................................................................................................................................................................
128
11. Słowniczek terminologii pszczelarskiej.
......................................................................................................................................................................... 131
Studium przypadku
............................................................................................................................................................................................................. 138
Bibliografia.
......................................................................................................................................................................................................................... 140
Zgłoś jeśli naruszono regulamin