358 szkoła wobec wymagań państwa.pdf

(1973 KB) Pobierz
Szkoła wobec
wymagań państwa
poradnik dla nauczycieli i dyrektorów
Praca zbiorowa
pod red. Anny Gocłowskiej
Szkoła wobec
wymagań państwa
poradnik dla nauczycieli i dyrektorów
Praca zbiorowa pod redakcją
Anny Gocłowskiej
Autorzy:
Iwona Dąbrowska, Bogumiła Jarka,
Anna Kaczmarek, Krystyna Kaczorowska,
Barbara Krawczyk, Jolanta Lenkiewicz-Broda,
Barbara Milecka, Mariusz Maziarz, Teresa Traczyk
Wydawca:
Ośrodek Rozwoju Edukacji
Aleje Ujazdowskie 28
00-478 Warszawa
tel. +48 22 345 37 00
fax +48 22 345 37 70
Projekt
:
Publikacja powstała w ramach projektu „Program wzmocnienia efektywności systemu
nadzoru pedagogicznego i oceny jakości pracy szkoły etap III”.
ISBN 978-83-64915-14-7
Warszawa 2015 r.
Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
EGZ E MPLA R Z BE Z P
Ł
ATNY
Przygotowanie do druku, druk i oprawa:
Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk
www.grzeg.com.pl
Spis treści
ROZDZIAŁ I
O potrzebie zmiany . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Po co szkole kolejna zmiana? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...bo w szkole najważniejszy jest uczeń . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dlaczego zmiany są konieczne?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
...ale przecież różnimy się. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Skąd wiemy, czy nasza szkoła spełania określone
wobec niej oczekiwania? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak szkoły postrzegają wymagania państwa?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
8
9
10
12
12
13
ROZDZIAŁ II
O praktycznym stosowaniu kryteriów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Wymaganie I
Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną
na rozwój uczniów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14
Wymaganie II
Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający
uczeniu się. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
Wymaganie III
Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone
w podstawie programowej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
Wymaganie IV
Uczniowie są aktywni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
Wymaganie V
Respektowane są normy społeczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
Wymaganie VI
Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, uwzględniając
ich indywidualną sytuację . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
Wymaganie VII
Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów
edukacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56
Wymaganie VIII
Promowana jest wartość edukacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61
Wymaganie IX
Rodzice są partnerami szkoły lub placówki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
Wymaganie X
Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz
środowiska
na rzecz wzajemnego rozwoju. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
3
Praca zbiorowa pod redakcją Anny Gocłowskiej
Szkoła wobec wymagań państwa – poradnik...
Wymaganie XI
Szkoła lub placówka organizując procesy edukacyjne uwzględnia
wnioski z analizy sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu
maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie
oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wymaganie XII
Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dylematy wokół spełniania wymagań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Jak uniknąć statystycznie słabych stron pracy szkoły . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
76
81
89
90
ROZDZIAŁ III
Ewaluacja w
świetle
przepisów prawa oświatowego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Podstawy prawne ewaluacji oświaty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Cele ewaluacji w zamierzeniach i praktyce . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 93
Na ile cele te udało się dotychczas zrealizować w praktyce?. . . . . . . . . . . . . 95
W jaki sposób i kto dokonuje oceny spełniania wymagań?. . . . . . . . . . . . . . 95
Jakie są konsekwencje otrzymania niskiego poziomu spełniania wymagania? . 96
Zasady prowadzenia ewaluacji zewnętrznej. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
Jaki dokument powstaje w wyniku ewaluacji zewnętrznej? . . . . . . . . . . . . . 97
Jakie są powinności dyrektora dotyczące raportu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97
Kto jest odbiorcą raportu? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Jakie są cele i funkcje raportu?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 98
Cechy badań społecznych w ewaluacji zewnętrznej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99
Co oznacza,
że
ewaluacja jest procesem demokratycznym?. . . . . . . . . . . . . 99
A kiedy ewaluacja zewnętrzna jest transparentna? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Kiedy uznać,
że
proces ewaluacji jest elastyczny?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
ROZDZIAŁ IV
Ewaluacja od kuchni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Zanim wizytatorzy wejdą do szkoły... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Anonimowe ankiety – problem czy wyzwanie?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O wywiadach słów kilka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
O doborze respondentów, czyli kogo zaprosić do rozmowy?. . . . . . . . . . . .
Rzecz o obserwacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ewaluacja kontra dokumentacja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
101
101
102
103
104
105
106
ROZDZIAŁ V
Ewaluacja za nami... i co dalej?. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
Dane, analiza, interpretacja, konkluzja... . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107
A teraz szkoła ma głos, następuje ewaluacja ewaluacji . . . . . . . . . . . . . . . . . 108
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin